Δεύτερο Διεθνές Φεστιβάλ Κιθάρας Πάρου
30 Απριλίου – 4Μαϊου 2019
Διοργάνωση: Δήμος Πάρου, ΚΔΕΠΑΠ, Δημοτικό Ωδείο Πάρου, Καλλιτεχνική Εταιρία “Το Τονικό”
Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Ιάκωβος Κολανιάν
Αθόρυβα, χωρίς τυμπανοκρουσίες, αλλά με μουσική παιδαγωγική ουσία και αισθητική, ολοκλήρωσε τις δραστηριότητές του το Δεύτερο Διεθνές Φεστιβάλ κιθάρας Πάρου. Το ελπιδοφόρο του ξεκίνημα, οι βάσεις του οποίου τέθηκαν την περασμένη χρονιά στο πανέμορφο αυτό κυκλαδίτικο νησί, επιβεβαιώθηκε απόλυτα και όλοι όσοι είχαμε την τύχη και επιλογή να το παρακολουθήσουμε φύγαμε με την ψυχή μας γεμάτη από μουσικές, συντροφικότητα, από φιλίες που άνθισαν στο πλαίσιό του και ανταλλαγές γνώσεων, εκπαιδευτικών συμβουλών και παραινέσεων, κυρίως για τους μαθητές, οι οποίοι παρακολούθησαν τη διδασκαλία γνωστών αλλοδαπών και Ελλήνων κιθαριστών.
Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται, όπως λέει και η λαϊκή μας σοφία και πράγματι η θετική διάθεση και το κλίμα που θα επικρατούσε στο Φεστιβάλ, φάνηκε από την αρχή τού ταξιδιού, όπου βρεθήκαμε, πάνω από 100 άνθρωποι, να ταξιδεύουμε το ανοιξιάτικο πρωϊνό της 30ης Απριλίου 2019, με χαρούμενη διάθεση και ανυπομονησία να ζήσουμε όσα μας επεφύλασσε το πρόγραμμα του Φεστιβάλ. Γρήγορα σχηματίστηκαν οι παρέες κι άρχισαν οι συζητήσεις, μιας και με αρκετούς από τους συνταξιδιώτες και συμμετέχοντες στο Φεστιβάλ, είχαμε γνωριστεί από την περασμένη χρονιά. Συζητήσεις για μουσική, συνθέσεις –ερμηνείες, αλλά και για πολιτική, προεκλογική περίοδος γαρ. Εξ’ άλλου πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. Η τέχνη και η ευαισθησία δεν είναι αποξενωμένες από την κοινωνία και τα προβλήματά της, αναζητούν λύσεις και προτάσεις για την επίλυσή τους , άρα και μέσω της πολιτικής, μια που ο δημιουργός δεν ζει σε ελεφάντινο πύργο αλλά είναι στενά συνδεδεμένος με την παρατήρηση της ανθρώπινης πορείας…
Ας επιστρέψουμε όμως στα του 2ου Διεθνούς Κιθαριστικού Φεστιβάλ Πάρου. Φθάσαμε στην Παροικιά, όπου πολύ σύντομα η ατμόσφαιρα στο ξενοδοχείο γέμισε από μουσική και ήχους κιθάρας.
Όσο περνούσε η ώρα γνωρίζαμε και κιθαριστές από την Εσπερία και όχι μόνο. Άνθρωποι από την Ελλάδα, Γαλλία, Αρμενία, Λίβανο, Καναδά, Κίνα έγιναν παρέα μας και συνοδοιπόροι σε ένα Φεστιβάλ το οποίο επιθυμεί να γνωρίσει και να γνωριστεί με νέους κιθαριστές αλλά και με σολίστες, οι οποίοι δρουν και εκφράζονται με το πολυφωνικό και αγαπημένο όργανο της κιθάρας. Το ίδιο βράδυ της άφιξής μας στο νησί, μας περίμενε η πρώτη μουσική απόλαυση: Το Bate Coxa Trio του οποίου οι συντελεστές γέμισαν το νου και τις αισθήσεις μας με τις πανέμορφες μελωδίες και τους ιδιαίτερους ρυθμούς μιας μεγάλης χώρας, όπως εκείνη της Βραζιλίας. Ο κιθαριστής Παναγιώτης Τζίνας, ο φλαουτίστας και μπασίστας Alfred Ruci κι ο κρουστός Νίκος Νταρίλας, σε αγαστή συνεργασία και με ολοφάνερη τεχνική ικανότητα κράτησαν αδιάλειπτα, έως και την τελευταία νότα τού προγράμματός τους, την προσοχή μας.
Την επόμενη μέρα το πρωί, ξεκίνησαν τα ανοικτά μαθήματα, από τους καθηγητές και σολίστ κιθάρας: Xuefei Yang, Laurent Boutros, Megerdich Mikayelian, Κ. Γρηγορέα, Κ. Κολανιάν, Μ. Κονταξάκη, Ν. Μαυρουδή, Γ. Τοσικιάν, Β. Γρατσούνα. Master Classes καθημερινά, από την Πρωτομαγιά έως και τις 4 Μαϊου 2019, που διαρκούσαν από το πρωϊ μέχρι και το μεσημέρι, όπου αρχάριοι, αλλά και προχωρημένοι κιθαριστές είχαν την ευκαιρία να ακούσουν διαφορετικές μουσικές αντιλήψεις και προτάσεις, από εκείνες των δασκάλων τους, γεγονός που — συνήθως — ανοίγει αισθητικά παράθυρα, προτείνει εναλλακτικές ερμηνείες και εμπλουτίζει τις όποιες μουσικές γνώσεις και όχι μόνο.
Το 2ο βράδυ του φεστιβάλ χάρισε, σε κιθαριστές και μη, την πραγματικά ξεχωριστή συναυλία της διάσημης Κινέζας κιθαρίστριας Xuefei Yang, η οποία με την άψογη τεχνική της και την κομψότητα της ερμηνείας της, μας μετέφερε στα ηχοχρώματα της παραδοσιακής κινέζικης μουσικής, αλλά και του Μπαχ, της βραζιλιάνικης μουσικής και του φλαμένκο, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά την οικουμενικότητα, την ιδιαιτερότητα και την ομορφιά τής μουσικής γλώσσας. Όσοι παρακολουθήσαμε την συναυλία της την χειροκροτήσαμε έντονα και παρατεταμένα, μικρό δείγμα του ενθουσιασμού, της ικανοποίησής μας για την ερμηνεία της, αλλά και την εικαστική παρουσία της που ήταν χάρμα οφθαλμών…
Η Τρίτη μέρα του φεστιβάλ ήταν αφιερωμένη στον κιθαριστή, δάσκαλο και συνθέτη Κώστα Γρηγορέα. Η βραδιά ξεκίνησε με διάλεξη του Νότη Μαυρουδή με τίτλο «Ο φίλος μου Κώστας Γρηγορέας», όπου καταγράφηκε η αγάπη, η εκτίμηση και ο θαυμασμός του Ν. Μαυρουδή για τον τιμώμενο μουσικό. Αμέσως μετά ο Κ. Γρηγορέας και οι σολίστ κιθάρας Γ. Γεωργάτος, Γ. Τοσικιάν, Μ. Κονταξάκης , όπως και οι κιθαριστές Δ. Μαύρος, Β. Πούλιος και Δ. Παππάς, ερμήνευσαν τις — ιδιαίτερης αισθητικής και μουσικής ευφυΐας — συνθέσεις του, με στέρεη τεχνική και ερμηνευτική ευαισθησία. Αυτονόητο το θερμό χειροκρότημα και η χαρά μας, για την αποδοχή και την αναγνώριση ενός άξιου φίλου, ειδικά όταν η Xuefei Yang σηκώθηκε στο τέλος της συναυλίας για να εκφράσει την ευχάριστη έκπληξή της, αλλά και τον θαυμασμό της, για τις συνθέσεις του Κ. Γρηγορέα και να του ζητήσει παρτιτούρες των έργων του.
Η τέταρτη μέρα κύλησε όπως και όλες οι άλλες ημέρες του Φεστιβάλ. Μετά το πρωϊνό, όλη η συντροφιά τού φεστιβάλ (μαθητές, γονείς, σολίστ και καλεσμένοι), ένα πολύχρωμο ανθρώπινο μελίσσι, πήγαινε στις αίθουσες του ΕΠΑΛ Πάρου κάποιοι για να διδάξουν, άλλοι για να συμμετάσχουν στα Master Classes, κι άλλοι για να παρακολουθήσουν, από τη θέση τού γονέα και φιλοξενούμενου, τα ανοικτά μαθήματα και να νιώσουν μέρος ενός συνόλου που προοδεύει μέσα από την αναζήτηση και τον ωραίο αγώνα με τις νότες, την τεχνική και το όνειρο να πετύχει, το κάθε παιδί, ο κάθε άνθρωπος, την βαθύτερη ανάγκη του πνεύματος και της ψυχής του. Να εκφράζεται δηλαδή, μέσω της μουσικής και να βιοπορίζεται από την σπουδαία κι αρχαία τέχνη των μουσικών φθόγγων. Η προτελευταία όμως ημέρα του φεστιβάλ επεφύλασσε για τους Παριανούς και τους συμμετέχοντες στο φεστιβάλ μια συναυλία προς τιμή του χωριού Λεύκες και των κατοίκων του. Ένας τόπος ο οποίος αγκάλιασε με όλο του το είναι το 1ο φεστιβάλ και έπρεπε γι’ αυτό να τιμηθεί.
Έτσι όλοι πήραμε το πούλμαν και επισκεφτήκαμε τον γραφικό και φιλόξενο τόπο. Στην συναυλία αυτή, οι θεατές είχαν την ευκαιρία να ακούσουν επτά διαφορετικούς κιθαριστές, με ξεχωριστό ρεπερτόριο και ιδιαίτερα εκφραστικά μέσα. Μια συναυλία όπου έλαβαν μέρος οι Γ. Γεωργάτος, Laurent Boutros, Megerdich Mikayelian, Ι. Κολανιάν, Μ. Κονταξάκης, Ν. Μαυρουδής, Γ. Τοσικιάν και ο Vahe Agopian, οι οποίοι ερμήνευσαν πρωτότυπες συνθέσεις, αλλά και διασκευές για κλασική κιθάρα, γνωστών συνθετών από την εποχή του Μπαρόκ έως σήμερα. Το χειροκρότημα του κοινού έντονο και ενθουσιώδες. Πρόσωπα γελαστά και ικανοποιημένα. Αρκούσε να δει κανείς τα μάτια και την λάμψη τους. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα πήραμε τον δρόμο της επιστροφής για να καταλήξουμε στο καταπληκτικό σουβλατζίδικο του… Πέπε. Άλλη μια γεμάτη μέρα στο 2ο διεθνές φεστιβάλ κιθάρας Πάρου είχε ολοκληρωθεί. Να μην ξεχάσω να αναφέρω ότι στο πλαίσιο του Φεστιβάλ συμμετείχαν, όπως και στο προηγούμενο, έμπειροι κι αξιόπιστοι Έλληνες κατασκευαστές κλασικής κιθάρας, οι οποίοι έφεραν να δείξουν και δείγματα της τεχνικής τους ικανότητας. Μια, κάτι παραπάνω από αναγκαία, παρουσία, διότι δεν αρκεί να αποκτήσει κάποιος τεχνική και μουσική ερμηνεία. Αν δεν έχει το κατάλληλο όργανο, που θα υπηρετήσει τις μουσικές του ικανότητες, δεν θα μπορέσει να αγγίξει τις καρδιές και τις αισθήσεις των ακροατών του. Οι συμμετέχοντες οργανοποιοί αλφαβητικά: Βασίλης Βασιλειάδης, Νίκος Ευθυμίου, Λευτέρης Καλαντώνης.
Την επόμενη μάς περίμενε ο διαγωνισμός στον οποίο θα ελάμβαναν μέρος σπουδαστές κιθάρας από την Ελλάδα, τον Καναδά, τον Λίβανο και την Αρμενία. Αποδείχτηκε πως το επίπεδο των συμμετεχόντων, από τους πιτσιρικάδες εραστές τής κιθάρας έως τους πιο προχωρημένους σπουδαστές, ήταν υψηλό, ακριβώς όπως αρμόζει σε ένα σοβαρό κιθαριστικό φεστιβάλ, το οποίο πλαισίωσαν και στήριξαν καθηγητές και σολίστ εγνωσμένης μουσικής και εκπαιδευτικής ικανότητας. Οι κατηγορίες τού διαγωνισμού τρεις.
Η πρώτη κατηγορία, για σπουδαστές μέχρι 12 ετών, απαιτούσε δύο έργα ελεύθερης επιλογής διαφορετικών μουσικών εποχών και το έπαθλο ήταν μια κιθάρα, αξίας 295 ευρώ προσφορά του μουσικού οίκου Ανδρομιδά, την οποία κέρδισε ο Ίωνάς Στογιαννίδης το δεύτερο βραβείο κέρδισε ο Ορφέας Ξένος και το τρίτο βραβείο κέρδισε ο Παναγιώτης Παπαδόπουλος.
Στην δεύτερη κατηγορία έλαβαν μέρος σπουδαστές έως 16 ετών με δύο έργα επιλογής τους, από διαφορετικές περιόδους και συνολικής διάρκειας τα 10λεπτά. Το πρώτο βραβείο ήταν μια κιθάρα αξίας 540 ευρώ προσφορά του μουσικού οίκου Παπαγρηγορίου-Νάκας που κέρδισε ο Αντρέας Ελισσαίου το δεύτερο βραβείο κέρδισε ο Παναγιώτης Κουτσοθεόδωρος και το τρίτο βραβείο κέρδισε ο Ντάχερ Άντονι από τον Λίβανο ενώ τιμητική διάκριση απονεμήθηκε στον Ζαν Πωλ Καράμ από τον Λίβανο, για την εξαιρετική του απόδοση ως ο μικρότερος στην κατηγορία.
Στον τελικό κύκλο, για σπουδαστές κάθε ηλικίας, οι συμμετέχοντες ερμήνευσαν έργα συνολικής διάρκειας από 15 έως 20 λεπτά, ενώ το πρώτο βραβείο ήταν μια κλασική κιθάρα αξίας 5.000 ευρώ, προσφορά του Έλληνα οργανοποιού Βασίλη Βασιλειάδη, του οποίου τα μουσικά όργανα χαίρουν ιδιαίτερης εκτίμησης σε Ελλάδα και εξωτερικό. Το ξεχωριστό αυτό όργανο το διεκδίκησαν έξι νέοι βιρτουόζοι και ευαίσθητοι μουσικοί, αλλά ως γνωστό πάντα ένας είναι ο νικητής του πρώτου βραβείου στους διαγωνισμούς. Αυτή τη φορά το ξεχωριστό αυτό έπαθλο το κέρδισε με το σπαθί του ο Βασίλης Πούλιος Τρίτο βραβείο δεν δόθηκε, ενώ το δεύτερο βραβείο μοιράστηκε ανάμεσα στον Αρμένιο Τατούλ Χατζιάν και τον Έλληνα Βαγγέλη Σταθόπουλο.
Όταν ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός και η απονομή των βραβείων, απολαύσαμε το κιθαριστικό σύνολο, το οποίο δημιούργησε και δίδαξε τις ημέρες του φεστιβάλ η ξωτικιά, αέρινη, πάντα γελαστή και βεβαίως ικανότατη μουσικός Βασιλική Λεγάκη. Αρκεί να διαβάσει κανείς το βιογραφικό της για να αντιληφθεί το πώς κατάφερε να «δέσει», τόσο πετυχημένα, μικρούς και μεγαλύτερους κιθαριστές σε ένα σύνολο που ήχησε αρμονικά και ευχάριστα.
Έτσι! Με αυτή την ευχάριστη και χαρούμενη εντύπωση ρίξαμε την νοητή αυλαία και ξενυχτήσαμε εκ νέου, μια μεγάλη παρέα, όπου νέοι, μεγάλοι, μεγαλύτεροι και μικροί γίναμε σχεδόν ένα. Όμως! Ο γνωστός κυκλαδίτικος άνεμος είχε ξεκινήσει την ορμητική του περιδιάβαση κι έτσι κατά τις δύο περίπου τη νύκτα μαζευτήκαμε στο ξενοδοχείο. Βλέπεις το άλλο πρωί έπρεπε να αποχαιρετήσουμε το νησί και να βρεθούμε στο Αιγαίο, αντιμέτωποι με τα ισχυρά μποφόρ… Τελικά, ο Αίολος δεν θέλησε να μας χαλάσει την δημιουργική και πανέμορφη εντύπωση, που είχαμε από την μουσική γιορτή του δεύτερου διεθνούς φεστιβάλ κιθάρας της Πάρου, και κατηύθυνε την ορμητική του πνοή στην ίδια ευθεία με την ρότα του πλοίου κι όχι κόντρα, προσφέροντάς μας έτσι ένα ήσυχο ταξίδι και την δυνατότητα συζήτησης κι ανταλλαγής απόψεων για διάφορα θέματα… Λίγο πριν την αποβίβασή μας αποχαιρετήσαμε παλιούς και νέους φίλους, κι ύστερα χαθήκαμε στο βουητό και την πολυκοσμία του Πειραιά, κουβαλώντας εντυπώσεις, μνήμες, αισθήματα κι αναμνήσεις από μία εμπειρία καθ’ όλα δημιουργική!
Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει τέλος, σε δυο ανθρώπους που βοήθησαν με ουσιαστικότατο τρόπο στην επιτυχία του φεστιβάλ: Στον μουσικό, συνθέτη και εικαστικό Γιώργο Τσιάλα που δημιούργησε το χαρακτηριστικό πλέον λογότυπο του φεστιβάλ, αλλά και που φρόντισε να αποτυπώσει σε φωτογραφίες και βίντεο όλες τις δραστηριότητες και εκδηλώσεις του. Επίσης, στον κιθαριστή Παναγιώτη Τζίνα που φρόντισε για την ακριβέστατη ηχητική κάλυψη των μουσικών εκδηλώσεων.
Βάσω Μαυρουδή
5/2019
Φωτογραφίες: Γιώργος Τσιάλας
ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ TaR
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου)