Γιάννης Μαυρέας
(1930 – 2024)
Έφυγε ο τελευταίος των πρωτοπόρων της κλασικής κιθάρας στην Ελλάδα
Με βαθιά συγκίνηση και απέραντη θλίψη, η Λίζα κι εγώ αποχαιρετίσαμε την περασμένη εβδομάδα τον σολίστα, μουσικοπαιδαγωγό και φίλο Γιάννη Μαυρέα που έφυγε από κοντά μας πλήρης ημερών στα 94 του χρόνια.
Με τον θάνατο του Μαυρέα ολοκληρώνεται και ο κύκλος της λίστας των πρωτοπόρων της κλασικής κιθάρας στην Ελλάδα
(Ξύνδας, Πατρώνας, Ιωάννου, Εκμεκτσόγλου, Μηλιαρέσης, Φάμπας, Κίλιας, Παλαιολόγος, Φρουδαράκης, Μαυρέας).
Φανατικός οπαδός και λάτρης της κλασικής κιθάρας ο Γιάννης Μαυρέας
δεν συμβιβάστηκε ποτέ με τα διάφορα μουσικά ρεύματα που δίδασκαν το όργανο μακριά από την συναυλιακή του ταυτότητα ή ξέχωρα από το αμιγές διαχρονικό, αυθεντικό του ρεπερτόριο. Θα έλεγα μάλιστα πως αυτή η προσήλωση του Μαυρέα στην ορθόδοξη τεχνική του οργάνου καθώς και στην αυστηρά συναυλιακή του φυσιογνωμία που ο ίδιος υπηρέτησε με πάθος όλα αυτά τα χρόνια, τον κατατάσσουν στους ένθερμους οπαδούς και εργάτες μιας Σχολής που παρέμεινε πιστή και ειλικρινής απέναντι στην κλασική κιθάρα.
Δεν ήταν ξαφνικός ο θάνατος του Γιάννη Μαυρέα αφού ο καρκίνος τον ταλαιπώρησε για αρκετό διάστημα, καίτοι ο ίδιος είχε το κουράγιο να τον αντιμετωπίσει με μια αξιοθαύμαστη αισιοδοξία πιστεύοντας μέχρι τις τελευταίες ώρες ότι θα έβγαινε νικητής από αυτή την άνιση μάχη που έδινε μαζί του. Το είχε μάλιστα και καημό στο τέλος που η επάρατη νόσος του έκοψε πρόωρα το νήμα της ζωής του αφού ο ίδιος είχε βάλει στόχο τα 100 χρόνια!
Πρέπει ωστόσο να επισημάνω, μιας και τον γνώρισα από κοντά, πως ο Γιάννης πέρασε καλά στη ζωή του γιατί δεν ένιωσε ποτέ γέρος. Και ήταν αυτό ένα ιδιόμορφο χαρακτηριστικό που κουβαλούσε ο ίδιος μέσα του εκπέμποντας μια θετική ενέργεια και μια αισιοδοξία. Ίσως αυτό το χρωστούσε στο κύτταρό του ή ίσως στον τρόπο ζωής που είχε επιλέξει ή και στα δύο. Πρέπει να πω πάντως πως με μια αξιοζήλευτη πειθαρχία φρόντιζε την υγιεινή του διατροφή και αφιέρωνε μια ώρα καθημερινά στο έντονο περπάτημα, ενώ ήταν κανόνας απαράβατος στο ωράριό του η μελέτη της κιθάρας. Εν τέλει δεν ξέρω αν τα παραπάνω έπαιξαν κάποιο σοβαρό ρόλο ή μπορεί απλά να συνετέλεσαν στο σπάνιο προτέρημα που εμφάνισε μέχρι και τις τελευταίες ώρες της ζωής του ώστε να διατηρεί μια απόλυτη διαύγεια πνεύματος.
Γεννημένος το 1930 στην Καλαμάτα, ο Μαυρέας ήλθε στην Αθήνα στα δεκαοκτώ του χρόνια και εργάσθηκε ως υπάλληλος στην ΤΑΕ (που υπήρξε ο πρόδρομος της μετέπειτα Ολυμπιακής Αεροπορίας), ενώ παράλληλα σπούδασε κιθάρα στο Ελληνικό Ωδείο στην τάξη του Χαράλαμπου Εκμεκτσόγλου.
Αργότερα και χωρίς να ολοκληρώσει τις σπουδές του στο ωδείο, έφυγε από την Ελλάδα στα μέσα της δεκαετίας του 1950 για την Αμερική και επέλεξε να εγκατασταθεί στο Σικάγο, μια πόλη με τις περισσότερες ευκαιρίες εκείνη την εποχή. Εργάστηκε σκληρά και κατάφερε σε σύντομο χρονικό διάστημα να αποκτήσει ένα αξιοσέβαστο όνομα τόσο ως σολίστ όσο και ως καθηγητής κιθάρας. Σε περισσότερα από τριάντα χρόνια καλλιτεχνικής δραστηριότητας στην αμερικανική μεγαλούπολη, ο Γιάννης Μαυρέας έδωσε συναυλίες και ρεσιτάλ, δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Winnetka και δημιούργησε μια αξιόλογη σχολή κιθάρας, ενώ κάποια στιγμή έλαβε και το χρίσμα του Προέδρου στο Chicago Guitar Society, μια τιμητική θέση που την κράτησε για αρκετά χρόνια.
Με την επιστροφή του στην Ελλάδα στα τέλη της δεκαετίας του 1980 διορίστηκε ως “Τακτικός Καθηγητής” στο Εθνικό Ωδείο της Αθήνας, αναλαμβάνοντας παράλληλα και τη διεύθυνση του Δημοτικού ωδείου της γενέτειράς του Καλαμάτας.
1983 - Ο Γιάννης Μαυρέας με την Λίζα Ζώη, στο σπίτι του στο Chicago
Η Λίζα κι εγώ γνωριστήκαμε με τον Γιάννη Μαυρέα το καλοκαίρι του 1960 στο πρώτο ταξίδι που έκανε στην Αθήνα μετά την απουσία του στην Αμερική. Αν και η διαφορά ηλικίας μεταξύ μας δεν ήταν μεγάλη, ήταν ωστόσο αρκετή για να είναι ο ίδιος τα χρόνια εκείνα απέναντί μας πρωτοπόρος στην κιθάρα με γνώσεις και εμπειρίες σε θέματα τεχνικής, ερμηνείας και ρεπερτορίου που δεν ήταν ακόμη ευρέως γνωστά. Ζώντας στο Σικάγο την εποχή της ανέλιξης του οργάνου, ο Γιάννης είχε την ευκαιρία να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις κιθαριστικές εξελίξεις μέσα από τις δραστηριότητες του Guitar Society και παράλληλα να εμπλουτίζει τις γνώσεις του παίρνοντας μέρος σε Σεμινάρια και Master classes κορυφαίων κιθαριστών (Segovia, Diaz, Bream, Yepes, Presti-Lagoya, κλπ.), που επισκέπτονταν το Σικάγο για ρεσιτάλ. Όταν μάλιστα τη δεκαετία του 1970 άρχισε και η δική μας σταδιοδρομία με περιοδείες στην Αμερική, ήταν ιδιαίτερη χαρά για μας να περιλαμβάνεται το Σικάγο στη λίστα των πόλεων που θα επισκεπτόμασταν. Νοιώθαμε πως πέρα από τη θερμή φιλοξενία του ζεύγους Γιάννη και Θάλειας Μαυρέα, μας δινόταν η ευκαιρία να γνωριστούμε καλύτερα και κάθε φορά να οικοδομούμε μια φιλία που με τον καιρό γινόταν όλο και πιο στενή αν λογαριάσει κανείς πως στις μέρες μας έχει ήδη ξεπεράσει κατά πολύ τον μισόν αιώνα.
1983 - Chicago, πρωινό στο σπίτι του Γιάννη Μαυρέα
Θέλω να κλείσω αυτή τη σύντομη αναφορά μου στον σεμνό κιθαριστή και άριστο μουσικοπαιδαγωγό με ένα σχόλιο για τη διδασκαλία του:
Γνωρίσαμε πολλούς μαθητές του Μαυρέα τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Αμερική και διαπιστώσαμε πως πέρα από την άψογη τεχνική στην κιθάρα που όλοι τους διέθεταν, είχαν παράλληλα και κυρίως μια ευρεία μουσική κατάρτιση και έναν πλούτο γνώσεων που αποκτήθηκε, χάρη στον δάσκαλό τους, “τον Μέντορά τους”, όπως συχνά τον αποκαλούσαν!
2003 - Ντουέτο με έναν διακεκριμένο μαθητή του, τον βαρύτονο Δημήτρη Πλατανιά.
Δεν νομίζω να υπάρχει μεγαλύτερος έπαινος για το έργο ενός δασκάλου από τον σεβασμό και την εκτίμηση των μαθητών του και είμαι βέβαιος πως ο Γιάννης Μαυρέας εισέπραξε στη ζωή του από τους μαθητές του ανταποδοτικά την ικανοποίηση της δικής του προσφοράς σε αυτούς.
Ευάγγελος Ασημακόπουλος
(25 Οκτωβρίου 2024)
1996 - Μέγαρο. Μετά τη συναυλία μας με την οικογένεια Μαυρέα
***********
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Το περιεχόμενο του κειμένου, το φωτογραφικό, βιντεογραφικό ή ηχητικό υλικό καθώς και η επιμέλεια του άρθρου είναι ευθύνη του συγγραφέα)
| Το TaR, εκπληρώνοντας το όραμα του ιδρυτή του Νότη Μαυρουδή (1945-2023), συνεχίζει να λειτουργεί ως μία ελεύθερη και αυστηρά μη κερδοσκοπική μουσική διαδικτυακή κοινότητα, που βασίζεται αποκλειστικά στην εθελοντική εργασία και στην εγκυρότητα των συνεργατών του. Δεν απασχολεί επαγγελματίες δημοσιογράφους, διορθωτές κλπ, άρα δεν έχει την υποδομή και τους πόρους ώστε να ελέγχει την ακρίβεια των πληροφοριών και την πνευματική ιδιοκτησία του υλικού που παρατίθεται (κειμένου, εικόνων, βίντεο, ηχογραφήσεων κλπ). Βασίζεται αποκλειστικά στην καλή πίστη του αρθρογράφου, ο οποίος είναι ο υπεύθυνος για τις απόψεις του και για το υλικό που επιλέγει, από το προσωπικό του αρχείο. Οποιοσδήποτε θεωρεί ότι θίγεται από την χρήση πληροφοριών και υλικού παρακαλείται να το δηλώσει άμεσα ώστε να γίνει άμεση διόρθωση (tar.onlinemag@gmail.com). Το TaR έχει ως στόχο να στηρίξει την ποιοτική μουσική δημιουργία κι όχι να θίξει με οποιονδήποτε τρόπο τους δημιουργούς και το έργο τους. Επίσης, η πληροφόρηση που το TaR παρέχει σχετικά με συναυλίες, εκδόσεις, σεμινάρια, διαγωνισμούς, φεστιβάλ κλπ εξαρτάται αποκλειστικά από τις πληροφορίες που παρέχουν οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες και το TaR τις δημοσιεύει πάντα "καλή τη πίστει". Το TaR δεν φέρει ευθύνη για πιθανές ανακρίβειες και βασίζεται στην βοήθεια των αναγνωστών ώστε να διορθώνονται τα όποια προβλήματα. Διαχειριστής: Κώστας Γρηγορέας Ιδρυτής: Νότης Μαυρουδής |
