ΑΣΠΑΣΙΑ ΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ: Μια ακόμη πολυγραφότατη συνθέτρια στην Ολλανδία
(της Έφης Αγραφιώτη)
[μουσικές αναφορές]

ΑΣΠΑΣΙΑ ΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ
Μια ακόμη πολυγραφότατη ελληνίδα συνθέτρια στην Ολλανδία

Μια συνθέτρια και πιανίστρια που ζει στην Ολλανδία, η Ασπασία Νασοπούλου πραγματοποιεί τα μουσικά της όνειρα, δημιουργεί και εργάζεται εκεί. Η χώρα αυτή προσελκύει χρόνια τώρα το δυναμικό μας, όπως και νέους μουσικούς από πολλά σημεία του ορίζοντα, προσφέροντας τους χώρο για να υλοποιήσουν εμπνεύσεις και όνειρα με γεύση πρωτοπορίας. Πριν από τη Νασοπούλου και η τόσο σημαντική μας συνθέτρια με διεθνή αναγνώριση Καλλιόπη Τσουπάκη εγκαταστάθηκε επίσης στην Ολλανδία, όπου ζει μέχρι σήμερα. 
 
Η μουσική της Νασοπούλου καλύπτει ευρύ φάσμα ειδών, από ορχηστρική μέχρι σόλο και τραγούδια, είναι έντονα ποιητική και σε μεγάλο βαθμό εμπνευσμένη από τους μεγάλους της παγκόσμιας ποιητικής οικογένειας. 

   
αριστερά η Ασπασία Νασοπούλου και δεξιά η Καλλιόπη Τσουπάκη

Από τον Πειραιά, μέσω Ωδείου Νίκος Σκαλκώττας και χάρη στο δάσκαλό της, τον σημαντικό συνθέτη και δάσκαλο Μιχάλη Τραυλό, η Ασπασία έφυγε για την Ολλανδία. Σήμερα διδάσκει πιάνο στο Αγγλικό σχολείο του Άμστερνταμ. Η μουσική της παίχτηκε ήδη ως τη μακρινή Ιαπωνία, τη Σλοβενία, την Πολωνία, την Ιταλία. Aνήκει στα δυναμικά στελέχη της συνθετικής οικογένειας στην Ολλανδία.

Το  Σάββατο 24 Οκτωβρίου  στον Φιλολογικό Σύλλογο  Παρνασσός, στην Αθήνα (πλατεία Καρύτση) θα παρουσιάσουμε με τη σοπράνο Σόνια Θεοδωρίδου το έργο «Ballad I» της Ασπασίας Νασοπούλου, σε ποίηση της βενετσιάνας συγγραφέως, ποιήτριας και συνθέτιδας τραγουδιών και μπαλαντών Christine de Pizan (1363–c.1434) . Στην ίδια βραδιά οι ακροατές μας θα ακούσουν και το υπέροχο τραγούδι της Καλλιόπης Τσουπάκη σε ποίηση Κ.Καβάφη με τίτλο «Μακρυά».

 
Περνώντας στην εργογραφία της πολυγραφότατης Ασπασίας Νασοπούλου,
σας παρουσιάζω τον κατάλογο των κυριότερων συνθέσεων της:

Saturday to Friday (2003) For 2 trumpets, 2 saxophones, horn, trombone, flute and lights (for the Volharding Ensemble) Duration: 10 min. Existence IV (2005) Text, Saburo Teshigawara for big ensemble, (14 players) four dancers and video. Duration: 15 min. 
Piece for 4 performers and tape (2006) for piano, double bass., trumpet., saxophones/sho and tape. (sound installation at Walter Maas Huis). Duration: 12 min. 
HemiAeroPartitura (2007-08) Based on the three poems Sobre los Hemisferios, Aerolito and Partitura by Oscar Hahn. for the Aerodynamic trio,Tape Alfredo Acebal Costumes, Nienke Brokke. Duration: 22 min. Piece of D. (2002) Live electronic piece for recorder. (Steim Studio) 
For a little white seashell (2000) Preludes and dances for the Piano. M.Hadjidakis. Arrangement for two pianos. Ballades I, III (2005) Poetry, Christine de Pizan (1363-1430) for medieval recorder, viola d'arco and mezzo soprano (commission by Grand Desir ensemble). Duration: 8 min. Honger (2006) for soprano and harp (Part of Pierlala puppet's play). Duration: 5 min. One/hitotsu (2006) Poetry, Dan Albertson (2006) for Japanese sho and soprano. Duration: 10 min. 
Eternal Light (2006) Poetry Dante (2006) for string quartet, double bass, flute, piano, percussion and mezzo soprano Duration: 12 min. HemiAeroPartitura (2008) Poetry, Oscar Hahn (2008) two recorders and soprano. Duration: 22 min. Rodia=SO₄H₂ (2004) N.Egonopoulos for alto, bass recorders and soprano (commission by Aerodynamic ensemble) Duration: 5 min.  

String Quartet (1997) Duration: 10 min.Journey (1998) for small chamber orchestra. Duration: 8 min.Rencontre (1999) for piano and soprano saxophone . Duration: 8 min. 
The end is where we start from (1998) Based on 3 poems by T.S.Eliot 
for baritone, alto and 9 instruments' ensemble (vln., vla., vlc., d.b., Engl.hn., b.cl. two percussionists and pn.) Duration: 11 min.Entropia (2000) for solo violin, percussion and ensemble (oboe, clarinet, violoncello, double bass) Duration: 10 min. 
Aenaos Kyklos (2001) seven variations on a theme by N.Drelas 
for piano, violin, cello. Duration: 10 min.Asemna (2002) Poetry, ThanosZoes For string quartet, flute, piano, mezzo soprano and narrator. Duration: 14 min. 
10 + Tessera (2002) For 4ble bowed vibraphone and piano, (commission by Kostas Theodorakos) Duratiοn: 12 min. Saturday to Friday (2003) for 2 trumpets, 2 saxs, horn, trombone, flute and lights (for the Volharding Ensemble) Duration: 10 min. 
Chromata Laleonta (2003) for big ensemble in combination with Javanese Gamelan instruments. Duration: 7 min. Narkissos and Echo (2003) for panflute, guitar, violoncello and marimba (commission by Matthijs Koene) Duration: 10 min. 
Merose (2003) for violin., viola, violoncello., double bass., flute., oboe., clarinet., mandolin, guitar harp and percussion (for the Nieuw Ensemble) Duration: 12 min. 
Spirits of the dead (2004) Poetry, E.A.Poe for soprano, mezzo, piano and violoncello (commission by Kelados Ensemble) Duration: 7 min. Teiresias Kadmos (2006) Text Euripides (translation in Dutch, Herman Altena). for recorder and guitar (commission by Duo Elias-Bosgraaf). Duration: 12 min.Dionysus entrance (2005) for Eckoo and Japanese sho . Duration: 10 min.Piece for 4 performers and tape (2006) for piano, double bass., trumpet., saxophones/sho and tape (sound installation at Walter Maas Huis) Duration: 12 min. 
One/hitotsu (2006) Poetry, Dan Albertson for Japanese sho and soprano Duration: 10 min. 
Eternal Light (2006) Poetry Dante for string quartet, double bass, flute, piano, percussion and mezzo soprano Duration: 12 min. Here and there (2007) inspired by for a little white seashell by M.Xatzidakis For piano, violoncello and alto saxophone. Duration: 7 min. 
Psidra (2007) in collaboration with Andre Douw, flute, vibraphone, b.clarinet Duration: 6 min. 
HemiAeroPartitura (2008) Poetry, Oscar Hahn for Aerodynamic Trio (recorders and soprano) Duration: 23 min. Rodia=SO₄H₂ (2001) Poetry, N.Egonopoulos For chorus a cappela Duration: 2:30 min Five Miniatures (1997) for solo piano Duration: 7 min. 
Ekilipsis (2001) For solo piano. Duration: 5 min.Three moods (1999) For solo guitar Duration: 9 min.Meiokeno (2002) For solo bass clarinet Duration: 7 min.Stigmes (2005) For solo marimba Duration: 7 min.Messenger I (2005) For solo marimba Duration: 8 min. 
Messenger II (2008) based on the second messenger's monologue in Bacchae 
for solo marimba Duration: 10 min.Journey (1998) For small chamber orchestra Duration: 8 min.Childlike Saturdays (1999) for orchestra Duration: 10 min. 
Concerto (2000) for piano and orchestra Duration: 20 min. 
Chromata Laleonta (2003) for chamber orchestra in combination with Javanese Gamelan instruments  Duration: 7 min. LLAST[BALLAST] (2004) for elect. guitar, saxophones, double bass and three dancers Duration: 15 min. 
Passion I (2003) fragments from Sappfo, for paetzold recorder quartet (I, II bass and I,II contrabass) two percussionists soprano and six dancers Duration: 22 min. 
Power II (2004) for sax's quartet , flute and dancer Duration: 10 min. 
Love III (2004) for violin, violoncello, English. horn, bass clarinet, piano double bass, and six dancers Duration: 10 min.Existence IV (2005) Text: Saburo Teshigawara for big ensemble (14 players) four dancers and video Duration: 15 min.The end is where we start from (1998) Based on 3 poems by T.S.Eliot for baritone, alto and 9 instruments' ensemble 
(vln., vla., vlc., d.b., Engl.hn., b.cl. two percussionists and pn.) Duration: 11 min. 
Rodia=SO₄H₂ (2002) Poetry, N.Egonopoulos for bass clarinet and soprano Duration: 2:30 min. 
Asemna (2002) Poetry, Thanos Zoes For string quartet, flute, piano, mezzo soprano and narrator Duration: 14 min. Spirits of the dead (2004) Poetry, E.A.Poe for soprano, mezzo, piano and violoncello (commission by Kelados Ensemble) Duration: 7 min

---

[συνέντευξη]
Σύντομη συνομιλία με την  Ασπασία Νασοπούλου

Ε.Α. Κάτι τραβάει εδώ και πολλά χρόνια τους Έλληνες νέους μουσικούς και ιδιαίτερα τους συνθέτες, στην Ολλανδία. Φυσικά όχι μόνον τους Έλληνες… έχουμε να κάνουμε με μια χώρα που η κοινωνική της συνέπεια γίνεται εστία προσέλκυσης νέων καλλιτεχνών. Θα έλεγα ότι με εντυπωσιάζει αυτό το δυναμικό κλίμα των νέων προσώπων της μουσικής στην Ολλανδία. Πώς θα το περιέγραφες ζώντας πλέον εκεί;

Α.Ν.  Η Ολλανδική μουσική σκηνή είναι πολύ δραστήρια για δύο κύριους λόγους. Πρώτα, λόγω της υποστήριξης της πολιτείας που σε συνεργασία με άλλους μικρότερους φορείς και ιδιωτικούς οργανισμούς επιχορηγεί και οργανώνει τη μουσική ζωή. Υπάρχουν διαφορετικού τύπου χώροι όπου μπορούν αν υποστηριχτούν διαφορετικού τύπου συναυλίες, δρώμενα κλπ κι αυτό είναι επίσης πολύ βασικό.

Ε.Α. Σαν τι χώροι δηλαδή;

Α.Ν.  Χώροι που ξεφεύγουν από το συνηθισμένο συναυλιακό στυλ με το συγκεκριμένο κοινό: γκαλερί, παλιές αποθήκες, καφέ που έχουν διαμορφώσει κατάλληλα τους πίσω χώρους τους, εκκλησίες, δίνουν δυνατότητα για μεγάλη μουσική συναυλιακή δημιουργία.. Εκτός μουσικής σκηνής, να προσθέσουμε ότι έντονη παρουσία έχει και ο χορός. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι το Άμστερνταμ αποτελεί τόπο έλξης καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο, που τροφοδοτούν με ιδέες και ενέργεια. Το γεγονός ότι η κοινωνία αγκαλιάζει τις νέες ιδέες και τους ξένους είναι μια σημαντική παράμετρος. 
Μόνον στο Άμστερνταμ πέρα από τα ετήσια προγράμματα των μεγάλων αιθουσών, του Concertgebouw, Muziekgebouw, Muziektheater, υπάρχουν και φεστιβάλ ανοιχτών και κλειστών χώρων όπου δίνεται βήμα όχι μόνον σε καταξιωμένους αλλά και σε νέα ταλέντα. Δεν υπάρχουν στεγανά μεταξύ των ειδών, το ευρύ κοινό μπορεί πχ σε δύο μέρες και χωρίς εισιτήριο να ακούσει Μοντεβέρντι, Κέητζ, ροκ και  new complexity σε εκδηλώσεις όπως τα Uitmarkt, Roots Festival, Grachtenfestival, Holland Festival, De suit series. Φέτος είχαμε την παρουσία δύο ελλήνων σολίστ, του κρουστού Θεόδωρου Μίλκοβ που έπαιξε το δικό μου κομμάτι Messenger Ι σε συναυλία στο φεστιβάλ Grachtenfestival  και του τσελίστα Αντώνη Πρασινάκη με το ντούο Cseallox.

 Ε.Α. Όσο κι αν γνωρίζουν το όνομά σου οι φιλόμουσοι και οι συνάδελφοι, ελάχιστοι θα ξέρουν ότι είσαι ένα εξαιρετικά δυναμικό πρόσωπο της μουσικής ζωής στην Ολλανδία. Μίλησέ μας για σένα.

Α.Ν.  Εκτός της εκπαιδευτικής μου δράσης ως καθηγήτριας πιάνου στο British School of Amsterdam προέχει η συνθετική μου ενασχόληση που κινείται σε πολλούς χώρους. Τα τελευταία χρόνια έχω συνεργαστεί με πολλούς μουσικούς και σύνολα αλλά και με χορογράφους, visual artists δημιουργώντας έργα που συνδυάζουν μουσική και άλλες μορφές τέχνης. Το 2008 ολοκλήρωσα μια μουσική φαντασία με πολλά θεατρικά στοιχεία, διαρκειας μισής ώρας βασισμένο σε ποίηση του χιλιανού Oscar Hahn για το Aerodynamic Trio. Παρουσιάστηκε ήδη σε διάφορες αίθουσες μεταξύ των οποίων και στο Gogh Museum. Από πέρυσι συνεργάζομαι με τον θεατρικό σκηνοθέτη Bart Visser σε μια μουσική παράσταση εμπνευσμένη από τη μουσική των τροβαδούρων. Ετοιμάζω σε συνεργασία με τον Jesse Broekman ένα έργο με ηχογραφημένο υλικό αλλά και με ζωντανή αλληλεπίδραση των φυσικών οργάνων με ηλεκτρονικό τρόπο (live electronics).

Ε.Α. Όλα αυτά τα χρόνια έχεις εμπνευστεί και από ξένους, μακρινούς πολιτισμούς. Τι θα μας έλεγες σχετικά αλλά και για τη συμμετοχή σου στα λεγόμενα workshops;

Α.Ν. Το αποτέλεσμα της έρευνας μου και από την συνεργασία μου με μουσικούς από την Ιάβα, την Ιαπωνία κλπ είναι κάποια έργα, όπως το mouth organ για sho και σοπράνο, το έργο Χρώματα Λαλέοντα για gamelan όργανα και μικρή δυτική ορχήστρα. Στην προσωπική μου καλλιτεχνική εξέλιξη μια δραστηριότητα που απετέλεσε σταθμό είναι οι σειρές workshops για συνθέτες και εκτελεστές στο ιστορικό Walter Maas Huis για τα οποία είχα μάλιστα τον ολοκληρωτικό σχεδιασμό και την οργάνωση τα τρία τελευταία χρόνια.

Walter Maas Huis

Ε.Α. Θα σε ρωτήσω εν κατακλείδι ποιες σκέψεις κάνεις παρατηρώντας και παρακολουθώντας την μουσική πραγματικότητα της Ελλάδας. Κρατώντας μια ψυχρή όσο γίνεται εκ των πραγμάτων απόσταση σίγουρα θα μπορείς να βλέπεις πιο αντικειμενικά.

Α.Ν. Η μουσική ζωή στην Ελλάδα πέραν της απαιτούμενης πολιτειακής παρουσίας που δεν την έχει στο βαθμό που πρέπει, χαρακτηρίζεται κάποιες φορές από έλλειψη θάρρους, δηλαδή να τολμήσουμε πέρα από την πεπατημένη οδό. Θα αναφέρω σαν παράδειγμα ότι θα μπορούσαν κάποια προγράμματα μικτού ύφους να παίξουν ακόμα και εκπαιδευτικό ρόλο στο κοινό. Θα μπορούσαμε επίσης να διασταυρώσουμε πιο πειραματικά κάποιες τέχνες οπότε έτσι θα ανοίξουμε παράθυρα σε κάποιο άλλο, νέο κοινό. Νομίζω ότι η κλασική και η σύγχρονη λόγια μουσική μπορεί να αφορά και να απευθύνεται σε κοινό μεγάλο, όχι μόνο στην συγκεκριμένη υπάρχουσα ελίτ. Κατά τη γνώμη μου γίνονται πολύ αξιόλογα πράγματα και ως μονάδες, οι έλληνες διαθέτουμε πολύ δυνατό υλικό. Χρειάζεται περισσότερη τόλμη και εμπιστοσύνη στις νέες ιδέες, οργάνωση, πέρα από την απαραίτητη κρατική παρουσία, ευελιξία και αξιοκρατικές αποφάσεις… έχουν γίνει βέβαια προσπάθειες και από το νέο αίμα των καλλιτεχνών μας, πχ οι DissonArt στη Θεσσαλονίκη, το Κέντρο Μεσογειακής Μουσικής στη Λαμία, τα καλοκαιρινά εργαστήρια συνθετών που διοργανώνει ο Παναγιώτης Λευθέρης κόντρα στις δυσκολίες… 
Χρειάζεται υποστήριξη και επίσης εκπαιδευτικός προσανατολισμός με μακροχρόνιο στόχο γιατί από εκεί ξεκινά το πρόβλημα..

   
αριστερά  η Stephanie Brandt, στο κέντρο η Harma Everts, δεξιά η Ασπασία Νασοπούλου  
 

δείτε και ακούστε:
http://www.youtube.com/watch?v=A4rmEIV61Ps

Ακούστε τη σύνθεση Ballad I από το TaR-radio.com  http://tar-radio.com/myapp/articles/view/475 Ερμηνεύουν οι: Anne Marieke Evers, mezzo soprano, Anita Orme Della-Marta, blokfluit (recorder), Elizabeth Rumsey, viola d’arco

Έφη Αγραφιώτη 
effie.tar@gmail.com
(Σεπτεμβριος 2009)
Επιμέλεια σελίδας: Κώστας Γρηγορέας