ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΙΘΑΡΙΣΤΗ ΡΟΜΠΕΡΤΟ ΑΟΥΣΈΛ
Σαν να 'ταν χτες θυμάμαι τη βραδιά που πρωτοάκουσα σε ρεσιτάλ τον Roberto Aussel, στην κατάμεστη ιστορική αίθουσα του "Παρνασσού". Ήταν η εποχή που όλα τα μεγάλα ονόματα της κιθάρας παρέλαυναν από την Αθήνα, με την καθοριστική μάλιστα οργανωτική συμβολή του (έντυπου, τότε) TaR και του Νότη Μαυρουδή - αλλά και της αεικίνητης Σίσης Κορίτου, μιάς συμπαθέστατης, πάντα χαμογελαστής κυρίας, πολύ νέας τότε για να είναι κιόλας γιαγιά!, που δεν είναι πια μαζί μας: Η μεγάλη της αγάπη για την κιθάρα την οδήγησε να γνωρίσει από κοντά στα ταξίδια της σε Ευρώπη και Λατινική Αμερική όλους τους σπουδαίους της σολίστ και να μας βοηθήσει να τους γνωρίσουμε κι εμείς...
Ο ιδιότυπος, γεμάτος ήχος της κιθάρας τού Roberto Aussel σ' αιχμαλώτιζε με το πρώτο: Παρότι έπαιζε σχεδόν πάντα tirando, το χτύπημά του ήταν γεμάτο και ελεγχόμενο. Ο δε αντίχειράς του, με τον στρογγυλό, απαλό και με μεστή παρουσία ήχο της ψίχας, έδινε στην πολυφωνική μουσική τη διάσταση που είχε πέρα απ' τα όρια της κιθάρας - το ένιωσα αμέσως με τις πρώτες νότες από κομμάτι του Buxtehude σε δική του διασκευή με το οποίο ξεκίνησε το πρόγραμμα. Με τα τεράστια δάχτυλά του, την ομαλή, σχεδόν χορευτική, κίνηση και τα σταθερά πατήματα του αριστερού του, μ' έκανε πολύ γρήγορα να ξεχάσω την επαγγελματική διαστροφή να παρακολουθώ τι και πώς έκανε, και μόνο χώθηκα στο κάθισμα να απολαύσω τη μουσική. Και μετά Weiss, κι αργότερα Giuliani (με τις πρώτες ενστάσεις για κάποιες αυξομειώσεις ταχύτητας που δεν μας πολυάρεσαν τότε, τους ...κολλημένους -δικαίως- με τον Bream). Και, βεβαίως, την εκπληκτική "Αυγή της τελευταίας μέρας" του Kleynjans που πρωτακούσαμε εκείνο το βράδι, με τα εντυπωσιακά ηχητικά εφφέ αλλά (για μένα) κυρίως με εκείνο το ostinato θέμα στα μπάσα που στοίχειωνε όλο το έργο, το θέμα "της δικαιοσύνης", όπως μας εξήγησε αργότερα σε σεμινάριο...
Ψηλός, ξερακιανός, με χαμηλή φωνή, ευγενέστατος, αυτός ο κορυφαίος σολίστας δεν είχε πάνω του ίχνος βεντετισμού. Κι αν στην ατμόσφαιρα των πολυήμερων σεμιναρίων στην Αγριά του Βόλου αυτό θεωρείτο φυσικό, η ευκολία με την οποία μου έδωσε σε φωτοτυπία του χειρογράφου (!) να μελετήσω την "Αυγή", έργο γραμμένο για τον ίδιο που δεν είχε ακόμα εκδοθεί για το κοινό, ήταν πραγματικά εντυπωσιακή - ίσα που με γνώριζε, ο άνθρωπος. Και κάπου εκεί, η Όλγα Καλογρηάδου συνέλαβε την ιδέα να τον φέρουμε στην Ελλάδα όχι απλά για ένα εφάπαξ σεμινάριο, αλλά σε τακτική βάση.
- Ακούστε στο TaR-radio.com:
Με πυρήνα την ίδια και την τάξη των προχωρημένων μαθητών της, μαζευτήκαμε κάπου 12-15 άτομα και κάναμε μαζί του μιά σειρά μαθημάτων, που κράτησαν δυόμιση χρόνια, με συχνότητα ανά 1,5-2 μήνες. Το πρώτο τριήμερο μάλιστα, Ιούνιος του '87 αν δεν κάνω λάθος, έλαβε χώρα στην Ύδρα, σ' ένα υπέροχο αρχοντικό που μας παραχώρησε η Δάφνη Μπουντούρη. Ακόμα θυμάμαι το κατάπληκτο ύφος του Roberto που δυσκολευόταν να πιστέψει πως το εννοούσαμε στ' αλήθεια, ότι θα φορτώναμε την κιθάρα του και τις αποσκευές του (όπως και τις δικές μας, άλλωστε) σε γαϊδούρια για τη μεταφορά απ' το λιμάνι! Καθώς και τις παραθαλάσσιες βραδινές κιθαριστικές μυσταγωγίες, με την Milonga του Cardoso και άλλα πολλά...
Και σ' αυτό και σ' όλα τα επόμενα τριήμερα που τον φιλοξενήσαμε, με την πολύτιμη αρωγή του Γιώργου Παζαΐτη που μας παραχώρησε την κεντρική αίθουσα στο "Ωδείο Σκαλκώτα", περάσαμε υπέροχα. Τα μαθήματα διαρκούσαν όλη μέρα, οι τεχνικές και μουσικές οδηγίες του δασκάλου ήταν για τα τότε μέτρα μας πρωτοφανείς και τα βραδινά φαγοπότια αξέχαστα! Η γνώση του περί την κινησιολογία του δεξιού χεριού για τον πλήρη έλεγχο της παραγωγής του ήχου οδήγησε κάποιους στο να επιστρέψουν από την Ανωτέρα στις ανοιχτές χορδές ώσπου να κατακτήσουν αυτή τη νέα (τότε, αλλά φοβάμαι και σήμερα ακόμα άγνωστη σε πολλούς) τεχνική. Η έννοια της άρθρωσης και το λεπτομερώς δουλεμένο φραζάρισμα που μας παρουσίασε, μας άλλαξαν την ακοή. Οι ευφυώς επιλεγμένες και πάντα κατάλληλες για τον καθένα μας τεχνικές ασκήσεις, μαζί με το εύρος του ρεπερτορίου με το οποίο ασχοληθήκαμε, από τον Dowland ώς τον Brouwer, μας άνοιξε τους ορίζοντες. Και ...οι τηλεφωνικές του επικοινωνίες με τον Astor Piazzola, γεγονός πολύ φυσικό για τον ίδιο ενόψει κάποιας συνεργασίας, μας δημιουργούσαν δέος! Την ίδια στιγμή που η σεμνότητα και η ευγένειά του μας δίδασκαν ήθος, επιβεβαιώνοντας τον γνωστό κανόνα: Οι πραγματικά σπουδαίοι δεν κομπάζουν ποτέ, γιατί απλούστατα δεν το έχουν ανάγκη.
Περάσαν σχεδόν 25 χρόνια από τότε. Ήρθε αρκετές φορές στην Ελλάδα, κυκλοφόρησε και αρκετούς δίσκους (προσωπική άποψη: το στούντιο τον αδικεί! Είναι πολύ καλύτερος, αισθάνομαι πως παίζει πιο ελεύθερα και πιο μουσικά μπροστά στο κοινό), πολλοί από τους αναγνώστες του TaR πιθανώς τον έχουν γνωρίσει από κοντά. Ελπίζω να συμμερίζονται τις εξαιρετικές μου εντυπώσεις από την προσωπικότητά του και την μουσικότητά του, τόσο στην εκτέλεση όσο και στην διδασκαλία. Οι υπόλοιποι, θα έχουν σύντομα την ευκαιρία να τον γνωρίσουν: Η Όλγα μας τον φέρνει ξανά!
Νίκος Παναγιωτίδης
nikpanlt@yahoo.gr
Ιανουάριος 2013
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ MASTERCLASS:
http://www.tar.gr/content/content.php?id=4196
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΡΕΣΙΤΆΛ:
http://tar.gr/content/content.php?id=4199
