ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
(1896-1960)
“ΑΔΕΛΦΗ ΒΕΑΤΡΙΚΗ”
Διαλέγουμε φέτος ένα διαφορετικό αλλά κατ εξοχήν μουσικό τρόπο να θυμηθούμε και να θυμίσουμε το πέρασμα από τη ζωή ενός γίγαντα. Πέρυσι το TaR είχε φροντίσει για ένα αφιέρωμα σε αυτόν, που ο αναγνώστης θα βρει ανατρέχοντας στο αρχείο μας .
Σας προτείνουμε φέτος να ακούσετε αποσπάσματα από την τόσο όμορφη μουσική του, από την όπερα Αδελφή Βεατρίκη, «θαύμα σε τρεις πράξεις» βασισμένο σε κείμενο (1900) του Μέτερλινκ, που ο Μητρόπουλος συνέθεσε το 1918 και ο Βύρων Φιδετζής ηχογράφησε το Σεπτέμβριο του 1996 στο Δημοτικό Θέατρο του Πάζαρτζικ της Βουλγαρίας με πρωταγωνιστές - συνεργάτες τη Συμφωνική Ορχήστρα της πόλης, τη Χορωδία Φωνές της Σόφιας και τους λυρικούς μας πρωταγωνιστές Μάρθα Αράπη, Βαγγέλη Χατζησίμο και Βαρβάρα Τσαμπαλή. Αλλά, μη με ρωτήσετε πού βρίσκεται επιτέλους η χώρα μας σε αντίστοιχες προσπάθειες, γιατί αφήνουμε ακόμα σήμερα να εξευτελίζεται στα μάτια της ιστορίας του πολιτισμού της και παρόμοια. Δεν υπάρχουν απαντήσεις. Επαψα να θυμώνω μετά από 35 χρόνια στο χώρο. Υπερασπίζομαι την άποψη ότι είναι καλύτερα έτσι!
Προτιμώ να σας μεταφέρω τα πιο κάτω όμορφα πράγματα:
Η Βεατρίκη πρωτοπαίχτηκε στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών τον Μάη του 1920 με πρωταγωνίστρια την Κατίνα Παξινού. Η ίδια είχε αναλάβει ένα πολύ μεγάλο μέρος των εξόδων της παράστασης που διηύθυνε ο δάσκαλος του Μητρόπουλου, ο Αρμάνδος Μαρσίκ. Στους ακροατές ήταν και ο Καμίλ Σαιν Σανς που εκφράστηκε με θερμά λόγια για το έργο και τον συνθέτη του, κι εδώ που τα λέμε ο Σαιν Σανς σπανίως εκφραζόταν ομοίως… Έγραψε μάλιστα άρθρο όταν επέστρεψε στο Παρίσι, στο έντυπο les Annales (no 1935), τον Ιούλιο του 1920, μέσα στο οποίο πρόβαλε με τα πιο φωτεινά χρώματα την προσωπικότητα του νεαρού Δημήτρη Μητρόπουλου.
Το 1996 η Αδελφή Βεατρίκη παίχτηκε στη Θεσσαλονίκη στην αίθουσα τελετών του Πανεπιστημίου από την Νέα Βουλγαρική Συμφωνική Ορχήστρα. Aκολούθησε η ηχογράφηση του δίσκου ακτίνας στη Βουλγαρία. Ο δίσκος υπογράφεται από την Lyra.
ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ
Αδελφή Βεατρίκη
Αποκατάσταση - επιμέλεια μουσικού κειμένου: Βύρων Φιδετζής Προετοιμασία: Δημήτρης Γιάκας Πρίγκιπας Μπελλιντόρ: Βαγγέλης Χατζησίμος Ηγουμένη/μικρή Αλλέτ:Βαρβάρα Τσαμπαλή Αδελφή Εγκλαντίν :Αλμπένα Γκίνεβα Αδελφή Κλεμάνς :Στελιάνα Χιντάλοβα Αδελφές: Νεβένα Σκορντίνοβα Γκάλια Πάβλοβα και Ροζίτσα Χρίςτοβα Ο Εφημέριος :Μάριο Κούλεβ |
Ιδού η υπόθεση του έργου.
Δέκατος τέταρτος αιώνας. Στα περίχωρα της Λουβαίν, σε μοναστήρι η Βεατρίκη προσεύχεται μπροστά στο άγαλμα της Παρθένου που έχει αναλάβει να προσέχει. Ο Μπελλιντόρ που την αγαπά της έχει προτείνει να τον ακολουθήσει κι αυτή δεν ξέρει τι πρέπει να κάνει. Αποκρούει βέβαια αρχικά τις επιθυμίες του αλλά επειδή κι αυτή τον αγαπάει, ζητάει σημάδι από την Παναγία να της δείξει τι θα όφειλε να κάνει. Αποθέτει το πέπλο και τον μανδύα στα πόδια του αγάλματος και ζητάει ένα μήνυμα για να βοηθηθεί στην απόφαση της. Η Παναγία όμως δεν στέλνει μήνυμα και αυτό η Βεατρίκη το εκλαμβάνει σαν άδεια να αθετήσει τον όρκο προς το μοναστήρι και να ακολουθήσει τον πρίγκιπα της. Το άγαλμα στη δεύτερη πράξη ζωντανεύει, φοράει τα ρούχα της Βεατρίκης που είχε εκείνη αφήσει στα πόδια του και με τη μορφή της κοπέλας, μοιράζει ρούχα στους φτωχούς της περιοχής. Μερικοί από αυτούς την είχαν όμως συναντήσει το πρωί που έφευγε με το άλογο του πρίγκιπα Μπελλιντόρ. Η Ηγουμένη εξ άλλου διαπιστώνει ότι την ίδια ώρα έχει κλαπεί και το άγαλμα της Παρθένου. Υπεύθυνη βεβαίως θεωρεί την Αδελφή Βεατρίκη. Ο ιερέας επιβάλλει ποινή μαστιγώματος στην Βεατρίκη. Καθώς την δένουν προετοιμάζοντας την ποινή της, γίνεται το θαύμα: τα σκοινιά μεταμορφώνονται σε λουλούδια και ψαλμωδίες γεμίζουν τον ουρανό. Όλοι έχουν πια πιστέψει ότι η Αδελφή Βεατρίκη είναι Αγία.
Στην τρίτη πράξη το άγαλμα ξαναβρίσκεται στην θέση του και τα ρούχα της πραγματικής Βεατρίκης στα πόδια του. Αυτή μπαίνει τρικλίζοντας και γονατίζει συντετριμμένη. Έχουν περάσει 25 χρόνια από τη στιγμή που ο Μπελλιντόρ αφού ικανοποίησε την επιθυμία του να την πάρει μαζί του, την εγκατέλειψε οδηγώντας τη στην εξαθλίωση. Αυτή προσπαθεί να διηγηθεί στις Αδελφές τη ζωή της όλα αυτά τα φρικτά χρόνια, αλλά δεν μπορεί να την πιστέψει καμιά, αφού νόμιζαν ότι ζούσε ανάμεσά τους όλα αυτά τα χρόνια. Είναι όμως αργά.. η Βεατρίκη πεθαίνει μπροστά στο άγαλμα της Προστάτιδας Παναγίας που ψάλλει ότι δεν υπάρχει αμάρτημα εκεί που η αγάπη προσεύχεται και παρακαλάει.
ΑΚΟΥΣΤΕ ΣΤΟ ΤaR-radio.com: |
Έφη Αγραφιώτη
effie@tar.gr
(επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας)