ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΑΚΩΒΟ ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗ (του Νότη Μαυρουδή)

[TaRaΤaΤΖΟΥΜ]

ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΑΚΩΒΟ ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗ

•  Η απουσία του Ιάκωβου Καμπανέλλη δεν θα είναι μια συνηθισμένη απουσία. Δεν είναι από εκείνες που θα τις χαρακτηρίζαμε απλώς «στενάχωρη» και «αναντικατάστατη», συνήθεια που αναφέρεται στους επικήδειους, όταν το συναίσθημα είναι φορτισμένο και πλημμυρισμένο από την απώλεια αγαπημένου προσώπου.
• Η προσωπικότητά του απλώνεται και πέρα από τη στενή έννοια του θεάτρου, με συμμετοχή στα κοινά και σε κοινωφελείς δράσεις από διευθυντικές θέσεις (διεύθυνση κρατικής ραδιοφωνίας, κλπ), η ιστορία του μας συνδέει με ιστορικές μνήμες σε ζοφερές εποχές, πέρα από τα θεατρικά του έργα, κινηματογραφικά σενάρια, μαζί και οι στίχοι των τραγουδιών του χαρακτήρισαν στο σύνολό τους εκείνο που στο παρελθόν ονομάσαμε «πολιτική τέχνη», αφού ο Καμπανέλλης συνδέθηκε με όλο το φάσμα της διανόησης του ’50 και ’60, στις πιο γόνιμες στιγμές του, καθώς και με τον κόσμο της Αριστεράς όπου έχαιρε εκτίμησης, δίχως να είναι πολιτικά ενταγμένος.

• Τον γνώρισα προσωπικά το 1984, όταν ως διευθυντής της κρατικής ραδιοφωνίας μού πρότεινε να αναλάβω τη διεύθυνση του τομέα του ελληνικού τραγουδιού στο Δεύτερο πρόγραμμα. Εκεί είχα την ευκαιρία να έχω καθημερινή επαφή μαζί του για την επίλυση πολύπλοκων ραδιοφωνικών προβλημάτων από μια αραχνιασμένη διοικητική αντίληψη που θα έπρεπε να αλλάξει. Οι εμμονές του ήταν να μπουν στο κρατικό ραδιόφωνο άνθρωποι με γνώση και διάθεση. Και το επεδίωξε μαχητικά, παρά τον κομματικό μηχανισμό του τότε ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου και της νέας εξουσίας. Γινόταν …Τούρκος με τις αραχνιασμένες αντιλήψεις που επικρατούσαν και πάλευε να κολυμπήσει στα νερά ενός μηχανισμού, που μέρα με τη μέρα αντιλαμβανόταν πως μεταμορφωνόταν πιο ισχυρός και διαπλεκόμενος…
• Ο Καμπανέλλης δεν έμενε αδρανής και φρόντιζε να μην τον καταπιεί το τέρας των κομματικών αγκυλώσεων. Δεν ήταν ποτέ κομματικά ενταγμένος.

• Ερχόταν σε σύγκρουση με συνδικαλιστές και γραφειοκράτες και υπερασπιζόταν τα σχέδια και τις προοπτικές των συνεργατών που είχε επιλέξει. Ιδιαίτερα στο χώρο του θεάτρου και της λογοτεχνίας, έδινε μεγάλο χώρο για ανοίγματα και πρωτοβουλίες.
• Πολέμιος της κακογουστιάς, διέθετε πάντα μια οξεία κριτική ματιά όπου θεωρούσε πως διακυβεύονται αισθητικές αξίες. Δεν άντεξε για πολύ στη διευθυντική θέση, γιατί το κράτος της διαπλοκής και των κυκλωμάτων δεν του επέτρεψε τα ανοίγματα που οραματιζόταν… Σηκώθηκε και έφυγε πολύ θυμωμένος αφήνοντας τους συνεργάτες του να συνεχίσουν το έργο που μαζί ξεκίνησαν.
• Μνήμες καθημερινές, με τον άνθρωπο ο οποίος σε κάποια φάση της ζωής του πέρασε τη χειρότερη ανθρώπινη εμπειρία που μπορεί να περάσει κανείς, όπως αυτήν στο στρατόπεδο του Μαουτχάουζεν!!!

• Απλός και γήινος, με έναν απόλυτο σαρκασμό εκεί που δεν άντεχε τη συναναστροφή με την ηλιθιότητα. Ευαίσθητος, οξύνους, πνευματώδης και με συνείδηση των κοινωνικών στιγμών, κατάφερε να μετουσιώσει σε λόγο, τραγούδι, εικόνα και θεατρική πράξη τη ζωή και τα όνειρα των απλών ανθρώπων.
• Όντως, αφήνει κενό! Ένας Ευπατρίδης που συναναστράφηκε σε όλη του τη ζωή σημαντικούς ανθρώπους της γνώσης και του θεάματος, πρόλαβε να γνωρίσει την αγάπη και την εκτίμηση του κόσμου και παράλληλα να μείνει ένας απλός πολίτης του πολιτισμού…

Νότης Μαυρουδής
(31/3/2011, για τον Ιάκωβο Καμπανέλλη)