κάντε κλικ στο εικονίδιο-μεγάφωνο,
για να ακούτε μουσική σχετική με το άρθρο από το TaR-radio.com!
[Ροκ Αναφορές]
Rocking Athens Festival
Τέλη Ιουλίου του φετινού καλοκαιριού και στην Αθήνα πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το ¨Rocking Athens¨, φεστιβάλ το οποίο φιλοδοξεί να γίνει θεσμός όπως το καθιερωμένο πλέον Rockwave Festival. Τα ονόματα που φιλοξενήθηκαν φέτος κάθε άλλο παρά μικρά ήταν: Oι ¨δικοί μας¨ Descending και Mencea, η ανερχόμενη δύναμη του παγκόσμιου metal, οι Γάλλοι Gojira, οι θρύλοι του αμερικανικού thrash metal, Testament, οι πάντα αγαπητοί στο ελληνικό κοινό power metallers Blind Guardian ενώ τελευταίοι εμφανίστηκαν στη σκηνή οι Black Sabbath ως Heaven and Hell έχοντας τον Ronnie James Dio στα φωνητικά.
Δυστυχώς δεν πρόλαβα να δω παρά μόνο τα δύο τελευταία συγκροτήματα του φεστιβάλ, τους εξαιρετικούς Blind Guardian και τους ¨αειθαλείς¨ Black Sabbath οι οποίοι πριν λίγους μήνες κυκλοφόρησαν ένα εξαιρετικά ποιοτικό και ¨βαρύ¨ album το ¨The Devil You Know¨. Χάριν αποφυγής φλυαρίας θα σταθώ στην απόδοση των Sabbath δίχως αυτό να σημαίνει πως υποτιμώ την αξία των υπολοίπων σχημάτων που εμφανίστηκαν και που πληροφορήθηκα πως έπαιξαν υψηλού επιπέδου metal. Από την εισαγωγή του ¨E5150¨ και το αρχικό ¨Mob Rules¨ οι τέσσερεις μαυροντυμένοι μουσικοί έδειξαν πως παρά τα 60φεύγα χρόνια τους, κάθε άλλο παρά αγγαρεία έκαναν στην τρέχουσα περιοδεία προώθησης του νέου τους δίσκου.
Ο Dio, κεφάτος και διατηρώντας τη φωνή του σε εξαιρετική φόρμα παρά την ηλικία του, παρέσυρε το αθηναϊκό κοινό σε ένα ταξίδι στο παρελθόν της θρυλικής μπάντας (στα λεγόμενα ¨Τhe Dio Years¨) αλλά και σε μια περιήγηση στις πιο ποιοτικές στιγμές του ¨The Devil You Know¨. Ο Τony Iommi στις κιθάρες καθώς και το rhythm section αποτελούμενο από τους Geezer Butler (μπάσο) και Vinny Appice (ντραμς) απέδειξαν πως σίγουρα ¨το έχουν¨ ακόμη! Μοναδική παραφωνία της βραδιάς ο μέτριος ήχος που έφτανε στα αυτιά του κοινού. Δεν πιστεύω όμως να έφυγε κανείς δυσαρεστημένος από το κλειστό γήπεδο του Φαλήρου. Αναμφίβολα μια συναυλία των Black Sabbath, είτε διατηρούν το όνομά τους, είτε το αλλάζουν σε Heaven & Hell -ένεκα δικαστικής διαμάχης με τον πρώην (;) τραγουδιστή του συγκροτήματος Ozzy Osbourne- αποτελεί μια μοναδική εμπειρία για τους απανταχού φίλους της σκληρής μουσικής η οποία, δίχως ίχνος υπερβολής, χρωστάει την εξέλιξή της σε αυτό που ονομάστηκε heavy metal στην τετράδα των Tony Iommi, Ozzy Osbourne, Geezer Butler και Bill Ward. Για να δούμε όμως λίγο αναλυτικότερα το συγκεκριμένο αυτό μουσικό ιστορικό κεφάλαιο θα πρέπει να πάμε σχεδόν 40 χρόνια πίσω. Τότε που το ημερολόγιο έγραφε Παρασκευή, 13 Φεβρουαρίου 1970 και κυκλοφορούσε ο πρώτος ομώνυμος δίσκος του συγκροτήματος από το Birmingham της Αγγλίας…
BLACK SABBATH:
Oι εφευρέτες του Heavy Metal…
Οι μουσικοκριτικοί της εποχής δυσκολεύθηκαν πολύ να κατατάξουν το ¨Black Sabbath¨ σε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία. Αναμφίβολα, το συγκρότημα πατούσε σε μουσικές φόρμες καλλιτεχνών όπως ο Jimmy Hendrix, οι Cream, οι Iron Butterfly, οι Grand Funk Railroad, οι Blue Cheer, οι Led Zeppelin (με τα δύο πρώτα albums τους) και άλλων. Κανένα όμως συγκρότημα δεν είχε παίξει έως τότε τόσο βαριά και σκοτεινά. Αρκούσε η ακρόαση του πρώτου κομματιού του δίσκου για να πειστεί και ο πλέον δύσπιστος πως οι τρεις μαλλιαροί μουστακαλήδες και αυτός ο ¨φωνακλάς¨ Ozzy Osbourne, πίσω από μικρόφωνο, είχαν εμποτίσει τη μουσική τους με κάτι τόσο σκοτεινό που μόνο από την κόλαση θα μπορούσε να προέρχεται. Το εναρκτήριο riff του Black Sabbath, κομματιού που ανοίγει το δίσκο, αποτέλεσε την αρχή ενός ολόκληρου μουσικού κεφαλαίου. Αυτού του Heavy Metal. Όλοι, μα όλοι οι μεταγενέστεροι μουσικοί του σκληρού ήχου πάτησαν πάνω στις συνθέσεις του μεγάλου κιθαρίστα και riffmaster, Tony Iommi, ο οποίος συνέθετε σχεδόν πάντα την ραχοκοκαλιά των τραγουδιών του συγκροτήματος. Ο Geezer Butler (μπάσο) καθώς και ο Bill Ward στα ντραμς έθεσαν επίσης νέα δεδομένα στο πως θα πρέπει να συνοδεύεται ένα rock κομμάτι. Τέλος, o επιεικώς άτεχνος Ozzy δε διέθετε σε καμία περίπτωση τις φωνητικές δυνατότητες του Robert Plant των Zeppelin. Είχε όμως μια από τις πιο χαρακτηριστικές χροιές στην ιστορία του rock (οι τότε ερμηνείες του θεωρούνται απλά αξεπέραστες) και μια από τις πιο πρωτοποριακές σκηνικές παρουσίες. Δίκαια μερικά χρόνια αργότερα χαρακτηρίστηκε ως ¨Madman¨, ¨Prince of Darkness¨ και όχι μόνο.
Εν ολίγοις, οι τέσσερεις μαυροντυμένοι από το Birmingham όρισαν νέα μουσικά, στιχουργικά, τεχνικά, αισθητικά (σήμα κατατεθέν αποτελούν μέχρι και σήμερα οι μεγάλοι σταυροί που κρεμάνε στο λαιμό τους) καθώς και εικαστικά (αξίζει να ρίξει κανείς μια ματιά στο προκλητικά ¨μουντό¨ θέμα του εξωφύλλου) δεδομένα στο σκληρό ήχο μιας και εφεξής τίποτα δε θα ήταν ίδιο στη μουσική βιομηχανία. Μεταγενέστερα συγκροτήματα-μεγαθήρια όπως οι Metallica αλλά και ολόκληρα metal παρακλάδια (βλ. doom metal, death metal, black metal, gothic metal, grunge κτλ) χρωστάνε δίχως ίχνος υπερβολής την ύπαρξή τους στους Black Sabbath.
Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως ο αριστερόχειρας Tony Iommi, εν έτει 1967, περίοδο κατά την οποία δούλευε σε εργοστάσιο παραγωγής μετάλλου (απλή ή μήπως ¨διαβολική¨ σύμπτωση;), έχασε σε εργατικό ατύχημα τις άκρες του μέσου και παράμεσου δακτύλου του δεξιού χεριού του. Επηρεασμένος από το παράδειγμα του ομοιοπαθή κιθαρίστα, Django Reinhardt, δεν πτοήθηκε, έβαλε πλαστικό και δέρμα στις κομμένες άκρες, κούρδισε λίγο πιο χαμηλά από το σύνηθες την κιθάρα του και ξεκίνησε να παίζει ολίγον τι πιο αργά, πένθιμα, σκοτεινά και βασανιστικά. Οι blues επιρροές του είχαν χρησιμοποιηθεί με τον πιο εποικοδομητικό τρόπο στις πρωτοποριακές συνθέσεις του.
Το επόμενο πόνημα του συγκροτήματος κυκλοφόρησε στην Αγγλία στις 18 Σεπτέμβρη του ίδιου έτους με τον πρώτο δίσκο (1970), ημέρα θανάτου του Jimmy Hendrix. To ¨Paranoid¨ περιείχε αυτό που δεν περιείχε ο προηγούμενος δίσκος Hits. Χάριν κυρίως στο ομότιτλο κομμάτι αλλά και στα υπόλοιπα όπως το ¨War Pigs¨ και το ¨Iron Man¨ ο δίσκος κατέλαβε την κορυφή των album charts και έκανε τους Sabbath διάσημους. Η πρώτη αμερικανική περιοδεία ξεκίνησε το Δεκέμβρη του 1970. Η τετράδα όμως δεν επαναπαύεται, συνθέτει ασταμάτητα κατά τη διάρκεια των περιοδειών και έτσι, τον Αύγουστο του 1971, κυκλοφορεί το ¨Master of Realty¨, ίσως το πιο μουσικό τους album με τραγούδια πιο ώριμα και έντεχνα που σε καμία περίπτωση δεν στερούνταν το γνήσιο heavy metal feeling τους. Μέχρι το 1973 ακολούθησαν άλλες δύο κυκλοφορίες-¨διαμάντια¨ το ¨Vol.4¨ και το ¨Sabbath Bloody Sabbath¨. Για πολλούς αποτελούν και τους τελευταίους καλούς δίσκους με τον Ozzy στα φωνητικά.
Κάπου εκεί ξεκίνησαν στη ζωή της μπάντας να παίρνουν το πάνω χέρι οι καταχρήσεις και όχι η δημιουργικότητα ενώ παράλληλα οι σχέσεις των μελών έβαιναν συνεχώς προς το χειρότερο. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η κυκλοφορία μέτριων προς καλών δίσκων (¨Sabotage¨, ¨Technical Ecstasy¨, ¨Never Say Die¨) έως το 1979 που ανακοινώθηκε η αποχώρηση του Ozzy από το συγκρότημα.
The Dio Years!
Εν μέσω των δυσκολιών αυτών, οι Black Sabbath, έπειτα από προτροπή της Sharon Arden (μετέπειτα manager και συζύγου του Ozzy και σήμερα γνωστής ως Sharon Osbourne), κάνουν μία από τις πιο σημαντικές ¨μεταγραφές¨ στην ιστορία του heavy metal δίνοντας το μικρόφωνο του συγκροτήματος στον Ronnie James Dio, πρόσφατα αποχωρήσαντα εξαιτίας μουσικών διαφωνιών από τους Rainbow του Ritchie Blackmore.
Οι Sabbath με τον Dio στις τάξεις τους εξελίχθηκαν τόσο μουσικά όσο και στιχουργικά. Ο ¨κοντός¨ Αμερικανο-Ιταλός ανέλαβε εξ΄ ολοκλήρου το γράψιμο των στίχων παίρνοντας τα ηνία από τον Butler o οποίος λόγω προσωπικών διαφορών ήταν απών από τη συνθετική διαδικασία πλην ενός κομματιού. Επιπρόσθετα, ο Dio διέθετε μια φωνή με σαφώς πολύ περισσότερες δυνατότητες από εκείνη του Ozzy. Δεν είναι τυχαίο το ότι πολλοί των θεωρούν ως το μεγαλύτερο τραγουδιστή του σκληρού ήχου όλων των εποχών! Αποτέλεσμα της συνεργασίας αυτής είναι ένα από τα κλασσικότερα albums στην ιστορία του heavy metal, το ¨Heaven and Hell¨ (1980). Οι Sabbath εμφανίστηκαν αναγεννημένοι, πιο φρέσκοι αλλά και πιο επικοί από ποτέ. Αρκεί μια και μόνο πρόχειρη ακρόαση του δίσκου προς επαλήθευση των παραπάνω χαρακτηρισμών. Για άλλη μια φορά οι Άγγλοι πήγαιναν τον σκληρό ήχο μερικά βήματα παραπέρα και του έδιναν τη δυναμική που χρειαζόταν για να αντέξει στην ¨επίθεση¨ της disco αλλά και του punk. Ένα χρόνο αργότερα, το 1981, κυκλοφόρησε το επίσης εξαιρετικό ¨Mob Rules¨ με drummer τον Vinny Appice και όχι τον καταβεβλημένο από τις καταχρήσεις Bill Ward. Kάπου εκεί έλαβε τέλος και η πρώτη συνεργασία με τον Dio με το εξαιρετικό live album ¨Live Evil¨ του 1982 να αποτελεί την τελευταία ηχογράφηση μαζί του για τα 80’s.
Reunion!
Από εκεί και πέρα, οι Black Sabbath θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν περισσότερο ως το προσωπικό σχήμα του Tony Iommi με τις αλλαγές μελών-συνεργατών να αποτελούν καθημερινή ρουτίνα. Ian Gillan (Deep Purple), Glen Hughes και Tony Martin αποτελούν ονόματα που ανέλαβαν κατά καιρούς το μικρόφωνο του συγκροτήματος. Ο Dio επέστρεψε το 1992 για την ηχογράφηση του ¨Dehumanizer¨ για να φύγει, κακήν κακώς, κατά τη διάρκεια της περιοδείας όταν αρνήθηκε να τραγουδήσει σε συναυλία του Ozzy Osbourne την οποία και θα άνοιγαν οι Black Sabbath.
Όλα αυτά μέχρι το Δεκέμβρη του 1997 όπου η ¨αγία τετράδα¨-αρχικό line up των Ozzy Osbourne (φωνητικά), Tony Iommi (κιθάρα), Geezer Butler (μπάσο) και Bill Ward (ντραμς) ξανάσμιξε και έδωσε μια αξέχαστη, για όσους την παρακολούθησαν, συναυλία στη γενέτειρά τους το Birmingham της Αγγλίας. Αποτέλεσμα της συναυλίας αυτής ήταν το live album ¨Reunion¨ (1998) και ασταμάτητες περιοδείες που συνεχίζονται μέχρι σήμερα είτε με το κλασσικό line-up, είτε με εκείνο της ¨Heaven and Hell¨ εποχής με τον Dio και τον Appice αντί του Οzzy και του Ward.
Μοναδική νέα κυκλοφορία του συγκροτήματος (πλην των προσωπικών των Iommi και Butler) είναι το αναφερθέν στον πρόλογο ¨The Devil You Know¨ με το ¨Heaven and Hell¨ line-up να δίνει μαθήματα σύγχρονου metal και να δηλώνει παρόν και ορεξάτο για νέες περιοδείες αλλά και κυκλοφορίες. Μια πιθανή νέα κυκλοφορία με τον Ozzy στα φωνητικά αποτελεί διακαή πόθο των οπαδών. Όμως το πότε και κυρίως το αν θα αποφασίσουν να μπουν οι Sabbath ξανά στο studio για ηχογράφηση με τον Ozzy είναι μέχρι σήμερα άγνωστο…
δείτε και ακούστε:
http://www.youtube.com/watch?v=xtqy4DTHGqg
http://www.youtube.com/watch?v=MII3ns2KTBc&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=uRhZISswW_k&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=IkbMd3Bygzs&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=NUJH7y1yK_E&feature=related
http://www.youtube.com/watch?v=VJRb4iCgRWw&feature=PlayList&p=7C59A37787DD8258&playnext=1&playnext_from=PL&index=9
Σταύρος Κουδουνάς
koudounas.tar@gmail.com
(Σεπτέμβριος 2009)
Επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας