ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΧΑΡΚΙΟΛΑΚΗΣ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Στην Τίνα Βαρουχάκη
Για όλους όσοι παρακολουθούν τα πεπραγμένα στον τομέα της λόγιας μουσικής στη χώρα μας, ο Αλέξανδρος Χαρκιολάκης δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις: «Όταν ανέλαβα τη Διεύθυνση του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής», το Μάιο του 2017, το έκανα με συναίσθηση της ευθύνης αλλά και της ήδη καταγεγραμμένης προσφοράς του Συλλόγου στην πολιτιστική ζωή της Ελλάδας» αναφέρει εμφατικά.
Με εξαιρετικές σπουδές Μουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Sheffield, διετέλεσε λέκτορας στο Istanbul Technical University και διευθυντής της Μουσικής Βιβλιοθήκης "Erol Ucer" στην Κωνσταντινούπολη. Αυτό το ενδιαφέρον βιογραφικό καθορίζει το στρατηγικό του όραμα με ορθολογισμό, ρεαλιστικούς στόχους, πρωτότυπες ιδέες και αληθινά «ανοιχτό μυαλό». Με motto τη φράση: «Ο Σύλλογος υπάρχει για να κάνει τη ζωή των ανθρώπων καλύτερη!» μας βοηθά να ξεπεράσουμε το γεγονός ότι οι πόρτες των πολιτιστικών ιδρυμάτων της χώρας είναι κλειστές και στη θέση τους, μας ανοίγει ένα ψηφιακό παράθυρο. Με μια νότα αισιοδοξίας ότι «όλα θα πάνε καλύτερα», όταν οι πόρτες ανοίξουν ξανά, ελπίζει στους ταλαντούχους ανθρώπους: «Σε αυτούς επενδύουμε και αυτοί θα καταφέρουν πολλά»…
«Αυτή η κρίση αναδεικνύει όμως και κάτι άλλο: ότι πρέπει να βρούμε και άλλους τρόπους να επικοινωνούμε με το κοινό. Έχουν αναπτυχθεί, απλώς δεν τους χρησιμοποιούσαν όλοι. Πέρα από τα ψηφιακά προγράμματα που έχει φτιάξει η Βιβλιοθήκη μας, πρέπει να έχουμε εναλλακτικές. Πάντα υπάρχουν ευκαιρίες μέσα σε μια κρίση, αρκεί να σου δίνεται η ευκαιρία και ο απαραίτητος «χώρος», οικονομικός και πραγματικός για να τις διερευνήσεις και να τις εφαρμόσεις. Ακόμη και στις μεγαλύτερες κρίσεις παγκοσμίως, η Τέχνη είχε ένα τρόπο να επικοινωνεί με τους ανθρώπους, όσο πιο άμεσα γινόταν».
Τ.Β. Είστε Διευθυντής του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής». Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για το προφίλ και το στρατηγικό όραμα του Συλλόγου;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Ο Σύλλογος είναι ένας οργανισμός με σημαντική καλλιτεχνική και εκπαιδευτική προσφορά επί δεκαετίες. Έχει βοηθήσει ώστε να φτιαχτεί το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Είναι αυτό που λέμε “founding father” του Μεγάρου, οπότε βρισκόμαστε εκεί αυτοδικαίως, γιατί έχουμε δώσει μεγάλα κομμάτια της περιουσίας μας για να μπορέσει να φτιαχτεί το Μέγαρο και το κάναμε με χαρά. Όταν ανέλαβα τη Διεύθυνση του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής», το Μάιο του 2017, είχα την πεποίθηση ότι έχει να προσφέρει ακόμη περισσότερα στην πολιτιστική ζωή της Ελλάδας, αναπτύσσοντας πολλές συνέργειες που πιστεύω απόλυτα ότι είναι απαραίτητες. Είναι πολύ σημαντικό το να συνεργαζόμαστε με άλλους φορείς! Κανείς δεν μπορεί να προχωρήσει μόνος του. Ο Σύλλογος, κατά την άποψή μου, έχει ένα σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει: να κάνει τη ζωή των ανθρώπων καλύτερη! Αυτό είναι ένα motto που έχω. Πράγματι, o Σύλλογος έκανε τη ζωή των ανθρώπων καλύτερη με το να φτιάξει το Μέγαρο. Στη Μουσική Βιβλιοθήκη Λ. Βουδούρη, έρχονται 20.000 παιδιά το χρόνο, παρακολουθούν τα εκπαιδευτικά και θεατρικά μας προγράμματα. Ο Σύλλογος δεν λαμβάνει κανενός είδους επιχορήγηση, οπότε ό,τι κάνει, το πετυχαίνει με τις δυνάμεις του. Δύο είναι τα συστατικά στοιχεία αυτής της προσπάθειας: το πρώτο, να έχεις καλούς συνεργάτες. Είμαι πολύ τυχερός, γιατί έχω πάρα πολύ καλούς συνεργάτες στο Σύλλογο. Οι άνθρωποι από τη Μουσική Βιβλιοθήκη, από τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο, με έχουν βοηθήσει με την αυταπάρνησή τους. Τους ευχαριστώ πάρα πολύ! Το δεύτερο συστατικό στοιχείο, είναι να έχεις ένα Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο να σε εμπιστεύεται ακόμη και στις «τρελές» σου ιδέες και να μη φοβάται να σου δίνει το ελεύθερο να τις υλοποιήσεις. Ευχαριστώ το Διοικητικό μας Συμβούλιο και κατ’ επέκταση τα μέλη μας, τα οποία μας αγκαλιάζουν με την εμπιστοσύνη τους.
Τ.Β. Ποια είναι η σχέση του Συλλόγου με το Μέγαρο Mουσικής Αθηνών;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Ο Σύλλογος λειτουργεί υποστηρικτικά και με όσες δυνάμεις έχει στο να βοηθήσει το Μέγαρο. Κάποιες φορές λειτουργεί ως καταλύτης, ως συγκολλητική ουσία, ανάμεσα σε οργανισμούς, για να διοργανώνουμε μεγάλα projects και να δείξουμε πόσο σημαντική είναι η μουσική ζωή στην Ελλάδα, αναδεικνύοντάς τη όσο περισσότερο γίνεται. Είχαμε προσφάτως και την αλλαγή της σκυτάλης με τον κ. Βακαρέλη στην Καλλιτεχνική Διεύθυνση, έναν καλλιτέχνη με διεθνές προφίλ, και την κυρία Καπιτσίνα στη Γενική Διεύθυνση, που έχει χρόνια εμπειρίας στη διοίκηση, καθώς και νέα μέλη στο Διοικητικό Συμβούλιο. Βεβαίως και με την προηγούμενη σύνθεση, το Μίλτο Λογιάδη στην Καλλιτεχνική Διεύθυνση, με τον οποίο μας συνδέει φιλία κοντά στα 20 χρόνια και τον τέως Γενικό Διευθυντή, Δημήτρη Παπαδημητρίου, συνεργαστήκαμε καλά. Γενικώς πιστεύω ότι το Μέγαρο μόνο καλύτερα μπορεί να πηγαίνει. Το έχω πει και παλαιότερα: το Μέγαρο έχει μονάχα έναν δρόμο να ακολουθήσει. Nα μεγαλουργήσει! Εμείς ως Σύλλογος «Οι Φίλοι της Μουσικής» θα το βοηθήσουμε με όλες τις δυνάμεις μας. Είμαι σίγουρος ότι αυτός ο στόχος θα επιτευχθεί όσος χρόνος κι αν χρειαστεί μέσα στις συνθήκες που ζούμε.
Τ.Β. Έχετε μια πλούσια και όχι συνηθισμένη διεθνή εμπειρία: αφ’ ενός μεν σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Sheffield στην Αγγλία, αφ’ετέρου δε, επιστημονική εμπειρία ως λέκτορας στο Istanbul Technical University και διοικητική εμπειρία ως Διευθυντής της Μουσικής Βιβλιοθήκης "Erol Ucer". Ποιες συγκλίσεις και αποκλίσεις εντοπίζετε μεταξύ των δύο μουσικών παραδόσεων, Δύσης και Ανατολής, και πώς θεωρείτε ότι αλληλεπιδρούν με την Ελληνική Λόγια Μουσική;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Μεγάλο θέμα. Γίνονται ολόκληρα συνέδρια και γράφονται βιβλία γι΄αυτά τα ζητήματα... Στην Κωνσταντινούπολη υπάρχει μια εσωτερική διαίρεση αναφορικά με το ζήτημα του αν το Βυζαντινό μέλος προηγείται της Τουρκικής Κλασικής Μουσικής ή το αντίστροφο, γιατί προέρχεται από αραβικά φύλα. Αυτό που έχει περισσότερο ενδιαφέρον είναι ότι τόσο η Τουρκία, όσο και η Ελλάδα όπως και άλλες Βαλκανικές χώρες, έχουν μια παράλληλη πορεία στον τομέα της Έντεχνης, Δυτικής Μουσικής. Αναπτύσσουν μια εθνική συνείδηση, η οποία προέρχεται προφανώς και από τις ιστορικές συνθήκες που διαμορφώνονται και η οποία αντανακλάται βεβαίως και στον τρόπο που γράφεται μουσική. Μην ξεχνάμε ότι στην Ελλάδα η Δυτική Μουσική θεραπεύεται αρχικά στα Επτάνησα. Αργότερα περνάει και στην ηπειρωτική Ελλάδα με ένα πιο ξεκάθαρο τρόπο υπό την εθνική της ταυτότητα. Το ίδιο συμβαίνει και στην Τουρκία. Και εκεί έχει πάλι έναν εθνικό συνθέτη ο οποίος καθόρισε, όπως ο Καλομοίρης, το μουσικό γίγνεσθαι της χώρας. Αναφέρομαι στον Ahmed Adnan Saygun (Αχμέντ Αντνάν Σαϊγκούν) ο οποίος είναι ο «πατέρας» της Εθνικής Σχολής στην Τουρκία αλλά και με τους άλλους συνοδοιπόρους του. Συνεπώς, υπάρχει μια σύγκλιση γύρω σε αυτή την Περιφέρεια της Ευρώπης μέσα σε ένα ευρύ πλαίσιο γύρω στα 200 χρόνια, όπου η Δυτική Μουσική θεραπεύεται με διάφορους τρόπους. Βεβαίως, η επιρροή της Δυτικής Μουσικής σε αυτές τις χώρες είναι εξωγενής. Άνθρωποι οι οποίοι σπουδάζουν στην Ιταλία και την Κεντρική Ευρώπη, γυρίζουν στους τόπους τους και τελικά αναπτύσσουν μια δράση δημιουργώντας ένα εθνικό αφήγημα γύρω από αυτές τις προσπάθειες.
Τ.Β. Άρα, εντοπίζετε κάποια σύγκλιση μεταξύ Δύσης και Ανατολής;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Η σύγκλιση μεταξύ Δύσης και Ανατολής σε όλο αυτό το φάσμα βρίσκεται στην επιρροή που υπάρχει από την παραδοσιακή μουσική, από την οποία πολλοί δανείζονται στοιχεία. Ο Bartók (Μπάρτοκ) τα είχε συζητήσει αρκετά νωρίς αυτά, τα έχει παρατηρήσει. Είναι όμως κι αυτή η Xερντεριανή αντίληψη του folk music, δηλαδή της μουσικής του λαού. Υπάρχει ένα ολόκληρο φιλοσοφικό αφήγημα και ένα εθνικό αφήγημα. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι προσπαθούσαν να χτίσουν Έθνη, γιατί τα Έθνη ήταν κατακερματισμένα και χρειάζονταν έναν τρόπο να συμπτυχθούν, οπότε έπρεπε να υπάρξει ένα σταθερό αφήγημα εθνικού χαρακτήρα. H λογική της αναφοράς τους ήταν πάντα όχι στο «υψηλό», αλλά στο «καθημερινό», στους ανθρώπους. Τον Καλομοίρη, που τον ενδιέφερε η Εθνική Μουσική, τον ενδιέφερε επίσης η καθομιλουμένη, η γλώσσα των ανθρώπων, η οποία ήταν το βασικό στοιχείο επικοινωνίας, όπως θεωρούσε, οπότε είχε εμπλακεί και σε αυτά τα ζητήματα. Kαι δεν ήταν ο μόνος. Όταν ο Κεμάλ Ατατούρκ ιδρύει το Κράτος της Τουρκίας, το 1923, καταργεί το οθωμανικό αλφάβητο, θεσμοθετεί το τουρκικό και -στην πραγματικότητα- τους ξαναμαθαίνει τη γλώσσα. Η γλώσσα πάντα έχει ένα βασικό στοιχείο: ότι πρέπει να μπορούν να τη μιλούν και να την καταλαβαίνουν όλοι - όχι μόνο μια υψηλή κάστα. Γι΄αυτό βλέπετε ότι η μεγάλη στιγμή όλων αυτών των Εθνικών Σχολών στην Ευρώπη και κυρίως εδώ στα Βαλκάνια, είναι η στιγμή που γράφεται η πρώτη όπερα στη γλώσσα τους.
Τ.Β. Άρα σε ό,τι αφορά στη μουσική των Ελλήνων συνθετών της Εθνικής μας Σχολής, είναι πιο πολλές οι επιρροές από Ανατολή προς Δύση παρά το αντίθετο, έτσι δεν είναι;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Μάλλον έχει σχέση με την ώσμωση των πραγμάτων που έχει γίνει σε αυτό τον τόπο. Για παράδειγμα, ακούει κανείς ένα έργο εθνικού χαρακτήρα, το οποίο όμως δεν έχει ενταχθεί μέσα σε ένα πλαίσιο Εθνικής Σχολής, όπως η όπερα του Παύλου Καρρέρ «Μάρκος Μπότσαρης» και έχει σαφέστατες και ευδιάκριτες αναφορές στη Δημοτική μουσική. Αν προχωρήσουμε αυτή τη συλλογιστική, θα δημιουργήσουμε πιθανές διχογνωμίες σε αυτούς που ασχολούνται με τη Δημοτική, καθώς και τη Βυζαντινή μουσική αλλά και με όσους ασχολούνται με τις μουσικές των γειτονικών μας λαών. Όσα χρόνια ασχολούμαι με αυτά τα αντικείμενα, διδάχθηκα ότι δεν υπάρχει «δικό μου» και «δικό σου». Έχουμε ανταλλάξει τόσα πολλά στοιχεία, που είναι πολύ δύσκολο να βρεις πού είναι η αρχή σε όλα αυτά! Έχουμε ζήσει όλοι με όλους, για μεγάλο χρονικό διάστημα! Δεν υπάρχει πιθανότητα να μπορούμε να γυρίσουμε πίσω στο «σημείο μηδέν». Συνεπώς, πρέπει να πάμε παρακάτω και να δούμε το πιο ευρύ πεδίο, το οποίο έχει σχέση με το πώς εντάσσονται όλα αυτά στην Ευρώπη. Αυτό είναι ένα πιο σημαντικό ζήτημα κατά την άποψή μου στην εποχή που ζούμε για την Επιστήμη μας. Πρέπει να σταματήσουμε να κοιτάμε «ένδον» και να δούμε προς τα έξω. Να εξετάσουμε περισσότερο το ρόλο που παίζουμε όλοι εμείς, οι περιοχές που αποκαλούνταν «Περιφέρειες» (όπως μας θεωρούσαν, παρ’ ό,τι τώρα μας κοιτούν με ενδιαφέρον) και να εξετάσουμε κατά πόσον ήταν κομμάτι της ευρωπαϊκής πραγματικότητας. Κατά την άποψή μου σαφώς και ήταν κομμάτι της ευρωπαϊκής πραγματικότητας και το έχω πει πάρα πολλές φορές. Πιστεύω ότι όλα αυτά πρέπει να τα βλέπουμε πλέον σε μια ευρωπαϊκή διάσταση και αυτή να είναι η αφετηρία της μελέτης μας. Το να συζητάμε τι γίνεται μόνο εδώ, στην Ελλάδα, δεν έχει πάρα πολύ μεγάλο νόημα.
Τ.Β. Η έρευνα σας γύρω από το συνθέτη Αλέκο Ξένο είναι αρκετά εκτενής. Από ποια οπτική θα μπορούσε να θεωρηθεί επίκαιρο το έργο του στον 21ο αιώνα;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Είναι πολλοί οι συνθέτες που δεν ξέρουμε πολύ καλά (και δεν ευθύνονταν εκείνοι γι΄αυτό). Η ελληνική μουσική ήταν μέχρι πρότινος παραγνωρισμένη. Τολμώ να πω ότι είμαι από τους αισιόδοξους που ισχυρίζονται ότι πλέον η ελληνική μουσική έχει βρει ένα χώρο. Βεβαίως, έχουμε γίγαντες (όπως ήταν ο Σκαλκώτας) αλλά υπάρχουν και λιγότερο γνωστοί συνθέτες στο εξωτερικό και στο ελληνικό κοινό, οι οποίοι έχουν παίξει το δικό τους ρόλο και είναι αρκετά σημαντικοί κατά την άποψή μου. Ο Ξένος ήταν ένας συνθέτης του οποίου με έλκυε το έργο, αλλά και το γεγονός της έντονης πολιτικής του δράσης. Αυτό είναι ένα αντικείμενο έρευνάς μου επί πολλά χρόνια και παραμένει. Διότι υπάρχουν συνθέτες, οι οποίοι συγχρόνως έπαιζαν ένα σημαντικό ρόλο στα πολιτικά πράγματα, αλλά δεν είχε κανένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον το έργο τους. Εγώ είμαι τυχερός, γιατί ο Ξένος ήταν πολύ καλός συνθέτης, είχε γράψει καλή μουσική! Είμαι σίγουρος ότι αν είχε το χρόνο (γιατί έκανε πάρα πολλά πράγματα, που είχαν σχέση με την πραγματικότητά του, με τα πιστεύω για τα οποία πολεμούσε) θα μπορούσε να γράψει ακόμη περισσότερο. Δεν έχει γράψει λίγη μουσική. Απλώς πρόκειται για έναν άνθρωπο ο οποίος πάλευε, ήταν πάνω στα βουνά, στην Εθνική Αντίσταση, εμπλεκόταν και αργότερα διώχθηκε, μια εποχή που γράφτηκαν πολλές μαύρες σελίδες της ελληνικής ιστορίας. Άρα λοιπόν η περίπτωση του Αλέκου Ξένου έχει πολύ ενδιαφέρον.
Τ.Β. Πού έχετε εστιάσει περισσότερο, στον Αλέκο Ξένο ως συνθέτη ή στην προσωπικότητά του;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Και στα δύο. Κυρίως όμως στις δύο του Συμφωνίες, την 1η Συμφωνία, «της Αντίστασης» και τη 2η Συμφωνία, «της Ειρήνης», οι οποίες πιστεύω ότι τέμνουν με έναν ενδιαφέροντα τρόπο τη δημιουργική του πραγματικότητα και εκφράζουν δύο φάσεις. Με ενδιαφέρει πάρα πολύ ως αντικείμενο, γιατί τα έργα δείχνουν τις ικανότητές του σε διαφορετικές φάσεις της ζωής του και κατά πόσον έχει προχωρήσει ως συνθέτης. Ειδικά η 2η Συμφωνία «της Ειρήνης» έχει ηχογραφηθεί μόνο μια φορά σε cd, από την Ε.Ε.Μ., πριν κάποια χρόνια. Δεν τα έχουμε ακούσει γενικώς αυτά τα έργα. Δεν μπορεί ένα έργο να δείξει όλες του τις αρετές την πρώτη φορά που θα παιχτεί. Ένα έργο δεν παύει να έχει τις δικές του αρετές, οι οποίες μπορεί να προσθέτουν κάτι σε ένα ψηφιδωτό που είναι η ιστορία της μουσικής ενός τόπου. Πιστεύω ότι αυτό είναι το πιο σημαντικό για τον Ξένο: τα έργα του προσθέτουν μια ψηφίδα ακόμα, διαφορετική από πολλές άλλες που υπάρχουν και γι΄αυτό έχει σημασία να μελετάμε και να ακούμε με προσοχή το έργο του.
Τ.Β. Το 2019 τιμήσατε την επέτειο των 70 χρόνων από την εκδημία του Μουσουργού Νίκου Σκαλκώτα, με τη διοργάνωση Διεθνούς Συνεδρίου και Έκθεσης με τίτλο: «Ανακαλύπτοντας τον Σκαλκώτα». Ποιοι ήταν οι καλλιτεχνικοί και εκπαιδευτικοί στόχοι των δράσεων αυτών και κατά πόσον επιτεύχθηκαν;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Κατά πρώτον, όλες οι δράσεις έχουν πολύ μεγάλη σχέση με το γεγονός ότι το Ίδρυμα Χουρμουζίου - Παπαϊωάννου εμπιστεύτηκε το αρχείο του Σκαλκώτα στη Μουσική Βιβλιοθήκη Λίλιαν Βουδούρη του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής». Όλα ξεκίνησαν από εκεί. Οι εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν για τον Σκαλκώτα την προηγούμενη χρονιά ήταν πάρα πολλές και τα καταφέραμε, γιατί αποφασίσαμε όλοι οι οργανισμοί που βρισκόμαστε μέσα στο Μέγαρο Μουσικής, δηλαδή o Σύλλογος «Οι Φίλοι της Μουσικής», ο Οργανισμός Μεγάρου Μουσικής Αθηνών (Ο.Μ.Μ.Α.), η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών (Κ.Ο.Α.) και η Ένωση Ελλήνων Μουσουργών (Ε.Ε.Μ.) να δουλέψουμε και να πετύχουμε κάτι όλοι μαζί: συζητήσεις, συναυλίες, διεθνή διαγωνισμό σύνθεσης (η Ε.Ε.Μ.), συνέδριο, έκθεση, μέχρι και θεατρικό έργο παίχτηκε με θέμα τον Σκαλκώτα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης, ότι διοργανώσαμε σειρά διαλέξεων με το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, οι οποίες έλαβαν χώρα στη Λευκωσία. Ουσιαστικά καταφέραμε και φτιάξαμε ένα δίκτυο ανθρώπων, οι οποίοι ασχολήθηκαν με τον Σκαλκώτα. Έχω την αίσθηση ότι είναι η πρώτη φορά που έγινε κάτι τέτοιο! Αυτός ο μεγάλος συνθέτης ήταν η καλύτερη αφορμή για τις εποικοδομητικές συνεργασίες μας!
Τ.Β. Να εστιάσουμε λίγο στη συναυλία-αφιέρωμα στον Σκαλκώτα;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Αυτή ήταν η –χρονικά- τελευταία συναυλία ενός άτυπου κύκλου και στη συναυλία ερμηνεύτηκαν έργα Σκαλκώτα. Ήταν προγραμματισμένη το βράδυ της πρώτης μέρας του Συνεδρίου. Παρεμπιπτόντως, είχαν έρθει ομιλητές από 17 διαφορετικές χώρες, μεγάλα ονόματα της διεθνούς μουσικολογικής σκηνής! Ήταν ένα τελείως μονοθεματικό και ταυτόχρονα πλούσιο από πλευράς επιμέρους θεματολογίας Συνέδριο. Εκείνο το βράδυ στο Μ.Μ.Α., η Κ.Ο.Α. έπαιξε ένα πρόγραμμα, στο οποίο συμπεριελήφθη και το έργο του νικητή του διεθνούς διαγωνισμού «Νίκου Σκαλκώτα» που συνδιοργάνωσε η Ε.Ε.Μ. μαζί με την Κ.Ο.Α. Εκείνη η συναυλία είχε 1400 άτομα και ήταν μια πάρα πολύ καλή συναυλία, από αυτές που μας έχει συνηθίσει η ΚΟΑ τα τελευταία χρόνια! Σκεφτείτε ότι συγκέντρωσε 1400 ανθρώπους, οι οποίοι πήγαν συνειδητά να ακούσουν αποκλειστικά έργα Σκαλκώτα, καθώς και το έργο του νικητή του διαγωνισμού, Ευριπίδη Μπέκου. Όποιος γνωρίζει τα μουσικά πράγματα στην Ελλάδα, ξέρει πόσο δύσκολο είναι να έρθουν 1400 άνθρωποι σε μια συναυλία συμφωνικής μουσικής, ειδικά αν η μουσική που θα ακούσει κάποιος δεν ανήκει στο φάσμα του Κανόνα της Δυτικής μουσικής. Παρεμπιπτόντως, επιτρέψτε μου να πω ότι η Κ.Ο.Α. πηγαίνει πάρα πολύ καλά, συγκαταλέγεται πλέον στα υπολογίσιμα σύνολα της Ευρώπης και πιστεύω ότι εδώ και πολύ καιρό έχει κάνει ένα σαφές ποιοτικό άλμα. Αλλά ένα τόσο δύσκολο ρεπερτόριο δεν ήταν σίγουρο ότι θα συγκέντρωνε τόσο κόσμο. Νομίζω πως πετύχαμε, ότι πήγαμε πάρα πολύ καλά! Δεν είναι μόνο ό,τι έκανε ο Σύλλογος και η Βιβλιοθήκη του. Το σημαντικό είναι πως ό,τι κάναμε, το πετύχαμε συνεργαζόμενοι όλοι μαζί!
T.B. Η έκθεση διοργανώθηκε στη Βιβλιοθήκη Βουδούρη;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Ο χώρος στον οποίο διοργανώθηκε η Έκθεση δεν ήταν η Βιβλιοθήκη. Ήταν στον εκθεσιακό χώρο του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής», ο οποίος βρίσκεται κάτω από την αίθουσα Λαμπράκη. Είναι ένας χώρος τον οποίο ευελπιστούσε να αξιοποιήσει ο Σύλλογος μετά από πολλά χρόνια που είχε να χρησιμοποιηθεί. Αυτή είναι και μια άλλη παράπλευρη ενδιαφέρουσα εξέλιξη: ότι καταφέραμε και δώσαμε ζωή σε ένα χώρο, για τον οποίο ειπώθηκαν πάρα πολύ ωραία λόγια. Έχουμε εξαιρετικούς συνεργάτες στο Σύλλογο «Οι Φίλοι της Μουσικής» που ασχολούνται με όλα αυτά, προσπαθούν και δίνουν το 100% των δυνάμεών τους για την επίτευξη των στόχων μας. Για την έκθεση, τη μουσικολογική εποπτεία είχαν η Υπεύθυνη του Αρχείου Ελληνικής Μουσικής, κυρία Βάλια Βράκα, και φυσικά η Διευθύντρια της Μουσικής Βιβλιοθήκης, κυρία Στεφανία Μεράκου που εδώ και χρόνια προάγει την Ελληνική μουσική δημιουργία. Εκτός από τους παραπάνω, σε αυτό το εγχείρημα ευτυχήσαμε να έχουμε μαζί μας δυο εξαιρετικές μουσειολόγους: την κυρία Ερατώ Κουτσουδάκη και την κυρία Ανδρομάχη Γκαζή, καθηγήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, οι οποίες είχαν την επιμέλεια της έκθεσης από τη μουσειολογική πλευρά. Προφανώς, αυτό έπαιξε σημαίνοντα ρόλο σε αυτό το καλό αποτέλεσμα.
Τ.Β. Ο Σύλλογος Φίλων της Μουσικής, τιμώντας τη μνήμη του Επίτιμου Προέδρου της Ε.Ε.Μ. και Ακαδημαϊκού, Θόδωρου Αντωνίου, προκήρυξε μία υποτροφία μεταπτυχιακών σπουδών στη Σύνθεση. Επίσης, το αρχείο του φυλάσσεται στη Βιβλιοθήκη Βουδούρη. Πώς σκοπεύετε να αξιοποιήσετε το αρχείο του Θ. Αντωνίου;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Κατά πρώτον, να σας πω ότι ο Θόδωρος Αντωνίου ήταν πολύ κοντά στο Σύλλογο «Οι Φίλοι της Μουσικής». Φίλος όλων μας, άνθρωπος με τον οποίο ο Σύλλογος είχε συναισθήματα μεγάλης αγάπης. Ήταν αυτονόητο για μας να τιμήσουμε τη Μνήμη του. Η αλήθεια είναι ότι το αρχειακό του υλικό δεν είμαι σε θέση να το γνωρίζω πάρα πολύ καλά, γιατί περισσότερο με αυτά ασχολείται η Διευθύντρια της Μουσικής Βιβλιοθήκης και η Υπεύθυνη του Αρχείου Ελληνικής Μουσικής. Ήταν ακαριαία η αντίδραση του Συλλόγου και είναι μεγάλη μας τιμή που έχουμε το αρχείο του Θ. Αντωνίου στη Βιβλιοθήκη μας. Ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να το αξιοποιήσουμε παντοιοτρόπως. Ήταν η ελάχιστη τιμή στη Μνήμη του να προκηρύξουμε μια υποτροφία, που δόθηκε σε ένα νέο συνθέτη ο οποίος σπουδάζει στην Αμερική και λέγεται Παναγιώτης Φουντάς. Ελπίζω πραγματικά ότι θα την αξιοποιήσει όπως πρέπει και θα μας προσφέρει πολύ ωραία έργα.
Τ.Β. Μια από τις σημαντικές δράσεις του Συλλόγου για τους νέους χρήστες της Βιβλιοθήκης Βουδούρη είναι το MusiXLab; Ποιες είναι οι πρώτες εκτιμήσεις των αποτελεσμάτων από τη λειτουργία του;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Το MusiXLab είναι ένας καινούργιος χώρος μουσικής εμπειρίας στον οποίο διαπλέκεται η μουσική με την τεχνολογία, τη μάθηση και την έρευνα. Ευελπιστούμε να παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της ενσυναίσθησης γύρω από την εφαρμογή της μουσικής τεχνολογίας. Η ιδέα για το χώρο αυτό προϋπήρχε, δεν ήταν δική μου. Η κυρία Κριεζή, νυν Υπεύθυνη του χώρου, μαζί με τη Διευθύντρια, κυρία Μεράκου, αλλά κι άλλους συνεργάτες της Μουσικής Βιβλιοθήκης είχαν επεξεργαστεί αυτή την ιδέα. Απλώς έτυχε την εποχή που ήμουν Διευθυντής, να είναι ευνοϊκές οι συνθήκες, να κάνουμε τις κατάλληλες κινήσεις και να τύχουμε της γενναιόδωρης χορηγίας της κυρίας Φωτεινής Λιβανού, η οποία μας βοήθησε καταλυτικά στο να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε κατάλληλα αυτό το χώρο. Παράλληλα, έχουμε τη βοήθεια της εταιρείας «Πλαίσιο» για την υλικοτεχνική στήριξη, αλλά και της Αμερικανικής Πρεσβείας, οι υπεύθυνοι της οποίας πίστεψαν σε όλη αυτή την ιδέα. Βέβαια, δεν θέλω να παραγνωρίσω τη βοήθεια που μας έδωσαν κάποια μέλη του Συλλόγου, οι οποίοι μας πρόσφεραν ipads. Αυτός ο χώρος είναι από τα πιο καινούργια επιτεύγματα σε αυτό το complex πολιτισμού που λέγεται Μέγαρο. Όλο αυτό φτιάχτηκε με τη βοήθεια χορηγών, αλλά και όλοι οι υπόλοιποι βοήθησαν πάρα πολύ, πίστεψαν στο όραμα που έχουμε γι΄αυτό το χώρο. Έχει πάρα πολύ ενδιαφέρον! Θα δείτε πάρα πολλά και προς τα έξω, σε ένα πιο επιστημονικό, ερευνητικό πεδίο. Το MusiXLab αυτή τη στιγμή εμπλέκεται σε τρία ερευνητικά προγράμματα, που εκπονούνται ήδη, οπότε πιστεύω ότι θα ακούσετε πολύ ωραία πράγματα γι΄αυτό.
Τ.Β. Mε αφορμή την επέτειο των 95ων γενεθλίων του Μίκη Θεοδωράκη, τον Ιούλιο του 2020, ο Σύλλογος «Οι Φίλοι της Μουσικής» τιμά τον σπουδαίο συνθέτη. Ποιες εκδηλώσεις έχετε προγραμματίσει;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Ο Μίκης για μας είναι μια άλλη πολύ μεγάλη προσωπικότητα! Έχει συνδέσει τη ζωή του κατά πρώτον με την Ελλάδα, κατά δεύτερον με τη Βιβλιοθήκη μας και κατ’ επέκταση με το Σύλλογο. Το αρχείο του
Μ. Θεοδωράκη είναι το πρώτο αρχείο το οποίο φιλοξένησε η Βιβλιοθήκη! Ο Μαέστρος το παραχώρησε με μεγάλη χαρά, σχεδόν μόλις η μουσική Βιβλιοθήκη άνοιξε της πύλες της! Βεβαίως και μέχρι σήμερα, τον έχουμε τιμήσει παντοιοτρόπως. Το αρχείο του έχει ψηφιοποιηθεί και διατίθεται -μετά από δική του παράκληση- απολύτως ελεύθερο στο internet! Συν τοις άλλοις, έχουμε φτιάξει μια ψηφιακή εκπαιδευτική πλατφόρμα, η οποία θα ανανεωθεί. Επίσης, ευελπιστούμε να διοργανώσουμε μια έκθεση ανάλογη με εκείνη του Σκαλκώτα, η οποία θα φιλοξενηθεί στο χώρο του Συλλόγου.
T.B. Πότε προγραμματίζονται αυτές οι δράσεις;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Οι συνθήκες που διαμορφώνονται με την κρίση του Covid19 σίγουρα θα έχουν επίπτωση στον προγραμματισμό μας, δίχως όμως να τον αναστέλλουν σε μόνιμη βάση. Ελπίζαμε οι εκδηλώσεις να ξεκινούσαν γύρω στον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο. Αυτό σίγουρα θα πάει λίγο παρακάτω στον χρόνο, αλλά ελπίζουμε όχι πολύ. Παράλληλα, θα υπάρξει και μια περιοδεύουσα Έκθεση, η οποία θα «ταξιδέψει» σε τουλάχιστον 10 σταθμούς ανά την Ελλάδα. Ακόμη, στόχος ήταν να διοργανώσουμε ένα Διεθνές Συμπόσιο το Νοέμβριο 2020 το οποίο θα δούμε πως θα καταφέρουμε να το υλοποιήσουμε υπό τις παρούσες συνθήκες. Θα καλέσουμε προσωπικότητες απ΄όλο τον κόσμο να μιλήσουν για τον Μίκη Θεοδωράκη. Πιστεύω ότι έχουν γίνει οι καλύτερες επιλογές. Βεβαίως, είμαστε πάντα σε επαφή με το Μαέστρο για να διασφαλίσουμε ότι θα είναι αντιπροσωπευτικό το δείγμα των ομιλητών. Γιατί όλα εμπλέκονται με την ιστορία, με την προσωπικότητά του, αλλά θέλουμε να μιλήσουμε πιο πολύ για τη μουσική του, η οποία έχει πάρα πολύ ενδιαφέρον! Στη Μουσική μας Βιβλιοθήκη ευελπιστούμε να φιλοξενήσουμε και ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα, το οποίο είναι υπό διαμόρφωση, θα σας το φυλάξουμε για έκπληξη. Ελπίζω ότι θα πάει πάρα πολύ καλά και θα το δουν πάρα πολλά παιδιά από σχολεία!
T.B. Ποιες είναι οι πηγές χρηματοδότησης των εκδηλώσεων;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Αξιοσημείωτο είναι ότι όλες αυτές τις εκδηλώσεις που διοργανώνονται προς τιμήν του
Μ. Θεοδωράκη, τις «αγκάλιασε» από την πρώτη στιγμή το Υπουργείο Πολιτισμού. Να σημειώσω ότι δεν είναι αυτονότητο, γιατί μια ανάλογη πρόταση είχαμε στείλει και για την επέτειο των 90 του χρόνων, αλλά τότε δεν είχε ευοδωθεί - μάλλον ήταν πιο δύσκολες οι συνθήκες. Η Υπουργός, η κυρία Μενδώνη, όταν στείλαμε την πρότασή μας, συνάντησε τον Μίκη Θεοδωράκη και μάλιστα την 1η Ιανουαρίου 2020! Στις 2 Ιανουαρίου, το Υπουργείο Πολιτισμού εξέδωσε ένα δελτίο τύπου στο οποίο ανακοίνωνε ότι θα χρηματοδοτήσει αυτές τις δράσεις του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής» και της Βιβλιοθήκης Βουδούρη. Τόσο το αρχείο του Μ. Θεοδωράκη, όσο και εμάς, μας τιμά αυτή η εμπιστοσύνη και φυσικά μας γεμίζει με ευθύνη στο να επιτύχουμε το καλύτερο. Ελπίζουμε οι καταστάσεις να επιτρέψουν σε μας και στο Υπουργείο να είμαστε όσο το δυνατόν πιο συνεπείς σε όσα έχουμε σχεδιάσει. Όπως σας ανέφερα, ως Οργανισμός δεν έχουμε κανενός είδους κρατική επιχορήγηση, είμαστε «αυτόφωτοι» και γι’ αυτό πάντοτε αναζητούμε τη βοήθεια εκείνων που θέλουν να πιστέψουν στο όραμά μας. Σε αυτές μας τις δράσεις για τον Μίκη Θεοδωράκη θα έχουμε βεβαίως τη συμπαράσταση και σταθερή βοήθεια και του Ο.Μ.Μ.Α.
Τ.Β. Σε ένα άρθρο σας[1] σημειώνετε: «δεν φτάνει να διαθέτεις πολιτιστικό απόθεμα, πρέπει να μπορείς να το χρησιμοποιήσεις και να το αναδείξεις αναλόγως, μέσα στο πλαίσιο της σύγχρονης κοινωνίας». Θα θέλατε να προτείνετε ορισμένες καλές πρακτικές προς την κατεύθυνση αποτελεσματικής ανάδειξης του πολιτιστικού αποθέματος της χώρας μας στον Tομέα της λόγιας μουσικής;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Η Ελλάδα έχει μεγάλο πολιτιστικό απόθεμα σε όλους τους τομείς. Αν δεν πιστέψουμε πόσο καλοί είμαστε, δεν θα μπορέσουμε να πείσουμε κανέναν άλλο. Βλέπω πόσο εντυπωσιακά καλύτερες είναι οι Ορχήστρες μας, πόσο έχουν προχωρήσει μπροστά, τι δυνατότητες έχουν οι πολιτιστικοί μας χώροι, τι ικανότητες υπάρχουν στους νέους καλλιτέχνες, οι οποίοι βγαίνουν, παράγουν και παίζουν μουσική, την παρουσιάζουν. Γενικότερα, βλέπουμε εντυπωσιακές δημιουργίες! Πρέπει λοιπόν να βρούμε τρόπους όσο πιο ποιοτικούς και εξελιγμένους, για να μπορέσουμε να αναδείξουμε αυτούς τους ανθρώπους. Ας πούμε, να αναπτύξουμε τον πολιτιστικό τουρισμό ακόμα περισσότερο. Να πιστέψουμε στο πολιτιστικό μας αποτέλεσμα, ώστε να το δείχνουμε προς τα έξω και να λέμε: «ναι, αυτή η παραγωγή έγινε στην Ελλάδα και την έκανε το Μέγαρο, η Ε.Λ.Σ., ή η Κ.Ο.Α. κτλ» και να είμαστε περήφανοι γι΄αυτό! Nα επικεντρώσουμε την προσοχή μας στο ποια είναι αυτά τα πολιτιστικά προϊόντα που μπορούμε να παράγουμε εδώ στην Ελλάδα! Πρέπει να διοχετεύσουμε όλες τις δυνάμεις μας προς αυτή την κατεύθυνση. Τώρα, με αυτή την κατάρα της πανδημίας που θα χτυπήσει και τον τομέα του πολιτισμού θα χρειαστούμε την υλική αλλά και ηθική στήριξη, όχι μόνο της Πολιτείας που ελπίζω να θεωρείται αυτονόητη, αλλά και του κοινού που μας αγαπά και μας παρακολουθεί. Μπορεί ο τρόπος που θα γίνονται εκδηλώσεις να αλλάξει αλλά η μουσική θα είναι πάντοτε εκεί για να μας βοηθά να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες.
Τ.Β. Η αιφνίδια εξάπλωση της επιδημίας του κορωνοϊού στη χώρα μας, είχε ως αποτέλεσμα να κλείσουν όλοι οι πολιτιστικοί φορείς. Τελικώς, όσες εκδηλώσεις δεν πραγματοποιήθηκαν φέτος, θα μετατεθούν χρονικά για την επόμενη σεζόν ή ακυρώνονται;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Θέλω να ελπίζω ότι οι εκδηλώσεις αναβλήθηκαν, δεν ακυρώθηκαν. Η πρόθεση, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά στις εκδηλώσεις που διοργανώνει ο Σύλλογος «Οι Φίλοι της Μουσικής», είναι να γίνουν σε ύστερο χρόνο, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν. Φαντάζομαι, χωρίς να μπορώ να μιλήσω για άλλους φορείς, ότι το ίδιο συνέβη και με άλλους πολιτιστικούς οργανισμούς και ελπίζω οι εκδηλώσεις τους να πραγματοποιηθούν.
Τ.Β. Πιστεύετε ότι η πρωτοφανής και πολυδιάστατη κρίση που προκλήθηκε λόγω της πανδημίας επιφυλάσσει στο άμεσο μέλλον περισσότερες ευκαιρίες ή περισσότερες απειλές για τον τομέα της λόγιας μουσικής;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Επειδή είμαστε στη μέση αυτής της «καταιγίδας» είναι δύσκολη η ερώτηση. Ελπίζω να μας επηρεάσει το λιγότερο δυνατόν. Το πιο σημαντικό για μας είναι οι άνθρωποι να είναι καλά. Οι ανθρώπινοι πόροι είναι το σημαντικότερο κεφάλαιο που έχουμε να επενδύσουμε ως κοινωνία! Αν έχεις σχέδιο, όλα τα υπόλοιπα φτιάχνονται. Αν εκλείψουν οι ανθρώπινοι πόροι, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα. Το σίγουρο είναι ότι θα υπάρξει οικονομικό πρόβλημα. Εκ της θέσεώς μου, πρέπει να σκέφτομαι τέτοια ζητήματα. Βεβαίως, είναι πάρα πολύ ωραίο να σκέφτεσαι τα σημαντικά έργα, αλλά πρέπει να λαμβάνεις υπ’ όψιν και την οικονομική διαχείριση. Αυτά που είχαν προγραμματιστεί να γίνουν άμεσα, έχουν υποστεί μεγάλο πλήγμα. Αυτή η κρίση αναδεικνύει όμως και κάτι άλλο: ότι πρέπει να βρούμε και άλλους τρόπους να επικοινωνούμε με το κοινό. Έχουν αναπτυχθεί, απλώς δεν τους χρησιμοποιούσαν όλοι. Πέρα από τα ψηφιακά προγράμματα που έχει φτιάξει η Βιβλιοθήκη μας, πρέπει να έχουμε εναλλακτικές. Πάντα υπάρχουν ευκαιρίες μέσα σε μια κρίση, αρκεί να σου δίνεται η ευκαιρία και ο απαραίτητος «χώρος», οικονομικός και πραγματικός για να τις διερευνήσεις και να τις εφαρμόσεις. Ακόμη και στις μεγαλύτερες κρίσεις παγκοσμίως, η Τέχνη είχε ένα τρόπο να επικοινωνεί με τους ανθρώπους, όσο πιο άμεσα γινόταν. Γιατί η Τέχνη και ιδιαίτερα η μουσική, απαλύνει τις καρδιές και τις ψυχές μας, μας κάνει καλύτερους και μας επιτρέπει να δούμε το μέλλον με αισιοδοξία και θάρρος. Αυτό πρέπει να κάνουμε τώρα: να αναπτύξουμε τρόπους, κατά πρώτον να απαλύνουμε τις ψυχές των ανθρώπων που περνούν όλη αυτή τη μεγάλη δυσκολία και κατά δεύτερον, να είμαστε πιο προετοιμασμένοι, αν -ο μη γένοιτο- ξανασυμβεί κάτι ανάλογο.
Τ.Β. Προτίθεστε να αναλάβετε κάποιες πρωτοβουλίες για την προώθηση ψυχαγωγικών και επιμορφωτικών προγραμμάτων μέσω διαδικτύου;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Ήμασταν προετοιμασμένοι, από την άποψη πως ό,τι έχει ψηφιοποιηθεί από τη Μουσική μας Βιβλιοθήκη είναι ήδη ελεύθερο εδώ και χρόνια. Μάλιστα, ο Σύλλογος είναι μέλος στο https://digitalsolidarity.gov.gr/ του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Ήδη έχουμε ενημερώσει με επιστολή μας πού βρίσκονται όλες μας οι εφαρμογές, οι οποίες διατίθενται -έτσι κι αλλιώς- δωρεάν προς το κοινό: τα ψηφιακά μας αρχεία, διάφορες άλλες εφαρμογές που έχουν σχέση με τη μουσική της Θράκης, εκπαιδευτικές εφαρμογές κτλ. Βρισκόμαστε ένα βήμα πιο μπροστά και οι εφαρμογές μας είναι έτοιμες για να μπορέσει να τις χρησιμοποιήσει όποιος το επιθυμεί. Εμείς το ενθαρρύνουμε και θα βοηθήσουμε όσο περισσότερο γίνεται σε αυτό.
Τ.Β. Έχετε υπ΄όψιν άλλα σχέδια του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής» για το 2020;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Ελπίζουμε να ευοδωθεί ο κύκλος εκδηλώσεων προς τιμήν του Μίκη Θεοδωράκη. Επίσης έχουμε ένα ενδιαφέρον project που έχει σχέση με το έτος Μπετόβεν. Ήδη διοργανώθηκε μια συναυλία όπου η Λένια Ζαφειροπούλου τραγούδησε τα τραγούδια Μπετόβεν με τη Ζωή Ζενιώδη στο πιάνο. Επίσης είχαμε την πρώτη συναυλία (επί συνόλου τριών) που θα δώσει ένας από τους σημαντικότερους φίλους του Συλλόγου, ο Λεωνίδας Καβάκος με τον Enrico Pace στο πιάνο. Τον ευχαριστώ και από αυτό το βήμα για τη βοήθεια που μας δίνει. Ο Λεωνίδας Καβάκος είναι πάρα πολύ κοντά στο Σύλλογο. Είναι ύψιστη τιμή ο καλύτερος βιολονίστας του κόσμου (κατά την ταπεινή μου άποψη), να δίνει ρεσιτάλ παραχωρώντας την αμοιβή του υπέρ του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής»! Το πρόγραμμα είναι να ερμηνεύσει όλες τις σονάτες του Μπετόβεν για βιολί. Επίσης, έχουμε σκοπό να διοργανώσουμε ένα κύκλο συναυλιών, οκτώ συνολικά στη διάρκεια ενός μήνα, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Χάρη Δημαρά, ο οποίος είναι πιανίστας και καθηγητής στο Ithaca College της Αμερικής, όπου θα παιχτούν όλες οι σονάτες του Μπετόβεν για πιάνο.
Θα συμμετάσχουν νέοι, ταλαντούχοι πιανίστες, κάτω των 35 ετών. Οι συναυλίες θα γίνουν σε συνεργασία με το Φιλολογικό Σύλλογο «Παρνασσός», το Ωδείο Αθηνών και το Ίδρυμα Θεοχαράκη. Πιστεύω πάρα πολύ στις συνέργειες. Όταν συνεργάζεσαι με οργανισμούς οι οποίοι έχουν αποδείξει πόσο σημαντικοί είναι, μόνο να κερδίσεις έχεις. Είναι μια πολύ ωραία, ισότιμη συνεργασία! Όλα αυτά φυσικά θα πραγματοποιηθούν όταν θα το επιτρέψουν οι συνθήκες, μιας και ήδη η δεύτερη συναυλία του Λεωνίδα Καβάκου έπρεπε να αναβληθεί αλλά είναι σταθερή πεποίθησή δική μας αλλά κι εκείνου, ότι θα την πραγματοποιήσουμε σύντομα. Άλλωστε, γι’ αυτό τον λόγο αρκετοί άνθρωποι δεν επέστρεψαν τα εισιτήριά τους αλλά τα κράτησαν για να μπορέσουν να έρθουν όταν αυτή η συναυλία θα γίνει, δίνοντάς μας παράλληλα θάρρος για να αντιμετωπίσουμε την πανδημία. Τους ευχαριστώ μία-μία κι έναν-έναν ξεχωριστά για το γεγονός ότι μας δίνουν ελπίδα και φυσικά θα χαρώ να τους δω όλους να γεμίζουν την Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης όταν είμαστε έτοιμοι να ανακοινώσουμε τη νέα ημερομηνία.
Τ.Β. Σε ποιους χώρους θα πραγματοποιηθούν αυτές οι συναυλίες;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Όταν γίνουν, αυτοί θα είναι τόσο στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, όσο και στους χώρους των φορέων που προανέφερα. Σε ό,τι αφορά στον εορτασμό για την επέτειο των 200 χρόνων της Ελληνικής Επανάστασης, παρ’ ότι δεν πιστεύω ότι ο Σύλλογος είναι ο οργανισμός που έχει ιστορικό χρέος να ηγηθεί των εορτασμών, έχουμε σκοπό να διοργανώσουμε εκδηλώσεις. Αν αυτή τη συζήτηση την κάναμε πριν από δυο μήνες θα σας έλεγα: «ας κάνουμε μια συναυλία». Υπό τις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί όμως, πιστεύω ότι όλοι πρέπει να βάλουμε τα δυνατά μας ώστε το ΄21, να δείξουμε τι σημαίνει να βγαίνεις από αυτή την κρίση! Να έχουμε ετοιμάσει εκδηλώσεις, οι οποίες να δώσουν ένα τόνο. Η μουσική θα παίξει το δικό της ρόλο στη σκιαγράφηση της Επαναστάσεως και μετέπειτα, της θεμελίωσης του Ελληνικού Κράτους. Αυτό πρέπει να το αναδείξουμε με κάποιες πολύ καλές εκδηλώσεις.
Τ.Β. Το καλοκαίρι έχουν προγραμματιστεί εκδηλώσεις;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Το καλοκαίρι είχαμε σκοπό να διοργανώσουμε το Art Campus που, όπως κάθε χρόνο, υλοποιείται στους Δελφούς. Δυστυχώς υπό τις παρούσες συνθήκες δεν έχουμε αποφασίσει ακόμη τι θα πράξουμε, αναμένοντας και τις ανάλογες οδηγίες από την Πολιτεία. Το Art Campus είναι πλέον θεσμός, μια μουσική Ακαδημία με διαφορετική θεματολογία κάθε χρόνο - φέτος αφορά τραγουδιστές. Υλοποιείται με τη συμπαράσταση της κυρίας Φωτεινής Λιβανού, η οποία και σε αυτή την περίπτωση αναδεικνύεται ως πάρα πολύ σημαντικός «κρίκος» στην ανάπτυξη του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής». Ανέκαθεν ήταν! Βεβαίως, πολύτιμη είναι και η βοήθεια της κυρίας Έφης Αβέρωφ-Μιχαηλίδου, η οποία είναι η Αντιπρόεδρος του Συλλόγου. Πολύτιμη η συμβολή και της κυρίας Όλγας Καλογρηάδου, που έχει την ευθύνη όλης της διοργάνωσης. Στο Art Campus έρχονται νέοι άνθρωποι και μορφώνονται μουσικά και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε για όσο αυτό θα είναι εφικτό, έστω κι αν φέτος κάνουμε ένα μικρό διάλειμμα για να «Μείνουμε Ασφαλείς».
Τ.Β. Θα θέλατε να συμπληρώσετε κάτι, για το οποίο δεν σας έδωσα την ευκαιρία μέσω των ερωτήσεων;
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης: Παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα συνολικά, λόγω της καταστάσεως που βιώνουμε, τα πράγματα οφείλουν να πάνε, και θα πάνε, καλύτερα. Υπάρχουν όλες οι συνθήκες ώστε να συμβεί αυτό, με σημαντικότερο παράγοντα τους ταλαντούχους ανθρώπους, σε αυτούς επενδύουμε και αυτοί θα καταφέρουν πολλά. Αρκεί να υποστηριχθούν όπως πρέπει και τους αξίζει. Ελπίζω κι εύχομαι να γίνει.
Τίνα Βαρουχάκη
varouchaki.tar@gmail.com
Μάιος 2020
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου)
[1] Πηγή: http://amagi.gr/content/oi-kalyteroi-ston-kosmo . Aνακτήθηκε, 05-01-2020
