ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΓΟΥΛΑΣ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Στην Τίνα Βαρουχάκη
Με το που εισήλθα στο ζεστό και φιλόξενο μουσικό στούντιο, ο συνθέτης Γιώργος Μαγουλάς, μου είχε μια έκπληξη-ενδεικτική της αβρότητας που τον χαρακτηρίζει: σε ένα τραπέζι ήταν απλωμένα σε διάταξη «βεντάλιας» έντυπα τεύχη του περιοδικού Ταρ…
Αφορμή της συνάντησής μας, αποτέλεσε η επικείμενη συναυλία της Ορχήστρας, στις 11 Μαϊου και μάλιστα σε έναν μη συναυλιακό χώρο: στην επιβλητική αίθουσα Καυτατζόγλου του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, στο πλαίσιο του εξαιρετικού κύκλου συναυλιών «Μουσικές Συναντήσεις».
Ο Γιώργος Μαγουλάς, κατάφερε να συνδυάσει λογική και ευαισθησία.
Η λογική του, τον ώθησε στον να κάνει εξαιρετικές σπουδές (δίπλωμα κλασικής κιθάρας, με άριστα παμψηφεί και α΄βραβείο, ολοκλήρωση σπουδών ανώτερων θεωρητικών στην Ελλάδα και εν συνεχεία στη Μ. Βρετανία, ειδίκευση στους τομείς της ενορχήστρωσης και διεύθυνσης μουσικών συνόλων).
Η ευαισθησία του, διαχέεται και αντανακλάται στη μουσική του. Περιηγούμενη στο έργο του, ακολούθησα τα «Φωτεινά Μονοπάτια», σειρά θρησκευτικών ντοκιμαντέρ και συγκλονίστηκα από το βαθιά μελαγχολικό, γεμάτο κατάνυξη, τραγούδι «μονάκριβή μου εσύ», στο οποίο συνυπογράφει τους στίχους. Ωστόσο δεν ασχολείται με σύνθεση τραγουδιών. Τον κέρδισε η ορχηστρική μουσική, που έγραψε για θέατρο, κινηματογράφο, ντοκιμαντέρ – μια μουσική εξαίσια και πολυβραβευμένη. Όμως ούτε τα πέντε, έως τώρα, cd του: "Gaia" (©1994-ΕΛΛΑΔΑ) , "Mediterranean Myths" (©2008-USA), "Passage To Asia" (©2010-JAPAN), "Dust" (©2012-USA), "The Silk Road" (©2016-ITALY), ούτε η ερμηνεία έργων του εκτός των Ελληνικών συνόρων, ούτε τα βραβεία που έχουν αποσπάσει συνθέσεις του, ούτε η επί σειρά ετών τηλεοπτική προβολή των ντοκιμαντέρ «Εμπόλεμη Ζώνη» και «Ορίζοντες», των οποίων έχει γράψει τη μουσική, κατάφεραν να ενισχύσουν το «εγώ» του. Αντιθέτως! Όταν μου μιλάει για την Alter Move Orchestra, την ορχήστρα νέων που-εν μέσω οικονομικής κρίσης- ίδρυσε και διευθύνει, αντιλαμβάνομαι την πλήρη συνέπεια λόγων και έργων, που συμπυκνώνεται σε μια μόνο φράση του: «Δεν εξυπηρετούμε το «εγώ» κανενός. Δουλεύουμε όλοι το «εγώ» μας, για να το κάνουμε «εμείς».
«…να φανταστείτε ότι εγώ σαν καλλιτέχνης την περίοδο της ευδαιμονίας, βίωνα μια τεράστια μοναξιά. Γιατί χτύπαγα μια πόρτα και έλεγα: «αυτή είναι η δουλειά μου». Kαι τότε, όλοι ασχολούνταν με τα τραγούδια του τάδε «αστέρα», τα καψουροτράγουδα! Η τηλεόραση ήταν γεμάτη με το λαϊκό μαγαζί και την παρουσίαση του δίσκου αυτού που θα τραγουδήσει το βράδυ στα μπουζούκια. Και κάτω από αυτές τις συνθήκες, δεν υπήρχε χώρος για τίποτα! Ο κόσμος αυτά άκουγε και μόνο.»
Τ.Β. Έχετε κάνει εξαιρετικές σπουδές, κλασικής κιθάρας, ανώτερων θεωρητικών, ενώ οι μεταπτυχιακές σπουδές που κάνατε στο Λονδίνο, αφορούν τους τομείς της Ενορχήστρωσης και Διεύθυνσης Μουσικών Συνόλων. Γιατί επιλέξατε αυτή την εξειδίκευση;
Γιώργος Μαγουλάς: Η ενορχήστρωση μου άρεσε πάντα. Στην Ελλάδα το δίπλωμα της Ενορχήστρωσης ασχολείται κυρίως με την οργάνωση μιας μπάντας, δηλαδή ενός συνόλου πνευστών οργάνων. Έχει πολύ ενδιαφέρον, αλλά για διάφορους λόγους δεν είχα την ευκαιρία να το παρακολουθήσω. Όταν βρέθηκα λοιπόν στην Αγγλία -όπου δεν πήγα για σπουδές, αλλά για δουλειά- διαπίστωσα ότι η σπουδή της ενορχήστρωσης εκεί, γίνεται όχι όπως στην Ελλάδα, “με μολύβι και χαρτί”, αλλά με μουσικά όργανα. Πας στο μάθημα δηλαδή και έχοντας γράψει ένα κουαρτέτο, σου το ερμηνεύει ένα κουαρτέτο επαγγελματιών μουσικών, οι οποίοι στη συνέχεια θα πουν: «ξέρεις αυτό που μας γράφεις δεν μας βολεύει» ή «καλό είναι, αλλά άκουσέ το, ακούγεται καλύτερα αν το γράψεις έτσι»… και τότε κατάλαβα ότι αυτήν την εμπειρία δεν πρέπει να τη χάσω με τίποτε!
Τ.Β. Έχει πολύ ενδιαφέρον αυτό που είπατε για το διαφορετικό σύστημα σπουδών ανώτερων θεωρητικών. Θεωρείτε ότι είναι απηρχαιωμένο το σύστημα διδασκαλίας ανώτερων θεωρητικών στα ελληνικά ωδεία;
Γιώργος Μαγουλάς: κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε να γίνει ένα ξεκαθάρισμα. To υφιστάμενο ελληνικό σύστημα, δεν έχει εκσυγχρονιστεί. Έχουμε ένα πολυετές σύστημα σπουδών που μετά από τόσα χρόνια δουλειάς θα περίμενε κανείς να δίνει πιο ουσιαστικές βάσεις στους απόφοιτους. Δυστυχώς το σύστημα μας στηρίζεται στην αυτενέργεια του καθηγητή και του μαθητή του. Αυτή είναι και η βασική διαφορά, για παράδειγμα, με την Αγγλία. Είναι θεσμική η διαφορά. Εκεί ακόμη και ένας υποτιθέμενος «κακός» καθηγητής, θεωρείται ως δεδομένο ότι θα καταφέρει τουλάχιστον ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα, γιατί τον ελέγχει αλλά και τον βοηθάει το σύστημα προς αυτή την κατεύθυνση. Αντιστοίχως, ο θεωρούμενος ως «κακός» μαθητής θα φθάσει τουλάχιστον σε ένα δεδομένο και προαποφασισμένο επίπεδο. Τα ανώτερα θεωρητικά επιπέδου πτυχίου ειδικό αρμονίας, αντίστιξης και φούγκα είναι υποχρεωτικά ως προπτυχιακά μαθήματα. Έτσι πτυχιούχος κιθαριστής στην Αγγλία, ξέρει περισσότερα θεωρητικά απ΄ ότι ο πτυχιούχος κιθαριστής στην Ελλάδα. Δηλαδή το πτυχίο της κιθάρας συμπεριλαμβάνει πιο ουσιαστικές γνώσεις πάνω στη θεωρία. Επίσης το σύστημά τους περιλαμβάνει πολύ ουσιαστικές και επίπονες εργασίες. Οι μαθητές συμμετέχουν σε ορχήστρες, χορωδίες, έχουν πρόσβαση σε οργανωμένες βιβλιοθήκες, στοιχεία που εμείς τώρα εισαγάγουμε στα ωδεία μας, ενώ εκείνοι τα εφαρμόζουν εδώ και χρόνια. Βέβαια, δεν σας κρύβω ότι ενώ ήμουν ενθουσιασμένος με τα θεωρητικά τους και τη γενική τους μουσική παιδεία, όταν πήγαινα ν΄ ακούσω ρεσιτάλ ομολογώ ότι απογοητεύτηκα. Θυμάμαι μια φορά παρακολούθησα, ένα ρεσιτάλ κιθαριστή που ετοιμάζονταν για πτυχίο. Το επίπεδό του, για τα ελληνικά δεδομένα, ήταν ισοδύναμο με ενός μαθητή Μέσης προς Ανωτέρα! Επομένως και το Βρετανικό σύστημα, έχει το τίμημά του. Εμείς, επειδή δεν έχουμε ακαδημαϊκού χαρακτήρα μουσική παιδεία, οι μαθητές δεν έχουν συνθήκες που να τους επιτρέπουν να μείνουν επί ώρες στο ωδείο. Δεν έχουν ούτε βιβλιοθήκες και -κατά κανόνα- ούτε χορωδίες, ούτε ορχήστρες. Κάθεται λοιπόν ο μαθητής και μελετά στο σπίτι του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να γίνεται φοβερός δεξιοτέχνης του μουσικού οργάνου (κιθαριστής, βιολονίστας, πιανίστας κτλ). Στο Λονδίνο, το παιδί πηγαίνει από το πρωί μέχρι το βράδυ στο Πανεπιστήμιο και έχει συνεχώς working classes. Συνεχώς συμμετέχει κάπου, είτε σε ντουέτα είτε σε τρίο, κουαρτέτα κτλ, με αποτέλεσμα να γυρίζει σπίτι του το βράδυ για να διαβάζει για μόνο μια ώρα! Έτσι στην Αγγλία δημιουργούν έναν μουσικό πιο καταρτισμένο, αλλά όχι τόσο ταλαντούχο στο να μπορεί να ερμηνεύσει εντυπωσιακά. Αντιθέτως, η Ελλάδα φημίζεται για τους φοβερούς της σολίστες. Όταν λες στο εξωτερικό ότι «εγώ πήρα πτυχίο ή δίπλωμα με τα τάδε έργα», νομίζουν ότι τους λες ψέματα! Δείτε ότι τα έργα σύγχρονης μουσικής που παίζουμε εμείς στο πρόγραμμα του διπλώματος και μάλιστα -κατά κανόνα- με πολύ καλές ερμηνείες, εκείνοι τα ερμηνεύουν μόνο στα ρεσιτάλ τους.
Τ.Β. Άρα υπονοείτε ότι εμείς έχουμε υψηλότερο επίπεδο;
Γιώργος Μαγουλάς: Στο σολιστικό τομέα ξεκάθαρα ναι! Στο τομέα της δεξιοτεχνίας του οργάνου, της τεχνικής του και της ερμηνείας του, σαφώς ναι! Στο εξωτερικό οι σπουδαστές λόγω τον αυξημένων ακαδημαϊκών τους υποχρεώσεων δεν διαθέτουν τον χρόνο μελέτης που απαιτεί η τεχνική κατάρτιση ένας σολίστας. Από την άλλη μεριά όμως, βλέπεις ότι έχουν καταπληκτικές ορχήστρες, καταπληκτικά μουσικά σύνολα. Εμείς δεν έχουμε μεγάλες ορχήστρες, αλλά έχουμε φοβερούς σολίστες.
Τ.Β. Θα θέλατε να μας μιλήσετε για προσωπικότητες δασκάλων που αισθάνεστε ότι σας επηρέασαν;
Γιώργος Μαγουλάς: Η περίπτωση του Ευάγγελου Ασημακόπουλου, είναι καθοριστική. Δηλαδή, φανταστείτε ότι όταν πήγα στον Ασημακόπουλο, ήμουν ένα παιδί που του άρεσε και δεν του άρεσε η κιθάρα. Δηλαδή, του άρεσε η κιθάρα, αλλά δεν ήθελε να δουλεύει για την κιθάρα, όπως τα περισσότερα παιδιά. Και η προσωπικότητα αυτή που λέγεται Ασημακόπουλος, με δόμησε. Ήθελα και εγώ να παίξω ηλεκτρική κιθάρα και ο Ασημακόπουλος με το μαγικό του ραβδί όλα αυτά τα κατηύθυνε προς ένα δρόμο, το δρόμος της κιθάρας, ένα δρόμο πολύ δύσκολο. Ο Ασημακόπουλος μου έλεγε θυμάμαι: «δεν πρέπει να είσαι δάσκαλος των μαθητών σου, πρέπει να είσαι γητευτής! να τους μαγεύεις!» Και νομίζω ότι αυτό ήταν ο Ασημακόπουλος για μένα. Ήταν γητευτής! Όταν η ψυχή μου είχε βαρεθεί, όταν είχε σιχαθεί την κιθάρα, όταν ήθελε να τα παρατήσει, ο Δάσκαλος, χωρίς να μου το λέει, χωρίς να μου το δείχνει, με μαλάκωνε. Και δεν νομίζω ότι υπάρχει μεγαλύτερη επιρροή από αυτό. Είναι κάτι… μαγικό! Και όλοι οι άλλοι είναι πολύ σπουδαίοι, η προσφορά τους είναι τεράστια, αλλά νομίζω ότι καθοριστικό ρόλο σε αυτό που λέμε εκπαίδευση, έπαιξε αυτός ο άνθρωπος. Το λέω με συγκίνηση…
http://webtv.ert.gr/ert2/fotina-monopatia/18dek2016-fotina-monopatia-epis-12/
Τ.Β. Έχετε συνθέσει Ορχηστρική μουσική για κινηματογραφικές ταινίες, ντοκυμαντέρ, διαφημίσεις και έχετε βραβευτεί επανειλημμένως κτλ Yπάρχουν συνθέτες που επηρέασαν τη διαμόρφωση της προσωπικής σας ταυτότητας ως δημιουργού;
Γιώργος Μαγουλάς: Αυτό που ήθελα πάντα, είναι να συναντά κανείς στο έργο μου κάτι ολότελα δικό μου. Κατάλαβα πολύ νωρίς ότι ναι μεν έχω σπουδάσει, έχω ακούσματα και επιρροές, αλλά όταν κάθομαι να γράψω μουσική, όλα αυτά πρέπει να τα ξεχάσω. Η λογική μου είναι η εξής: έκανα αυτό που έκανα ως σπουδές, μελέτησα σύνθεση και κιθάρα κλπ όμως όταν γράφω, προσπαθώ -και το έχω επιτύχει νομίζω- να φαίνομαι ως αυτοδίδακτος. Να ξεχνάω τις οποιεσδήποτε αναφορές. Γιατί από παλιά είχα ανακαλύψει ότι αν αυτό που έγραφα ήταν «και λίγο σαν… πχ Χατζιδάκι», τότε πάει να πει ότι δεν άξιζε τίποτα. Ανέκαθεν, ήθελα κάθε σύνθεσή μου, να έχει τη δική μου πινελιά και προσωπικότητα. Με κάποιες συνθέσεις σκεφτόμουν «πολύ απλό είναι… τρία ακόρντα και μια μελωδία»... Αλλά δεν με πείραζε, αρκεί να μην μου θύμιζε αμέσως κάτι. Με την έννοια αυτή, δεν άφησα τις επιρροές να με επηρεάσουν. Φυσικά τους μεγάλους συνθέτες τους ακούω από παιδί, ακόμη και ακούσματα που μπορεί να μην τα επέλεξα εγώ συνειδητά, αλλά τα άκουγαν οι γονείς μου ανακαλύπτω πως με έχουν επηρεάσει, ας πούμε η βυζαντινή μουσική.
Τ.Β.Στο έργο σας, είναι έκδηλο το θρησκευτικό στοιχείο. Έχετε γράψει τη μουσική για τη σειρά θρησκευτικών ντοκιμαντέρ «Φωτεινά Μονοπάτια», ενώ έχετε αναφέρει ότι πηγή έμπνευσης για το ορατόριο, «Propitiation», είναι ο ιερός Ναός Αφιερωμένος στην Αγία Άννα. Νομίζετε ότι η διαδικασία της σύνθεσης αυτής καθεαυτήν, εμπεριέχει κάτι μεταφυσικό;
Γιώργος Μαγουλάς: Ναι, εμπεριέχεται το μεταφυσικό στοιχείο τόσο στη διαδικασία της σύνθεσης, όσο και στη διαδικασία του μουσικού εκτελεστή. Πάντα αντιμετώπιζα -και αυτό προσπαθώ να δείξω στους μαθητές μου- ότι το να είσαι εκτελεστής είναι καλογερική! Δηλαδή όπως ο Καλόγερος νυμφεύεται τη σκήτη του, εμείς καλώς ή κακώς, έχουμε επιλέξει να νυμφευθούμε αυτή την τέχνη, η οποία για να υπηρετηθεί σωστά, έχει κανόνες και δεσμεύσεις. Αυτό το ηθικό χρέος απέναντι στην κιθάρα και στην σύνθεση, είναι που με καθορίζει στην καθημερινότητα μου. Αν δεν παίξω αυτές τις ώρες που πρέπει να παίξω, αν δεν μελετήσω σύνθεση, αισθάνομαι άρρωστος. Δεν είμαι ευτυχής. Θέλω μέσα μου, να ξέρω ότι έχω εκπληρώσει το χρέος μου. Γιατί ξέρω ότι η κιθάρα ή σύνθεσή μου, συμβολικά «κουβαλάει» εμένα, το δάσκαλό μου, το δάσκαλο του δασκάλου μου… Το νιώθω δηλαδή σαν μια σειρά που θα πρέπει όλοι να είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε σε αυτή την σκυταλοδρομία. Δεν το βλέπω τόσο μεταφυσικά ότι είμαι προορισμένος… απλά εφόσον επέλεξα να είμαι κιθαριστής και συνθέτης, αυτές είναι οι υποχρεώσεις μου. Είναι ένας άγραφος νόμος. Ένα συμβόλαιο που όπως και κάθε συμβόλαιο έχει υποχρεώσεις και δεσμεύσεις. Και αυτό είναι που με έχει διδάξει και ο δάσκαλός μου, ο οποίος σε αυτά τα θέματα ήταν πολύ σαφής: ευθύς εξαρχής μας έλεγε ότι «αυτό το όργανο έχει αυτές τις απαιτήσεις και εφόσον το υπηρετείτε, θα υπηρετείτε και τις απαιτήσεις του. Έλεγε ότι εμείς είμαστε μούτσοι και όλη τη ζωή μας γυαλίζουμε το κατάστρωμα. Και το κατάστρωμα είναι οι νότες μας! Αν δεν το κάνεις κάθε μέρα, βρώμισε, χάλασε! Οπότε όλο αυτό μου δημιουργεί αυτή τη “Μυσταγωγία”… έτσι το θρησκευτικό συναίσθημα είναι εύκολο να το συλλάβω γιατί το προσεγγίζω μέσα από τη στάση μου απέναντι στην κιθάρα και τη σύνθεση.
Τ.Β.Σε μια συνέντευξή σας στον παραγωγό της ΕΡΑ, Νίκο Αιβαλή, έχετε αναφέρει ότι προτιμάτε να γράφετε ορχηστρική μουσική, αντί για τραγούδια. Για ποιο λόγο;
Γιώργος Μαγουλάς: Δεν συνειδητοποιώ το «γιατί». Η αλήθεια είναι ότι έχω γράψει ένα-δυο τραγούδια για τις ανάγκες κάποιων ντοκιμαντέρ άλλα από κει και μετά ασχολήθηκα αμιγώς με ορχηστρικές συνθέσεις. Όταν σκέφτομαι τη μουσική, σκέφτομαι μια εικόνα και συναισθήματα. Και αυτό είναι που με οδηγεί. Και έτσι οδηγούμαι σε μουσικές χωρίς στίχο.
Τ.Β.Έχετε ιδρύσει και διευθύνετε την ορχήστρα «Alter Move Orchestra». Πότε ιδρύθηκε και με ποιο σκοπό;
Γιώργος Μαγουλάς: Η ορχήστρα δημιουργήθηκε με σκοπό τη προώθηση του εθελοντισμού, τη συνεύρεση και τη συνεννόηση. Η πορεία της ξεκίνησε τέλη του 2014 και από τότε πέρασε από διάφορα στάδια μέχρι να φτάσει στην σημερινή της μορφή. Σε όλη αυτή την πορεία η ορχήστρα λειτούργησε ως «ψυχοθεραπεία» για εμάς αλλά -από όσο τουλάχιστον μας λένε οι άνθρωποι που μας παρακολουθούν- και για το κοινό μας. Βλέπετε το κοινό εισπράττει τον ενθουσιασμό των μουσικών της ορχήστρας, τη φρεσκάδα τους, το χαμόγελό τους, την θετική τους διάθεση. Πρόκειται για μουσικούς που έχουν δουλέψει πολύ. Και παρόλο αυτά, συνεχίζουν να έχουν χαμηλά το κεφάλι, να μην έχουν έπαρση, να μην έχουν πάρει τα μυαλά τους αέρα. Εμείς δεν κάνουμε «τσίρκο». Δεν υπάρχει στη μουσική μας, ένα πέρασμα, μια καντέντσα, που να εξυπηρετεί τη δεξιοτεχνία κάποιου μέλους της ορχήστρας. Τέτοια δεν έχουμε! Δεν εξυπηρετούμε το «εγώ» κανενός. Μας ενδιαφέρει και αυτό λέμε πάντα, το να «σπάσουμε» το “εγώ” μας! Αν το κομμάτι έχει κάποια περάσματα δεξιοτεχνικά, αυτά θα μοιραστούν στα παιδιά που μπορούν να τα εξυπηρετήσουν, χωρίς καμία διάθεση επίδειξης. Σήμερα είναι η εποχή που ο εγωισμός πρέπει να φύγει! Αυτό προσπαθούμε με την ορχήστρα. Ξεκινάμε από εμάς τους ίδιους. Δουλεύουμε το «εγώ» μας για να το κάνουμε «εμείς» και νομίζω ότι ο κόσμος που έρχεται να μας ακούσει, το εισπράττει αυτό το μήνυμα.
Τ.Β. Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για το προφίλ της Ορχήστρας;
Γιώργος Μαγουλάς: Είμαστε μια ορχήστρα “αντισυμβατική” μια “εναλλακτική” ορχήστρα. Εξ΄ου και η ονομασία Alter Move Orchestra. Δεν χρηματοδοτείται από κανένα και στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο στον εθελοντισμό των μελών της. Μια εικοσαμελής ορχήστρα με κυρίαρχο όργανο την κιθάρα, αλλά και άλλα όργανα όπως το ακορντεόν, το φλάουτο, το μαντολίνο, η τρομπέτα, το τρομπόνι και τα κρουστά. Πρόκειται για ένα πρωτότυπο συνδυασμό οργάνων που παράγουν ένα εντυπωσιακό σε μέγεθος, σε δυναμική και σε χρώμα ήχο. Η ορχήστρα παίζει δικές μου πρωτότυπες μουσικές συνθέσεις που γράφω ειδικά για αυτήν καθώς και κάποιες δικές μου διασκευές κλασικών, σύγχρονων και κινηματογραφικών έργων.
Τ.Β. Ποια κριτήρια πρέπει να πληρεί ένας μουσικός ώστε να ενταχθεί στην ορχήστρα και ποια διαδικασία ν΄ ακολουθήσει;
Γιώργος Μαγουλάς: Πρέπει να έχει καταρχήν όρεξη και ενθουσιασμό για δουλειά και έπειτα να είναι απόφοιτος ή έστω τελειόφοιτος ενός ωδείου. Μέχρι σήμερα τα νέα μέλη είναι φίλοι των μουσικών της ορχήστρας ή έχουν κοινό δάσκαλο ή έτυχε να δουν κάποια ανάρτηση της ορχήστρας στο διαδίκτυο, με την οποία αναζητούμε κατά καιρούς νέα μέλη. Από εκεί και πέρα δεν υπάρχουν αυστηρές διαδικασίες για να δεχθούμε κάποιον. Η πρώτη προσέγγιση μπορεί να γίνει με ένα τηλέφωνο, ένα γράμμα, ή απλά ένα e-mail.
Τ.Β. Ποιες επιπρόσθετες δυσκολίες έχει η διδακτική διαδικασία στο πλαίσιο ενός συνόλου εν συγκρίσει με το ατομικό μάθημα και ποια προστιθέμενη αξία στη διδακτική πείρα;
Γιώργος Μαγουλάς: Είναι λίγο διαφορετική η ατομική διδακτική προσέγγιση, από την ομαδική. Στην ομάδα γίνομαι μέλος της. Γίνομαι ισότιμός τους. Δεν είμαι ο δάσκαλος -εκείνοι μπορεί να με βλέπουν έτσι, αλλά εγώ δεν νιώθω καθόλου έτσι. Προσπαθώ ισότιμα να τους δώσω κάποιες κατευθύνσεις και από κει και πέρα μόνοι τους να καταλάβουν τι πρέπει να γίνει. Η συμβουλή μου, η προσέγγισή μου η διορθωτική, γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να εμπνέει και να δίνει ώθηση. Μοιάζει λίγο αυτή η διαδικασία με τη διδασκαλία που ακολουθώ στους μικρούς μου μαθητές που βρίσκονται στην ευαίσθητη πρώτη σχολική ηλικία. Θέλει ειδικούς χειρισμούς: να κατευθύνεις το μικρό παιδί, χωρίς να το προσβάλεις, χωρίς να το φοβίσεις, χωρίς να το απογοητεύσεις... Όλα αυτά είναι λίγο σαν «σπόροι». Μένουν και χρειάζεται πολύς καιρός για να δεις την εξέλιξή τους. Και αυτό το λέω και στους μουσικούς της ορχήστρας. Τους λέω δηλαδή πως αυτό που κάνουμε τώρα με την Alter Move Orchestra κανείς δεν ξέρει την ωφέλεια που θα έχει ακόμα και σε εμάς τους ίδιους. Νομίζω θα το δούμε αργότερα. Απαιτείται χρόνος και μετά θα το δεις να ανθίζει. Χρειάζεται υπομονή. Δεν πετάς την πέτρα και έχεις αμέσως αποτέλεσμα. Πρέπει να ρίξεις πολλές πέτρες! Θέλει καταρχήν υπομονή και μετά πίστη σε αυτό που κάνεις. Και νομίζω ότι όλα από εκεί και πέρα θα γίνουν. Μπορεί να μην γίνουν αύριο, να γίνουν σε ένα μήνα, σε έναν χρόνο, αλλά… θα γίνουν.
Τ.Β.Σε μια συνέντευξή σας με αφορμή το έργο «Propitiation, που παρουσιάστηκε στο Λονδίνο, είχατε αναφέρει: «Το έργο πέρα από τους συμβολισμούς του, αποτελεί έναν ύμνο στο θηλυκό. Στο θηλυκό που γεννά, που αποτελεί δύναμη δημιουργίας». Προσφάτως, διοργανώσατε συναυλία – αφιέρωμα στην παγκόσμια ημέρα της γυναίκας. Τι συμβολίζει για σας η παγκόσμια ημέρα της γυναίκας και το θηλυκό ως έννοια;
Γιώργος Μαγουλάς: Η παγκόσμια ημέρα της γυναίκας είναι ένα ορόσημο στον αγώνα των γυναικών για ισότιμη μεταχείριση και δικαιώματα. Μια ημερομηνία μνήμης και απόδοσης τιμής στις γυναίκες που αγωνιστήκαν γι΄ αυτό το σκοπό. Το θηλυκό για μένα είναι κάτι “υπέρτατο”. Σε μια συζήτηση μεταξύ φίλων συνειδητοποιήσαμε ότι οι γυναίκες συνθέτριες μουσικής είναι ελάχιστες και το συμπέρασμα της κουβέντας ήταν ότι «τι να την κάνουν τη σύνθεση οι γυναίκες, τη στιγμή που μπορούν και γενούν και δημιουργούν ζωή.» Αυτό το Θείο δώρο είναι που “κυνηγούμε” όλοι οι καλλιτέχνες. Αυτό προσπαθούμε να αγγίξουμε μέσα από τη τέχνη μας.
Τ.Β. Θέλετε να πείτε λίγα λόγια για τη συναυλία που δώσατε με την Alter Moove Orchestra στις 8 Μαρτίου;
Γιώργος Μαγουλάς: Ένας πολιτιστικός σύλλογος στην γειτονιά των Άνω Αμπελοκήπων μας κάλεσε να παίξουμε μουσική. Διαθέτουν ένα χώρο που δεν είναι κατάλληλος για μια ορχήστρα όμως εμείς παίξαμε με πολύ χαρά και το ευχαριστηθήκαμε. Και χαρήκαμε πολύ που στο τέλος ήρθαν άνθρωποι που δεν έχουν ξανακούσει ορχήστρα, ενθουσιασμένοι να μας ευχαριστήσουν και μας έλεγαν : «θα ξαναρθούμε σε ότι κάνετε!» Γιατί έχουμε ως ζητούμενο να παίζουμε εκεί που ο κόσμος μας καλεί και χρειάζεται να μας ακούσει. Και βέβαια Θα πάμε και στις μεγάλες αίθουσες… όμως δεν δημιουργηθήκαμε αποκλειστικά και μόνο για αυτό.
Τ.Β.H οικονομική κρίση έχει δυσκολέψει το εκπαιδευτικό και καλλιτεχνικό σας έργο;
Γιώργος Μαγουλάς: Θα έλεγα ότι έχει μειώσει την οικονομική ανταπόκριση του εκπαιδευτικού έργου. Δηλαδή βλέπω ότι και εγώ αλλά και οι μουσικοί της ορχήστρας, δυσκολεύονται να επιβιώσουν μόνο με τη διδασκαλία. Από την άλλη μεριά όμως η καλλιτεχνική δημιουργία, η καλλιτεχνική ενέργεια έχει βοηθηθεί με την κρίση. θέλετε επειδή είμαστε όλοι πιο ανοικτοί, είμαστε πιο ανεκτικοί, πιο επικοινωνιακοί; Θέλετε επειδή πάντα οι οικονομική δυσκολία -σε όλες τις εποχές- βοηθούσε την καλλιτεχνική άνθηση, γεγονός είναι πάντως πως σήμερα, στην φάση που περνάμε και στο μέσω της οικονομικής κρίσης η καλλιτεχνική δημιουργία ακμάζει. Να φανταστείτε ότι εγώ σαν καλλιτέχνης την περίοδο της ευδαιμονίας, βίωνα μια τεράστια μοναξιά. Γιατί χτύπαγα μια πόρτα και έλεγα «αυτή είναι η δουλειά μου». Και τότε όλοι ασχολούνταν με τα τραγούδια του τάδε «αστέρα», τα καψουροτράγουδα! Η τηλεόραση ήταν γεμάτη με το λαϊκό μαγαζί και την παρουσίαση του δίσκου αυτού που θα τραγουδήσει το βράδυ στα μπουζούκια. Και κάτω από αυτές τις συνθήκες, δεν υπήρχε χώρος για τίποτα! Ο κόσμος αυτά άκουγε και μόνο.
Τ.Β.Ποια είναι τα επόμενα καλλιτεχνικά σας σχέδια;
Γιώργος Μαγουλάς: Σε λίγες μέρες, την Παρασκευή 11 Μαΐου, η Alter Move Orchestra θα παρουσιάσει σε πρώτη εκτέλεση το νέο μου έργο "Αποχαιρετισμός στη Σαλονίκη¨ -Farewell to Salonica- σε ένα χώρο μοναδικό, σε ένα κτίριο και σε μια αίθουσα πραγματικό κόσμημα για όλη την Αθήνα. Το Μουσικό Τμήμα του Πολυτεχνείου ανοίγει τις πόρτες του στο κοινό διοργανώνοντας πέντε συναυλίες υπό το τίτλο "Μουσικές Συναντήσεις στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο” που θα πραγματοποιηθούν στο ιστορικό κτίριο Αβέρωφ στην Πατησίων στην αίθουσα τελετών Λύσανδρος Καυταντζόγλου. Επίσης πρόσφατα ολοκλήρωσα την πρωτότυπη μουσική στη μεγάλου μήκους ταινία ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Γεράρδη με τίτλο “Σκιές Ονείρων” -Shadows Of Dreams- που προβλήθηκε στο Επίσημο Πρόγραμμα του 20ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και τώρα γράφω την μουσική για την νέα του, μικρού μήκους ταινία που θα γυριστεί μέσα στο Μάιο και έρχονται και άλλα πλάνα για τον Ιούνιο, είναι και ένα πλάνο που τώρα ξεκινάει. Να δούμε που θα μας πάει…
________________________________________
Τίνα Βαρουχάκη
varouchaki.tar@gmail.com
Μάϊος 2018
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου