JAMES DEPREIST
(Φιλαδέλφεια 21.XI. 1936-Σκόττσνταιηλ Αριζόνας 8.II.2013)
Ο πρόσφατος θάνατος του σπουδαίου Αφροαμερικανού μαέστρου Τζαίημς ΝτεΠρέιστ, στα 76 του, από σοβαρές καρδιολογικές επιπλοκές, στερεί τις ΗΠΑ από έναν επιφανή και σταθερό πρεσβευτή του νεότερου και σύγχρονου μουσικού ρεπερτορίου στη διάρκεια της πλούσιας σταδιοδρομίας του, σε τρεις ηπείρους. Μαζί με τον επίσης Αφροαμερικανό συνομήλικό του, Πωλ Φρήμαν (Paul Freeman, Ρίτσμοντ 1936-), αποτέλεσαν τους άξιους επιγόνους του μεγάλου Ντην Ντίξον (Dean Dixon, Νέα Υόρκη 1915-Ζυρίχη 1976), του πρώτου νέγρου αρχιμουσικού που πέτυχε μια διεθνή αναγνώριση του σπάνιου ταλέντου του σε μια ιδιαίτερη δύσκολη εποχή φυλετικών διακρίσεων στις ΗΠΑ (για τους Αφροαμερικανούς μαέστρους βλ. το βιβλίο της Antoinette Handy, Black conductors, εκδόσεις Scarecrow Press, 1995).
Ξεπερνώντας σοβαρό πρόβλημα υγείας στα νιάτα του, όταν αρρώστησε από πολιομυελίτιδα στην ΄Απω Ανατολή σε διάρκεια μουσικής τουρναί, κέρδισε το διαγωνισμό μουσικής διεύθυνσης «Δημήτρης Μητρόπουλος» (1964) και τα επόμενα χρόνια, με πολύ χρήσιμες θητείες βοηθού μαέστρου κοντά στους Λήοναρντ Μπερνστάιν (στη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης) και ΄Ανταλ Ντοράτι (στην Εθνική Συμφωνική της Ουάσιγκτον), η σταδιοδρομία του εξελίχθηκε ραγδαία στον Καναδά (μουσικός διευθυντής της Συμφωνικής του Κεμπέκ το 1976-1983), στις ΗΠΑ (ίδια θέση στη Συμφωνική του ΄Ορεγκον το 1980-2003), στην Ευρώπη (κύριος μαέστρος της σουηδικής Συμφωνικής του Μαλμόε το 1991-1994 καθώς και μουσικός διευθυντής της Φιλαρμονικής του Μόντε Κάρλο το 1994-1998) και στην ΄Απω Ανατολή (μόνιμος μαέστρος της ιαπωνικής Μητροπολιτικής Συμφωνικής του Τόκυο το 2005-2008). Αξίζει να σημειωθεί ότι στη Συμφωνική του Κεμπέκ διαδέχτηκε τον επιφανή Γάλλο μαέστρο Πιερ Ντερβώ, στη Συμφωνική του Μαλμόε τον ιδιοσυγρασιακό Βρεταννό Βέρνον Χάντλεϋ, στη Φιλαρμονική του Μόντε Κάρλο τον Αμερικανό Λώρενς Φόστερ και στη Μητροπολιτική Συμφωνική του Τόκυο τον Ισραηλινό Γκάρυ Μπερτίνι. Αντίστοιχα, τη δική του θητεία συνέχισαν στη Συμφωνική του Μαλμόε ο Αμερικανοεσθονός Πάαβο Γιέρβι, στη Συμφωνική του ΄Ορεγκον ο Ουρουγουανός Κάρλος Κάλμαρ, στη Φιλαρμονική του Μόντε Κάρλο ο Πολωνός Μάρεκ Γιανόφσκι και στη Μητροπολιτική Συμφωνική του Τόκυο ο Ισραηλινός Ελιάχου ΄Ινμπαλ.
Η πλούσια δισκογραφία του συμπεριλαμβάνει κυρίως έργα των Ραχμάνινοφ, Χίντεμιτ, Μαρτινού και Στραβίνσκυ, ενώ επίσης ιδιαίτερα έχουν εξαρθεί οι ερμηνείες του των 15 Συμφωνιών του Σοστακόβιτς με την φινλανδική Φιλαρμονική του Χελσίνκι. ΄Ενας από τους πιο πολυτιμημένους μουσικούς του καιρού μας, δίδαξε επί σειράν ετών διεύθυνση ορχήστρας και ενορχήστρωση στη φημισμένη μουσική Σχολή Τζούιλλιαρντ και έλαβε μεταξύ άλλων 13 επίτιμους διδακτορικούς τίτλους (!), καθώς και το αμερικανικό Εθνικό Μετάλλιο Τεχνών το 2005.
Σημείωση: Για τη σταδιοδρομία του και την κύρια δισκογραφία του βλ. Α. Σαββίδης, Μεγάλοι μαέστροι. Βιογραφικό λεξικό, 2η έκδοση, Αθήνα, Πατάκης, 2009, σ. 322 –για τις πρώτες του ηχογραφήσεις έργων του Χϊντεμιτ βλ. John Holes, Conductors on record, Λονδίνο, Gollancz, 1982, σ. 150.
Αλέξιος Σαββίδης
Απρίλιος 2013
Επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας