"ΓΙΑ ΤΟ MASTER CLASS"
Μισός αιώνας Έλληνες κιθαριστές
(πατηστε την εικόνα για να δείτε τα περιεχόμενα)
Τον Νοέμβριο του 2005, κυκλοφόρησε ένα διπλό CD από την εταιρεία EROS-CORIFEO με πλούσιο κιθαριστικό υλικό (σε solo και duetti) που διεκδικεί την πρωτιά στη διεθνή κιθαριστική αγορά, όσον αφορά την ιδέα και την πραγματοποίηση στο να συγκεντρωθούν έλληνες κιθαριστές πρώτης, δεύτερης και τρίτης γενιάς. Έτσι φάνηκε το κιθαριστικό δυναμικό της Ελλάδας μέσα σε μισό αιώνα πορείας.
Το ηχογραφημένο υλικό βασίστηκε σε υπάρχουσα δισκογραφία των συμμετεχόντων κιθαριστών, κατόπιν αποδοχής, συνεννοήσεων και συμφωνιών.
Ήμουν στην ευχάριστη θέση να είμαι ο παραγωγός αυτού του άλμπουμ και η σκέψη αυτής της συγκέντρωσης συναδέλφων υπήρχε επί χρόνια και υλοποιήθηκε όταν η εταιρεία μου άναψε το πράσινο φως.
Το Master class είναι ένα άλμπουμ που δημιούργησε εύλογα ερωτήματα μια που (αναπόφευκτα) έλειπαν πρόσωπα και χάλαγε η απόλυτη εκπροσώπηση του κιθαριστικού δυναμικού… Ωστόσο, μια «απόλυτη εκπροσώπηση» πάντα σκοντάφτει σε μικρές ή μεγάλες παρεξηγήσεις αφού ποτέ δεν μπορεί να ικανοποιήσει όλους όσοι υπάρχουν.
Ως εμπνευστής της ιδέας και ως παραγωγός, είναι αυτονόητο πως αναλαμβάνω ολόκληρη την ευθύνη των επιλογών μου και γι αυτό, με την ευκαιρία του διαδιχτυακού TaR θα δώσουμε χώρο ώστε να εκφραστούν απόψεις και γνώμες γύρω από το θέμα αυτής της έκδοσης ενός τέτοιου διπλού άλμπουμ που θεωρώ πως αδικαιολόγητα λείπει από αναπτυγμένες χώρες με τεράστια μουσική παράδοση που αριθμούν σε πληθυσμούς πάνω από 50.000.000 ψυχές (βλέπε Ιταλία, Αγγλία, Γαλλία. Γερμανία, Αμερική κά.)
Για το ξεκίνημα ενός «διαλόγου» με τέτοια θεματολογία, θεώρησα πως είναι απαραίτητο να αναγνωσθεί ο πρόλογος αυτής της δισκογραφικής έκδοσης που κατατοπίζει για τις αφορμές της έκδοσης. Σας παραθέτω λοιπόν το κείμενό μου που προλογίζει την έκδοση αυτούσιο, ελπίζοντας ο διάλογος αυτός (που προς το παρόν γίνεται σε πηγαδάκια και σε στέκια συντεχνιών) να βγει στο φως και να κατατεθούν ποικίλες απόψεις, όχι εν κρυπτώ… Θα προσέθετα δε ευθαρσώς πως το άλμπουμ αυτό περιέχει κατά την γνώμη μου, ό,τι πιο αξιόλογο υπάρχει στο χώρο της κιθαριστικής δισκογραφικής πραγματικότητας που διαθέτει αισθητική, μνήμη και ιστορία. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν απ’ αυτά.
Μια δισκογραφική έκδοση με συγκεντρωμένους έλληνες κιθαριστές έλειπε από τις δισκοθήκες μας. Δεν γνωρίζω αν το ζητάει η δισκογραφική αγορά, όπως επίσης δε γνωρίζω εάν είναι η κατάλληλη εποχή για να παράγονται δίσκοι πολυσυμμετοχικοί με τόσο ειδικό ρεπερτόριο. Ωστόσο, το τολμάμε, στηριζόμενοι στο δόγμα πως «οι καλοί δίσκοι συνήθως έχουν καλή τύχη…»
Ως συντονιστής και ως παραγωγός αυτού του κιθαριστικού album λειτούργησα κατά κάποιο τρόπο «ιστορικά», προσπαθώντας να συνενώσω τις παλαιότερες με τις νεότερες γενεές των ελλήνων κιθαριστών, αξιολογώντας τους ηχογραφημένους δίσκους τους. Σε μία χώρα όπως η Ελλάδα, όπου για κάποιους λόγους …μυστήριους και (ακόμα) ανεξιχνίαστους, η κλασική κιθάρα και οι πρωταγωνιστές της, έχουν δημιουργήσει παράδοση ποιότητας ζηλευτής σε Ευρώπη και Αμερική, το δισκογραφικό ενδιαφέρον είναι πλέον σχεδόν αυτονόητο. Υπάρχει στη χώρα μας …οργασμός κιθαριστικός! Εξ’ άλλου, είναι τεράστιος πλέον ο κατάλογος των ελλήνων κιθαριστών που βραβεύονται σε διεθνείς διαγωνισμούς αποσπώντας πρώτα βραβεία και ευμενείς κριτικές από τον διεθνή Τύπο, ή σε συμμετοχές διδασκαλίας σε διεθνή σεμινάρια ή σε περιοδείες με ρεσιτάλ ανά τον κόσμο ακόμα και σε δισκογραφία…
Κοντολογίς, εάν θελήσουμε να χρονολογήσουμε την πορεία της κιθάρας στην Ελλάδα, θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι μισός αιώνας μεθοδευμένης διδασκαλίας (αρχές της δεκαετίας του ‘50) ξεκινώντας –ουσιαστικά- από τον Δημήτρη Φάμπα, τον Γεράσιμο Μηλιαρέση και τον Χαράλαμπο Εκμεκτσόγλου, που - ο καθένας με τον δικό του τρόπο- έδωσαν τα φώτα τους στους μαθητές τους. Αμέσως μετά (ιδιαίτερα μέσα στη δεκαετία του ‘60) οι επίγονοι εξελίχθηκαν και ακολούθησαν τα κιθαριστικά ρεύματα της Ευρώπης, από τη «μάνα» Ισπανία, μέχρι την …αυστηρή (μουσικά) Αγγλία!
Η μεσογειακή και Βαλκανική Ελλάδα δημιούργησε βλάστηση κιθαριστών με σολίστες, ντουέτα και άλλους πολύχρωμους συνδυασμούς! Τώρα, πενήντα χρόνια μετά, η δισκογραφία έχει να επιδείξει αρκετούς δίσκους ελλήνων κιθαριστών και τούτο το άλμπουμ φιλοδοξεί να αποκαλύψει αυτή την άγνωστη για τον πολύ κόσμο δυναμική!
Εν αρχή λοιπόν είναι η προσωπική δισκογραφία του κάθε συμμετέχοντος. Από αυτή την υπάρχουσα δισκογραφία επέλεξα τους κιθαριστές και τα κομμάτια εκείνα που εκφράζουν την κυρίαρχη και θετική εικόνα μιας εποχής - μιας υψηλού επιπέδου μουσικής. Μιας πενηντάχρονης περιόδου που ώθησε την ελληνική κιθαριστική σχολή ώστε να στέκεται επάξια στο παγκόσμιο μουσικό γίγνεσθαι, μέσα από την μουσική διαδρομή και τα ιδιαίτερα εκφραστικά χαρακτηριστικά που διαθέτει ο κάθε κιθαριστής και το κάθε ντουέτο.
Αυτή η δισκογραφική έκδοση φτιάχνει τη …δική της ιστορία επειδή για πρώτη φορά ενώνει σχολές, τεχνικές, πρόσωπα, ιστορίες, ύφος, επιρροές, μνήμες, αισθητικές απόψεις, κ.λ.π. Έγινε μεγάλη προσπάθεια να συμπεριληφθούν (όσο γινόταν) περισσότεροι κιθαριστές ώστε να υπάρξει η αναγκαία αντιπροσώπευση. Το κατάφερα ή όχι δεν το γνωρίζω. (Υπήρξε περίπτωση που η άρνηση συμμετοχής έκανε ώστε να λείψει από την «ελληνική παρέα» ένας από τους κρίκους της αλυσίδας…) Με το άλμπουμ αυτό θα επαναλάβω πως επιχειρήσαμε να φτιάξουμε την ελληνική ιστορία της κιθάρας γι’ αυτό και περιλαμβάνονται ηχογραφήσεις των Δασκάλων Γεράσιμου Μηλιαρέση, του αείμνηστου Δημήτρη Φάμπα, καθώς και του πρόωρα χαμένου συνθέτη – κιθαριστή Κυριάκου Τζωρτζινάκη. Η ερμηνευτική τους «παρουσία» κοσμεί ιστορικά αυτή την δισκογραφική συλλογή και συνδέει τις γενεές, αποδεικνύοντας για άλλη μία φορά πως η μουσική και η ερμηνεία της είναι σαν το …δέντρο! Έχει ρίζες, βλάστηση και ανθοφορία!
Η έκδοση με τα δύο CD που περιέχουν μισό αιώνα κιθαριστικής ιστορίας, έχει πρόθεση να φανερώσει αυτό ακριβώς το δέντρο των ελλήνων κιθαριστών…
Νότης Μαυρουδής
mavroudis@tar.gr
(Νοέμβριος 2005)