Βρεθήκαμε σ᾿ ένα διάλειμμα του κόσμου ο σώζων εαυτόν σωθήτω»
(….)
«Ω θα γυρίσουμε στην ομορφιά
μία μέρα…»
Νίκος Καρούζος
ΚΡΑΤΙΚΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΑΘΗΝΩΝ
«ΕΞΟΔΟΣ ΣΤΟ ΦΩΣ» 2021-22
«Έξοδος στο Φως», ήταν ο τίτλος της εναρκτήριας συναυλίας της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών (ΚΟΑ), για τη χειμερινή περίοδο, στις 8 Οκτωβρίου 2021, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, μετά το «σκοτάδι» της πανδημικής περιόδου, όπου οι συναυλίες της ΚΟΑ μεταδίδονταν διαδικτυακώς, χωρίς την παρουσία θεατών, αλλά προσφέρονταν δωρεάν, αναδεικνύοντας τον εξέχοντα κοινωνικό ρόλο της Ορχήστρας.
Η σταδιακή επιστροφή στην περίφημη κανονικότητα, έγινε με τις συναυλίες της θερινής περιόδου. Αρχικά η συναυλία στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, όπου η σύμπραξη της ΚΟΑ με τον διεθνούς φήμης σολίστ πιάνου, Ντανιίλ Τρίφονοφ, χαρακτηρίστηκε ως ιστορική και στη συνέχεια οι συναυλίες που πραγματοποιήθηκαν τον Ιούλιο, στη Βίλα Ζωγράφου και στον «κήπο του Μεγάρου», η συναυλία-αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη, λίγο καιρό πριν την εκδημία του. Παρουσία κοινού και οι συναυλίες σε Κω, Ρόδο, Νίσυρο, Χάλκη και Καστελόριζο και μάλιστα με ελεύθερη είσοδο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ «ΜουσιΚΩΣ», τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Ένα μεγάλο βήμα επιστροφής στην κανονικότητα, σηματοδοτεί η ανακοίνωση του Προγράμματος Συναυλιών της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών για την καλλιτεχνική περίοδο 2021-22. Στην ιστοσελίδα της Ορχήστρας, διαβάζει κανείς τους κύκλους συναυλιών: «Ασκήσεις Φαντασίας», «Σκοτεινά ρεύματα – έτος Σαίνς Σάνς», «Μουσικές Αιχμές», «Ελληνική Επανάσταση IV», «Πνευστών διάλογοι».
Στο πρόγραμμα, το οποίο είναι αναρτημένο και σε ηλεκτρονική μορφή programme-2021-2022.pdf (koa.gr) στην ιστοσελίδα www.koa.gr, παρατείθενται με χρονολογική σειρά όλες οι συναυλίες και μουσικές δράσεις, χωρισμένες σε τρεις τομείς: «Συμφωνικές Συναυλίες», «Συναυλίες Μουσικής Δωματίου», «Εκπαιδευτικά και Κοινωνικά Προγράμματα». Αξίζει να υπογραμμίσουμε ότι τα εκπαιδευτικά και κοινωνικά προγράμματα, συμβάλλουν προς την κατεύθυνση εξοικείωσης ενός ευρύτερου κοινού (μεταξύ των οποίων και ευάλωτες κοινωνικές ομάδες) με τη μουσική δωματίου και τη συμφωνική μουσική. Η έκδηλη προσπάθεια της Ορχήστρας την τελευταία δεκαετία να αγκαλιάσει ένα ευρύτερο κοινό, δίνει ακόμη μεγαλύτερη αξία στο ούτως ή άλλως σπουδαίο καλλιτεχνικό της έργο και το καθιστά όχι μόνο αξιόλογο, αλλά και αξιέπαινο.
Ας ελπίσουμε ότι την τρέχουσα καλλιτεχνική περίοδο, οι συνθήκες της πανδημίας θα επιτρέψουν στον νέο Καλλιτεχνικό Διευθυντή της ΚΟΑ, Αρχιμουσικό, Λουκά Καρυτινό και στους μουσικούς της Ορχήστρας, να συνεχίσουν απρόσκοπτα το σπουδαίο καλλιτεχνικό και εκπαιδευτικό τους έργο.
Πριν την παράθεση του Δελτίου Τύπου με την παρουσίαση του προγράμματος της Καλλιτεχνικής Περιόδου από τον ίδιο τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή της ΚΟΑ, Αρχιμουσικό, Λουκά Καρυτινό, ας μας επιτραπεί να ολοκληρώσουμε αυτό το σύντομο εισαγωγικό σημείωμα με λίγους (ακόμα) στίχους του ποιητή Νίκου Καρούζου, από την ποιητική συλλογή «Διάλογοι» (1956):
«Κόψε ένα τραγούδι απ΄ τα΄ άνθη
με δάχτυλα νοσταλγικά.
Να γυρίζεις – αυτό είναι το θαύμα».
Τίνα Βαρουχάκη
(Οκτώβριος 2021)
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2021-2022
Από τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή της Κ.Ο.Α. Λουκά Καρυτινό
Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, σε μεγάλο βαθμό, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, η Ορχήστρα μας, στερήθηκε την επαφή με το κοινό που για μας αποτελεί υψηλό σημείο αναφοράς κάθε συναυλίας. Στη διάρκεια αυτού του χρόνου, όμως, δεν μείναμε άπραγοι. Αντιθέτως, με δεδομένες τις αντίξοες συνθήκες, δοκιμαστήκαμε (και δοκιμάσαμε) νέους τρόπους επικοινωνίας με τους πολλούς παλιούς και νέους φίλους μας. Απόδειξη, οι δεκάδες χιλιάδες θεάσεις των διαδικτυακών δράσεων μας που -επειδή ουδέν κακόν αμιγές καλού- διευκόλυναν την προσβασιμότητα στο πολυεπίπεδο έργο της Πρώτης Ορχήστρας της χώρας, της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών. Και -πρέπει να πω- ότι την πρωτιά αυτή της βαριάς ιστορίας μας, την αντιλαμβανόμαστε, όχι ως προνόμιο, αλλά ως ευθύνη.
Highlights
Η φετινή χρονιά, ευχόμαστε κι έχουμε προετοιμαστεί, να κυλίσει σε μια συνθήκη, κατά το δυνατόν, κοντά στην κανονικότητα. Λαμβάνοντας υπόψη μας τους περιορισμούς που δυστυχώς συνεχίζουν να είναι μέρος της ζωής μας, στο πρόγραμμα της καλλιτεχνικής περιόδου 2021-2022 υπάρχουν σπουδαία έργα όπως η 9η και η 6η του Μπετόβεν, η Έκτη αλλά κι η Όγδοη του Μπρούκνερ, έργα εξεχόντων Ελλήνων συνθετών, συναυλίες επετειακές, όπως για τα 200 Χρόνια από τη γέννηση του Σεζάρ Φρανκ, για τα 50 χρόνια από τον θάνατο του Ιγκόρ Στραβίνσκι, η συμμετοχή/τιμή στο Έτος Σαιν Σανς, το αφιέρωμα στον Νικόλαο Μάντζαρο, ενώ συνεχίζεται ο Κύκλος Ελληνική Επανάσταση που τιμά τα 200 χρόνια ελευθερίας. Στο πόντιουμ, μεγάλα ονόματα όπως οι αρχιμουσικοί: Λεωνίδας Καβάκος, Κρίστοφ Έσσενμπαχ, Βλατσισλάβ Βόλιτς, Μίχκελ Κίτσον, Πιερ Κάρλο Ορίτσιο. Στους σολίστες ξεχωρίζουν η Ελίζαμπετ Λεόνσκαγια, ο Κυπριανός Κατσαρής, η Κρίστα Μάγιερ, ο Στέφαν Ντορ.
Μεγάλη επιθυμία μας είναι να μυήσουμε στον γεμάτο συγκινήσεις κόσμο της συμφωνικής μουσικής όσο το δυνατόν περισσότερους συμπολίτες μας γι’ αυτό και διοργανώνουμε για τη φετινή χρονιά τρεις καινοτόμες συναυλίες με τίτλο «Ταξίδι στο Κέντρο της Μουσικής», όπου με την ζωντανή παρουσία της Ορχήστρας και τη συνδρομή της τεχνολογίας (ομιλίες, βίντεο) θα προσπαθήσουμε να φωτίσουμε τους πολύτιμους κρυμμένους θησαυρούς της. Μεταξύ των θεσμικών πρωτοβουλιών μας, η συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ), που προσδοκούμε να αποφέρει πολυεπίπεδους καρπούς, με τη δημιουργία βίντεο HD τα οποία θα προωθηθούν στη διεθνή αγορά.
Η χρονιά ολοκληρώνεται με τη μεγάλη περιοδεία στην Κίνα τον ερχόμενο Ιούνιο στο πλαίσιο της πολιτιστικής ανταλλαγής και του διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών με αφορμή τη συμπλήρωση 50 ετών διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Κίνας.
Απολογισμός
Πριν την αναλυτικότερη παρουσίαση του προγράμματος αξίζει να γίνει ένας απολογισμός πεπραγμένων της γεμάτης αντιξοότητες χρονιάς που πέρασε. Μια χρονιά κατά την οποία, όπως οι περισσότεροι οργανισμοί, αναγκαστήκαμε να τροποποιήσουμε εκ βάθρων και επανειλημμένα τον προγραμματισμό μας. Έτσι, στη θέση των δράσεων που ακυρώθηκαν λόγω της πανδημίας, γεννήθηκε ο κύκλος συναυλιών «Σολίστ της ΚΟΑ» που πραγματοποιήθηκε εξ ολοκλήρου διαδικτυακά και μετράει, μέχρι στιγμής, 7 συναυλίες. Η επιτυχία του Κύκλου, ήταν όχι μόνο θέμα χημείας μεταξύ των μουσικών, αλλά κι αναγκαιότητας που δημιούργησε η συγκυρία της πανδημίας. Το κοινό, είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει δωρεάν, σειρά από έργα δημοφιλή, αλλά και λιγότερο γνωστά στο ρεπερτόριο των οργάνων μιας συμφωνικής ορχήστρας ενώ οι ερμηνευτές παρέμειναν δραστήριοι αναδεικνύοντας τις σολιστικές τους δυνατότητες. Χαρακτηριστικό του κλίματος, το γεγονός ότι η πολυαναμενόμενη συναυλία του φιλανθρωπικού προγράμματος «Προσφορά Μουσικής και Μουσική Προσφορά» υπό τον παγκοσμίως κορυφαίο Λεωνίδα Καβάκο, πραγματοποιήθηκε επίσης διαδικτυακά - με ελεύθερη πρόσβαση.
Για την Ορχήστρα ήταν ένας τρόπος διαχείρισης της αμηχανίας που προκάλεσε η έλλειψη ζωντανής επαφής με το κοινό.
Οι συνθήκες, όμως, επέτρεψαν και την υλοποίηση ελάχιστων συναυλιών με την παρουσία ακροατηρίου. Ξεκινώντας από τα πιο πρόσφατα, δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε τη συγκινητική καλοκαιρινή συναυλία-αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη, με αφορμή τα 96α γενέθλιά του, που πραγματοποιήθηκε στον Κήπο του Μεγάρου. Ήταν ο δικός μας τρόπος να τον ευχαριστήσουμε για τη μακρόχρονη συμπόρευσή του με την Ορχήστρα λίγους μήνες πριν ο θρυλικός συνθέτης περάσει για πάντα στην ιστορία.
Είχε προηγηθεί, στις 24 Ιουνίου, η συναρπαστική επιστροφή της Ορχήστρας με τη ζωντανή συναυλία στο κατάμεστο Ηρώδειο όπου συμπράξαμε με τον βραβευμένο με Grammy Ντανιίλ Τρίφονοφ, τον εκπληκτικότερο πιανίστα της εποχής μας, όπως τον αποκαλούν οι Times – στην πρώτη του εμφάνιση στη χώρα μας.
Ενώ είχαμε τη χαρά να υποδεχτούμε τη 2η έκδοση από την Κ.Ο.Α. έργων του Νίκου Σκαλκώτα από την έγκριτη δισκογραφική εταιρεία Naxos
Οι δύο προηγούμενες καλλιτεχνικές περίοδοι εντάσσονταν στο πνεύμα της μεγάλης επετείου για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Χαρακτηριστικός ο τίτλος τους: Ήρωες-Χθες, Σήμερα, Αύριο. Τίτλος που για μας δεν αποτελεί σύνθημα, αλλά πραγματικότητα. Μάλιστα, η πρόσφατη συγκυρία της πανδημίας απέδειξε ότι οι ήρωες δεν είναι μόνο σκονισμένες προτομές σε ξεχασμένα ράφια, αλλά ζουν ανάμεσά μας και σε περιόδους κρίσης δρουν καταλυτικά κι άμεσα. Αθόρυβα κι αυθόρμητα.
Ταξίδι στο Κέντρο της Μουσικής
Φέτος, αποτελεί προτεραιότητα η ανάδειξη της λυτρωτικής πλευράς της μουσικής. Σε καιρούς χαλεπούς, η συμφωνική μουσική υπενθυμίζει τους λόγους για τους οποίους παραμένει πάντα επίκαιρη. Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, ως η πρώτη Ορχήστρα της χώρας, επιθυμεί να μυήσει όλο και περισσότερες/ους στη λεπτών αποχρώσεων (και πολλαπλών συγκινήσεων) γλώσσα των κύριων συμφωνικών ειδών. Πιστεύουμε σε μια συμφωνική μουσική που προσφέρει απόλαυση σε όλες/ους και δεν περιορίζεται μονάχα σε ένα εξειδικευμένο κοινό.
Για το λόγο αυτό, εγκαινιάζεται φέτος η σειρά διαδραστικών συναυλιών «Ταξίδι στο Κέντρο της Μουσικής» με τη συμβολή του χαρισματικού συνθέτη - πιανίστα Χρήστου Παπαγεωργίου και της διακεκριμένης ιστορικού Μαρίας Ευθυμίου. Πρόκειται για καινοτόμες συναυλίες στις οποίες θα συγκλίνουν διαφορετικά μέσα (ομιλίες, βίντεο, μουσική) με σκοπό την παρουσίαση κάθε φορά ενός διαφορετικού συμφωνικού είδους. Οι καινοτόμες αυτές συναυλίες απευθύνονται σε όλες/ους, ανεξαρτήτως της σχέσης τους με το αντικείμενο. Ο στόχος σαφής: μέσα από την σκηνοθετημένη ερμηνεία έργων, τη γνωριμία με τα όργανα και τους μουσικούς, επεξηγηματικές ομιλίες, αλλά και με τη συνδρομή της τεχνολογίας, σκιαγραφείται η διαχρονική αξία της συμφωνικής μουσικής με τρόπο κατανοητό στις/ους αμύητες/ους. Είμαστε αποφασισμένοι να φέρουμε στον γεμάτο συγκινήσεις κόσμο μας όσο γίνεται περισσότερες/ους. Όσες/οι μέχρι σήμερα δεν είχαν ασχοληθεί με το είδος θα διαπιστώσουν ότι το μονοπάτι γνώσης που καλούνται να διασχίσουν κάθε άλλο παρά δύσβατο είναι. Ο κύκλος «Ταξίδι στο Κέντρο της Μουσικής» ξεκινά στις 28 Ιανουαρίου και η πρώτη συναυλία είναι αφιερωμένη στο είδος του συμφωνικού ποιήματος.
Η συνέχεια γίνεται στις 18 Μαρτίου, με ένα αφιέρωμα στο κοντσέρτο, το είδος που αναδεικνύει όσο κανένα άλλο τις ικανότητες των δεξιοτεχνών μουσικών. Τι περιμένουμε να ακούσουμε όταν εμφανίζεται στη σκηνή ο σολίστ; Αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα θα απαντηθούν κατά τη διάρκεια της συναυλίας. Το θεμελιώδες αφιέρωμα στο είδος της συμφωνίας θα γίνει στην τελευταία συναυλία του κύκλου που θα πραγματοποιηθεί στις 13 Μαΐου.
Εναρκτήρια συναυλία
Η εναρκτήρια συναυλία της ορχήστρας με τίτλο «Έξοδος στο φως», δηλώνει το πνεύμα της καλλιτεχνικής περιόδου που ξεκινά. Η Μουσική, χωρίς να γίνεται διδακτική, φανερώνει τέλεια τη μικρή απόσταση που υπάρχει ανάμεσα στο πένθος και το θρίαμβο της ζωής που επέρχεται στο τέλος. Στις 8 Οκτωβρίου, η αρχή θα γίνει τιμώντας τον Έλληνα συνθέτη και πρώην Καλλιτεχνικό Διευθυντή της Κ.Ο.Α., τον σπουδαίο Γιάννη Ιωαννίδη με το έργο «Μεταπλάσεις Β’».
Ακολουθούν τα συγκλονιστικά, όσο και βιωματικά, «Τραγούδια για τα νεκρά παιδιά» του Γκούσταβ Μάλερ. Η συναυλία ολοκληρώνεται με τη μεγαλειώδη Πρώτη Συμφωνία του Μπραμς, η οποία θα σημάνει την έναρξη μιας - ελπίζουμε - δραστήριας και γεμάτης έμπνευση καλλιτεχνικής χρονιάς.
Συμπράξεις με ξένους μαέστρους κι ερμηνευτές
Από το φετινό πρόγραμμα δε λείπουν οι συνεργασίες με διεθνώς καταξιωμένους, αλλά και θρυλικούς μουσικούς και αρχιμουσικούς. Κάποιοι από αυτούς είναι παλιοί γνώριμοι που δέχονται με ενθουσιασμό την πρόσκληση να επιστρέψουν στο πόντιουμ της Ορχήστρας μας, δείχνοντας, όχι μόνο την εκτίμηση, αλλά και τους δεσμούς φιλίας που μας ενώνουν. Στις 15 Οκτωβρίου, σε συμπαραγωγή με τον Ο.Μ.Μ.Α., θα έχουμε τη χαρά να συμπράξουμε με τον πρώτο αρχιμουσικό της Εθνικής Όπερας της Οδησσού, Βιατσεσλάβ Βόλιτς. Η συναυλία γίνεται με αφορμή τη συμπλήρωση ενός αιώνα από τον θάνατο του Γάλλου συνθέτη Καμίγ Σαιν-Σανς. Αυτού του παιδιού-θαύματος, που παρέμεινε για πάντα πιστό στο ρομαντικό ιδίωμα ενώ έχει διευθύνει την Ορχήστρα του Ωδείου Αθηνών, η οποία αποτέλεσε τον πρόδρομο της Κ.Ο.Α. Στην ίδια συναυλία, ένας από τους εκατό καλύτερους πιανίστες του 20ού αιώνα, ο Συπριέν Κατσαρής, θα ερμηνεύσει δεξιοτεχνικά δύο φαντασμαγορικά έργα του Φραντς Λιστ.
Στις 4 Φεβρουαρίου, η Ορχήστρα και το Μ.Μ.Α. θα έχουν την τιμή να συμπράξουν με τον διεθνώς καταξιωμένο Βραζιλιάνο πιανίστα Ζαν Λουί Στόιερμαν σε μια ερμηνεία του γεμάτου συναισθηματισμό Κοντσέρτου για πιάνο του Ρόμπερτ Σούμαν.
Στις 11 Φεβρουαρίου, η Ορχήστρα συμπράττει ξανά με τον μυθικό πιανίστα και αρχιμουσικό Κρίστοφ Έσσενμπαχ, τον Γερμανό μαέστρο που εντυπωσίασε κοινό και κριτικούς στις 29 Ιανουαρίου του 2020, διευθύνοντας έργα Μπετόβεν και Μάλερ σε μια θριαμβευτική συναυλία. Αυτή τη φορά, θα διευθύνει το ατμοσφαιρικό 20ό Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα σε ρε ελάσσονα του Μότσαρτ συμπράττοντας με την εντυπωσιακή πιανίστα Νεφέλη Μούσουρα. Σύμφωνα με την επιθυμία του Μαέστρου, ο οποίος αποποιείται της αμοιβής του, τα έσοδα της συναυλίας θα διατεθούν για φιλανθρωπικό σκοπό.
Στο πόντιουμ επιστρέφει, ο εμπνευσμένος μαέστρος, Μάρκους Μπος. Η Ορχήστρα μας έχει συμπράξει μαζί του το 2014 στον Κύκλο Μπραμς και το 2016 στην Πασχαλινή συναυλία. Αυτή τη φορά, θα τον απολαύσουμε στην επιβλητική 35η Συμφωνία σε ρε μείζονα του Μότσαρτ (27.05).
Ο δραστήριος Ιταλός μαέστρος Πιερ-Κάρλο Ορίτσιο θα οδηγήσει την Ορχήστρα σε μια ερμηνεία της θυελλώδους «Φραντσέσκα ντα Ρίμινι» του Τσαϊκόφσκι (5.11) τιμώντας τα 700 χρόνια από το θάνατο του Ντάντε.
Ακόμα, ο κορυφαίος Κορνίστας Στέφαν Ντορ (πρώτο Κόρνο στη Φιλαρμονική του Βερολίνου) θα συμπράξει μαζί μας ερμηνεύοντας το εύθυμο 2ο Κοντσέρτο για κόρνο και ορχήστρα σε μι ύφεση μείζονα του Ρίχαρντ Στράους (11.03). Τη μουσική διεύθυνση θα αναλάβει ο δημοφιλής στο ελληνικό κοινό, Φρανκ Μπέερμαν. Και βέβαια η θρυλική Ελίζαμπετ Λεόνσκαγια επιστρέφει κοντά μας, για να αποδώσει με τον δικό της συνταρακτικό τρόπο, το γοητευτικό 2ο Κοντσέρτο για πιάνο του Μπραμς (01.04).
200 Χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση
Μέχρι το τέλος του έτους, ελπίζουμε ότι θα καταστεί δυνατή η ολοκλήρωση του πλούσιου προγράμματος που είχαμε ετοιμάσει για τα 200 χρόνια από το ξέσπασμα της Επανάστασης.
Στις 15 Οκτωβρίου, σε πρώτη εκτέλεση «Ο Χορός του Ζαλόγγου», έργο – ανάθεση της Κ.Ο.Α. στον διεθνώς αναγνωρισμένο Δημήτρη Σκύλλα. Ενώ στις 5 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί η πολυαναμενόμενη α’ εκτέλεση του έργου «Ελευθερία ή Θάνατος» του Χρήστου Σαμαρά, σύνθεση – ανάθεση της Κ.Ο.Α. με αφορμή τα 200 χρόνια. Η παρουσίαση θα γίνει σε συνδυασμό με μια ακόμα σημαντική επέτειο, αυτή των 50 χρόνων από το θάνατο του ρηξικέλευθου Ιγκόρ Στραβίνσκυ (05.11).
Η συναυλία Ελληνική Επανάσταση IV, που λόγω κρούσματος Covid 19 δεν ήταν εφικτό να διεξαχθεί πέρυσι, θα δοθεί φέτος στις 12 Νοεμβρίου. Θα παρουσιαστούν τέσσερα έργα Ελλήνων συνθετών, μεταξύ των οποίων η Palingenesis, ανάθεση της Κ.Ο.Α. στον πολυβραβευμένο Ευριπίδη Μπέκο. Συνθέσεις ενδεικτικές της μουσικής μας πορείας, που αναδεικνύουν την εθνική μας ταυτότητα διαχρονικά: η Σουίτα αρ.1 του Μίκη Θεοδωράκη, οι Παραλλαγές και Φούγκα σε ένα δημοτικό τραγούδι του Αντίοχου Ευαγγελάτου και η Εισαγωγή και Φούγκα πάνω σε δύο ελληνικά θέματα του Διονυσίου Λαυράγκα. Διευθύνει ο ανερχόμενος μαέστρος Διονύσης Γραμμένος. Στο πιάνο, η διακεκριμένη σολίστ Τατιάνα Παπαγεωργίου (12.11).
Στις 8 και 10 Δεκεμβρίου δίνεται η πρεμιέρα της όπερας «Ελπίς Πατρίδος» του συνθέτη Γιώργου Κουρουπού σε λιμπρέτο της ποιήτριας Ιουλίτας Ηλιοπούλου. Στο έργο αναδεικνύεται η διαχρονικότητα των αιτημάτων της ελληνικής επανάστασης. Πρόκειται για παραγωγή του Ο.Μ.Μ.Α. με τη συμμετοχή της Χορωδίας της ΕΡΤ.
Προσφορά Μουσικής & Μουσική Προσφορά
Φέτος, με τις συναυλίες 26 & 28 Νοεμβρίου σε Πάτρα (εφόσον οι συνθήκες το επιτρέψουν) και Αθήνα, το σπουδαίο φιλανθρωπικό Πρόγραμμα «Προσφορά Μουσικής & και Μουσική Προσφορά» θα συμπληρώσει αισίως έξι χρόνια. Ο παγκοσμίως κορυφαίος βιολονίστας και αρχιμουσικός Λεωνίδας Καβάκος θα διευθύνει το Κοντσέρτο για βιολοντσέλο σε Ντο μείζονα του Γιόσεφ Χάυντν και τη βαθυστόχαστη Έκτη Συμφωνία του Σεργκέι Προκόφιεφ. Στο βιολοντσέλο, θα βρίσκεται ο ραγδαία ανερχόμενος Τιμόθεος Πετρίν. Όπως πάντα, ο Λεωνίδας Καβάκος θα παραχωρήσει την αμοιβή του υπέρ των αναγκών της Ορχήστρας, ενώ τα έσοδα από τη συναυλία θα δοθούν για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Πρόκειται για συνεργασία που θεωρείται πλέον θεσμός και πάντοτε μας τιμά ιδιαίτερα.
Επετειακά
Η αρχή για το 2022 θα γίνει με μια συναυλία αφιερωμένη στην επέτειο των 200 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου δασκάλου Σεζάρ Φρανκ (21.1). Μετά από χρόνια, η Ορχήστρα θα ερμηνεύσει το αγωνιώδες συμφωνικό ποίημα «Ο καταραμένος κυνηγός». Θα ακολουθήσει το Κοντσέρτο για φλάουτο και ορχήστρα του Μιχάλη Τραυλού με σολίστ τη βαθιά γνώστρια του οργάνου, Ιβόνα Γκλίνκα. Μια συναυλία που ολοκληρώνεται με τη φορτισμένη συγκινησιακά 4η Συμφωνία του Τσαϊκόφσκι.
Στο πρόγραμμα και το αφιέρωμα στη συμπλήρωση 150 χρόνων από τον θάνατο του πρωτοπόρου Νικόλαου Μάντζαρου. Σε α’ εκτέλεση θα παρουσιαστούν έργα ενδεικτικά της εργογραφίας του σε έναν μακρινό διάλογο με το «The Chairman Dances» του μινιμαλιστή John Adams υπό τη μουσική διεύθυνση του Σπύρου Προσωπάρη. Πρόκειται για έναν ελάχιστο φόρο τιμής που αποδίδεται στον συνθέτη του Εθνικού μας Ύμνου, ιδρυτή της Επτανησιακής σχολής.
Και βέβαια η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών τιμά τα 50 χρόνια από το θάνατο του Ιγκόρ Στραβίνσκυ, ενός από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους του μουσικού μοντερνισμού. Στις 5 Νοεμβρίου θα ερμηνεύσει το Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα σε ρε, ενώ την ερχόμενη άνοιξη, στις 11.03 το «Ντάμπαρτον Όουκς» και στις 27.05 το συναρπαστικό «Πουλί της Φωτιάς».
Χορωδιακά έργα - Όπερα
Εκτός από τις συμφωνικές συναυλίες, το φετινό πρόγραμμα περιλαμβάνει πολλά σημαντικά αποσπάσματα από διάσημες όπερες. Άλλωστε, η Ορχήστρα μας συχνά ερμηνεύει όπερες κοντσερτάντε και συμμετέχει σε γκαλά, εστιάζοντας στη μουσική και την ερμηνεία. Η αρχή γίνεται με την Εορταστική Συναυλία των Χριστουγέννων όπου θα παρουσιαστεί η 9η του Μπετόβεν (18.12). Ακολουθούν, το καθιερωμένο Πρωτοχρονιάτικο Γκαλά (30.12) - και το Γκαλά Όπερας με τον διάσημο Δημήτρη Πλατανιά και την πολυβραβευμένη Ντινάρα Αλίεβα σε παραγωγή Ο.Μ.Μ.Α. (03.03). Τέλος, την Μεγάλη Τετάρτη, μεταξύ άλλων έργων, θα παρουσιαστεί το δημοφιλές Ρέκβιεμ του Μότσαρτ (20.04 σε συμπαραγωγή με τον Ο.Μ.Μ.Α.).
Εμφανίσεις στο εξωτερικό
Πρόσφατα επιστρέψαμε συγκινημένοι, αλλά και υπερήφανοι, από το ιστορικό Φεστιβάλ Ενέσκου όπου εμφανιστήκαμε διαδεχόμενοι στη σκηνή μεγάλες συμφωνικές ορχήστρες, όπως η LSO, η Orchestre National de France και η Concertgebouw. Φέτος, εφόσον η πανδημία το επιτρέψει, στο πλαίσιο των 50 χρόνων διπλωματικών σχέσεων Ελλάδας-Κίνας, η Κ.Ο.Α. θα επισκεφτεί για ακόμη μια φορά την Κίνα. Τιμώντας αυτή τη χώρα με την οποία μας συνδέουν δεσμοί φιλίας οι οποίοι βασίζονται και στην κοινή αγάπη για τον πολιτισμό. Εκεί, θα παρουσιάσουμε έργα Σκαλκώτα, Γκρηγκ και Ντβόρζακ συμπράττοντας με τη διεθνούς φήμης πιανίστα Θεοδοσία Ντόκου υπό τον καταξιωμένο Στέφανο Τσιαλή. Με τη συγκεκριμένη περιοδεία φιλοδοξούμε να ανοίξουμε έναν διάλογο με την Ασιατική χώρα με τον υψηλότερο πληθυσμό στον κόσμο.
Ελληνικό Χρώμα
Πέραν των προαναφερθέντων, η καλλιτεχνική περίοδος 2021 – 22, έχει έντονο ελληνικό χρώμα. Μια σειρά εξαιρετικών Ελλήνων ερμηνευτών διεθνούς ακτινοβολίας, ανεβάζει τον πήχη των δεξιοτεχνικών απαιτήσεων. Στη συναυλία Σκοτεινά Ρεύματα – Έτος Σαιν – Σανς, ο Θοδωρής Τζοβανάκης ιχνηλατεί το Τρίτο Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα σε μι ύφεση μείζονα του Καμίγ Σαιν – Σανς σε α’ εκτέλεση από την Κ.Ο.Α. (22.10). Στις αρχές Νοεμβρίου, ο Αντώνης Σουσάμογλου επανασυστήνει το Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα σε ρε του Ιγκόρ Στραβίνσκι (05.11). Ο ακμαίος Μίλτος Λογιάδης εκτός από την Ποιμενική Συμφωνία του Μπετόβεν, διευθύνει και το Γκαλά Όπερας στις 03.03. Μια πλειάδα διακεκριμένων ερμηνευτών συμμετέχουν στο Πρωτοχρονιάτικο Γκαλά: Μυρτώ Παπαθανασίου, Μαρισία Παπαλεξίου Μάριο Τζεφίρι και Δημήτρης Τηλιακός υπό τον έμπειρο Βύρωνα Φιδετζή (30.12). Μεταξύ των Ελλήνων που ξεχωρίζουν κι ο παγκοσμίου φήμης συνθέτης Χρήστος Χατζής, παρουσιάζει σύνθεση για μαρίμπα εμπνευσμένη από το φαινόμενο της εαρινής ισημερίας, αφιερωμένη στον δικό μας Θεόδωρο Μιλκώφ (29.04). Τον Μάϊο, ο διεθνώς αναγνωρισμένος Βασίλης Χριστόπουλος ανεβαίνει στο πόντιουμ για να οδηγήσει την αποκαλυπτική Όγδοη Συμφωνία σε ντο ελάσσονα του Άντον Μπρούκνερ (06.05). Λίγες μέρες αργότερα, ο εκρηκτικός Βασίλης Βαρβαρέσος αναμετριέται με το Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα σε λα ελάσσονα του Έντβαρντ Γκρηγκ. Μια συναυλία που – όχι τυχαία- τιτλοφορείται Με Πάθος, το οποίο άλλωστε διακρίνει και τον μαέστρο της, Γιώργο Μπαλατσινό (20.05).
Συνεχίζονται…
Και κατά την επερχόμενη καλλιτεχνική περίοδο, συνεχίζουμε το πλούσιο και πολυεπίπεδο εκπαιδευτικό μας έργο. Η Ακαδημία Νέων Μουσικών, μέσα από τις τάξεις της, προετοιμάζει νέους ερμηνευτές για τις ιδιαίτερες απαιτήσεις μιας συμφωνικής ορχήστρας. Οι δημοφιλείς εκπαιδευτικές δράσεις Δικαίωμα στη Μουσική και Επιμένοντας Αιγαίο, μυούν παιδιά διαφόρων ηλικιών στους ήχους, το ρεπερτόριο αλλά και τα όργανα μιας ορχήστρας.
Ακόμα, συνεχίζονται οι Ανοιχτές Δοκιμές προσφέροντας σε παιδιά προσχολικής ηλικίας και μαθητές δημοτικού τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν δωρεάν γενικές δοκιμές με το σχολείο τους. Ενώ κι αυτή τη χρονιά, έναντι συμβολικού αντιτίμου, μαθητές μπορούν να ενταχτούν στο αγαπητό πρόγραμμα Με την Τάξη μου στην Ορχήστρα μας.
Και βέβαια οι εξαιρετικά δημοφιλείς Εισαγωγικές Ομιλίες επιστρέφουν μαζί με τις ζωντανές εμφανίσεις, εμπλουτίζοντας το ιδιαίτερο «τελετουργικό» κάθε συναυλίας. Πρόκειται για ένα υπερδεκαετή θεσμό που έχει αγκαλιαστεί θερμά από το κοινό καθώς εμβαθύνει στην ιστορία και τη σημασία των έργων με τρόπο απλό και ανεπιτήδευτο. Συμφωνική Μουσική για Όλες και Όλους.
Κάθε χρονιά, στο Πρόγραμμά μας ξεχωριστή θέση έχουν οι Συναυλίες Μουσικής Δωματίου, των πολλών και ποικίλλων συνόλων της Ορχήστρας μας. Το ρεπερτόριό τους είναι ευρύ, τολμηρό κι ευφάνταστο. Είναι ο δικός μας τρόπος να γινόμαστε ευέλικτοι και να συναντούμε το κοινό μας σε χώρους με τους οποίους μοιραζόμαστε κοινές πολιτιστικές ευαισθησίες.
Τέλος μια θερμή ευχαριστία οφείλουμε στους -εδώ και χρόνια- φίλους και συνοδοιπόρους μας: τη Γερμανική Πρεσβεία στην Αθήνα, το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο, το Canada Council for the Arts, την Air Canada. Και βέβαια, δεν θα μπορούσα να παραλείψω τους χορηγούς επικοινωνίας που αναδεικνύουν το έργο μας: την ΕΡΤ, τη ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε., τη Βουλή Τηλεόραση, τηv Lifo, το ελ culture, το sto kokkino 105.5.
Αθήνα, 05.10.2021
Λουκάς Καρυτινός
Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών
ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2021-22
programme-2021-2022.pdf (koa.gr)
Σημαντική επισήμανση από την ιστοσελίδα της ΚΟΑ www.koa.gr :
Για την καλύτερη εξυπηρέτησή σας και με γνώμονα τα υγειονομικά πρωτόκολλα,
μπορείτε να αγοράζετε τα εισιτήριά σας για όλες τις συμφωνικές συναυλίες
ΜΟΝΟ ηλεκτρονικά ή τηλεφωνικά στο 210 7282333
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
MΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ
Πληροφορίες Εισιτηρίων - Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (megaron.gr)