[μουσικές αναφορές]
CIPRIAN PORUMBESCU - GOŁĘMBIOWSK
O Ciprian Porumbescu (γεννημένος με το επίθετο Gołęmbiowski (14 Οκτωβρίου 1853 – 6 Ιουλίου 1883) ήταν Ρουμάνος συνθέτης γεννημένος στο Şipotele Sucevei Suceava στην Ρουμανία. Ήταν ένας εκ των πιο αγαπητών ρουμάνων συνθετών και οι πιο δημοφιλείς συνθέσεις του είναι το Nou Crai, η Μπαλάντα για βιολί και πιάνο, και ηSerenada. Επιπλέον, σύνθεσε τη μουσική για τον εθνικό ύμνο της Αλβανίας το Hymni ι Flamurit. Η πλειοψηφία των έργων του είναι χορωδιακά και οπερέτες.
Γεννήθηκε στην οικογένεια του παπά Iraclie Gołęmbiowski. Το επίθετο τους ηχούσε σαν πολωνικό και μαρτυρούσε την προέλευση της οικογένειας. Έτσι αργότερα για εθνικούς λόγους χρειάστηκε να το αλλάξουν σε ένα κατεξοχήν ρουμανικό επίθετο. Ο συνθέτης μελέτησε τη μουσική στον τόπο του αρχικά, εκεί μάλιστα πρόλαβε να παίξει και να γράψει τα πρώτα του κομμάτια δείχνοντας την βαθιά μουσική του ευαισθησία. Μεταξύ 1873 και 1877 μελέτησε ορθόδοξη θεολογία στο Cernauti. Ο λόγος ήταν απλός, η οικονομική κατάσταση της οικογένειας δεν του επέτρεπε αρχικά να εξακολουθήσει να ονειρεύεται συνέχιση των μουσικών σπουδών, έτσι φοίτησε εκεί για να εξασφαλίσει τουλάχιστον δουλειά και να επιβιώσει. Κατάφερε όμως, εν τέλει να εισαχθεί στο Konservatorium für Musik und darstellende Kunst στηΒιέννη (1879 έως 1881) όπου μελέτησε με καθηγητές τον Anton Bruckner και τον Franz Krenn και όπου συμμετείχε ενεργά στη μουσική ζωή της πόλης. Η καλλιτεχνική σταδιοδρομία του ως συνθέτης, βιολιστής και πιανίστας στη Βιέννη, και αργότερα στο Braşov όπου δίδαξε φωνητική μουσική στα ρουμανικά σχολεία έπειθε ότι ο νέος συνθέτης θα έχει μέλλον λαμπρό.
Παράλληλα με τη μουσική δραστηριότητα ο Ciprian Porumbescu έγραψε λυρικά ποιήματα και άρθρα σε εφημερίδες και συμμετείχε ενεργά στη δημόσια πολιτιστική ζωή. Συνέθεσε δεκάδες πατριωτικά τραγούδια και εξ αυτών ένα απετέλεσε τον εθνικό ύμνο της Ρουμανίας κατά την τελευταία κομμουνιστική της περίοδο (1977-1989). Το συγκεκριμένο τραγούδι είχε τίτλο Τα τρία Χρώματα. Βοήθησε καθοριστικά στην αποδοτική οργάνωση του ρουμανικού σχολείου μουσικής εκμεταλλευόμενος δημιουργικά την ανεξαρτησία της Ρουμανίας. Μερικές από τις πιο αξιοπρόσεκτες μουσικές σελίδες του συνθέτη άντλησαν έμπνευση από εθνικούς ήρωες και μεγάλους ηγέτες στρατού, όπως ο Stephen ΙΙΙ της Μολδαβίας και ο Dragoş Vodă. Η γενική εκτίμηση της μουσικής του ίσως να βασίστηκε στη πληθωρική μελωδική φύση των συνθέσεών του και την έντονη ταύτισή τους με την παράδοση του ρουμάνικου λαού.
Suceava, το σπίτι του συνθέτη
Είναι απίστευτο πώς ένας άνθρωπος που έζησε μόλις τριάντα χρόνια, ο Ciprian Porumbescu άφησε μια κληρονομιά 250 έργων. Ο συνθέτης είδε το Crai Nou (Νέο φεγγάρι) να παίζεται στο Braşov, ενώ παίχτηκαν όσο ζούσε και άλλα έργα του μέσα στην χώρα του. Ειδικά στο Νέο φεγγάρι που σημείωσε τόση επιτυχία ώστε να παιχτεί σε τρεις επιπλέον παραστάσεις, επιχείρησε να συνδυάσει την τεχνική της οπερέτας όπως την γνώρισε στη Βιέννη με πιο «σοβαρό» θεματικό περιεχόμενο, ποιητικό, ρομαντικό, χωρίς την « θεματική επιπολαιότητα» που χαρακτήριζε το σενάριο των οπερετών του Λέχαρ και του Όφενμπαχ που γνώρισε. Στις δικές του οπερέτες είναι παρόν και το χρώμα των παραδόσεων και της λαϊκής μουσικής. Το 1880 συνέθεσε το άλλο πολύ γνωστό έργο του, μια σύνθεση μελαγχολική και ποιητική, την Μπαλάντα για βιολί και πιάνο που στάθηκε σύνθεση αναφοράς στη ρουμάνικη μουσική του δεκάτου ενάτου αιώνα. Θερμή υποδοχή του επεφύλαξαν και για την εντυπωσιακή σύνθεση Ρουμάνικη Ραψωδία για ορχήστρα, που είχε γραφτεί ήδη στη Βιέννη, αλλά εκτελέστηκε το 1882 στο Braşov με μαέστρο τον ίδιο το συνθέτη και ξεσήκωσε τον ενθουσιασμό κοινού και μουσικών. Να σημειώσουμε ότι τα καλύτερα από τα έργα της ρουμανικής του περιόδου τα συνέθεσε φυλακισμένος και απομονωμένος για πολιτικούς λόγους!
Πέθανε από φυματίωση στην Stupca και το χωριό μετονομάστηκε Ciprian Porumbescu προς τιμή του. Το σπίτι του αποτελεί σήμερα σημείο αναφοράς για τους επισκέπτες, αν και μουσικά ο ίδιος είναι ξεχασμένος εκτός Ρουμανίας.
Κατεβάστε παρτιτούρα:
Από τον παρακάτω σύνδεσμο μπορείτε να κατεβάσετε δωρεάν την
Ballada του Porumbescu (σε μεταγραφή για κιθάρα K.Minami)
http://coheym.hp.infoseek.co.jp/mp3/balada.pdf
Braşov η προτομή του συνθέτη
δείτε και ακούστε:
Έφη Αγραφιώτη
effie.tar@gmail.com
Νοέμβριος 2009
Επιμέλεια σελίδας κώστας Γρηγορέας