Μην πυροβολείτε τους νέους (μουσικούς)!!!
Πολλά τα πικρόχολα σχόλια τα οποία διαβάσαμε ακόμη και πριν την παρουσίαση των τραγουδιών που διαγωνίστηκαν στο φετινό Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης. Επηρεασμένοι ίσως, όσοι πρότρεξαν, από το ανεκδιήγητο περσινό Φεστιβάλ που ουδόλως δημιούργησε προϋποθέσεις αισιοδοξίας (σε παραπέμπουμε αναγνώστη σε σχετικό σχόλιό μας που «δημοσιεύθηκε» στην ιστοσελίδα του πολιτιστικού περιοδικού ΗΡΙΔΑΝΟΣ -> www.hridanos.gr/volume02/music/movembasitns.php), αμνήμονες όσοι εκ των υστέρων έσπευσαν να κατακεραυνώσουν τα συμβάντα. Αμνήμονες γιατί ως γνωστόν η κριτική βασίζεται στην σύγκριση. Επομένως μια τίμια, σοβαρή εκτίμηση των τραγουδιών που παρουσιάστηκαν στο φετινό φεστιβάλ οφείλει να λάβει σοβαρά υπόψη της και τα περσινά τραγούδια. Η επιβεβλημένη σύγκριση, την οποία εμείς θεωρούμε και αναπόφευκτη, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τα φετινά τραγούδια ήσαν κατά πολύ καλύτερα από τα περσινά. Από κάθε άποψη μάλιστα. Από άποψη μουσικού ήθους, από άποψη ερμηνείας, από άποψη στίχου. Δεν θα καταφύγουμε σε βαθυστόχαστες αναλύσεις, ούτε θα προσπαθήσουμε να δικαιολογήσουμε τα αδικαιολόγητα – που και αυτά υπάρχουν. Απλώς θα χρησιμοποιήσουμε μερικά αποσπάσματα από δημοσιεύματα γνωστών και σεβαστών σχολιαστών της επικαιρότητας, των οποίων η σχέση με το ελληνικό τραγούδι – αλλά και η βαθιά γνώση του – είναι δεδομένη. Επομένως το σχόλιό τους είναι έγκυρο.
Ιδού τι σημειώνει, με το γλαφυρό του λόγο, ο πρύτανης της νεότερης ελληνικής στιχουργικής Λευτέρης Παπαδόπουλος: «Είμαι σίγουρος ότι αν ο δημιουργός του τραγουδιού “Της άρνης το νερό” ζητούσε πριν από ένα μήνα, από μια εταιρεία δίσκων να βάλει αυτό το τραγούδι σε ένα CD, θα εισέπραττε ένα χαμόγελο που θα έσταζε χλεύη! Γιατί; Διότι το εν λόγω τραγούδι, που πήρε το πρώτο βραβείο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, είναι ένα αληθινό τραγούδι. Οι εταιρείες δίσκων δεν θέλουν αληθινά τραγούδια. Θέλουν τραγούδια πλαστικά. Σεξουδάκια των έξι μηνών… Το τραγούδι “Της άρνης το νερό” είναι θαυμάσιο. Και, επιπλέον, ελληνικό. Δεν έχει καμιά σχέση με τις γλυκερές σαχλαμάρες με τις οποίες μας βομβαρδίζει, χρόνια τώρα η φωνογραφική βιομηχανία. Να, λοιπόν, που είχαμε ένα τραγούδι έξω από τις προδιαγραφές των δισκογραφικών εταιρειών. Και αυτό το τραγούδι, έστω κι αν πατάει σε μια παράδοση εκατοντάδων ετών – δημοτικό τραγούδι – γεγονός που θα εγείρει ενστάσεις από την πλευρά των υπερασπιστών του “εύπεπτου” τραγουδιού, είναι “κάτι”. Ένα ήδη το κρατούμενο. Για το μέλλον του Φεστιβάλ.».
Ο φιλόλογος και κριτικός Κώστας Γεωργουσόπουλος, ο οποίος έχει υπογράψει σπουδαία τραγούδια με το ψευδώνυμο Κώστας Χ. Μύρης, σημειώνει: «Και μόνο το τραγούδι που βραβεύτηκε στη Θεσσαλονίκη να υπήρχε, άξιζε τον κόπο το Φεστιβάλ που οργάνωσε η ΕΡΤ. Προσωπικά θα προτιμούσα πιο λιτά μέσα και λιγότερο γιγαντιαίες σκηνογραφίες και φωτιστικά εφέ (σ.σ. το οποίο βεβαίως θα είχε ως αποτέλεσμα λιγότερες σπατάλες από τα χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου – αυτός δεν πληρώνει την ΕΡΤ;). Πάντως είναι να απορεί κανείς με μερικές αντιρρήσεις όχι τόσο για τον θεσμό όσο για το ίδιο το τραγούδι. Δεν μπορώ να αντιληφθώ, όταν τα ίδια πρόσωπα κατακεραυνώνουν, δίκαια, την πλαστική αμερικανοειδή γκλαμουριά και ομοιογένεια της Γιουροβίζιον, να ειρωνεύονται τις δημοτικές ρίζες του τραγουδιού του ταλαντούχου Σιόλα, ηθοποιού, στιχουργού, σπουδαγμένου στη δημοτική και βυζαντινή μουσική και έξοχου τραγουδιστή. Όταν και σωστά εκθειάζονται τα σεφαραδίτικα τραγούδια που ερμηνεύει η Γιαννάτου, όταν εκστασιάζονται για την αμερικανική κάντρι (κάτι σαν τον καλαματιανό και τον τσάμικο της Αμερικής), όταν παθιάζονται με τα θρησκευτικά τραγούδια των νέγρων, όταν κατακλύζουν τις αίθουσες για τα φάντο και τα φλαμένκο κι όταν είναι της μόδας το νέι των δερβίσηδων και οι ταραντέλες του Ντάλα, αποστρέφονται ένα τραγούδι που πηγάζει από τη δημοτική μουσική και ποίηση, που έρχεται να γεφυρώσει στη νέα γενιά τη «Λήθη» του Μαβίλη και τους στίχους της Δανάης με μουσική Πλέσσα (βραβευμένο και διαδεδομένο διεθνώς) “Αν σ' αρνηθώ αγάπη μου”. Γιατί χλευάζεται από μερικούς που παθαίνουν αλλεργία με ό,τι ριζιμιό, ενώ χειροκροτούν ανάλογες μετά τον Μαρκόπουλο (που πρωτοπόρησε) δημιουργίες του Θανάση Παπακωνσταντίνου και των ταλαντούχων νέων συναδέλφων του; Μήπως διότι της “Άρνης το νερό” πατρονάρεται από την κρατική τηλεόραση; Ιδού η Ρόδος και για την ιδιωτική, που μας έχει μουρλάνει στο μουσικό σκουπίδι.».
Προσθέτουμε στα ανωτέρω απλώς ότι το φετινό Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης δεν αποκάλυψε μόνο κάποιες από τις τάσεις του σημερινού Ελληνικού Τραγουδιού, οι οποίες είναι ζυμωμένες με την ελπίδα για το καλό, ή για το καλύτερο. Αποκάλυψε και τις αδυναμίες του, τα αδιέξοδά του. Που δεν είναι λίγα. Και όπως σημειώνει ο φίλτατος Λευτέρης, ο «Πρόεδρος»: «Ένα ήδη το κρατούμενο. Για το μέλλον του Φεστιβάλ». Όπως συγκρίνουμε το φετινό με το περσινό, έτσι και του χρόνου μέτρο της σύγκρισής μας, θα αποτελεί αυτό που διαμόρφωσε τη «διαγωνιστική» αισθητική του σήμερα.
Γιώργος Β. Μονεμβασίτης
gbmonem@tar.gr
Νοέμβριος 2006
Υ.Γ1. Λάθος γράφουν κάποιοι «Της Άρνης το νερό», δηλαδή το Άρνης με κεφαλαίο. Όπως και μάταια κάποια αναρωτιούνται κατά που πέφτει η Άρνη. Δεν είναι τοποθεσία. Αν ήταν Άρνα και ο Σταύρος Σιόλας ήταν συντοπίτης μου - Έλληνας είναι μην σας μπερδέψει η αναφορά «με ερμηνευτή τον νεαρό Σταύρο Σιόλας» στην επίσημη ιστοσελίδα του Φεστιβάλ - τότε το όνομα θα προερχόταν από την Άρνα, το χωριό εκεί ψηλά στον Ταΰγετο· που και όμορφο είναι και νερά έχει. Το ορθό όμως είναι «Της άρνης το νερό», μια φράση η οποία προέρχεται από το θεατρικό έργο του Γιώργου Σεβαστίκογλου Αγγέλα. Η ηρωίδα του έργου λέει σε μια στιγμή «Της άρνης το νερό, της αρνησιάς η βρύση». Αυτή είναι η φράση που ενέπνευσε τον Σταύρο Σιόλα στη δημιουργία του τραγουδιού του.
Υ.Γ.2. Αν αγαπητέ αναγνώστη σε ενδιαφέρει το θέμα σου προτείνουμε να επισκεφτείς και την ιστοσελίδα του υπέροχου μπλόγκερ «Πιτσιρίκου» και να αναζητήσεις τις σχετικές αναφορές του· έτσι για να καταλάβεις τι σημαίνει πραγματικό χιούμορ και πως μπορείς να χαίρεσαι ένα γραπτό, ακόμη και όταν δεν συμφωνείς με το περιεχόμενό του – το φετινό Φεστιβάλ αφορά βεβαίως η τελευταία νύξη. Για να σε διευκολύνουμε μάλιστα ιδού οι απευθείας παραπομπές:
Για το Φεστιβάλ του 2005:
http://pitsirikos.blogspot.com/2005/10/blog-post_112868717376056670.html
http://pitsirikos.blogspot.com/2005/10/blog-post_112868717376056670.html
http://pitsirikos.blogspot.com/2005/10/1966.html
Για το Φεστιβάλ του 2006:
http://pitsirikos.blogspot.com/2006/11/blog-post_116286469761240400.html
Καλή διασκέδαση!!!
