Εντυπώσεις από το 4ο Διεθνές Φεστιβάλ “Renaissance” - 9-19/4 στο Gyumri της Αρμενίας (των Σ. Κουδουνά & Β. Νικολαϊδη)

Εντυπώσεις από το 4^ο Διεθνές Φεστιβάλ “Renaissance”
(9 έως 19 Απριλίου στο Gyumri της Αρμενίας)

Το να βρεθείς σε μία αρκετά μακρινή χώρα ως συμμετέχων σε ένα μουσικό φεστιβάλ για το οποίο λίγα πράγματα γνωρίζεις, είναι σίγουρα μία απόφαση που δε λαμβάνεται εύκολα. Δεν πιστεύω όμως πως κανένας από όσους συμμετείχαμε στην σε διδασκαλία Ιάκωβου Κολανιάν κιθαριστική ορχήστρα του Ωδείου Φίλιππος Νάκας (η οποία και διαγωνίστηκε στα πλαίσια του Φεστιβάλ λαμβάνοντας τη 2^η θέση) μετανιώσαμε για το ταξίδι αυτό, μιας και παρά τις όποιες οργανωτικές του δυσκολίες, το 4^ο διεθνές Φεστιβάλ “Renaissance” της Αρμενίας άφησε σε όλους μας την αίσθηση μιας μοναδικής εμπειρίας.
Ξεκίνημα λοιπόν το πρωί της Μ. Δευτέρας (9/4) για το αεροδρόμιο της Μόσχας από το οποίο αναχωρήσαμε μετά από 7ωρη αναμονή για την πόλη του Yerevan, πρωτεύουσας της Αρμενίας. Ξημερώματα Τρίτης και στο αεροδρόμιο μας περιμένει βαν για τη μεταφορά μας στην πόλη του Gyumri. Μετά από δύο ώρες δρόμο, φτάνουμε στην τρόπον τινά συμπρωτεύουσα της χώρας όντας εξαντλημένοι, χωρίς όμως να έχουμε την πολυτέλεια για ξεκούραση μιας και έπρεπε να προετοιμαστούμε για την εκδήλωση ανοίγματος του Φεστιβάλ, καθώς αναλάβαμε το ¨μουσικό καλωσόρισμα¨ για συμμετέχοντες και καλεσμένους στην αίθουσα υποδοχής του θεάτρου όπου και φιλοξενήθηκε το γεγονός. Παρά την κούραση, δε θα μπορούσαμε να μην εντυπωσιαστούμε από τη θερμή υποδοχή και το ειλικρινές ενδιαφέρον ντόπιων και ξένων συμμετεχόντων για το μουσικό μέρος της εκδήλωσης.
Πρωί Τετάρτης και οι πρώτες εντυπώσεις που αφήνει η πόλη είναι ανάμικτες. Από τη μία έβλεπες τα σημάδια ενός μεγάλου προ 20ετίας σεισμού να είναι ακόμη εμφανή αλλά από την άλλη κανείς μας δεν μπορούσε να μη μείνει εντυπωσιασμένος με τις αντιδράσεις όσων ανθρώπων έτυχε να συναναστραφούμε. Παρά τις ποικίλες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους, έδειξαν αληθινό ΣΕΒΑΣΜΟ για την τέχνη με την οποία καταπιανόμαστε. Γεγονός που από τη μία σε αφήνει έκπληκτο και από την άλλη σε κάνει να αναλογίζεσαι με θλίψη το πόσο διαφορετικά αντιμετωπίζονται οι μουσικοί στην Ελλάδα…

Οι δραστηριότητες του φεστιβάλ ήταν ποικίλες με την παρακολούθηση σεμιναρίων, τη διεξαγωγή διαγωνισμών και συναυλιών να αποτελούν καθημερινότητα για περίπου 1400(!) συμμετέχοντες-εκπροσώπους πληθώρας μουσικών ειδών και προερχόμενους κυρίως από την Αρμενία, τη Ρωσία και λοιπές ανατολικές χώρες. Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως πέρα από τη 2^η θέση που κατέλαβε η ορχήστρα, οι σολίστ Βαγγέλης Νικολαΐδης και Γιώργος Τοσικιάν μοιράστηκαν το 1^ο βραβείο στο διαγωνισμό για σόλο κιθάρα. Επίσης οι κιθαριστές, Χάρης Καμπύλης και Κώστας Τσόγκας, πήραν το 3^ο βραβείο, ο καθένας στην κατηγορία του.
Το πρόγραμμα περιελάμβανε και μια συναυλία των (με σειρά εμφάνισης) Χάρη Καμπύλη, Βαγγέλη Νικολαΐδη, Γιώργου Τοσικιάν αλλά και της Ορχήστρας στο ωδείο της πόλης του Gyumri  η οποία και επαναλήφθηκε την επόμενη ημέρα (Δευτέρα) στο Yerevan σε ένα από τα 25(!) μουσικά σχολεία της πρωτεύουσας με την υποδοχή του μαθητικού κοινού να είναι ενθουσιώδης. Περάσαμε τις δύο επόμενες ημέρες γυρίζοντας όσο το δυνατόν περισσότερα αξιοθέατα, μένοντας έκθαμβοι στη θέα του κέντρου του Yerevan με τα υπέροχα κτίρια αλλά και την πληθώρα αιθουσών για συναυλίες, θεάτρων, μουσείων κτλ. 
Το μεσημέρι της Πέμπτης μας βρήκε στο αεροπλάνο της επιστροφής για την Αθήνα (μέσω Μόσχας πάλι) με τις αναμνήσεις να είναι σίγουρα υπεραρκετές για όλους. Τέλος, δε θα ήταν δυνατό να μη γίνει ξεχωριστή αναφορά στον Ιάκωβο Κολανιάν, χωρίς την επιμονή και υπομονή του οποίου η επίσκεψη μας στο εν λόγω Φεστιβάλ δε θα ήταν εφικτή.

Τα μέλη της ορχήστρας:
Βαγγέλης Νικολαιδης, Χαρης Καμπυλης, Βλάσης Παπαδόπουλος, Μαρία Πέγκα, Γιώργος Τοσικιάν, Τριαντάφυλλος Μπαταριάς, Κωνσταντίνος Αναπολιτανος, Χρυσούλα Λεβίτη, Σταύρος Κουδουνάς, Κωνσταντίνα Ντοκούζη, Κώστας Τσόγκας, Εύη Καίσαρη Παναγώτης Σκαβάρας, Χάρης Καρπούζης
(Οι Τριαντάφυλλος Μπαταριάς και Κωνσταντίνος Αναπολιτάνος λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων δεν ακολούθησαν την ορχήστρα στο φεστιβάλ και αντικαταστάθηκαν για τις ανάγκες του διαγωνισμού και των συναυλιών από τις Λιλίτ Μαρντιγιάν και Λίνα Χαιραπετιάν).

Σταύρος Κουδουνάς
Μάιος 2012

  ‘‘You are my friends. You are my best friends.’’...είπε για τρίτη φορά ο Vahe, ο νεαρός υπεύθυνος του ξενοδοχείου, πίνοντας την τελευταία γουλιά από το ποτό του. Ένας από τους ελάχιστους Αρμένιους στο Gyumri που μιλούσαν αγγλικά μοιραζόταν τις σκέψεις του με εμάς. Μας έλεγε πόσο αγαπάει τους Έλληνες, πόσο χαίρεται που ξέρουμε την ιστορία των Αρμενίων. Μας έλεγε για το πόσο δύσκολα περνούν οι άνθρωποι στη χώρα του, για το πόσοι λίγοι έχουν μείνει να δουλεύουν στην Αρμενία, για τα 100 ευρώ που παίρνει για μισθό. Πάντα ευχάριστος, πάντα εργατικός, συχνά όμως με μια θλίψη στο βλέμμα. Παιδί μιας πληγωμένης χώρας που παλεύει να αναστηθεί. Είχε το θάρρος να κάνει όνειρα. Και είμαι σίγουρος πως θα τα καταφέρει...   
  Όπως κατάφεραν οι συμπολίτες του να οργανώσουν ένα τεράστιο φεστιβάλ μουσικής κάτω από συνθήκες τόσο δύσκολες που τα λόγια δεν φτάνουν για να τις περιγράψουν. Περνούσαμε από γειτονιές με μισογκρεμισμένα σπίτια (και κατοικημένα!), από δρόμους και πεζοδρόμια κατεστραμμένα, για να φτάσουμε  να παίξουμε σε ένα τεράστιο ενθουσιώδες κοινό, μέσα σε μια μεγαλόπρεπη αίθουσα, ανάμεσα σε πολλούς πραγματικά απίστευτους (και συνήθως νεαρούς) μουσικούς που εμφανίζονταν στο φεστιβάλ μαζί μας. 
  Σε κάθε συναυλία που δίναμε, είτε στο Gyumri είτε στο Yerevan, τη λαμπερή πανέμορφη πρωτεύουσα που σε τίποτα δε θύμιζε την υπολοιπη χώρα, με το που βγαίναμε στη σκηνή μου ανέβαινε αυθόρμητα ένα χαμόγελο... Γιατί δεν αντίκρυζα απλά ένα μεγάλο κοινό, αλλά ένα κοινό γεμάτο παιδιά. Παιδιά που αγαπούσαν τη μουσική, που τη διδάσκονταν με όρεξη, που μας σταματούσαν στο δρόμο για μια φωτογραφία και μια αφιέρωση στο βιβλίο τους...
Μουσική για τα παιδιά ίσον μόρφωση και μόρφωση ίσον αισιοδοξία και πρόοδος...
Ας παρουμε παράδειγμα και μεις...  Πιστεύω πως μπορούμε...

  Ένα από τα τελευταία βράδια μας στην πρωτεύουσα παρακολουθήσαμε μια εξαιρετική συναυλία της ορχήστρας παραδοσιακών οργάνων του Yerevan. Ύστερα το βράδυ χαζεύαμε τα φωτισμένα συντριβάνια της μεγαλόπρεπης κεντρικής πλατείας να χορεύουν στο ρυθμό κλασικών έργων που έπαιζαν από μεγάφωνα... Υπερθέαμα... Σκεφτόμουν πόσα πρόλαβα να ζήσω μέσα σε λίγες μέρες σε αυτή τη φιλόξενη χώρα. Περάσαμε και δύσκολες στιγμές και κούραση και ταλαιπωρία. Νιώσαμε όμως πως για αυτούς τους ανθρώπους, που κάτω από άλλες συνθήκες ποτέ δε θα γνωρίζαμε, μετράει πραγματικά αυτό που είμαστε και αυτό που κάνουμε.
 Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον ιδρυτή και σε όλα τα μέλη της ορχήστρας την κιθαριστών. Η ευχάριστη παρέα τους και η ηθική τους στήριξη προς εμένα ήταν ανεκτίμητη.

Βαγγέλης Νικολαϊδης
Μάιος 2012

Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας