[CD] Άλκης Μπαλτάς: GREECE - Βίκυ Στυλιανού, πιάνο (Του Θωμά Ταμβάκου) | TAR - Μουσικό διαδικτυακό περιοδικό με αφορμή την κιθάρα

ΑΛΚΗΣ ΜΠΑΛΤΑΣ

GREECE

Η SUBWAYS MUSIC είναι από τις ελάχιστες εναπομείνασες ενδημικές δισκογραφικές εταιρείες και εξακολουθεί να μας ξαφνιάζει ευχάριστα και να μας ενθουσιάζει με τις νέες της δισκογραφικές παραγωγές, όπως αυτές με έργα για πιάνο του αγαπητού και σπουδαίου δημιουργού –συνθέτη και αρχιμουσικού- Άλκη Μπαλτά.

Αν και παρήλθαν μερικοί μήνες από την έκδοση και κυκλοφορία του καθ' όλα εξαιρετικού δισκογραφήματος με τίτλο "GREECE", νομίζω δεν είναι αρκετοί ούτως ώστε να επιχειρήσω να σας μεταφέρω τη χαρά και τις εντυπώσεις μου που προήλθαν από την πολλαπλή ακρόασή του. Πρόκειται για μία αψεγάδιαστη παραγωγή με περιεχόμενο δέκα έξι ευφάνταστες και απαιτητικές πιανιστικές ιδέες του συνθέτη με έμπνευση από τις χαμένες πατρίδες και τον ελληνισμό γενικότερα, ως μία μορφή μουσικής περιήγησης στην πατρίδα μας.

Το κύριο χαρακτηριστικό της μουσικής αυτής δημιουργίας είναι ο ελεύθερος τρόπος με τον οποίο ο συνθέτης αναπτύσσει τις ιδέες του, με τρόπο που ίσως στον ακροατή προκύψει η δυσκολία της αναγνώρισης της πηγής. Ιδέες που βασίζονται σε δημώδη θέματα και παραδοσιακές μελωδίες, με πολύ διαφορετικό τρόπο από τον αντίστοιχο του Νίκου Σκαλκώτα (Ελληνικοί χοροί – αναγωγή για πιάνο) και του Γιάννη Κωνσταντινίδη (π.χ. 8 Ελληνικοί Νησιώτικοι Χοροί), ή αν θέλετε μία σύγχρονη –εξαιρετική και μεστή- απάντηση στον άλλο κορυφαίο δημιουργό. Νέες συνθέσεις λοιπόν, καλοδουλεμένες και περίπλοκες που εμπλέκουν τον νου και το θυμικό (όπως έγραψε ο αγαπητός συνθέτης Στάθης Γκότσης στο fb) επιτελούν τον τελικό στόχο της δημιουργίας τους, δηλαδή αυτόν της ενθύμησης της πατρίδας του συνθέτη.

Καλά όλα αυτά, αλλά αν δεν υπήρχε η ερμηνεία αναφοράς της προικισμένης πιανίστα Βίκυς Στυλιανού θα υπήρχε ένα μεγάλο κενό στο τελικό αποτέλεσμα. Το πως δέθηκε και ταυτίστηκε με τη μουσική δημιουργία του συνθέτη η ερμηνεύτρια –και πολύτιμη σύντροφός του- είναι μοναδική εμπειρία για τον ακροατή και τον καθηλώνει. Πάρα πολύ καλά διαβασμένη, αλλά και με τη συνεργασία του συνθέτη, δεν άφησε ούτε μία νότα να πάει χαμένη ή να ερμηνευθεί λανθασμένα. Για μένα είναι υπόδειγμα για ερμηνείες αντίστοιχων έργων λόγιας ελληνικής μουσικής.

Δεν ξεχωρίζω κάποιο από τα δέκα έξι έργα του αγαπητού συνθέτη γιατί όλα είναι θαυμάσια. Με την άριστη ηχογράφηση στα στούντιο της SUBWAYS και βεβαίως την ουσιαστική συνεισφορά (mastering) του έμπειρου και άξιου Πολωνού ηχολήπτη Piotr Wieczorek (γνωστού μας από τις εξαίσιες εργασίες του στις παραγωγές της Phasma Music) το δισκογράφημα παρέχει απόλυτα ως ακρόαμα τον φυσικό ήχο του πιάνου. Συνοδεύεται επίσης από κατατοπιστικό ένθετο με ελκυστικό εξώφυλλο (με ανατύπωση ζωγραφικού πίνακα του Μανώλη Πέντε) που δικαιολογεί πλήρως τον τίτλο του.

Σας το συνιστώ!

Θερμά συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές!

Θωμάς Ταμβάκος
Νοέμβριος 2020

Tracklist

Άι Γιώργη μου (Μ. Ασία, Καππαδοκία)

Το μικράκι (Κρήτη)

Αϊτός (Μακεδονία)

Τα μαλλιά σου (Θράκη)

Η Αστροφεγγιά (Πελοπόννησος)

Μπαίνω μες στ’ αμπέλι (Θεσσαλία, Τρίκαλα)

Τρεις σπανοί (Αργοσαρωνικός, Αίγινα)

Η Παρασκευούλα (Στερεά Ελλάδα, Φθιώτιδα)

Κοντούλα Λεμονιά (Ήπειρος)

Που την Κεργιακή (Δωδεκάνησος, Ρόδος)

Μοιρολόι (Κύπρος)

Κυκλαδίτικο

Ω, χρυσοπράσινέ μ’ αητέ (Σποράδες, Σκύρος)

Θιακός (Επτάνησα, Ιθάκη)

Και ας τα τραγουδήσουμε (ΒΑ Αιγαίο, Ψαρά)

Μιαν αυγή με το φεγγάρι (Πόντος)

Άλκης Μπαλτάς

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη.

Σπούδασε βιολί με τον Στ. Παπαναστασίου και ανώτερα θεωρητικά με τον Σόλωνα Μιχαηλίδη στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης.

Το 1974 πήρε το πτυχίο Νομικής του Α.Π.Θ.

Συνέχισε τις μουσικές του σπουδές στη Hochschule der Künste του Βερολίνου, από όπου πήρε το δίπλωμα σύνθεσης και διεύθυνσης ορχήστρας.

Από το 1983 έως το 1992 ήταν Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης. Από το 1994 έως το 1997 είχε τη θέση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Κατά την περίοδο 1997-1999 ανέλαβε την Καλλιτεχνική Διεύθυνση των Μουσικών Συνόλων της ΕΡΤ. Από το 2004 έως το 2008 ο Δήμος Κέρκυρας του ανέθεσε την Καλλιτεχνική Διεύθυνση της Συμφωνικής Ορχήστρας του Δήμου Κερκυραίων.

Από το 2011 έως το 2017 ήταν Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Συμφωνικής Ορχήστρας Κύπρου. Από τον Μάιο του 2010 είναι ο Αρχιμουσικός της Συμφωνικής Ορχήστρας της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας.

Από το 2001 μέχρι το 2019 είχε την καλλιτεχνική ευθύνη του Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Πάτμου με τον τίτλο “Η Θεία Αποκάλυψη της Μουσικής”. Από το 1990 είναι διευθυντής του Ωδείου “Μουσικό Κολλέγιο” στη Θεσσαλονίκη. Από το 1992 μέχρι το 2011 δίδαξε στο Α.Π.Θ τα μαθήματα ενορχήστρωσης και διεύθυνσης ορχήστρας. Ήταν διευθυντής του Σύγχρονου Ωδείου Θεσσαλονίκης και από το 1999 έως το 2013, διευθυντής του Ελληνικού Ωδείου Αθηνών.

Ο Άλκης Μπαλτάς είναι μέλος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών. Πολλά έργα του (μουσική δωματίου, χορωδιακά, για ορχήστρα, όπερα, κλπ.) έχουν επανειλημμένα εκτελεστεί τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Συνθέσεις του έχουν διακριθεί σε ελληνικούς, καθώς και σε διεθνείς διαγωνισμούς (Ιταλία, Ισπανία).

Έργα του: “Μουσικές Στιγμές”, “Μικρά Τραγούδια του Έρωτα”, “Ελληνικοί Διάλογοι”, “Τα τραγούδια του κοσμοκαλόγερου”, “Ντιβερτιμέντο” για ορχήστρα και “Συμφωνικό Ρέκβιεμ”, “Έργα για ορχήστρα εγχόρδων”, “Μουσική και τραγούδια σε ποίηση Μ. Πολυδούρη” έχουν κυκλοφορήσει σε cds.

Ως μαέστρος έχει διευθύνει όλες τις ελληνικές ορχήστρες και έχει δώσει πολλές συναυλίες στο εξωτερικό (Ιταλία, Γαλλία, Αγγλία, Ισπανία, Βέλγιο, Τσεχοσλοβακία, Σουηδία, Αυστρία, Γερμανία, Γιουγκοσλαβία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Κύπρος, πρώην Σοβιετική Ένωση, Τουρκία, ΗΠΑ, Αργεντινή, Κατάρ, Αυστραλία, κ.α.).

Σημείωμα του συνθέτη για το έργο “Ελλάδα”:

Η πρόθεσή μου ήταν να συνθέσω σύντομα πιανιστικά έργα, που το κάθε ένα ν’ αναφέρεται σε κάποια περιοχή της Ελλάδας.

Πρόκειται για μια μουσική περιήγηση στην πατρίδα μου. Σε αυτό το μουσικό ταξίδι εκτός από την Μακεδονία, Θράκη, Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα, Ήπειρο, Πελοπόννησο, Επτάνησα, Κρήτη και νησιά του Αιγαίου (Δωδεκάνησα, Κυκλάδες, Σποράδες, Νησιά του Β.Α. Αιγαίου και του Αργοσαρωνικού) συμπεριέλαβα την Κύπρο και τις χαμένες πατρίδες του Πόντου και της Μικράς Ασίας.

Η αναφορά σε κάθε μια από τις παραπάνω δεκαέξι περιοχές γίνεται με τη χρήση δημοτικών παραδοσιακών μελωδιών. Τις μελωδίες των λαϊκών αυτών σκοπών συχνά τις χρησιμοποιώ και μερικές φορές τις αναπτύσσω με πολύ ελεύθερο τρόπο. Σκοπός μου, δεν ήταν η σύνθεση μικρών φολκλορικών έργων, αλλά η δημιουργία δεξιοτεχνικά απαιτητικών πιανιστικών κομματιών που να θυμίζουν την πατρίδα μου, την Ελλάδα.

Με εξαίρεση το κομμάτι “Σαν της Ωριάς το κάστρο” που γράφτηκε το 1988 με τον τίτλο “Κυκλαδίτικο”, τα υπόλοιπα δεκαπέντε μέρη της σύνθεσης “Ελλάδα” γράφτηκαν κατά το διάστημα Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2017.

Το έργο είναι αφιερωμένο στην εξαίρετη πιανίστα και πολύτιμη σύντροφο μου, Βίκυ Στυλιανού.

Βίκυ Στυλιανού

Γεννήθηκε στην Αθήνα. Άρχισε μαθήματα πιάνου σε ηλικία πέντε χρόνων. Σε ηλικία δέκα χρόνων πήρε το πρώτο βραβείο στον Πανελλήνιο διαγωνισμό πιάνου σε μνήμη Καίτης Παπαϊωάννου. Πήρε το δίπλωμά της από το Ωδείο Αθηνών με Άριστα και Πρώτο Βραβείο. Με υποτροφία από τη Γαλλική κυβέρνηση, σπούδασε στο Παρίσι (Ecole Normale). Επίσης, σπούδασε στη Μουσική Ακαδημία της Βασιλείας, όπου πήρε δίπλωμα σολίστ.

Έχει δώσει πολλά ρεσιτάλ και συναυλίες μουσικής δωματίου στην Ελλάδα και το εξωτερικό Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία (Φεστιβάλ Σπολέτο, Φλωρεντινός Μάης), Γερμανία, Ελβετία, Βέλγιο, Ολλανδία, Σουηδία, Βουλγαρία, Τσεχοσλοβακία, Πολωνία, Αλβανία, Τουρκία, Ρουμανία, Κύπρος, Η.Π.Α, κλπ).

Ως σολίστ έχει εμφανιστεί με πολλές Ελληνικές και ξένες ορχήστρες.

Έχει πραγματοποιήσει ηχογραφήσεις για το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, και έχει συμμετάσχει σε Ελληνικά και διεθνή Φεστιβάλ.

Το ρεπερτόριό της περιλαμβάνει έργα από τη μουσική μπαρόκ μέχρι τη σύγχρονη. Έχει παρουσιάσει πολλά έργα σε πρώτη πανελλήνια και παγκόσμια εκτέλεση και έχει συνεργαστεί με προσωπικότητες, όπως ο George Crumb, ο Sir Neville Marriner, ο Gunther Schuller και ο Hans Werner Henze.

Έχει συμμετάσχει στην ηχογράφηση πολλών δίσκων με Ελληνικά έργα.

Υπήρξε μέλος της Ορχήστρας των Χρωμάτων από την εποχή της ίδρυσής της. Είναι μέλος του Ελληνικού Συγκροτήματος Σύγχρονης Μουσικής και του Τρίο Αθηνών. Συνεργάζεται με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, την Εθνική Λυρική Σκηνή και άλλους πολιτιστικούς φορείς.

Δίδαξε στο Ωδείο Αθηνών και το Ελληνικό Ωδείο.

Σπούδασε ανώτερα θεωρητικά (πτυχίο φούγκας). Διασκευές και ενορχηστρώσεις της έχουν ερμηνεύσει ορχήστρες και σύνολα Μουσικής Δωματίου στην Ελλάδα και το εξωτερικό.