ΕΡΤ ΑΕ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΛΙΜΨΗΣΤΟ ΤΩΝ ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΩΝ-ΕΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ (του Γιώργου Μουλουδάκη)

ΕΡΤ ΑΕ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΛΙΜΨΗΣΤΟ ΤΩΝ ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΩΝ-ΕΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ

Υπάρχει κάπου στη συλλογική μας μνήμη τοποθετημένο ένα διάσημο έργο του Dali, στον αισθητικό μετεωρισμό του οποίου μπορεί κάποιος να διακρίνει ένα κορίτσι να σηκώνει το σεντόνι της θάλασσας και να βλέπει από κάτω μια δεύτερη ανάγνωση των πραγμάτων, έναν δεύτερο παράλληλο με τον “πραγματικό” κόσμο. Αυτός είναι ο κόσμος του καλλιτέχνη, μπορεί να πει κανείς, αλλά ξεφεύγοντας για λίγο απ’ την υπεροψία των κατηγοριοποιήσεων, θα πω ότι αυτός είναι ο τρόπος που η ίδια η ζωή προσφέρει τα δώρα της. Με εξαίρεση τον απλοϊκό δογματισμό των λογιστών και των τραπεζιτών, η ζωή έχει σε κάθε της έκφανση αυτό το στοιχείο των πολλαπλών αναγνώσεων, ένα δώρο και μια κατάρα μαζί.

Πολιτική με τη σύγχρονη έννοια ονομάζεται η τέχνη του να αποστερείς από τον μέσο ψηφοφόρο τη δυνατότητα να αναγνωρίζει τα διαδοχικά επίπεδα ανάγνωσης της είδησης και να τον πείθεις ότι τα πράγματα είναι απλά, τόσο όσο του τα παρουσιάζεις. Ο δογματισμός των κομμάτων -και ταυτόχρονα η μαύρη τρύπα που ακυρώνει την κάποτε δυναμική τους μέσα στον πολύπλοκο σύγχρονο κόσμο- είναι αποτέλεσμα της εμμονής τους να παραμένουν στη σκιά αυτής της οπτικής. Αυτή η εμμονή δεν είναι απαλλαγμένη απ’ τη βαθιά γνώση πως όσο περισσότερο απλοποιείς τα πράγματα, τόσο περισσότερο φουλάρεις το ντεπόζιτο των καυσίμων που θα κινήσουν κάποτε την επανάσταση, και κάθε ευφάνταστο κομματικό στέλεχος ξέρει καλά αυτό το μυστικό. Εκείνο που δεν μπορούσε να προβλεφθεί είναι πως η αντοχή της ες αεί πρόσληψης μονοσήμαντων αναγνώσεων των πληροφοριών έχει μια οροφή για τον μέσο τηλεθεατή. Τη στιγμή που το σύστημα είναι έτοιμο να σκάσει απ’ την υπερφόρτωση, ανοίγει η προσωπική βαλβίδα εκτόνωσης του καθενός, που στην συγκεκριμένη περίπτωση μεταφράζεται σε κούραση, αδιαφορία, αποδοχή των νέων δεδομένων ως προίκα του θεού, ως πεπρωμένο που θα πρέπει να χωνευτεί συλλογικά. Είναι η στιγμή που ο σύγχρονος πολιτικός περιμένει με υπομονή, σαν τον κυνηγό που ξέρει πότε το θήραμα είναι επαρκώς αποκοιμισμένο για να το θανατώσει. Η πρώτη μετονομασία εδώ έχει το ηχηρό όνομα Δημοκρατία.

Κάποιος ονόματι Σίμος Κεδίκογλου βγήκε προχθές στον αέρα και ανακοίνωσε το κλείσιμο της ΕΡΤ και των συναφών οργανισμών που στηρίζει, με τον τρόπο που θα ανακοίνωνε ότι το ρύζι μπασμάτι πωλείται σήμερα στην αλυσίδα Βασιλόπουλος προς 2,80 ευρώ το κιλό.

Μετονομασία πρώτη: Το σοκ στην ακραία του μορφή αγγίζει αισθητηριακά ένα σημείο θανάτου, προσεγγίζει την απόλυτη ακινησία, περνά απ’ τα αυτιά του τηλεθεατή ως τρυφερή ριπή ανέμου και απορροφάται απ’ την ηχώ της επερχόμενης διαφήμισης. Η έλλειψη δραματικής χροιάς στις αρμονικές του ανακοινωθέντος το κάνει λείο και εύπεπτο. Ένα ακόμη ανακοινωθέν. Μήπως με αφορά; Μπα, όχι, θα το σκεφτώ αργότερα, τι ώρα αρχίζει το σίριαλ;

Μετονομασία δεύτερη: Η απόφαση έχει ληφθεί όχι από ένα πολιτικό κέντρο, αλλά απ’ το χέρι του θεού, απ’ την αυτονόητη ανάγκη εξυγίανσης ενός οργανισμού που ρουφά τα τελευταία γαλόνια καυσίμου ενός οχήματος που είναι έτοιμο να ακινητοποιηθεί στην έρημο της παγκόσμιας απομόνωσης. Όλα τα βενζινάδικα είναι κλειστά για μας.

Μετονομασία τρίτη: Εν προκειμένω ο δήμιος βαφτίζεται ήρωας που σώζει εμάς τους υπόλοιπους απ’ το επαχθές φάντασμα της ανέχειας. (Παράλληλο όφελος: ο διχασμός μιας κοινωνίας που ωθείται να σκέφτεται με όρους ατομικής επιβίωσης, εθίζεται στην ηθική του δωσίλογου και σταδιακά την αποδέχεται ως αναγκαίο κακό, εφόσον εδώ το διακύβευμα είναι το ίδιο μας το τομάρι. Φορώντας τις παρωπίδες αυτής της ενδοβαλμένης ντροπής θα πορευτούμε προς τις επόμενες κάλπες -ας προετοιμαστούμε γι’ αυτό.)

Μετονομασία τέταρτη: Το μαγαζάκι που εμείς και οι εργοδότες μας με την επιβολή της αδιαφάνειας θρέψαμε και παχύναμε επί τριάντα και πλέον έτη σαν γουρουνάκι προς σφαγήν, το βαφτίζουμε τώρα μαγαζάκι κάποιου άγνωστου άλλου, θύλακα αδιαφάνειας, του οποίου τον Γόρδιο δεσμό των σπάταλων ορέξεων ως όψιμοι Αλέξανδροι με μια ηρωική σπαθιά κόβουμε. Ο κλέφτης εν προκειμένω βγαίνει τρέχοντας απ’ το σπίτι φωνάζοντας “κλέφτης-κλέφτης, πιάστε τον!” για να στρέψει την προσοχή μας αλλού. Παλιό ωραίο κόλπο, μόνο που ένας απλός κλέφτης θα ήταν συμπαθής, κάτι σαν σαλταδόρος καραγκιόζης, με το ανάλογο χιούμορ. Η διαφορά είναι πως αυτός ο τελευταίος έχει έναν δικό του ηθικό κώδικα. Το τρομακτικό στην περίπτωση πολιτικών τέτοιου βεληνεκούς είναι όχι το ότι δεν έχουν κάποιον έστω αποσιωπημένο ηθικό κώδικα -κάτι γνωστό τοις πάσι- αλλά ότι κανείς δεν περιμένει πλέον να έχουν. Συνηθίσαμε λοιπόν το πρόσωπο του τέρατος, και σκέφτομαι τώρα πόσο τρυφερά ηχούν στα αφτιά μας τα τότε λόγια του Χατζιδάκι. Ωραίες, ήπιες εποχές!

Μετονομασία πέμπτη: Η ΕΡΤ υποβιβάζεται, από οργανισμό που έχει την εθνική υποχρέωση να προσφέρει παιδεία και -πέραν των διαπλεκομένων- πραγματική πληροφόρηση στους πολίτες, σε “ιερή αγελάδα”, που θα πρέπει προϊούσης της αποϊεροποίησης των πάντων να σφάξουμε για να είμαστε δίκαιοι ως προς τις λοιπές επιβεβλημένες θυσίες. Η Σολομώντειος λύση είναι ασφαλώς η πλέον σοφή, εφόσον το παιδί που θα διαμελισθεί δεν είναι το δικό μας. Παράλληλα, υποθέτω, ιερές αγελάδες διαθέσιμες πλέον προς σφαγήν ονοματίζονται εξ’ ανακλάσεως και οι δημοσιογράφοι που γενναιόδωρα (;) μας φιλοξενούσαν μέχρι πρότινος στα τηλεοπτικά πάνελ και μας έδιναν το βήμα να καθιερώσουμε την οπτική της διολίσθησης προς το σφαγείο. Αλλά γι’ αυτούς δεν ανησυχούμε, γιατί αύριο θα φροντίσουμε να είναι και πάλι στην ακριβοπληρωμένη τους θέση. Οι υπόλοιποι ας πρόσεχαν.

Μετονομασία έκτη, του αίσχους: Η μικρή τηλεθέαση της ΕΡΤ -σε σχέση με τα “εμπορικά” κανάλια- παρουσιάζεται ως επιχείρημα για το κλείσιμό της, παρακάμπτοντας -αυτός, ο πολιτικός άνδρας!- τη βεβαιότητα πως η μικρή τηλεθέαση είναι εύσημο σήμερα, στοιχειώδης ένδειξη του ότι η ΕΡΤ δεν έχει απολύτως διολισθήσει στη λογική του μέσου όρου. Είναι βλαξ ή απατεώνας; Όχι, δεν θα τολμούσα να ονομάσω έναν τέτοιον άνθρωπο βλάκα!

Μετονομασία έβδομη: Η “τεράστια” περιουσία της ΕΡΤ -και εδώ εννοεί φαντάζομαι το αρχείο της- ονοματίζεται “αδρανής” ή “λεηλατείται υπέρ του ανταγωνισμού”. Εδώ, κάνοντας κριτική στον εαυτό μας σε τρίτο πρόσωπο -ποιος ευθύνεται άραγε για την “αδράνεια”;- μπουρδουκλώνουμε τον δικαστή με τον κατηγορούμενο και χρησιμοποιούμε τον κατήγορο ως μάρτυρα υπεράσπισης. Μα τι ευφυής ελιγμός! Την αλογόμυγα στα ρουθούνια και το τυφλό άλογο θα την καταλάβαινε.

Μετονομασία όγδοη: Στη θέση της ΕΡΤ “θα δημιουργηθεί ένας σύγχρονος, δημόσιος αλλά όχι κρατικός, ούτε κομματικά ελεγχόμενος οργανισμός ραδιοτηλεόρασης, κατά τα πρότυπα των πιο πετυχημένων δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών της Ευρώπης”. Το πυροτέχνημα των μετονομασιών, για όποιον γνωρίζει αυτήν την ξύλινη γλώσσα. Κάθε λέξη και ένα “θα” κατά τα πρότυπα του Μαυρογιαλούρου εκείνης της άλλης πιο αθώας εποχής. Θα γελούσε κανείς άνετα, αν το σύνολο της φράσης στο στόμα αυτού του πολιτικού δεν σου προξενούσε μια ανατριχίλα τρόμου. Το εξασκημένο αυτί θα ακούσει πίσω της τον οδοστρωτήρα της νέας γενιάς διαπλεκομένων να τρίζει πάνω στην άσφαλτο των απολυμένων.

Μετονομασία ένατη: Η πείρα και η προϋπηρεσία των άξιων εργαζόμενων “θα συνεκτιμηθεί κατά τη διαδικασία προσλήψεων με διαφανείς διαδικασίες και κριτήρια ΑΣΕΠ”. Αποσιωπάται το προφανές: Η “συνεκτίμηση” προϋποθέτει έναν ικανό κριτή, και ο ομιλών έχει ήδη δώσει με τον παραπάνω λόγο του περί μη “εμπορικότητας” της ΕΡΤ δείγμα του είδους των κριτηρίων που θα χρησιμοποιηθούν. Ευλογημένος ο ερχόμενος Λαζόπουλος λοιπόν!

Μετονομασία δέκατη: “Το αρχείο της ΕΡΤ, που αποτελεί αληθινό εθνικό θησαυρό, θα περιφρουρηθεί και θα αξιοποιηθεί πλήρως”. Απ’ τα παραπάνω αντιλαμβάνεται κανείς τι είδους θησαυρός θεωρείται αυτό το αρχείο για τον εκπρόσωπο της κυβέρνησης. Ας ξεχάσουμε την “δωρεάν” περιήγηση στα λόγια και στις εικόνες του Ελύτη, του Εγγονόπουλου, του Σεφέρη, του Εμπειρίκου… κι ας εξοικειωθούμε με την ιδέα της εκπόρνευσής τους στους ιδιωτικούς φορείς.

Μετονομασία ενδέκατη: “…ώστε να υπάρξει επιτέλους δυναμικός μοχλός προβολής της Ελλάδας της ανάπτυξης, της εξωστρέφειας, αλλά και πολύτιμος καθημερινός δεσμός με την ελληνική διασπορά σε όλον τον κόσμο”. Εδώ, ως Ελλάδα της ανάπτυξης ασφαλώς υπονοείται η Ελλάδα που εναρμονίζεται με τις κατά καιρούς παραλλάσσουσες επιταγές του ΔΝΤ, και Ελλάδα της εξωστρέφειας υπονοείται αυτή που αφήνει πίσω το πραγματικό της πρόσωπο για να φορέσει τη μάσκα των επιθυμητών στον μέσο διεθνή τουρίστα χαρακτηριστικών. Επίσης πολύτιμος δεσμός με την Ελλάδα της διασποράς νοείται ασφαλώς εκείνος που κολακεύει τα δεύτερα στοιχεία της, χαλαρώνοντας ως παράπλευρο όφελος τις αντιστάσεις στις πλούσιες τσέπες. Βάλτε ένα χεράκι βρε παιδιά εσείς που είστε οι καλύτεροι Έλληνες!

Μετονομασία δωδέκατη: ‘Μέχρι τότε οι πολίτες δεν θα πληρώνουν το χαράτσι που πληρώνουν έως σήμερα, και απ’ τη λειτουργία του (νέου φορέα) και μετά θα πληρώνουν πολύ λιγότερα.” Φέρεται ως επιχείρημα η ελάφρυνση, λες και υπάρχει πολίτης σήμερα που πιστεύει πως οι ίδιοι οι εμπνευστές της διαπλεκόμενης “ιερής αγελάδας” θα έχουν αύριο το ηθικό σθένος να υπερασπιστούν τη διαφάνεια ενός νέου φορέα όσο και την τσέπη του μέσου καταναλωτή-πρόβατου. Αφού ως πρόβατα μας αντιμετωπίζουν, ως πρόβατα θα μας οδηγήσουν αύριο στη νέα σφαγή, της τσέπης μας ή την πραγματική.

Μετονομασία δέκατη τρίτη: “Η σημερινή κυβέρνηση αποδεικνύει ότι διαθέτει την πολιτική βούληση. Αυτό άλλωστε ζητάει κι αυτό περιμένει ο ελληνικός λαός”. Μιλώντας εν ονόματι του ελληνικού λαού, ο εν λόγω πολιτικός αποκαλύπτει ανερυθρίαστα τον αυταρχισμό του ιδίου και αυτών που εκπροσωπεί, αφού αυτοί αυτοδικαίως κρίνονται ικανοί να μιλήσουν για το σύνολο του λαού ως πατερούληδες και εκφραστές του. Χωρίς την ήπια γλώσσα της σύγχρονης μασκαράτας, θα μιλούσαμε για φασισμό. Σήμερα αυτό μας έχει απαγορευτεί, αφού οι υψηλές τηλεθεάσεις των επιθυμητών “εμπορικών” φορέων -όπως δηλώθηκαν παραπάνω- έχουν αμβλύνει την αντίληψή μας σε επίπεδο εφηβικού κόμικ, ώστε να ταυτίζουμε τον φασισμό με στρατιωτικές παρελάσεις και καλογυαλισμένες επιτελικές στολές.

Τι είναι όμως το καίριο που επιτυγχάνεται με αυτό το ιστορικής σημασίας ανακοινωθέν; Η εξοικείωση με την ιδέα του ότι δεν υπάρχουν -γενικώς- ιερές αγελάδες. Εδώ ο Κεδίκογλου υπερβαίνει εαυτόν εκστομίζοντας προς κάθε ενδιαφερόμενο μιαν υψηλής τεχνικής αλήθεια. Η παγκοσμιοποίηση -όπως την εισήγαγε εν είδει φωτογραφίας επιθυμητού χαμένου εις την αλλοδαπήν συγγενούς η μεταΣημιτική κατολίσθηση- έρχεται να δηλώσει επιτέλους τις πραγματικές της προθέσεις: “Στο εξής να περιμένετε τα πάντα.”

Κάποιοι φίλοι μίλησαν για αντισυνταγματικότητα. Παρωνυχίδες μπροστά στον συνολικό συμβολισμό της κίνησης. Ο πνιγμένος απ’ τα μαλλιά του πιάνεται, ή αλλιώς, όσο πιο επιθετικός ο κλέφτης, τόσο πιο εύκολη η ληστεία. Το ξανάπα, ο χωριάτης θα σου πιάσει όλο το κρεβάτι με το που θα του δώσεις λίγο θάρρος. Άλλωστε τα ανδρείκελα είναι καλά βαλμένα στις θέσεις τους, σαν τσιλιαδόροι της επερχόμενης μεγάλης ρεμούλας, με το συμπάθιο.

Θα ήταν αστείο πλάι σε μια τέτοιου ύφους και ήθους γλώσσα να ισχυριστεί κανείς μια σειρά από αυτονόητα πράγματα: Ότι ένας κρατικός φορέας ραδιοτηλεόρασης μπορεί να προφυλάξει μια “δημοκρατία” από τις πλέον αισχρές μορφές δεσποτισμού του ιδιωτικού κεφαλαίου. Να προφυλάξει την πολιτιστική κληρονομιά ενός λαού απ’ την επερχόμενη χιονοστιβάδα της αποϊεροποίησης των πάντων προς όφελος της ανεμπόδιστης κίνησης του διεθνούς κεφαλαίου, που ζητά επιτακτικά τις αρμόζουσες πολικές θερμοκρασίες του νεκροτομείου για να συντηρηθεί, εκείνες στις οποίες καμιά ζωή δεν είναι δυνατόν να υπάρξει. Να αποτρέψει τον υποβιβασμό της Ζωής σε μετρήσιμο οικονομοτεχνικό μέγεθος. Να υπηρετήσει την πολύπαθη και πολυλιβανισμένη παιδεία των Νεοελλήνων, στήνοντας αναχώματα στον εκχυδαϊσμό της γλώσσας και της σκέψης που προωθεί ο ιδιωτικός φορέας ώστε στη συνέχεια να γίνονται εύπεπτα τα διαφημιστικά μηνύματα -όσο πιο βλάκας ο καταναλωτής, τόσο το καλύτερο για το προϊόν. Να εκπαιδεύσει με τον ουσιαστικότερο τρόπο -μέσα από πολιτικές εκπομπές μιας στοιχειώδους ουδετερότητας- αυτόν που ανερυθρίαστα ονομάζουν “ψηφοφόρο”, ώστε να είναι ένας άνθρωπος με άποψη για τον δήμο και όχι πρόβατο στα μαντριά των κομμάτων και των σοφιστών -μα ποιος το θέλει αυτό άραγε; Να δώσει έναν παρηγορητικό λόγο μέσω της Τέχνης, σε ανθρώπους που λόγω της κρίσης και της συνακόλουθης ανεργίας πνίγονται στον βόθρο της καθημερινότητας που κατόρθωσαν για αυτούς οι υπηρέτες του δημοσίου συμφέροντος, που τους δίνουν μια τελευταία ώθηση απ’ την ταράτσα του απελπισμένου. (Τα μέσα δεν μεταδίδουν πια τέτοιες ωραίες ειδήσεις. Δεν υπάρχουν άραγε ή αποκτηνωθήκαμε τόσο ώστε οι διευθυντές ειδήσεων που ξέρουν τα πάντα θεωρούν πως τέτοιες ειδήσεις είναι ανάξιες λόγου ή απρεπείς δίπλα στην ευδαιμονία των διαφημιστών; Η αποσιώπηση είναι κι αυτή μια κάποια λύση. Άλλωστε τι θα πούνε οι σύμμαχοί μας εκεί έξω, και ποιοι τουρίστες θα μας επισκεφθούν σ’ αυτήν την αθλιότητα που ζούμε, αφού ως γνωστόν ακόμα και ο πιο κοινός τουρίστας το πρώτο που αντιλαμβάνεται είναι η ανάκλαση του φωτός στο πρόσωπο των ιθαγενών και δευτερευόντως η αίγλη των μουσείων)

Επιπροσθέτως μπορεί κανείς να υποπτευθεί τους λόγους μιας τέτοιας βιαστικής απόφασης, μιας κίνησης-κεραυνό εν αιθρία, που λέει ο λόγος, αν βάλει στοιχειωδώς τη φαντασία του να δουλέψει: Γιατί αυτή η προτεραιότητα; Γιατί όχι “στην αστυνομία, την πολεοδομία, στα τελωνεία, στις εφορίες, στο ποδόσφαιρο, στο τραπεζικό σύστημα, στο στρατό, στα ασφαλιστικά ταμεία;” Γιατί τέτοια σπουδή, ειδικά για τη βαριά βιομηχανία του πολιτικού γίγνεσθαι, την “ενημέρωση”; Γιατί να ανατρέψουν τις ήδη υπάρχουσες προς ίδιον όφελος -κατά τη γνώση όλων- συμμαχίες; Γιατί να κλείσουν την ΕΡΤ που κατά παράδοσιν πριμοδοτεί και υποστηρίζει τις εκάστοτε κυβερνήσεις; Από υψηλόν ήθος ή μήπως κάποιο λάκκο έχει και πάλι η φάβα εδώ πέρα; Μπορώ να υποπτευθώ τους εισαγγελείς να ερευνούν τα μισθολόγια και τις εσωτερικές διασυνδέσεις των αρχόντων της ΕΡΤ και να έχουν ήδη φτάσει στα εξαιρετικά καμώματα και αυτής της τρικομματικής κυβέρνησης. Πώς μπορούμε να αποτρέψουμε ένα ανεπιθύμητο μέσα στις τρέχουσες επαχθείς περιστάσεις νέο σκάνδαλο; Ακυρώνοντας τα πάντα, αποζημιώνοντας και επανεκκινώντας. Ποιος θα έχει το κουράγιο πια να ασχοληθεί με το να ανασύρει απ’ τα ερείπια τα αποδεικτικά στοιχεία; Με τον σεισμό όλοι τρέχουν στο ξέφωτο και αρχίζουν τις προσευχές. Έπειτα, οι νεοπροσληφθέντες δικοί μας θα είναι και πάλι όταν. Ε, για μετά, έχει ο θεός.

Στη λογική αυτής της επανεκκίνησης του συστήματος, καταφέρνουμε και κάτι ακόμα: Να διαιρέσουμε τους ψηφοφόρους σε αντικρουόμενων συμφερόντων ομάδες. Έτσι, ξαναθυμόμαστε λίστες μισθοδοσίας των υψηλόβαθμων στελεχών του αμαρτωλού φορέα προ του 2010 και αφήνουμε το 1.500.000 απολυμένους να ασκήσουν την ανθρωποφαγική τους διάθεση. Εξισώνουμε έτσι μέσα στη λογική του όχλου τον αμειβόμενο με 900 ευρώ μηνιαίως με αυτόν που αμείβεται με 30.000. Οριζόντιες απολύσεις, η απόλυτη δικαιοσύνη. Και μετά λέμε για επαναπροσλήψεις των “ικανών”. Με τι κριτήρια; Μέσα στη λογική της ανταγωνιστικότητας που προτείνει η μαριονέτα του ανακοινωθέντος, εκείνοι που επιτυχέστατα θα περάσουν απ’ το υψηλό βάθρο της ιεράς εξετάσεως, θα είναι οι σταρ της κρατικής τηλεόρασης, εκείνοι δηλαδή οι εξωφρενικώς αμειβόμενοι. Όμως είναι γνωστό τοις πάσι ότι τα πρόσωπα που επιτυχώς έκαναν την ΕΡΤ έναν φορέα με “χαμηλή ακροαματικότητα” και μοναδική νησίδα πολιτισμού στα ελληνικά μέσα ενημέρωσης, είναι ακριβώς άτομα που δούλευαν αφανώς, με χαμηλούς μισθούς, επειδή -λόγω της σημασίας τους ως πρόσωπα- δεν είχαν τις υψηλές τηλεθεάσεις των αστέρων, αλλά είχαν το μεράκι, την παιδεία και το αίτημα στο βλέμμα μιας βαθύτερης Ελλάδας, και με τη ζωντάνια αυτού του ιδανικού τόπου μέσα στη ζωής τους πληρώνονταν, κάτι που κατά κανόνα συμβαίνει με κάθε πνευματικό άνθρωπο. Αυτοί είναι με βεβαιότητα οι αυριανοί απολυμένοι, αυτοί που θα μείνουν αύριο εκτός νυμφώνος, αφού το δικό τους όραμα δεν θα σταθεί επαρκές μπροστά στα μάτια των εκάστοτε Κεδίκογλου. Στον νέο φορέα -γίνομαι μάντης κακών νέων, αλλά ερευνάται υπ’ αυτές τις συνθήκες με το γνωστό φανάρι ένας αισιόδοξος άνθρωπος- θα εδραιώσουν τη θέση τους άνθρωποι της υπόκλισης, αφού ο έλεγχος των μέσων είναι το πρώτο πράγμα που με κάθε λογική θα επιθυμούσε μια κυβέρνηση στο χείλος του γκρεμού όπως αυτή. Η ασταθής ισορροπία της ζητά νέους τρόπους, νέα άλλοθι, θορυβώδη γεγονότα για να αποπροσανατολίζουν τον “ελεύθερα σκεπτόμενο” Νεοέλληνα και πειθήνιο ψηφοφόρο. Όσο πιο τρομοκρατημένος, τόσο το καλύτερο. Και αφού το σύστημα θα λειτουργεί ρολόι εδώ μέσα, θα πείθονται και οι κουτόφραγκοι να ανατροφοδοτούν με τα υπεσχημένα τον θρόνο του υποτελούς αυτοκράτορος. Μηχανή είναι αυτή, θέλει το λάδωμά της με κάθε τρόπο.

Και να βάλω εδώ, τιμής ένεκεν, μια αισιόδοξη παρατήρηση της φίλης μου Αγαθής Δημητρούκα: Μέχρι ετούτη τη στιγμή, αυτός ο πρωθυπουργός, που εμφανισιακά κινείται ανάμεσα σε γραβατοφορεμένη μαριονέτα και σε τηλεοπτικό αστέρα φαρσοκωμωδίας δεύτερης διαλογής, “κατάφερε να αφυπνίσει το δημοκρατικό αίσθημα και να συσπειρώσει κοινωνικές ομάδες που νόμιζαν -παραπλανημένες από την πολιτική του διαίρει και βασίλευε- ότι τους χώριζαν αντικρουόμενα συμφέροντα…” Φοβάμαι ότι, όπως πάντα, η αγνότητα τη εξέγερσης θα εξανεμισθεί μέσα στον τρόμο που θα διασπείρουν και πάλι τα ιδιωτικά κανάλια, και από την παράλληλη αφύπνιση της καχυποψίας ότι όλα γίνονται προς ίδιον όφελος. Κανείς δεν θέλει να πολεμήσει τον πόλεμο ενός άλλου, και η μεταπολιτευτική μας ηθική εξαθλίωση έχει φτάσει σε τέτοιο βαθμό χαμέρπειας ώστε οι συλλογικότητες να πνίγονται απ’ τον ωχαδερφισμό. Τι κι αν τα υψηλότερα ιδανικά μας “επαφίενται εις τον πατριωτισμόν των Ελλήνων”; Η nova έχει φροντίσει πανέξυπνα  για το μέλλον των τραπεζιτών. Ας κάνω θεέ μου λάθος!

Κι αν θέλουμε τώρα να πάμε και στο αντίπερα στρατόπεδο, το “δικό μας”: Θα μπορούσα να ξαναρχίσω αυτό το κείμενο απ’ την αρχή, βάζοντας στο μικροσκόπιο τον τρόπο που το ιδιωτικό συμφέρον μεταλλάσσει τη γλώσσα και στήνει τις μετονομασίες κατά το δοκούν. Όλοι ανατριχιάσαμε το βράδυ της 11ης Ιουνίου με το μαύρο στην οθόνη της τηλεόρασης και με την αμήχανη σιωπή του ραδιοφώνου. Εδώ ξύπνησαν μνήμες κατοχής ακόμα και για όσους δεν την έζησαν. Ένα επερχόμενο πραξικόπημα τάραζε την ψυχή μας κατά τα πρώτα δευτερόλεπτα αυτού του πρωτόγνωρου φαινομένου. Στους πιο εξοικειωμένους με τα μέσα μιας άλλης εποχής -εκείνο το φωτισμένο Χατζιδακικό Τρίτο Πρόγραμμα, ας πούμε- ξύπνησαν συγγενείς ακριβοί και ζητούσαν εκδίκηση για τα χαμένα τους οράματα, για το κομμάτι της ζωής τους που σπατάλησαν για να μεταλαμπαδευτεί μια ματιά ελευθερίας πολύτιμης, αναγκαίας όσο και το οξυγόνο κι ο ήλιος σ’ αυτόν τον ευλογημένο τόπο, που του ορίστηκε σε αντάλλαγμα να κατασπαράζει μέσα στους αιώνες τις σάρκες του. Μας δόθηκε το να ζούμε την ανάταση σε μικρές δόσεις, ίσως γιατί μια τέτοια ομορφιά θα ήταν ύβρις προς τους άλλους λαούς.

Αναρωτιέμαι λοιπόν εδώ αν η “πλειοψηφία” -και θα μπορούσα να είμαι κι εγώ ανάμεσά τους αν δεν με εμπόδιζε μια προσωπική αλλεργία σε αναθερμάνσεις του τύπου “να τη πετιέται από ‘ξαρχής!” που εξακολουθούν να με ανατριχιάζουν λόγω των πάλαι ποτέ αριστερών καταβολών της οικογενείας- αναρωτιέμαι λοιπόν αν αυτή η πλειοψηφία πολιτών που κατακλύζει το ραδιομέγαρο τις τελευταίες ώρες θα κατέβαινε αντίστοιχα στο δρόμο για να υπερασπιστεί τους υπόλοιπους 1.500.000 ανέργους ή μήπως είναι η ειδική ομάδα απολυόμενων που την ευαισθητοποιεί. Είναι οι “δικοί μας “ άνθρωποι, τους έχουμε μέσα στο σπίτι μας καθημερινά, σχεδόν τους καλησπερίζουμε, αν τους δούμε στον δρόμο μπορεί και να μπούμε στον πειρασμό ενός χαιρετισμού -αυτοί είναι οι κανόνες του θεάματος. Αυτοί οι σημερινοί απολυμένοι συμβολίζουν την επαφή μας με τη χαμένη πραγματικότητα του καφενείου που μας έχει λείψει, χωρίς αυτούς η ζωή μας στον καναπέ θα ήταν μια αβάσταχτη φυλακή. Είναι ταυτόχρονα το άλλοθί μας, εξαιτίας τους δεν πέφτουμε στο επίπεδο ενός Θέμου, εξαιτίας τους κρατάμε ακόμα ζωντανή τη φαντασίωση πως η πνευματικότητα διαχέεται στη ζωή μας από μια αρχαία πηγή ακριβή, ανέξοδη, αναγκαία, πολύτιμη. Εκείνο που τόλμησε προχθές να ακουμπήσει ο Κεδίκογλου δεν είναι οι 2.700, αλλά η συλλογική μας ψευδαίσθηση, κι εδώ ίσως κρέμεται μια ελπίδα. Στο “εν ονόματι” των 2.700 πιθανόν να συνοψισθούν οι 1.500.000. Κάτι θα είναι κι αυτό. Δέστε όμως πώς λειτουργεί αυτό το μηχάνημα. Όπως πάντα, κατά λάθος.

Ελπίζω ο από μηχανής θεός αυτής της χώρας να υπάρχει ακόμα κάπου κοιμισμένος και αυτές οι όψιμες φωνές να τον ξυπνήσουν. Κατ’ αυτό, ελπίζω η ΕΡΤ να μην ξανανοίξει ποτέ, αν είναι να συγκεντρωθούμε όλοι στο προαύλιό της αμισθί. Ναι, εκεί θα πήγαινα. Και χωρίς κάμερες, χωρίς το λουκούμι του θεάματος. Με σουβλάκια και μπίρες, με τα μικρά μας ονόματα, με την ελπίδα να ξαναβρούμε τη χαμένη μας συλλογικότητα. Όταν κατέβουν οι διακόπτες της τηλεθέασης θα κατέβει κι απ’ το βάθρο του ο κάθε Κεδίκογλου -ακούστε αυτό το ελπιδοφόρο παράδοξο! Προτείνω: Τα χέρια στον διακόπτη όλοι μαζί. Κι οι υψηλόμισθοι δεν θα καταδεχθούν τέτοια ξεφτίλα. Θα παραμείνουν φυλακισμένοι στον καναπέ τους μπροστά στην κόλαση των ιδιωτικών μέσων που τους πρέπει. “Και θα λάβουν τα όνειρα εκδίκηση”.

Γιώργος Μουλουδάκης
13 Ιουνίου 2013
http://yorgosmouloudakis.wordpress.com/