Νίκος Τσούχλος
Ανοίξτε τ’ αυτιά σας και ακούστε !
Δεν πρόκειται να χάσετε...
O Νίκος Τσούχλος συζητά με τον Κωνσταντίνο Λυγνό
για τη «Γιαπωνέζικη Εβδομάδα» και όχι μόνο...
Κ. Λ. Τί ακριβώς είναι Γιαπωνέζικη Εβδομάδα;
Ν. Τ. Η επίσημη επέτειος είναι τα 110 χρόνια από τότε που υπογράφτηκε η πρώτη σύμβαση φιλίας, εμπορίου και ναυτιλίας. Αυτή είναι η αφορμή για να παρουσιάσουμε ευρύτερα τη σύγχρονη Ιαπωνία, μία χώρα, που με εξαίρεση τα βιομηχανικά της προϊόντα τα οποία καταναλίσκουμε, είναι - κυρίως από πλευράς πολιτισμού - τελείως άγνωστη. Έχει όμως ένα τεράστιο ενδιαφέρον, καθώς και η Ιαπωνία είναι μία χώρα με πολύ παλιά και δυνατή παράδοση. Επίσης, παλεύει με τα διλήμματα του πώς συντηρεί και τί κάνει αυτή την παράδοση μέσα σε ένα κόσμο που τείνει προς την ομοιομορφία.
Κ. Λ. Ποιες θα είναι οι εκδηλώσεις; Τί θα έχει το πρόγραμμα;
Ν. Τ. Συμβαίνουν πολλά που έχουν σχέση με τη μουσική, κυρίως τη σύγχρονη ελληνική και ιαπωνική, όπως συναυλίες, εργαστήρια και διαλέξεις. Είναι μία ευκαιρία γνωριμίας τού ελληνικού κοινού, των μουσικών αλλά και των συνθετών, με τους σύγχρονους ήχους που έρχονται από ‘κει.
Επίσης, θα δούμε ένα από τα σημαντικότερα σύγχρονα χοροθεατρικά συγκροτήματα της Ιαπωνίας, το dumb art, θα ακούσουμε μία διάλεξη για το σύγχρονο γιαπωνέζικο θέατρο και θα γνωρίσουμε παραδοσιακές τέχνες, όπως το κουκλοθέατρο, το Ικεμπάνα και τη γιαπωνέζικη κουζίνα. Θα μάθουμε για τη χρήση τού ποτού σακέ και τη γιαπωνέζική ζαχαροπλαστική, αλλά και το πώς φτιάχνεται μία σύνθεση φυτών στην παραδοσιακή τέχνη τού Ικεμπάνα, που θα μας το δείξει ένας μαιτρ τού είδους που έρχεται από το Παρίσι.
Θα γνωρίσουμε πράγματα που έχουν πολύ ενδιαφέρον και που ίσως μπορούν να λειτουργήσουνε διεγερτικά, τόσο για το κοινό, όσο και για τους έλληνες δημιουργούς.
Κ. Λ. Ως Μέγαρο, ξεκινήσατε παλιά με τους κύκλους συναυλιών, αλλά αυτό είναι κάτι άλλο. Η Εβδομάδα εντάσσεται σε μία ευρύτερη ιδέα που έχετε. Είναι ανάλογη με το «Αθήνα –Βερολίνο» ή τη Μεγάλη Νύχτα της Τζαζ.
Ν. Τ. Φιλοδοξούμε να λειτουργούμε σαν ένα παράθυρο επικοινωνίας με άλλους πολιτισμούς αλλά και με άλλα είδη μουσικής, τα οποία ίσως δεν ανήκουνε στο στενά νοούμενο «κλασικό».
Θα υπάρξουν και άλλες ανάλογες διοργανώσεις στο μέλλον, με ανοίγματα όχι μόνο προς «εθνικές» κατευθύνσεις αλλά και προς διάφορα είδη μουσικής. Τον Απρίλιο θα έχουμε μία μεγάλη νύχτα αφιερωμένη στην Αβάνα με παραδοσιακές μουσικές και χορό.
Κ. Λ. Σας απασχολεί πολύ η ανάπτυξη του κοινού;
Ν. Τ. Είναι ένα θέμα ευρύτατο και μπορεί κανείς να το δει προς δύο κατευθύνσεις: Πρώτη, η προσέλκυση εκείνων που δεν έχουν ακόμα τολμήσει να πατήσουν στο Μέγαρο. Υπάρχουν πολλοί δυστυχώς. Η δεύτερη (και αυτό είναι το πιο σημαντικό): η ανάπτυξη κοινού μέσα στα νέα παιδιά, που σήμερα είναι έκθετα σε ένα απίστευτο σκουπίδι και στα οποία προσπαθούμε να δώσουμε την επιλογή, τα ερεθίσματα, ή έστω την πληροφορία, ότι ο χώρος της μουσικής δημιουργίας είναι κάτι ανοιχτό, φιλόξενο και εξαιρετικά ενδιαφέρον.
Πέρσι είχαμε μία εξαιρετική εμπειρία, όταν η Καμεράτα επισκέφτηκε πολλά Γυμνάσια. Για πρώτη φορά αποφύγαμε την ακαδημαϊκή παρουσίαση: «ελάτε να ακούσετε τα αριστουργήματα του ρεπερτορίου». Όχι πως τα αριστουργήματα είναι αριστουργηματικά, αλλά γιατί πιστεύουμε ότι αυτός δεν είναι ο σωστός τρόπος να προσεγγίσεις τα παιδιά, να τα πείσεις να βγάλουνε το walkman από τα αυτιά και να ακούσουν κάτι άλλο.
Τα προγράμματα περιείχαν κατ’ αρχήν σύγχρονο ήχο, είτε αυτός είναι ηλεκτρονικός ή οτιδήποτε άλλο και ακόμα ήχους που παράγουν τα ίδια τα παιδία σε συνεργασία με την ορχήστρα. Υπάρχει τέλος και ένα μήνυμα γενικού ενδιαφέροντος που στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν περιβαλλοντικό.
Βλέπουμε, ότι με αυτό τον τρόπο τα παιδία - που διψάνε για καινούργια πράγματα - είναι δεκτικά. Ελπίζουμε, ότι μερικά από αυτά στο μέλλον θα συνεχίσουν να ασχολούνται. Όλη η ιστορία είναι η εξής: «Ανοίξτε τ’ αυτιά σας και ακούστε λίγο, δεν πρόκειται να χάσετε.»
Κ. Λ. Ανάλογα είναι και τα Κυριακάτικά πρωινά στο Μέγαρο...
Ν. Τ. Αυτά είναι πιο κοντά στη λογική τής κανονικής συναυλίας, αλλά είναι τέτοια που να λειτουργούν ως εισαγωγές σε διάφορα είδη και τομείς μουσικής. Είναι μία θεματική που στοχεύει στο ευρύτερο δυνατό άνοιγμα, έτσι που χωρίς να απαρνηθούμε τη βάση μας -που είναι η κλασική συναυλία- να την καταστήσουμε πιο προσιτή και ελκυστική.
Είναι συγγενές με αυτό που κάνετε εσείς στο περιοδικό. Το μεν περιεχόμενο είναι πάντοτε εξαιρετικά σοβαρό και στιβαρό, χωρίς λαϊκισμούς και ευκολίες, αλλά η όλη προσπάθεια είναι να πιάσει κανείς το σφυγμό τής εποχής και να συγκινήσει ανθρώπους οι οποίοι κακώς θεωρούν ότι, ή το πλαίσιο αυτό «δεν τους παίζει», ή εκείνοι δεν το πάνε.