ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΟΛΑΝΙΑΝ: Συνέντευξη με αφορμή το ρεσιτάλ στο ΜΜΑ - 9/10 (στην Τ. Βαρουχάκη)

ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΟΛΑΝΙΑΝ
Συνέντευξη με αφορμή το ρεσιτάλ στο ΜΜΑ
(9/10/2014)

Ο σολίστ  Ιάκωβος Κολανιάν δεν χρειάζεται ιδιαίτερες «συστάσεις». Δίσκοι και ρεσιτάλ του εντός και εκτός συνόρων έχουν  αποσπάσει επαινετικές κριτικές. Η διασκευή που έκανε στο έργο  του Μίκη Θεοδωράκη «Επιτάφιος» έγινε δεκτή με ενθουσιασμό, μεταξύ άλλων, και από τον ίδιο τον συνθέτη, ο οποίος αναφέρει:
«…Έτσι χωρίς να υποτιμώ τις προηγούμενες προσπάθειες, θα μου επιτραπεί να πω ότι βρίσκω την παρούσα διασκευή ως την πλησιέστερη στο πνεύμα του έργου, ενώ συγχρόνως προσφέρει στον εκτελεστή μεγάλες δυνατότητες μουσικής έκφρασης και τεχνικής ωριμότητας. Σε ανάλογο ύψος τοποθετώ και τον ερμηνευτή κιθαρίστα Κολανιάν, που σε πολλά σημεία του έργου φαίνεται να αγγίζει τα όρια της τεχνικής και εκφραστικής τελειότητας».  
Ανάμεσα στην πλούσια δισκογραφία του, ξεχωρίζει  το cd του με έργα  Αρμενικής παραδοσιακής μουσικής, καθώς και του εθνικού συνθέτη της Αρμενίας, Komitas, από την αμερικανική εταιρεία “Pomegranate,”  που βραβεύτηκε  στο Hollywood ως το καλύτερο στην κατηγορία  “Best Instrumental Album”. Το βραβείο αποτέλεσε την  αφορμή  για νέες περιοδείες του Ιάκωβου Κολανιάν στην Αμερική. Από το 2004 έως το 2014 αριθμεί  11 περιοδείες στις ΗΠΑ   και αναγγέλλει μια ακόμη,  αρχές του 2015: «Το να παίζεις κάπου και να  σε ξανακαλούν, είναι ικανοποίηση και επιβράβευση» παρατηρεί. Αυτό άλλωστε,  αστειευόμενος έλεγε  στα μέλη του συνόλου «Κίθαρις» που ίδρυσε και διευθύνει, όταν είχαν εμφανιστεί στον κήπο του Μ.Μ.Α.: «o κήπος έχει δυο εξόδους: μια προς τη Β. Σοφίας και μια προς την αίθουσα του ΜΜΑ. Αναλόγως πώς θα παίξουμε θα πάμε ή προς την έξοδο ή προς το Μ.Μ.Α!». Η επιτυχία εκείνης της συναυλίας τότε,  τους συνδέει σήμερα  με τη σειρά «Γέφυρες-Μέρες κιθάρας Ι» του Μ.Μ.Α., όπου στις 9 Οκτωβρίου,  εντάσσονται δυο συναυλίες:
Στην πρώτη συναυλία, εμφανίζεται ο μαθητής του Ιάκωβου Κολανιάν, αριστούχος απόφοιτος του Πανεπιστημίου της Ουαλίας  Βαγγέλης Νικολαϊδης και στο δεύτερο μέρος της ίδιας συναυλίας,  το σύνολο «Κίθαρις». «Δεν είναι όμως όλοι μαθητές μου», διευκρινίζει.  
Στη συνέχεια,  θα ακολουθήσει το ατομικό ρεσιτάλ του Ιάκωβου Κολανιάν: «Ένα ρεσιτάλ που επιχειρεί να αναδείξει τον πλούτο του ρεπερτορίου, έναν πλούτο που αγνοούμε».

«Σημασία έχει το κίνητρο, το  γιατί γίνεται κάτι  στην τέχνη! Αν μου ζήταγες τη γνώμη μου, θα συμβούλευα τους νέους να δώσουν μεγάλη σημασία στο κίνητρο, ό,τι κάνουν να είναι αληθινό!  Έκανα τις διασκευές του Θεοδωράκη περισσότερο για να διορθώσω τα όποια λάθη υπήρχαν στις προϋπάρχουσες διασκευές, έτσι μου προέκυψε. Έκανα την Αρμένικη μουσική για να έρθω πιο κοντά σε αυτό που λέω «ρίζες μου», έτσι μου προέκυψε. Δεν κάνω διασκευή για να κάνω κάτι καινούριο. Πολλοί κιθαριστές έχουν “πέσει σε αυτή την παγίδα”! Πρωτοτυπούμε όταν είμαστε αληθινοί. Γιατί η αλήθεια μας είναι σαν τα αποτυπώματά μας. Δεν υπάρχει copy».

Ο αρμένιος συνθέτης Dikran Mansurian, κατά την ομιλία του προς τιμήν του  Ιάκωβου Κολανιάν μετά από ρεσιτάλ του στο Los Angeles των Η.Π.Α.

Τ.Β. Έχετε καταξιωθεί ως καλλιτέχνης με πολλές ιδιότητες: σολίστ κλασικής κιθάρας,  καθηγητής με πλούσιο εκπαιδευτικό και συγγραφικό έργο,  ενώ συγχρόνως έχετε δημιουργήσει και ηχογραφήσει διασκευές έργων για κιθάρα. Στις παραπάνω ενασχολήσεις, τα τελευταία χρόνια προστέθηκε η ίδρυση και καλλιτεχνική διεύθυνση του μουσικού συνόλου «Κίθαρις».
Ποια ιδιότητα θυμάστε να σας φαινόταν  πιο «ελκυστική» στο ξεκίνημα της καριέρα σας και ποια  σας εκφράζει σήμερα περισσότερο;  

Ι. Κ. Ξεκίνησα να παίζω μουσική σε ηλικία 13 ετών, την περίοδο που  συνέπεσε ακριβώς με την πτώση της Δικτατορίας! Αυτό το γεγονός  όλους της γενιάς  μας, μας σημάδεψε! Γιατί θυμάμαι από τα 7 έως τα 13 μου, υπήρχε ένα πλήρες σκοτάδι σε ό,τι αφορά το πνεύμα! Όταν στην Ευρώπη  γινόντουσαν  φοβερές ιδεολογικές επαναστάσεις, για μας  δεν υπήρχε καμία πρόσβαση  να μάθουμε τι γίνεται στον κόσμο. Με την  πτώση της Δικτατορίας, πάθαμε πολιτισμικό σοκ! Αλλά αυτό, με έκανε να «ρουφήξω» ό,τι υπήρχε! Θυμάμαι διάβαζα μετά μανίας βιβλία απαγορευμένων επί Χούντας πολιτικών ιδεολογιών.  Ξαφνικά «ανακαλύψαμε» τον Θεοδωράκη, μουσικές που ήταν άγνωστες, ακόμη και το ροκ, που δεν προβαλλόταν. Εκείνη ακριβώς την περίοδο αποφάσισα να ασχοληθώ με τη μουσική, η οποία  δεν ήταν ξεκομμένη απ΄όλα αυτά. Ήρθε να συμπληρώσει όλη αυτή την αναζήτηση. Ασχολήθηκα πολύ συνειδητά.  Έπαιζα από χοροεσπερίδες του σχολείου, έως πολιτικά φεστιβάλ νεολαιών. Και ενώ ήμουν σπουδαστής (μόλις είχα σχεδόν ολοκληρώσει τη Μέση σχολή) έκανα τόσες εμφανίσεις, που ο τότε δάσκαλός μου θεώρησε ότι ήταν πάρα πολλές για το επίπεδο που βρισκόμουν. Έχω ταλαιπωρηθεί πολύ με δασκάλους, μέχρι το 1979, που άρχισα μαθήματα  με τον Ευάγγελο Ασημακόπουλο, μέχρι να ολοκληρώσω τη σπουδή μου από αυτόν και να είναι πάντα ο Δάσκαλός μου…
Το κίνητρό μου λοιπόν, ήταν να εκφραστώ μετά από μια περίοδο  τέτοια, που μας απαγορευόταν η έκφραση! Στο ερώτημα  «τι μου αρέσει περισσότερο», απαντώ: τα ρεσιτάλ, η άμεση επαφή με τον κόσμο.
Βεβαίως,  θεωρώ μεγάλη μου χαρά και ικανοποίηση, να διδάσκω ανθρώπους και ειδικά όταν είναι ταλαντούχοι. Είναι πολύ σημαντικό να ξέρεις τι προσδοκά ο μαθητής. Ποια είναι τα όνειρά του, οι φιλοδοξίες του! Μου αρέσει πολύ να μπορώ να συνεισφέρω και να  βοηθώ ώστε οι μαθητές μου να ικανοποιούν τις προσδοκίες και τα όνειρά τους.  

Τ.Β. Ένα σημαντικό τμήμα της καλλιτεχνικής σας δραστηριότητας, αφορά διασκευές έργων. Τι σας παρακίνησε να ασχοληθείτε με τις διασκευές;

Τ.Β. Παρόλο που είμαι γεννημένος στην Ελλάδα, οι επιρροές που δέχθηκα στα παιδικά μου χρόνια ήταν περισσότερο από το Αρμενικό περιβάλλον (ο πατέρας μου ήταν Αρμενικής καταγωγής, η μητέρα μου  Ελληνίδα). Μάλιστα η θεία, αδελφή του πατέρα μου, όντας φιλόμουση, μας έστελνε δίσκους από την τότε Σοβιετική Δημοκρατία της Αρμενίας , (Shostakovich, Prokofiev αλλά και αρμενικής, παραδοσιακής και λόγιας μουσικής). Έτσι  ήθελα να έρθω σε επαφή με τις ρίζες μου και το  μέσον  ήταν η μουσική.  Θυμάμαι πως είχα κάνει  μια διασκευή πάνω σε μια  μελωδία του εθνικού συνθέτη της Αρμενίας, Komitas και γύρω στα 1985, σε ένα ρεσιτάλ μου το έπαιξα για «encore». Στο τέλος, όλοι μου μιλούσαν  γι΄αυτό το κομμάτι!  Κατάλαβα ότι αυτό «άγγιξε» τον κόσμο, όσο και  μένα.  Επίσης ήθελα  ως κιθαριστής να έχω μια δισκογραφική δουλειά. Όμως ως νέος ήξερα ότι δεν ήμουν έτοιμος να καταπιαστώ με ένα ρεπερτόριο που πριν από μένα το είχαν προσεγγίσει πολύ σπουδαίοι καλλιτέχνες.  Αντιθέτως, ένοιωθα τον εαυτό μου έτοιμο, να κάνω κάτι πρωτογενές.  Γι΄αυτό και οι διασκευές σε αρμένικη παραδοσιακή μουσική για κλασική κιθάρα. Παρόλο που οι γνώσεις μου όσον αφορά την Αρμένικη μουσική ήταν περισσότερο βιωματικές και λιγότερο θεωρητικές, δεν το «φοβήθηκα». Έκανα λοιπόν το δίσκο βινυλίου το 1988, είχε πολύ μεγάλη επιτυχία για εκείνη την περίοδο. Θυμάμαι ότι όλος ο ελληνικός τύπος το είχε «αγκαλιάσει»  πάρα πολύ, παρόλο που ήταν ανεξάρτητη παραγωγή. Βρέθηκε λοιπόν ο δίσκος (άγνωστο πώς) το 1988 στην Αρμενία  και τότε  δημοσιεύτηκε  σε μια Αρμένικη εφημερίδα ένα άρθρο του Ινστιτούτου Παραδοσιακής Τέχνης που επεσήμανε  ότι είμαι βαθύς γνώστης της Αρμενικής μουσικής. Φαντάζεστε την ευχάριστη έκπληξή!  Αμέσως μετά το άρθρο, δέχθηκα μια πρόταση να πάω στην Αρμενία (τότε πολύ δύσκολα ένας «δυτικός» είχε πρόσβαση στην πρώην Ε.Σ.Δ.Δ.). Ήταν πολύ μεγάλη μου χαρά που μπόρεσα  και  πρωτοπαρουσιάσα αυτό το έργο το 1989.

Το Σεπτέμβριο του 2011, ο Ιάκωβος Κολανιάν παρασημοφορήθηκε από τη κυβέρνηση της Δημοκρατίας της Αρμενίας με το μετάλλιο «Κομιτάς»  

Τ.Β. Έχετε αποσπάσει εξαιρετικές κριτικές για τη διασκευή του έργου του Μ Θεοδωράκη «Επιτάφιος» για σόλο κιθάρα τόσο από τον ίδιο τον συνθέτη, όσο και από  το  κοινό. Θα θέλατε να μας μιλήσετε λίγο γι΄αυτό;

Ι.Κ. Σε ένα από τα ταξίδια μου στην Αμερική, αφού είχαν προηγηθεί κάποιες περιοδείες μου, μου ζητήθηκε να παίξω  έργα του Θεοδωράκη. Γνωρίζοντας λοιπόν ότι ο John Williams είχε ερμηνεύσει αποσπάσματα από τον «Επιτάφιο» σε διασκευές του Myers, πήρα τις διασκευές για να τις μελετήσω. Είχα ήδη προαναγγείλει το τι θα παίξω στην Αμερική. Μελετώντας λοιπόν τις διασκευές που είχε παίξει ο John Williams,  εκεί διαπίστωσα με μεγάλη μου έκπληξη ότι υπήρχε σωρεία λαθών,  αρμονικά και ρυθμικά. Αποφάσισα λοιπόν να τα μεταγράψω ξανά, γιατί αδυνατούσα  να τα παίξω. Το κίνητρό μου, δεν ήταν να κάνω ακόμη μια διασκευή. Το κίνητρό μου ήταν να το διορθώσω!  Επίσης δεδομένου ότι  μου αρέσει  να παρουσιάζω κάτι  ολοκληρωμένο (όπως έχω κάνει με τα έργα Barrioς, Αρμένικη μουσική κ.ά.)   καταπιάστηκα με την διασκευή   ολόκληρου του έργου «Επιτάφιος». Για την αποφυγή του οποιοδήποτε λάθους, συναντήθηκα με τον ίδιο τον συνθέτη, Μίκη Θεοδωράκη, για να το ακούσει και  να μου πει τη γνώμη του. Μάλιστα αυτό τον δίσκο το 2010 το περιοδικό Δίφωνο τον βράβευσε ως το «δίσκο της χρονιάς» στην κατηγορία κλασικής μουσικής. Επίσης σε επέτειο του Πολυτεχνείου διανεμήθηκε με την «Ελευθεροτυπία» και  ξεπέρασε τα 70.000 αντίτυπα.

Τ.Β. Στις 9 Οκτωβρίου πρόκειται να δώσετε ατομικό  ρεσιτάλ κιθάρας στο πλαίσιο του κύκλου «Γέφυρες – Ημέρες κιθάρας Ι». Πώς σχολιάζετε το γεγονός ότι εγκαινιάζεται  κύκλος συναυλιών αποκλειστικά για κλασική κιθάρα;

Ι. Κ. Καταρχήν πρέπει να πούμε ότι δεν είναι πρώτη φορά που γίνεται κάτι αντίστοιχο με ημέρες κιθάρας. Η κιθάρα δεν έλειψε από το Μ.Μ.Α. Απλώς κάνουν κάτι πιο συλλογικό, ώστε να το εντάξουν μέσα σε ένα κύκλο  για να του δώσουν  μεγαλύτερη διάσταση. Το χαιρετίζω ασυζητητί και νομίζω ότι όλοι οι κιθαριστές οφείλουμε και έχουμε την υποχρέωση να το στηρίξουμε εάν θέλουμε αυτό να θεσμοθετηθεί, να πάει καλά, να συνεχιστεί,  να έρθουν και άλλοι κιθαριστές  νεότεροι (γνωρίζουμε καλά τι ταλέντο υπάρχει και τι πληθώρα καλών κιθαριστών στην Ελλάδα). Με την ευκαιρία, να  τονίσουμε ότι οι νέοι κιθαριστές δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από  οποιουσδήποτε κιθαριστές στο εξωτερικό και έχουμε μια από τις καλύτερες Σχολές κιθάρας στον κόσμο!  Αυτό αποδεικνύεται με τις εμφανίσεις που κάνουν οι Έλληνες στο εξωτερικό και λαμβάνουν την αναγνώριση. Το χαιρετίζω και πρέπει να το δούμε όλοι μαζί συλλογικά και να απαλλαγούν όσοι κουβαλάνε σύνδρομα ανταγωνιστικά. Είναι μια μάστιγα, όχι μόνο στο χώρο της κιθάρας, αλλά γενικά σε όλους τους χώρους.  Πρέπει να ξέρουμε ότι η επιτυχία του συναδέλφου είναι και δική μας επιτυχία και αντιστοίχως η αποτυχία του συναδέλφου θα είναι και δική μας αποτυχία. Πρέπει να  προσπαθούμε να αποκτήσουμε το κλίμα της συλλογικότητας. Γι΄αυτό ενθουσιάστηκα με το Φεστιβάλ Καρδίτσας, γιατί υπήρχε αυτό ακριβώς το πνεύμα.  Και αν υπάρχουν κάποιοι νέοι καλλιτέχνες που διαιωνίζουν μια κατάσταση του παρελθόντος, είναι κατά τη γνώμη μου οι εξαιρέσεις που απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα.

 

Τ.Β. Στο πλαίσιο της σειράς «Γέφυρες – Ημέρες κιθάρας Ι» προηγείται του ρεσιτάλ  του μαθητή σας Γιάννη Νικολαϊδη και στο β΄μέρος εμφανίζεται το σύνολο «Κίθαρις». Θέλετε να μας μιλήσετε γι΄ αυτούς τους νέους σολίστ;

Ι.Κ. Στο πρώτο μέρος της συναυλίας, θα εμφανισθεί ο Βαγγέλης Νικολαϊδης, μαθητής μου  με πολλές διακρίσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό σε διαγωνισμούς. Μόλις πέρυσι, τέλειωσε το  master του στο Πανεπιστήμιο της Ουαλίας και ήδη  δραστηριοποιείται καλλιτεχνικά στην Μεγάλη Βρετανία με επιτυχία. Έχω πολλούς ταλαντούχους μαθητές, αλλά βέβαια στο ΜΜΑ δεν μπορεί να συμμετάσχουν όλοι.  Εδώ, το σκεπτικό ήταν μαθητές με έντονη καλλιτεχνική δραστηριότητα. Αυτή τη χρονική περίοδο τέτοιες περιπτώσεις για μένα αποτελούν  ο Βαγγέλης Νικολαϊδης και ο Γιώργος Τοσικιάν, ο οποίος θα εμφανιστεί στον ίδιο κύκλο ως ντουέτο με το Νότη Μαυρουδή τον  Μάιο.
Στο  β΄μέρος του πρώτου ρεσιτάλ,  θα εμφανιστεί το σύνολο «Κίθαρις», όπου θα παρουσιάσει έργα Ελλήνων συνθετών.  Θα παίξουμε τους πέντε  χορούς του Νίκου Σκαλκώτα, σε μια ευφάνταστη διασκευή του  Τριαντάφυλλου Μπαταργιά.
Θέλω όμως να πω για το «Κίθαρις» ότι δεν αποτελείται μόνο από μαθητές μου. Συμμετέχουν σε αυτό και μέλη που ουδέποτε ήταν  μαθητές μου. Στο σύνολο έχω την ευθύνη της καλλιτεχνικής επιμέλειας και διδασκαλίας, αν και πλέον  γίνονται αισθητικές παρεμβάσεις σχεδόν από όλα τα μέλη του συνόλου και  έτσι λειτουργούμε συλλογικά  και πιο δημιουργικά.  

Τ.Β. Θα θέλατε να μας μυήσετε  στα έργα που πλαισιώνουν το πρόγραμμα της συναυλίας σας;

Ι.Κ. Υπάρχουν σπουδαία έργα μουσικής δωματίου την περίοδο από τα τέλη 18^ου έως αρχές 19^ου τα οποία εμείς οι κιθαριστές δεν τα έχουμε προσεγγίσει όπως θα έπρεπε, πχ έργα  όπως του Mauro Giuliani, του Luigi Legnani, Ferdinando Carulli κ.ά. με εξαιρετικό  μουσικό «βάθος». Ο ρόλος του Andres Segovia υπήρξε πράγματι καθοριστικός για την αναγέννηση της κιθάρας, αλλά  ως Ισπανός, προέβαλλε κυρίως την Ισπανική κιθαριστική Σχολή (Francisco Tárrega, Fernando Sor κ.ά.) υποβαθμίζοντας  το υπόλοιπο ρεπερτόριο του οργάνου. Έτσι οι γενιές των κιθαριστών αμέσως μετά τον Segovia, εστίασαν και αυτοί στο Ισπανικό ρεπερτόριο. Αναμφισβήτητα, η Ισπανική μουσική κρύβει μέσα της γοητεία και δύναμη. Μην ξεχνάμε ότι το Φλαμένκο σήμερα παίζεται και διδάσκεται και στις πιο απομακρυσμένες γωνιές του πλανήτη. Η  Ισπανική μουσική εξυπηρέτησε εκείνη την περίοδο και ωφέλησε την κιθάρα προσελκύοντας μεγάλο μέρος του φιλόμουσου κοινού. Σήμερα όμως δεν βρίσκω τον  λόγο γιατί να εστιάζει κανείς μόνο σε αυτό το ρεπερτόριο.  Οι κιθαριστές  οφείλουμε να στρέψουμε το βλέμμα μας σε όλη την φιλολογία του οργάνου, πχ από την Αναγέννηση μέχρι τις μέρες μας. Με το σκεπτικό αυτό στη συναυλία παρουσιάζω  όσο γίνεται περισσότερες πτυχές  της κιθάρας: το σόλο, το κονσέρτο με την ορχήστρα, το κιθαριστικό σύνολο. Τα έργα των Κώστα Γρηγορέα και Γιώργου Δούση, είναι πρωτογενή έργα για ορχήστρα κιθάρας.
Στο δικό μου  ρεσιτάλ,  θα παίξω  το Prelude, Fugue and Allegro in E-flat major, BWV 998 του J.S. Bach , τη  “Rossiniana” N.1 op.119, του Mauro Giuliani και το “Due Canzoni Lidie”   του  Nuccio D’Angelo. Στο β΄μέρος της συναυλίας,   με την ορχήστρα εγχόρδων του ωδείου Φ. Νάκας, όπου τη μουσική διδασκαλία έχει η Ναντέζντα Σαραντίδου και μουσική διεύθυνση ο μαέστρος Κωστής Κωνσταντάρας, θα παρουσιάσουμε το 1^ο  κονσέρτο του Mauro Giuliani, το op.30. Ένα εξαιρετικό έργο κιθαριστικής  και ορχηστρικής τέχνης, που  κατά τη γνώμη μου δεν υπολείπεται σε καλλιτεχνική αξία από αντίστοιχα κονσέρτα εκείνης της  περιόδου. Θέλω να τους ευχαριστήσω όλους τους συντελεστές,  που αποδέχθηκαν την πρόσκληση μου να συμμετάσχουν στο ρεσιτάλ.

Τ.Β. Συμβουλεύετε μαθητές σας για το πώς θα γίνουν πιο «ώριμοι»  ακροατές συναυλιών;

Ι.Κ. Αυτό είναι επιβεβλημένο και όχι μόνο όταν κάποιος τελειώνει, αλλά και κατά το ξεκίνημά του.  Το θεωρώ αυτονόητο ότι πρέπει κανείς να έχει όσο γίνεται περισσότερα ακούσματα.  Και όχι μόνο  να ακούει μουσική, αλλά να αγκαλιάζει όλες τις μορφές της τέχνης, οι οποίες και συγκλίνουν μεταξύ τους. Για να μπορεί κάποιος να φθάσει στο σημείο να αποκτήσει μια δυνατή καλλιτεχνική οντότητα, να λέγεται «καλλιτέχνης» (όχι απλά μουσικός), χρειάζεται οπωσδήποτε να  έχει μια βαθύτερη παιδεία. Να είναι «ανοικτός», να έχει ευρεία σκέψη.  Βλέπω καμιά φορά παιδιά που μελετάνε πάρα πολύ και το τελικό αποτέλεσμα είναι ένα «στείρο»  άτομο, που έχει μόνο ακούσματα φθόγγων. Οι  νότες είναι σαν την «αλφαβήτα». Όμως τι θα πεις, έχει σχέση με την κουλτούρα και τα συναισθήματά σου.   Η κιθάρα, το  μουσικό όργανο γενικότερα,  είναι το μέσον  που  κανείς πρέπει να εκφράσει την αλήθεια του. Πολλές φορές λέω στους μαθητές μου «σημασία έχει το κίνητρο, το  γιατί γίνεται κάτι  στην τέχνη!» Μάλιστα όταν απευθύνω το ερώτημα σε πολλούς μαθητές: «γιατί παίζεις κιθάρα;» Σπανίως ακούω την απάντηση: «γιατί μου αρέσει!» Και όμως αυτή είναι  η ουσία!  Θα συμβούλευα τους νέους,  να δώσουν μεγάλη σημασία στο κίνητρο, ό,τι κάνουν να είναι αληθινό.  Έκανα τις διασκευές του Θεοδωράκη περισσότερο για να διορθώσω τα όποια λάθη υπήρχαν στις προϋπάρχουσες διασκευές, έτσι μου προέκυψε. Έκανα την Αρμένικη μουσική για να έρθω πιο κοντά σε αυτό που λέω «ρίζες μου», έτσι μου προέκυψε. Δεν κάνω διασκευή για να κάνω κάτι καινούριο. Πολλοί κιθαριστές έχουν «πέσει σε αυτή την παγίδα». Πρωτοτυπούμε όταν είμαστε αληθινοί. Γιατί η αλήθεια μας είναι σαν τα αποτυπώματά μας! Δεν υπάρχει copy.

Τ.Β. Το φετινό καλοκαίρι συμμετείχατε ως σολίστ και καθηγητής σε  μουσικά Φεστιβάλ. Στο πλαίσιο αυτό, σας δόθηκε η ευκαιρία ως μέλος επιτροπών να αξιολογήσετε μαθητές που λαμβάνουν μέρος σε διαγωνισμούς. Ποια είναι η εντύπωσή σας για το επίπεδο των  μαθητών κιθάρας στη χώρα μας;

Ι.Κ. Αυτός ο τόπος δεν στερήθηκε ποτέ από ταλέντα. Τι σημαίνει ταλέντο και επίπεδο; Δεν είναι κάτι που ξαφνικά εμφανίζεται και χάνεται. Πρέπει να μνημονεύσουμε τους δασκάλους που έχουνε προηγηθεί. Όταν ο Andrés Segovia  δίδαξε για πρώτη φορά το 1951 στη θερινή Ακαδημία στη Sienna της Ιταλίας, είχε πέντε μαθητές από όλο τον κόσμο ο ένας από αυτούς  ήταν ο Γεράσιμος Μηλιαρέσης.  Την αμέσως επόμενη χρονιά, ακολούθησε ο Δημήτρης Φάμπας. Έτσι η κιθαριστική τέχνη στην Ελλάδα αναπτύχθηκε παράλληλα με όλο τον υπόλοιπο κόσμο. Εμείς δεν μείναμε  πίσω από τις άλλες χώρες, γιατί τότε στην ουσία ο αναγεννητής της κλασικής κιθάρας στη σύγχρονη εποχή ήταν ο Andrés Segovia.
Σήμερα, τα νέα παιδιά αυτό απολαμβάνουν. Έχουν τη γνώση, αλλά και την παράδοση που ακολουθείται,  η οποία οφείλεται σε αυτούς τους δασκάλους. Τα  αποτελέσματά της,  φαίνονται με τη νέα γενιά.
Δεν είναι τυχαίο ότι αυτή τη χρονιά η κιθάρα ξεχώρισε στη  Eurovision Young Musicians! Με την ευκαιρία, θέλω να συγχαρώ  δημόσια τον Βασίλη Δίγκο, αυτό το ταλαντούχο παιδί! Ποιος θα περίμενε πριν από 30 χρόνια  ότι θα εκπροσωπείτο η κιθάρα Πανευρωπαϊκά από Έλληνα κιθαριστή;  Δεν ήταν μια μεγάλη ικανοποίηση για όλους τους κιθαριστές; 

Τ.Β. Ποια είναι τα επόμενα καλλιτεχνικά σας σχέδια μετά τη συναυλία στο ΜΜΑ;

Ι.Κ. Στις 30 Νοεμβρίου θα εμφανισθούμε  με το σύνολο «Κίθαρις» στην αίθουσα Φ.Σ. Παρνασσός. Άμεσο σχέδιο, είναι και  η κυκλοφορία  cd του συνόλου. Η προετοιμασία  μια νέας δισκογραφικής δουλειάς. Το  2015 θα περιοδεύσω  εκ νέου στις Η.Π.Α. Μάλιστα, πρόσφατα  μετά από την επίσκεψή μου στο Πανεπιστήμιο της Oklahoma, όπου  δίδαξα σε master class, γνωρίστηκα  με τον κιθαριστή –καθηγητή Larry  Hammett και αποδέχτηκα την πρόταση του να συνεργαστούμε ως Duo και να κάνουμε μαζί ένα tour στις ΗΠΑ το 2016. 

Τίνα Βαρουχάκη
varouchaki@gmail.com 
Σεπτέμβριος 2014

Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας