[μουσικές αναφορές] MARIA AGATA SZYMANOWSKA
(της Έφης Αγραφιώτη)

MARIA AGATA SZYMANOWSKA

(Βαρσοβία, Δεκέμβριος 1789 — Αγία Πετρούπολη, Ιούλιος 1831)

Θρυλική συνθέτρια και πιανίστρια από την Πολωνία «ο θηλυκός Χούμελ» σύμφωνα με τον χαρακτηρισμό του Γκαίτε, που μελέτησε με εξαίρετους δασκάλους και εντυπωσίασε για τα εκφραστικά της μέσα από πολύ μικρή. Από το 1815, όταν έπαιξε στη Βιέννη η φήμη της άρχισε να απλώνεται παντού στην Ευρώπη. Το 1822 μετά από συναυλίες της στη Ρωσία, όπου έπαιξε συνθέσεις του Χούμελ και του Μότσαρτ, προσεκλήθη επισήμως από τον τσάρο Αλέξανδρο τον πρώτο να ζήσει εκεί, κάτι που πραγματοποίησε το 1828 με το να εγκατασταθεί στην Αγία Πετρούπολη όπου δίδαξε τα επόμενα τρία χρόνια. Ενδιαμέσως, από το 1822 μέχρι το 1828  επέστρεψε στη Πολωνία, έπαιξε για σπουδαίους ακροατές στη Γερμανία, το Βέλγιο και τη Γαλλία  και σε μεγάλες αίθουσες συναυλιών της Αγγλίας, ενώ ο εκδότης Μπράιτκοπφ τύπωσε τις συνθέσεις της για πιάνο, που ήδη δεν ήταν και λίγες. Είναι γνωστός ο θαυμασμός του Γκαίτε γι αυτήν, ο ποιητής της αφιέρωσε μάλιστα το ποίημα Aussöhnung.(Die Leidenschaft bringt Leiden! - Wer beschwichtigt,Beklommnes Herz, dich, das zu viel verloren?Wo sind die Stunden, überschnell verflüchtigt?... κλπ). Αργότερα μέγας θαυμαστής της υπήρξε και ο Πούσκιν. Το 1831 στην μεγάλη επιδημία χολέρας πέθανε, αρκετά νέα και πολύ δημιουργική.

Στις συνθέσεις της εκφράζεται με πληθωρικό ρομαντικό ταμπεραμέντο αλλά χωρίς να ξεπερνά τον κλασικισμό στη δομή των κομματιών. Να μη ξεχνάμε ότι έγραφε στη καρδιά του ρομαντισμού, μεσουρανούντος του Σοπέν, του Πλεγιέλ, του Γκλίνκα  και του δασκάλου της, του Τζων Φήλντ, κάτι που μαζί με το γεγονός ότι ήταν γυναίκα, είναι φυσικό να της δημιουργούσε την ανάγκη να ισορροπεί ανάμεσα στα παλιά και τα νέα αισθητικά χαρακτηριστικά.

Έφη Αγραφιώτη
effie@tar.gr