Η ΚΑΜΕΡΑΤΑ ΨΥΧΟΡΡΑΓΕΙ…
Έκκληση των μουσικών της Καμεράτα στον πρωθυπουργό, για τη διάσωση της Ορχήστρας
Μια αυτοκτονία, δυο θάνατοι από την επάρατη νόσο και απολυμένοι μουσικοί, είναι ο θλιβερός απολογισμός από τα οικονομικά συντρίμμια της Καμεράτα!
Ωστόσο, οι μόλις οκτώ (!) εναπομείναντες μόνιμοι μουσικοί, εξουθενωμένοι, απελπισμένοι, επιμένουν δίνοντας ένα γενναίο και έντιμο αγώνα, μια έκφανση του οποίου ήταν και η πολύκροτη συνέντευξη τύπου, που υλοποιήθηκε την Τρίτη, 9 Ιουλίου, με πρωτοβουλία των μονίμων μουσικών της Ορχήστρας.
Η Καμεράτα Ορχήστρα Φίλων της Μουσικής (γνωστή στο εξωτερικό με την ονομασία Αrmonia Atenea), η οποία αριθμεί πλέον 27 έτη αδιάλειπτης και ανεκτίμητης καλλιτεχνικής προσφοράς, παρά την τεράστια οικονομική δυσπραγία από την οποία πλήττεται, εξακολουθεί να αποτελεί έναν από τους πιο δραστήριους φορείς του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού.
Η αξιόλογη καλλιτεχνική της πορεία τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, είναι λίγο πολύ γνωστή, καθώς έχει
καταφέρει σημαντικά επιτεύγματα, τιμώντας πολλάκις τη χώρα μας διεθνώς. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι τον Μάιο του 2016, η Καμεράτα ήταν η πρώτη ελληνική ορχήστρα, η οποία συμμετείχε στο Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ και η συναυλία της μεταδόθηκε σε ζωντανή μετάδοση σε όλη την Ευρώπη! Επίσης έχει συμμετάσχει και σε άλλα κορυφαία διεθνή μουσικά φεστιβάλ, όπως Salle Pleyel, BBC-PROMS, Klara Festival κ.ά. Αποτελεί δε, το μόνο μουσικό σύνολο της χώρας με διεθνή δισκογραφική δραστηριότητα, που έχει αποσπάσει δεκάδες διεθνή βραβεία και διακρίσεις (Diapason d’Or, Ηχογραφήσεις της Χρονιάς, ECHO KLASSIK, Gramophon-Editor’s Choice, BBC Recording of the month κλπ.)
Η Υπάρχουσα (αδιέξοδη) Κατάσταση
Ο σημαντικός αυτός οργανισμός της χώρας μας κινδυνεύει να χαθεί, καθώς έχει αποκλειστεί από κάθε πηγή εσόδων και η λειτουργία του καθίσταται πλέον προβληματική. Χαρακτηριστικό ως προς αυτό είναι το γεγονός ότι από το 2013, που έλαβε την τελευταία χορηγία, η λειτουργία της ορχήστρας καθίσταται πλέον δυσχερής!
Τα μελανά χρώματα της κατάστασης, αποτύπωσε εξαίσια στη Συνέντευξη Τύπου ένας από τους αρχαιότερους σολίστ της Ορχήστρας, ο Ηλίας Σακαλάκ, γνωστός και για την επαγγελματική ενασχόλησή του με την καλλιτεχνική φωτογραφία: «Το 2015 το σύνολο των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του μουσικού και εκπαιδευτικού οργανισμού της Ελλάδας παραιτήθηκε. Μέχρι σήμερα δεν έχει διοριστεί νέο από την παρούσα κυβέρνηση, αλλά ούτε και από την προηγούμενη. Απόρροια της απουσίας διοικητικού συμβουλίου, είναι η αδυναμία οποιασδήποτε κρατικής ή και ιδιωτικής επιχορήγησης και όχι μόνο».
Το γεγονός αυτό, δεν επηρέασε τύποις την Ορχήστρα, αλλά κατ΄ουσίαν, καθότι επέφερε τραγικές συνέπειες: Από τον Απρίλιο του 2015, λόγω της μη καταβολής εκ μέρους της ορχήστρας των ασφαλιστικών εισφορών των μουσικών της, τα μέλη της στερούνται των πλέον αυτονόητων δικαιωμάτων κάθε εργαζόμενου: ιατροφαρμακευτικής και συνταξιοδοτικής κάλυψης!
Θύματα σε αυτό το δράμα, δεν είναι μόνο οι ίδιοι οι μουσικοί, αλλά -ακόμη χειρότερα- τα μέλη των οικογενειών τους, καθότι όντας μη ασφαλισμένοι οι ίδιοι, στερούνται του δικαιώματος ασφάλισης εμμέσων μελών (τέκνων και συζύγων). Το μεγαλύτερο μέρος των δεδουλευμένων μισθών δεν έχουν καταβληθεί, με αποτέλεσμα οι μουσικοί να βρίσκονται σε αθλία οικονομική κατάσταση, ακραία έκφανση της οποίας είναι να υπάρχουν φορές που αδυνατούν να μεταβούν στο χώρο εργασίας τους, λόγω έλλειψης χρημάτων!
«Η Καμεράτα αργοπεθαίνει χωρίς διοίκηση, χωρίς οικονομική βοήθεια, με απλήρωτους και ανασφάλιστους μουσικούς που πασχίζουν να την κρατήσουν στη ζωή» υπογράμμισε σε τόνο απόγνωσης ο σολίστ, Ηλίας Σακαλάκ.
Η οικονομική δυσπραγία που πλήττει την Ορχήστρα, την έχει αποδιοργανώσει και ως νομικό πρόσωπο.Όπως τόνισε η πρώην γραμματέας της Καμεράτα: «Η Ορχήστρα δεν έχει γραφείο διοικητών. Δεν υπάρχει ορχήστρα σε όλο τον κόσμο που να λειτουργεί έτσι».
Οι μεν αποδοχές βαίνουν μειούμενες, το δε έργο, αυξανόμενο
Τόσο ο κ. Σακαλάκ, όσο και ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Καμεράτα, Γιώργος Πέτρου, τόνισαν ότι παρόλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Καμεράτα, εντούτοις, συνεχίζει τις εμφανίσεις της: «παρόλο το ανεπίτρεπτο αυτό γεγονός, με την υπερπροσπάθεια των μουσικών της και υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Γ.Πέτρου, η ορχήστρα συνεχίζει τις εμφανίσεις της τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό» τόνισε ο κ Σακαλάκ, επισημαίνοντας στη συνέχεια: «Έτσι έχει δημιουργηθεί το παράδοξο, η μία και μοναδική ελληνική ορχήστρα που διαπρέπει διεθνώς, να είναι στην πατρίδα της ο «φτωχός συγγενής» σε σχέση με τα άλλα κρατικά μουσικά σύνολα».
Ο διεθνούς φήμης αρχιμουσικός, Γιώργος Πέτρου, (σημειωτέον υποψήφιος φέτος και για το βραβείο Grammy), επεσήμανε επίσης, ότι ακόμη και μετά την παραίτηση του Διοικητικού Συμβουλίου (2015), η Καμεράτα συνέχισε να δραστηριοποιείται με επιτυχία, μη μπορώντας να προβλέψει το χρόνιο πρόβλημα. Ωστόσο, όπως τόνισε ο κ. Πέτρου
«είναι αδύνατον πλέον η ορχήστρα να συνεχίσει υπό αυτές τις συνθήκες! Είναι ψυχοφθόρο και φέρνει σε αντιπαράθεση τους μουσικούς της Καμεράτας, με άλλους συναδέλφους».
Ο ρόλος του Υπουργείου Πολιτισμού προς την κατεύθυνση άρσης του αδιεξόδου
Λύση στο αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί, καλείται να δώσει το ΥΠ.ΠΟ., το οποίο επιχορηγεί την Καμεράτα ως Ν.Π.Ι.Δ. Κατά γενική ομολογία των μουσικών, είναι η πρώτη φορά που το Υπουργείο «ανοίγει τις πόρτες του» στην Καμεράτα και δείχνει έκδηλο ενδιαφέρον για την ανεύρεση λύσης. Μάλιστα, όπως δήλωσε ανοιχτά ο κ. Πέτρου, «από τις προηγούμενες κυβερνήσεις υπήρξε όχι μόνον αδιαφορία, αλλά και πόλεμος!»
Όπως ανέφερε τοποθετηθείς για το ρόλο του ΥΠ.ΠΟ. ο κ Σακαλάκ: «Η σημερινή ηγεσία, είναι γνώστης της κατάστασης αυτής και των προβλημάτων κι ενώ διαβεβαίωσε ότι θα δωθεί λύση σε αυτό το χρόνιο πρόβλημα (το οποίο υφίσταται εδώ και 4 χρόνια). Όμως μέχρι σήμερα διαπιστώνουμε ότι δεν έχει υπάρξει κάποιο συγκεκριμένο αναλυτικό σχέδιο. Το αδιέξοδο επομένως, παραμένει» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σακαλάκ.
H είδηση της ημέρας
Σημαντική «είδηση» που προέκυψε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου, είναι η έκδοση δελτίου τύπου του Υπουργείου Πολιτισμού, σύμφωνα με το οποίο έχει δρομολογηθεί νομοθετική ρύθμιση με σκοπό την οριστική επίλυση του θέματος της Καμεράτα, της Κρατικής Ορχήστρας Ελληνικής Μουσικής και της πάλαι ποτέ Ορχήστρας των Χρωμάτων, λαμβάνοντας υπόψη το εργασιακό καθεστώς του προσωπικού. Για την περίπτωση δε της Καμεράτα, αναφέρθηκε ότι: «σχεδιάζεται η ένταξή της ως μουσικό σχήμα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών».
Ο Πρόεδρος του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Αθηνών (ΟΜΜΑ) κ. Θεοχαράκης, τοποθετηθείς ως προς το θέμα δήλωσε ότι: «Το Μέγαρο θέλει την Καμεράτα και είναι διατεθειμένο να της προσφέρει στέγη και να φιλοξενήσει τους μουσικούς της. Η ένταξή της ωστόσο πρέπει να γίνει υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Ο ελληνικός πολιτισμός θέλει η Καμεράτα να είναι βιώσιμη» υπογράμμισε.
Σχολιάζοντας το δημοσίευμα, ο κ. Σακαλάκ δήλωσε άγνοια, καθότι όπως επεσήμανε, η δημοσίευση αυτή έγινε το απόγευμα της ίδιας μέρας που ανακοινώθηκε η Συνέντευξη τύπου των μονίμων μουσικών της Καμεράτα. Επιπροσθέτως, τόνισε ότι δεν υπάρχει καμία περαιτέρω διευκρίνιση, καθότι όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, με το Υπουργείο Πολιτισμού επικοινωνούμε και κάνουμε συναντήσεις εδώ και δύο χρόνια.» Προέβη δε στην παρατήρηση ότι: «αν το Υπουργείο Πολιτισμού έχει κάποιο σχέδιο, όφειλε πρώτα να το ανακοινώσει στους ίδιους τους μουσικούς της Καμεράτα.»
Από την άλλη, συγκρατημένα αισιόδοξη ήταν η αντίδραση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή της Ορχήστρας, ο οποίος «χαιρέτησε» την κίνηση αυτή, εκ μέρους του ΥΠ.ΠΟ., δηλώνοντας ότι: «Το Υπουργείο Πολιτισμού παρακολουθεί την κατάσταση και με την παρέμβασή του δείχνει ευαισθητοποίηση και πρόθεση να βρεθεί κάποια λύση».
Το Φλέγον ζήτημα του Διαχειριστικού Ελέγχου προκαλεί διαμάχη, καθότι αποτελεί «κλειδί» για τη λύση στο αδιέξοδο
Στη Συνέντευξη Τύπου της Καμεράτα επικράτησε ένταση γύρω από το φλέγον ζήτημα του διαχειριστικού ελέγχου. Σημειωτέον, ότι τον διαχειριστικό έλεγχο για τα οικονομικά της ορχήστρας, είχε διατάξει ήδη από τον περασμένο Ιούλιο το Υπουργείο Πολιτισμού. Το ζήτημα έχει πάρει πολύ σοβαρές διαστάσεις, καθότι σύμφωνα με τους μουσικούς της Καμεράτα, από τον περασμένο Σεπτέμβριο διορίστηκε ορκωτός λογιστής, προκειμένου να ολοκληρωθεί ο έλεγχος, ο οποίος, ωστόσο καθίσταται δυσχερής-κάνοντας την όλη κατάσταση ανησυχητική. Ο αρχιμουσικός, Γιώργος Πέτρου, θέλοντας προφανώς να υπογραμμίσει την αποσύνθεση της ορχήστρας διευκρίνισε ότι ο έλεγχος: «αφορά έναν οργανισμό που αριθμούσε στο παρελθόν είκοσι με εικοσιπέντε άτομα περίπου και πλέον αποτελείται από οκτώ».
Μάλιστα, όπως αναφέρθηκε από τους απολυμμένους μουσικούς της Καμεράτα: «Το Υπουργείο Πολιτισμού, συναντά εμπόδια.Οι ορκωτοί λογιστές της εταιρείας SOL βρίσκονται σε αδιέξοδο. Αδυνατούν να βρουν τα στοιχεία».
Όμως στο ζήτημα αυτό υπάρχει διχογνωμία. Ο πρόεδρος του Συλλόγου “Οι Φίλοι της Μουσικής“, κ. Δημαράς, ανέφερε ότι μέσω του Υπουργείου Πολιτισμού ζητήθηκαν ορισμένα στοιχεία, τα οποία η ορχήστρα τα έδωσε. Aπό την άλλη, ο κ. Θανάσης Μπλίκας, απολυμένος μουσικός της Καμεράτα (μετά απο 23 χρόνια προσφοράς στην Ορχήστρα), αντέτεινε ότι το αρχείο της Καμεράτας είχε δοθεί στον τέως Πρόεδρο του ΔΣ της Ορχήστρας, Καθηγητή, Θεόδωρο Στάθη, ο οποίος ωστόσο, όπως υποστήριξε ο κ Μπλίκας, ουδέποτε παρέδωσε το αρχείο και τα απαραίτητα στοιχεία στο Υπουργείο. Μάλιστα, εξαπέλυσε δριμεία επίθεση προς τον απελθόντα Πρόεδρο του Δ.Σ: «Την απόλυτη ευθύνη την έχει ο κ. Στάθης!» υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Ανταπαντώντας, ο Πρόεδρος του Συλλόγου “Οι Φίλοι της Μουσικής“, κ. Δημαράς, αντέτεινε ότι: «η επίκλιση ότι ο έλεγχος δεν διενεργείται λόγω άρνησης να δοθούν στοιχεία, είναι προσχηματική. Οι ορκωτοί λογιστές δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους».
Εν κατακλείδι
«Ζητάμε άμεση, οριστική και βιώσιμη λύση στο αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί εδώ και τέσσερα χρόνια και θέτει εμπόδια στη λειτουργία και επιβίωση της Καμεράτα», υπογράμμισε ο κ Σακαλάκ και πρόσθεσε συγκινημένος:
«Η Καμεράτα έχει χάσει τρεις συναδέλφους, δύο από καρκίνο και μία συνάδελφο που αυτοκτόνησε! Πρέπει να μιλάμε ανθρώπινα. Τα νούμερα μας έχουν εξοντώσει!» ανέφερε σε δραματικό τόνο κ Σακαλάκ προκαλώντας ρίγη συγκίνησης και επεσήμανε εμφατικά: «Ας κουρδίσουμε επιτέλους όλοι μαζί! Στο τέλος ο καθένας έχει ότι του αξίζει. Σήμερα πεινάμε. Είναι μεγάλο πλήγμα στην αξιοπρέπεια ενός ανθρώπου να δουλεύει και να μη μπορεί να θρέψει το παιδί του. Έχουμε μείνει πλέον οκτώ μουσικοί. Ή παραμένουμε ή πάμε σπίτια μας! Το θέμα είναι αν θα βοηθήσει κανείς, αν θα στηρίξει αυτή την ορχήστρα, για την οποία τα μέλη της πάλεψαν και συνεχίζουν να παλεύουν παρά τις δυσκολίες, προκειμένου να τη κρατήσουν ζωντανή».
Η επιστολή των μουσικών της Καμεράτας Ορχήστρας Φίλων της Μουσικής στον πρωθυπουργό κ. Α. Τσίπρα Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ, Καθώς γνωρίζουμε την ευαισθησία σας για τον πολύπαθο χώρο του πολιτισμού στην Ελλάδα, αλλά και για τα δικαιώματα όλων των εργαζομένων, εμείς, οι Μουσικοί της Ορχήστρας Καμεράτα του Συλλόγου των Φίλων της Μουσικής, μπροστά στο αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί εδώ και τέσσερα χρόνια και θέτει εμπόδια στην λειτουργία και επιβίωση της πολυβραβευμένης μας ορχήστρας, απευθύνουμε ύστατη έκκληση σε εσάς προσωπικά, προκειμένου να βρεθεί άμεση, οριστική και βιώσιμη λύση στο πρόβλημά μας. Η Καμεράτα λειτουργεί τα τελευταία χρόνια χωρίς Διοικητικό Συμβούλιο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα: Αδυναμία καταβολής επιχορήγησης από το Yπουργείο Πολιτισμού και χορηγίας από ιδιώτες Μη καταβολή ενσήμων στο ΙΚΑ Βιβλιάριο υγείας του Ι.Κ.Α. δίχως κάλυψη και ισχύ Δεδουλευμένοι μισθοί ετών που δεν έχουν καταβληθεί Σοβαρότατες άλλες εργασιακές επιπλοκές Έχουμε 4 χρόνια που παίζουμε απλήρωτοι και ανασφάλιστοι! Η Καμεράτα, που διανύει το 27 χρόνο της ζωής της, έχοντας γράψει ιστορία στη μουσική ζωή του τόπου αλλά και στην διεθνή και ευρωπαϊκή μουσική σκηνή, κινδυνεύει να μην μπορέσει να γιορτάσει τα 28 της γενέθλια! Εμείς, που σας απευθύνουμε αυτή την επιστολή στηρίξαμε με προσωπικό, οικογενειακό και καλλιτεχνικό κόστος τη λειτουργία της Ορχήστρας όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης. Δεν αντέχουμε άλλο και ζητάμε την βοήθεια σας για να μην κλείσει ένας Μουσικός Οργανισμός που τίμησε την Ελλάδα και γνωρίζει σήμερα την απαξίωση! Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ, Βοηθήστε το «ελληνικό θαύμα» (Neue Zurchner Zeitung) και το «αντίδοτο εναντίον της ελληνικής κρίσης» (Die Welt, Daily Telegraph) να επιβιώσει! Σας παρακαλούμε θερμά στη διαμεσολάβηση σας. Κάθε μέρα που περνά οδηγούμαστε από την απόγνωση στον καλλιτεχνικό και εργασιακό μας θάνατο! Σας ευχαριστούμε θερμά!». |
Ρεπορτάζ, αρθρογραφία: Γιώτα Ευταξία
Eπιμέλεια κειμένου: Τίνα Βαρουχάκη
(Ιούλιος 2018)
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου