[μουσικές αναφορές]
O ΚΥΡΙΟΣ POLDOWSKI ΗΤΑΝ… ΓΥΝΑΙΚΑ
Το 1879 ή το 1880 γεννήθηκε στις Βρυξέλλες η Ιρέν - Ρεγγίνα Βιενιάβσκα, η κόρη του συνθέτη Χένριχ Βιενιάφσκι και της ιρλανδής συζύγου του. Οι οικογένειες των παππούδων ήταν σχεδόν όλοι μουσικοί, με παράδοση μέσα στον απώτερο χρόνο. Έτσι το πρώτο πράγμα που η μικρή γεύτηκε ήταν ασφαλώς οι ήχοι.
Δυστυχώς για τον συνθέτη, δεν πρόλαβε να χαρεί τη γέννηση της κόρης του, πέθανε στη Μόσχα λίγο πριν το χαρμόσυνο γεγονός. Η Ιρέν δεν απέφυγε να είναι από πολύ μικρή «η κόρη του πατέρα της» κι αυτό την περιόριζε, τόσο που να διαλέξει το επώνυμο του πρώτου συζύγου της για να καταφέρει να ασχοληθεί πιο ελεύθερη με τη σύνθεση και γενικά για να μπορεί να απολαμβάνει όσα εκείνη κατακτά.
Η ταλαντούχα κοπέλα ξεκίνησε ως παιδί θαύμα στο πιάνο, μελέτησε σοβαρά μουσική στις Βρυξέλλες, στο Λονδίνο και στο Παρίσι, όπου ήταν μαθήτρια μεταξύ άλλων και του Βενσάν ντ’Εντύ. Συνέθεσε τρεις δεκάδες όμορφα τραγούδια σε στίχους Βερλαίν και άλλων ποιητών, δύο έργα για βιολί και πιάνο, ακολούθησαν συνθέσεις για πνευστά, μερικά κομμάτια για πιάνο, κομμάτια σαλονιού, ένα κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα, μια οπερέτα. Έκδηλο είναι το χαρακτηριστικό ιδίωμα του ιμπρεσιονισμού στη μουσική της, τα απαλά ηχοχρώματα, η ευαισθησία και η ποιητικότητα. Παράλληλα διατηρούσε εκλεκτικές πνευματικές συγγένειες με λογοτέχνες και εικαστικούς της εποχής της.
Πολλά κομμάτια παραπέμπουν άμεσα στον Φωρέ. Ο Γιάσα Χάϊφετς έχει ηχογραφήσει πολύ παλιά το Ταγκό για βιολί και πιάνο της συνθέτριας.
Παντρεύτηκε σε πρώτο γάμο τον Θεόδωρο Πρέσσερ – Πολντόφσκι και σε δεύτερο γάμο τον βρετανό βαρόνο και έκτοτε άκουγε στο όνομα lady Dean Paul. Ήταν προφανώς αναμενόμενο ότι θα περνούσε στην απόλυτη ανωνυμία ως δημιουργός μουσικής μετά και από την τρίτη αυτή.. βάπτιση.
H Poldowski συνδέεται με την Ελλάδα, η μάλλον με το ελληνικό πνεύμα, αφού θαύμαζε και μελετούσε την αρχαία σκέψη αλλά και υπήρξε για ένα διάστημα φίλη και παντοτινή θαυμάστρια του συμβολιστή Ζαν Μορεάς, εγκαταστημένου από το 1880 στο Παρίσι και που (για να θυμόμαστε) πολλοί παρατηρούμε το άγαλμά του στον Εθνικό Κήπο αλλά λίγοι θυμόμαστε ότι ήταν έλληνας, γιος των οικογενειών Τομπάζη και Παπαδιαμαντόπουλου και βαφτίστηκε Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος (1856-1910). Από τα γνωστότερα ποιητικά έργα του ας αναφέρουμε: Les Syrtes, 1884, Cantilènes, 1886, Le Pèlerin passionné, 1891, Stances, 1899, Contes de la vieille France, 1904, Iphigénie, 1904,En rêvant sur un album de dessins, 1911.
Σε ποίηση Jean Moréas από τα Cantilènes,έγραψε η συνθέτρια και το Nocturne, που μπορεί ο ενδιαφερόμενος να βρει σαν συννημένο στο κείμενο αυτό.
Ζαν Μορεάς
Το νήμα της ζωής της κόπηκε στο Λονδίνο, πάνω σε μια εγχείρηση, πολύ νωρίς, το 1932, όταν ήταν μόλις 42 ετών. Τότε αποκαλύφτηκε στους πολλούς ότι ο συνθέτης (για πολλούς κύριος) Πολντόφσκι ήταν γυναίκα, είχε ήδη παντρευτεί δύο φορές και χωρίσει, είχε γίνει και μητέρα τριών παιδιών εκ των οποίων το ένα δυστυχώς είχε πεθάνει πολύ μικρό.
δείτε και ακούστε:
http://www.youtube.com/watch?v=sODuQ6nEg3g
http://www.youtube.com/watch?v=f7xSwf3My-M
Έφη Αγραφιώτη
effie.tar@gmail.com
Οκτώβριος 2009