Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΕΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΙΤΛΟΥΣ ΣΠΟΥΔΩΝ…
Ο λόγος της δικής μου παρεμβολής, στη συζήτηση για την πιθανή αλλαγή καθεστώτος στις μουσικές σπουδές της χώρας μας, ήταν η παραίνεση του αγαπητού φίλου Κώστα Γρηγορέα. Μέχρι τότε δεν είχε τύχει να ενημερωθώ σχετικά, και παρόλο που από την πρώτη στιγμή θέλησα να επέμβω, ωστόσο αποφάσισα να περιμένω, να ηρεμήσω από το αρχικό σοκ, αλλά και να επεξεργαστώ τις απόψεις των αγαπητών, αξιολογότατων φίλων και κιθαριστών, που είχαν από την αρχή το θάρρος της δημόσιας θέσης.
Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε καλά κάποιους σπουδαστές κιθάρας, οι οποίοι, παρόλο που ήταν μέτριοι, αποφοίτησαν με διπλώματα και πτυχία κιθάρας, από επιφανή ιδρύματα της χώρας μας. Κάποιοι μάλιστα πήραν μπόλικα Α και Β βραβεία, στις διπλωματικές τους εξετάσεις, συνέχισαν τις σπουδές στους σε πανεπιστήμια του εξωτερικού (ή και στα ελληνικά τμήματα μουσικών σπουδών), παραμένοντας πάντα μέτριοι κιθαριστές. Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε κάποιους απόφοιτους ωδείων αλλά και πανεπιστημιακών τμημάτων Μουσικολογίας, οι οποίοι καμία ουσιαστική σχέση βαθιάς κατανόησης δεν έχουν με τη μουσική, η μάλλον η μουσική δεν έχει καμία σχέση με αυτούς….
Δεν νομίζω πως υπάρχει κανείς που να πιστεύει πραγματικά ότι ο οποιοσδήποτε τίτλος σπουδών αντικατοπτρίζει την πραγματική αξία του φέροντος του τίτλου. Δεν έχει καμία σημασία για κάποιον να λέγεται διπλωματούχος κιθαριστής, του ωδείου ή του πανεπιστημίου, εάν δεν παίζει καλά, εάν δεν είναι καλός μουσικός. Δε νομίζω ότι υπάρχει κανείς που να κρίνει κάποιον από το βιογραφικό του, το συχνότατα παραφουσκωμένο, και όχι από τις συναυλίες του, τις συμπράξεις του, τις ηχογραφήσεις του. Αλλά και στον μουσικολογικό χώρο, ποιος μουσικολόγος κρίνεται από τον διδακτορικό του τίτλο και όχι από τα γραπτά του, τα βιβλία του, την έρευνά του, τα άρθρα του; Στο πεδίο της διδασκαλίας ποιος δάσκαλος κρίνεται από τα προσόντα του και όχι από το επίπεδο των μαθητών του;
Έχω έναν προσωπικό φίλο, εξαιρετικά καταρτισμένο μουσικό σε διάφορα πεδία της επιστήμης, συνθέτη, τραγουδιστή και μουσικολόγο, ο οποίος δεν έχει κανέναν τίτλο, σε κανένα επιστημονικό πεδίο, έχει ωστόσο σπουδάσει τη μουσική σε τέτοιο βάθος που πολλοί κάτοχοι προπτυχιακών και μεταπτυχιακών τίτλων δεν πρόκειται να γνωρίσουν. Γνωρίζω επίσης κιθαριστές που κάνουν διεθνή καριέρα, οι οποίοι είναι απόφοιτοι συνοικιακών ωδείων, και όχι του Κρατικού Θεσσαλονίκης, χωρίς να κατέχουν βαρύγδουπους τίτλους.
Είμαι λοιπόν πεπεισμένος ότι η μουσική δεν εξαργυρώνεται με λέξεις, κορνίζες και τίτλους τιμής, διότι απλούστατα η ίδια η μουσική δεν ενδιαφέρεται για αυτά τα πράγματα. Η δική μου πρόταση είναι να γίνει μια ριζική αναμόρφωση και αναβάθμιση των προγραμμάτων σπουδών των Ωδείων, στην κατεύθυνση όχι της απονομής ωραιότερων τίτλων, μεγαλύτερου κύρους, αλλά στην κατεύθυνση της “απονομής” ουσιαστικότερων γνώσεων. Και αυτό νομίζω ότι είναι το σημαντικό θέμα με το οποίο θα έπρεπε να ασχολούμαστε.
Το όλο όμως πρόβλημα ξεκινάει από τη στιγμή που συζητάμε για την επαγγελματική αποκατάσταση των μουσικών. Ωστόσο για τις προσλήψεις σε ιδιωτικά ωδεία τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει. Εάν κάποιος θέλει να προσληφθεί σε ένα ιδιωτικό ίδρυμα, αυτό δεν έχει να κάνει με την όποια ιεράρχηση των τίτλων σπουδών, αλλά από την διάθεση της διεύθυνσης του ωδείου, αλλά και την ικανότητα της διεύθυνσης του ωδείου να διακρίνει τον ικανό μουσικό.
Όσον αφορά τις προσλήψεις στο δημόσιο, η πρότασή μου έχει ως εξής: Να θεσπιστεί μία πανελλήνια εξέταση απονομής άδειας άσκησης επαγγέλματος μουσικού, ειδικά για το δημόσιο. Το κρίσιμο εδώ είναι να βρεθεί ένας τρόπος που θα κάνει τις εξετάσεις αυτές όχι μόνο αδιάβλητες αλλά και αξιόπιστες. Όποιος θέλει θα μπορεί να παίρνει μέρος εξεταζόμενος όχι φυσικά μόνο πάνω στο όργανο, αλλά και πάνω σε ειδικότερες και γενικότερες μουσικές και παιδαγωγικές γνώσεις. Κάτι τέτοιο έγινε εξάλλου και στον τελευταίο ΑΣΕΠ της χώρας μας, παρά τις όποιες ενστάσεις θα μπορούσε να έχει κανείς για το ποιόν της εξέτασης αυτής. Η επιτυχία στις εξετάσεις θα συνεπάγεται την δυνατότητα πρόσληψης στα κρατικά μουσικά ιδρύματα της χώρας μας (μουσικά σχολεία, κρατικά ωδεία). Επίσης ο τίτλος αυτός θα μπορούσε να έχει μία ισχύ κάποιας σχετικής ισοτιμίας με ακαδημαϊκό τίτλο, έτσι ώστε ο επιτυχών να μπορεί να συνεχίσει της σπουδές του σε πανεπιστήμια του εσωτερικού ή του εξωτερικού. Αυτό θα πρέπει όμως να είναι ανάλογο με τις επιμέρους συμφωνίες που θα κάνει το ελληνικό κράτος με τα ιδρύματα αυτά.
Δημήτρης Κοτρωνάκης
20 Απριλίου 2016
http://www.kotronakis.com/
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου)