Maurice Ravel
«Cinq Mélodies Populaires Grecques»
για κιθάρα
(Βίντεο & κείμενο του Γιάννη Γιαγουρτά)
Το έργο ''Cinq Mélodies Populaires Grecques" γράφτηκε από τον Maurice
Ravel από το 1904 μέχρι το 1906, με αφορμή μία διάλεξη που έδωσε στο
Παρίσι ο Γάλλος μουσικολόγος και φιλόλογος Pierre Aubry με θέμα
παραδοσιακά τραγούδια καταδυναστευμένων λαών (Ελλήνων και Αρμενίων).
Σημαντική ήταν και η συνεισφορά του Γάλλου μουσικολόγου και
μουσικοκριτικού ελληνικής καταγωγής Μιχαήλ-Δημητρίου Καλβοκορέσση,
στενού φίλου του Ravel, o οποίος έδωσε στο συνθέτη κάποια μουσικά
παραδείγματα από την Ελλάδα. Συνολικά ο Ravel έγραψε 8 τραγούδια αλλά
τα 3 έχουνε χαθεί. Το έργο είχε αρχικά γραφτεί για φωνή και πιάνο, ενώ
έχει διασκευαστεί για κιθάρα και φωνή, άρπα και φωνή και φωνή και
ορχήστρα. Τα τραγούδια που αποτελούν τον κύκλο αυτών των 5 Ελληνικών
Λαϊκών Τραγουδιών είναι το Ξύπνησε Πετροπέρδικα (Le Réveil de la
Mariée), Κάτω στον Άγιο Σίδερο (Là-bas, vers l'église), Ποιος ασίκης
σαν κ' εμένα (Quel galant m'est comparable), Ω ν' άντζελος είσαι,
μάτια μου (Chanson des cueilleuses de lentisques) και Γιαρούμπι, έχεις
γάμπα (Tout gai!).
.jpg)
Η διασκευή για κιθάρα είναι του Ολλανδού συνθέτη Marco de Goeij, είναι
η μοναδική διασκευή αυτού του έργου για σόλο όργανο και έγινε το 2017.
Στη διασκευή ο De Goeij προσπάθησε να ξεχωρίσει τη μελωδία της φωνής
από τη συνοδεία των συγχορδιών. Αυτό είναι ιδιαίτερα αντιληπτό στο 1ο
και 4ο κομμάτι. Στο 4ο κομμάτι η μελωδία είναι κυρίως στην τρίτη χορδή
της κιθάρας ενώ σε κάποια σημεία η μελωδία περνάει στην πρώτη χορδή
ώστε να διατηρηθεί η αρμονική συνήχηση με τις συγχορδίες. Εννοείται,
ότι η scordatura είναι απαραίτητη ώστε να μπορούν τα δάκτυλα να είναι
ελεύθερα να παίξουν τη μελωδία και τη συνοδεία και για να διατηρηθεί
το ostinato (ΛΑ-ΜΙ) στο 5ο κομμάτι. Ο συνθέτης-διασκευαστής θέλησε να
διατηρήσει το αρχικό μουσικό ύφος του Ravel, αφαιρώντας κάποιες νότες
από τις συγχορδίες κρατώντας όμως τις απαραίτητες. Αυτό δουλεύει με το
καλύτερο δυνατό τρόπο στο 5ο κομμάτι.
Το έργο ''Cinq Mélodies Populaires Grecques" παίχτηκε για πρώτη φορά
με σόλο κιθάρα κατά τη διάρκεια συναυλίας μου στις 28 Φεβρουαρίου του
2018 στην αίθουσα του 'Art Gallery Café' στην Αλεξανδρούπολη ενώ στις
21 Ιουνίου του ίδιου έτους το έπαιξα στο ατελιέ 'Mee in Zee' στη Χάγη,
στην Ολλανδία, κατά τη διάρκεια της έκθεσης ζωγραφικής της Ολλανδής
ζωγράφου Nancy Kroon, η οποία εμπνέεται από την Ελληνική μυθολογία. Το
βίντεο γυρίστηκε επίσης κατά τη διάρκεια αυτής της έκθεσης.
Γιάννης Γιαγουρτάς
https://www.facebook.com/YGiagourtas/
Οκτώβριος 2018
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου