ΑΡΝΤΑ ΜΑΝΤΙΚΙΑΝ: 9 Νοεμβρίου 2009, αυλαία για την λυρική ερμηνεύτρια
(της Έφης Αγραφιώτη)
[μουσικές αναφορές]

[μουσικές αναφορές]
ΑΡΝΤΑ ΜΑΝΤΙΚΙΑΝ
9 Νοεμβρίου 2009, αυλαία για την λυρική ερμηνεύτρια

Ήταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Συλλόγου οι Φίλοι της Μουσικής και Πρόεδρος του Σωματείου Υποτροφίες Μαρία Κάλλας, το οποίο ίδρυσε μαζί με τον Χρήστο Λαμπράκη και την ίδια την Κάλλας, συνοδοιπόρο και φίλη της. Είχε διατελέσει μέλος επιτροπών διεθνών διαγωνισμών τραγουδιού, ενώ πολύτιμη υπήρξε η συνεισφορά της στην προώθηση της μουσικής στην Ελλάδα. Γεννήθηκε την 1η Σεπτεμβρίου 1924 στη Σμύρνη από Αρμένιους γονείς, σπούδασε μουσική με δασκάλα την Ελβίρα ντε Ιντάλγκο στην Αθήνα και από τότε ήταν συμμαθήτρια και φίλη της Μαρίας Κάλλας, με την οποία πολλές φορές είχαν τραγουδήσει μαζί.
Στην Αθήνα έκανε και το ντεμπούτο της ως σοπράνο το 1942 και επτά χρόνια αργότερα πήγε στην Αγγλία, όπου διακρίθηκε για πρώτη φορά το 1950 στην Oxford Opera Society, ερμηνεύοντας τη Διδώ στους «Τρώες» του Μπερλιόζ. Τον ίδιο ρόλο τραγούδησε το 1952 στο Theatre des Champs-Elysees στο Παρίσι και στο Holland Festival στη Χάγη.

Με την διακεκριμένη λυρική τραγουδίστρια Ζανέτ Πηλού (αριστερά)

Στην Οξφόρδη συμμετείχε στις 5 Δεκεμβρίου 1951 στην παγκόσμια πρεμιέρα της όπερας «Incognita» του Τζόζεφ Βέλες, έχοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο.

Το 1951 εμφανίστηκε στο Mermaid Theatre του Λονδίνου ως Μάγισσα στην όπερα «Διδώ και Αινείας» του Χένρυ Πέρσελ, ενώ τους πρωταγωνιστικούς ρόλους σε εκείνη την όπερα τραγουδούσαν οι: Κίρστεν Φλάγκσταντ και Eλίζαμπεθ Σβάρτσκοπφ. Την ποιότητα της ερμηνείας όλων των συντελεστών μαρτυρεί ο δίσκος που κυκλοφορεί ακόμα σήμερα.

Το 1953 η Μαντικιάν έκανε το ντεμπούτο της στο Covent Garden ως Μουζέτα στην όπερα «Boheme». Στις 14 Σεπτεμβρίου του επόμενου χρόνου συμμετείχε στην παγκόσμια πρεμιέρα της όπερας «The Turn of the Screw» (Το στρίψιμο της Βίδας) του Μπέντζαμιν Μπρίττεν στη Βενετία ως Μις Τζέσελ (ένα ρόλο, τον οποίο μάλιστα είχε σκεφτεί αποκλειστικά γι' αυτήν ο συνθέτης). Κατόπιν συμμετείχε στην πρεμιέρα αυτής της όπερας στην Αγγλία, στην Saddler's Wells Opera του Λονδίνου. Από το 1954 εμφανιζόταν με τον Αγγλικό Όμιλο Όπερας κυρίως σε έργα του Μπέντζαμιν Μπρίττεν.

Αριστερά η Άρντα Μαντικιάν, στο Στρίψιμο της βίδας του Μπρίττεν (1954)

Στο Λονδίνο τραγούδησε πρώτη σε ρεσιτάλ βυζαντινούς ύμνους και τους έξι σωζόμενους αρχαίους ελληνικούς ύμνους, σε μεταγραφή του Θέοντορ Ράιναχ. Το 1957 ηχογράφησε τους κύκλους τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη «Έρως και Θάνατος» και «Κύκλος». Στους μεγάλους ρόλους της ανήκαν η Ηλέκτρα στον «Ιδομενέα» του Μότσαρτ και ο πρωταγωνιστικός ρόλος στην «Savitri» του Γκούσταβ Χολστ.
Κατά τη διάρκεια της καριέρας της, προσκλήθηκε και τραγούδησε στις σημαντικότερες αίθουσες συναυλιών. Δυναμική και εμπνευσμένη αφιέρωσε στη συνέχεια το χρόνο της στην προσφορά προς τη μουσική και τους νέους μουσικούς της Ελλάδας. Από το 1974 έως το 1980 διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Έφυγε στα 85 της χρόνια, στις 9 Νοεμβρίου, μετά από πολυετή ασθένεια.

Στοιχεία του δίσκου: Lyricist Piper, Myfanwy, conductor Britten, Benjamin, Orchestra English Opera Group Orchestra. Τραγουδούν: Cross, Joan; Dyer, Olive;Hemmings, David; Mandikian, Arda; Pears, Peter; Vyvyan, Jennifer. (Naxos Classical Archives) 1955

Πέρσελ: Διδώ και Αινείας, διευθυντής ορχήστρας Μπ.Μπρίττεν

Η πρώτη δισκογράφηση του έργου του Πέρσελ

Αξίζει, τέλος, σαν φόρο τιμής, να θυμηθούμε και μια άλλη πλευρά της Μαντικιάν, αυτή της ελεύθερα εκφραζόμενης δημοκρατικής γυναίκας που από τα χρόνια της χούντας υπέγραφε με θάρρος και υπεράσπιζε κείμενα με παγκόσμια επικοινωνιακή δύναμη, όπως αυτό που δημοσιεύτηκε στους ΝΥ Times και φέρει ανάμεσα σε άλλες και την υπογραφή της: Ελληνική ανεξαρτησία, ο τίτλος (22 Μαρτίου 1971). Η  προκήρυξη διανεμήθηκε αρχικά στην Αθήνα, επ' ευκαιρία της 150ής επετείου της έναρξης της ελληνικής επανάστασης του 1821, κατά τη διάρκεια της οποίας το δικτατορικό καθεστώς οργάνωσε εορτασμούς για να γιορτάσει το γεγονός. Υπογράφεται από 133 διανοούμενους, καλλιτέχνες, πολιτικούς επιστήμονες, στρατιωτικούς, κ.λπ., αντιπροσωπεύοντες όλες τις πλευρές και τις τάσεις της πολιτικής σκέψης στην Ελλάδα, από το δεξιό μέχρι το κέντρο και το αριστερό. Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της Αθήνας Το Βήμα  που όμως  ήταν υποχρεωμένο να παραλείψει πολλές παραγράφους, εξ αιτίας του αυστηρού νόμου Τύπου που απειλούσε με κλείσιμο, πρόστιμα, φυλάκιση οποιαδήποτε εφημερίδα και συντάκτες που δημοσίευαν υλικό αντίθετο στην εικόνα της χούντας. Το κείμενο υπέγραψαν ο Κώστας Ταχτσής, η ¨Αννα Συνοδινού, ο πρέσβυς Αλ. Ξύδης, ο Ιάκωβος Καμπανέλλης και ο Γεώργιος Μαγκάκης. Είναι ένα θεμελιώδης αρχή του 1821, που εκφράζεται στα συνταγματικά κείμενα της επανάστασης, ότι ένα έθνος είναι αληθινά ελεύθερο μόνο όταν όλοι οι πολίτες του είναι ελεύθεροι. Έτσι αρχίζει το κείμενο. Μόνο με την αποκατάσταση της ελευθερίας της η χώρα μας θα επανέλθει στην ιστορική παράδοσή της και θα ανακτήσει τη θέση που της ανήκει στην κοινότητα των εθνών.  Έτσι ολοκληρώνεται.

Έφη Αγραφιώτη
effie.tar@gmail.com
(Νοέμβριος 2009)
Επιμέλεια σελίδας: Κώστας Γρηγορέας