Λεωνίδας Καβάκος & Κ.Ο.Α.
Προσφορά Μουσικής και Μουσική Προσφορά
ΣΥΝΑΥΛΙΩΝ ΑΠΟΗΧΟΙ:
Αλησμόνητη… βαθιά, γοητευτική, δεξιοτεχνική, εκφραστική, ζωντανή, ηγεμονική, θαυμάσια, ιστορική, καταπληκτική, λυτρωτική, μαγευτική, νοσταλγική, ξάστερη, ονειρική, παθιασμένη, ρομαντική, σαγηνευτική, τέλεια, υπέροχη, φανταστική, χαρισματική, ωραιότατη… η ερμηνεία του παγκοσμίως πολυβραβευμένου Λεωνίδα Καβάκου… άγγιξε τις ευαίσθητες χορδές αφενός μεν, των μουσικών της ΚΟΑ που διηύθυνε, αφετέρου δε, ενός προσηλωμένου, βαθιά συγκινημένου κοινού.
Ο λόγος για την ιστορική συναυλία που έδωσε-για πολλοστή φορά-αφιλοκερδώς, ο διάσημος Λεωνίδας Καβάκος, με τη διττή του ιδιότητά του ως σολίστ και αρχιμουσικού. Η συναυλία πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή, 8 Μαρτίου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στο πλαίσιο του προγράμματος «Προσφορά Μουσικής & Μουσική Προσφορά», όπου υφίσταται για τρίτη χρονιά φέτος. Ο σπουδαίος σολίστ, παραιτήθηκε της αμοιβής του, παραχωρώντας την υπέρ της κάλυψης αναγκών της ΚΟΑ, ενώ τα έσοδα της συναυλίας θα διατεθούν αποκλειστικώς για φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Χαρακτηριστικό της ευαισθησίας από την οποία διαπνέεται ο υψίστης αξίας αρχιμουσικός και σολίστ, είναι το ακόλουθο σχόλιό του, που δημοσιεύεται στο δελτίο τύπου των συναυλιών της Ορχήστρας: "Όταν ξεκίνησε η σκέψη γι’ αυτό το πρόγραμμα θέλησα να δώσω μια ακόμη διάσταση πέραν της αμιγώς καλλιτεχνικής. Να προσεγγίσουμε δηλαδή, μέσω της μουσικής, ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, μικρές πόλεις και παράλληλα, με την αμοιβή μου να βοηθήσω όσο μπορώ και την ίδια την Ορχήστρα. Η «Προσφορά Μουσικής & Μουσική Προσφορά» εμφορείται από τη συναίσθηση των δυσκολιών με τις οποίες αναμετριέται ο άνθρωπος που ζει στην Ελλάδα σήμερα. Και επιπλέον από την αντίληψη ότι οι δυσκολίες αυτές πολλαπλασιάζονται για όσες και όσους γεννιούνται και ζουν σε πόλεις μικρότερες της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης ούσες και όντες καταδικασμένοι σε έναν πολιτιστικό αποκλεισμό, χωρίς να φέρουν καμία ευθύνη.[1]"
Οι έννοιες «Προσφορά Μουσικής» και «Μουσική Προσφορά» δεν υφίστανται τυχαία. Ασφαλώς έχουν πολλές και πολύ σημαντικές προεκτάσεις-στο σύνολό τους με θετικό πρόσημο. Ας επιχειρήσουμε να τις προσεγγίσουμε:
Προσφορά Μουσικής: η υπερβατικής δεξιοτεχνίας, όσο και σπάνιας ευαισθησίας ερμηνεία του Λεωνίδα Καβάκου στο Κοντσέρτο για βιολί και ορχήστρα αρ. 3 σε σολ μείζονα, Κ.216, του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ (Wolfgang Amadeus Mozart). Πρόκειται για ένα εξαίσιο έργο, που σύμφωνα με τους μουσικολόγους, ολοκληρώθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 1775[2]. Ιδιαιτέρως δε, στις μελωδίες του έργου που αναδεικνύονταν από το σόλο βιολί, το κοινό παρακολουθούσε με κομμένη την ανάσα.
Προσφορά Μουσικής: το ανκόρ του Λεωνίδα Καβάκου μετά την ερμηνεία του προαναφερόμενου Κοντσέρτου. Ο σολίστ εντυπωσίασε το κοινό, αλλά και πρωτοτύπησε, ερμηνεύοντας το πασίγνωστο στους κιθαριστές, αλλά ίσως όχι στο ευρύτερο φιλόμουσο κοινό, “Recuerdos De La Alhambra” του Ισπανού κιθαριστή και συνθέτη, Φρανσίσκο Ταρέγκα (Francisco Tarrega).
«Η χθεσινή βραδιά, εγγράφεται ως μια από τις πιο σημαντικές της σύγχρονης ιστορίας μας» αναφέρεται στην ιστοσελίδα της Ορχήστρας.
Προσφορά Μουσικής: η εξαιρετική διεύθυνση της Συμφωνίας αρ. 31 σε ρε μείζονα, Κ 297, της επονομαζόμενης «του Παρισιού», που αντλεί την ονομασία της από την πόλη στην οποία τη συνέθεσε ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ (Wolfgang Amadeus Mozart) τη χρονική περίοδο (23 Μαρτίου -26 Σεπτεμβρίου 1778) όπου βρισκόταν στο Παρίσι.[3]
Προσφορά Μουσικής: η άκρως εντυπωσιακή διεύθυνση της μεγαλειώδους Συμφωνίας αρ.1 σε ντο ελάσσονα, έργου 68, του Γιοχάνες Μπράμς (Johannes Brahms). Ειδικά στο τελευταίο τέταρτο μέρος της, ήταν τόσο διάχυτο το στοιχείο του εντυπωσιασμού και υπήρχε τέτοια έντονη συναισθηματική φόρτιση, που δεν θα μπορούσε κανείς να φανταστεί πιο ιδεατές συνθήκες ουσιαστικής επικοινωνίας μουσικών και κοινού.
Moυσική προσφορά: Το θερμό χειροκρότημα εκ μέρους του Λεωνίδα Καβάκου, προς τους μουσικούς της ΚΟΑ στο τέλος της συναυλίας και οι εγκάρδιες χειραψίες τους.
Moυσική προσφορά: η εμπειρία εκ μέρους του κοινού να απολαμβάνει και να καμαρώνει έναν τόσο εξαιρετικό Έλληνα σολίστ και αρχιμουσικό.
Moυσική προσφορά: η αίσθηση ότι ο διεθνούς φήμης Λεωνίδας Καβάκος, παρότι πλέον παγκοσμίου φήμης σολίστ και πολίτης του κόσμου, δεν ανάγει απλώς σε τρόπο του βίου, την πασίγνωστη, συγκινητική φράση του Ποιητή «μη λησμονάτε τη χώρα μου». Δείχνει εμπράκτως και ανιδιοτελώς την αγωνία του για την έκβαση της μουσικής Παιδείας και Κουλτούρας στον τόπο μας. Εκφράζει δε αυτή την αγωνία, όντας ο ίδιος αρωγός, προσφέροντας ανεκτίμητη βοήθεια υλική και ηθική με μια αξιοθαύμαστη σεμνότητα και διακριτικότητα. Αντί το ύφος, που έχουμε συνηθίσει εκ μέρους των δημοσίων προσώπων, ο Λεωνίδας Καβάκος προτάσσει το αδιαμφισβήτητα σπάνιο ήθος του.
Μουσική προσφορά: Η βαθιά ευαισθησία και η ανιδιοτελής προσφορά του Λεωνίδα Καβάκου δεν αποτυπώνονται μόνο στις εξαίρετες ερμηνείες των μουσικών έργων, αλλά και στα έργα (πεπραγμένα) του ιδίου. Με δική του πρωτοβουλία και με γνώμονα μια αντίληψη ενδυνάμωσης της μουσικής κουλτούρας στην Περιφέρεια και άμβλυνσης των άνισων ευκαιριών, ο σπουδαίος μουσικός, όχι τυχαία, επέλεξε τα περισσότερα ρεσιτάλ να τα πραγματοποιήσει εκτός Αθηνών. Εξαιρουμένης της συναυλίας των Αθηνών, οι υπόλοιπες προγραμματίστηκαν σε πόλεις εκτός Αττικής:
Ιωάννινα: 13 Mαρτίου
Βέροια: 14 Μαρτίου
Τρίκαλα: 15 Μαρτίου
Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθεί, ότι στις συναυλίες της ΚΟΑ στην Περιφέρεια, το πρόγραμμα διαφοροποιήθηκε εν συγκρίσει με εκείνο της Αθήνας, από την άποψη ότι αντί για την Συμφωνία αρ. 1, σε ντο ελάσσονα, έργου 68, του Γιοχάνες Μπράμς (Johannes Brahms), ερμηνεύεται η Συμφωνία αρ.7 σε λα μείζονα, έργο 92 του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν (Ludwig van Beethoven).
Επίσης, όπως αναγράφεται στο σχετικό δελτίο τύπου, αρωγή για την υλοποίηση των συναυλιών σε Ιωάννινα, Βέροια και Τρίκαλα, πρόσφεραν οι ακόλουθοι τοπικοί φορείς[4]:
· Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννιτών.
· Κοινωφελής Επιχείρηση Πολλαπλής Ανάπτυξης Δήμου Βέροιας.
· Δήμος Τρικκαίων σε συνεργασία με τον Σύλλογο Φίλων της Μουσικής Τρικάλων.
· Περιφέρεια Θεσσαλίας - Περιφερειακή Eνότητα Τρικάλων και του Δήμου Τρικκαίων.
Αυτή η πρωτοβουλία σύνδεσης του Κέντρου με την Περιφέρεια, έχει σημαντικές εκπαιδευτικές και κοινωνικές προεκτάσεις που υπόσχονται την περαιτέρω ενδυνάμωση του ήδη πολύ σημαντικού κοινωνικού και εκπαιδευτικού ρόλου της ΚΟΑ. Όπως αναφέρεται στο δελτίο τύπου της Ορχήστρας: «Φυσική επέκταση του Προγράμματος είναι η δημιουργία ενός δικτύου πόλεων στις οποίες θα προσφέρεται, πέραν της παρουσίας της Ορχήστρας, η δυνατότητα τακτικής παρακολούθησης συναυλιών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων μουσικών συνόλων της».
Με νωπούς τους ήχους των ολόθερμων παρατεταμένων χειροκροτημάτων εκ μέρους του κοινού, αλλά και των μουσικών της ΚΟΑ προς τον αρχιμουσικό τους, αναμένουμε με ενδιαφέρον την πολλά υποσχόμενη συνέχεια αυτού του-γεμάτου ανθρωπιά-μουσικού ταξιδιού.
Παράλληλα κρίνουμε σκόπιμο να υπομνήσουμε και μια ακόμη Μουσική προσφορά εκ μέρους του Λεωνίδα Καβάκου: Το International Violin Masterclass & Chamber Music Workshop που διοργανώνεται κάθε Άνοιξη, επί 8 συνεχή έτη[5], από το Ωδείο Μουσικοί Ορίζοντες. Φέτος, 19-21 Απριλίου 2019[6], ο κορυφαίος Δάσκαλος, Λεωνίδας Καβάκος, αναμένεται και πάλι στην Αθήνα, για να ανοίξει νέους ορίζοντες σε νέους σολίστ βιολιού απ΄όλο τον κόσμο.
Η ανεκτίμητη Μουσική Προσφορά εκ μέρους ενός τόσο «ηχηρού ονόματος» όπως αυτό του Λεωνίδα Καβάκου και η σιωπηρή εκ μέρους του διάσταση του σημαίνοντος φιλανθρωπικού χαρακτήρα των συναυλιών και σεμιναρίων που απλόχερα προσφέρει σε Αθήνα και Περιφέρεια, παραπέμπει συνειρμικά στους ευαίσθητους στίχους του αγαπημένου ποιητή, Τάσου Λειβαδίτη:
«….στο βάθος η μουσική δεν είναι πάθος ή όνειρο, νοσταλγία ή ρεμβασμός αλλά μια άλλη δικαιοσύνη.»
Τίνα Βαρουχάκη
varouchaki.tar@gmail.com
Μάρτιος 2019
Επιλογή εικόνων και τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου
Φωτογραφίες από τη συναυλία του Μεγάρου: Maria Grammatikou
Πηγή: σελίδα της ΚΟΑ στο facebook/Κρατική Ορχήστρα Αθηνών / Athens State Orchestra/ανακτήθηκε/9-03-2019
[1] Δελτίο τύπου της ΚΟΑ, «Προσφορά Μουσικής & Μουσική Προσφορά», 27 Φεβρουαρίου 2019
[2] Πηγή: Έντυπο πρόγραμμα της συναυλίας, 8 Μαρτίου 2019, Σύνταξη Κειμένων: Tίτος Γουβέλης, Υπεύθυνη Έκδοσης: Αλίκη Φιδετζή.
[3] Πηγή: Έντυπο πρόγραμμα της συναυλίας, 8 Μαρτίου 2019, Σύνταξη Κειμένων: Tίτος Γουβέλης, Υπεύθυνη Έκδοσης: Αλίκη Φιδετζή.
[4] Πηγή: Δελτίο Τύπου Συναυλιών ΚΟΑ/ανακτήθηκε, 9 Μαρτίου 2019
[5] Σε ό,τι αφορά στην περσινή αντίστοιχη διοργάνωση, το αφιέρωμα του www.tar.gr: http://www.tar.gr/content/content.php?id=5650/ ανακτήθηκε 12/03/2019
[6] Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του Ωδείου «Μουσικοί Ορίζοντες» http://www.wmo.gr/leonidaskavakosmasterclass2019/ανακτήθηκε 09-03-2019