[παλαιά μουσική] 1o Χριστουγεννιάτικο Φεστιβάλ Παλαιάς Μουσικής
(του Γεράσιμου Χοϊδά)

1o Χριστουγεννιάτικο Φεστιβάλ Παλαιάς Μουσικής
από το classicalmusic.gr

Τη Δευτέρα 18 Δεκεμβρίου έληξε η 1^η διοργάνωση του  Χριστουγεννιάτικου Φεστιβάλ Παλαιάς Μουσικής. Μέχρι τώρα δεν υπήρχε στη χώρα μας ένας κύκλος συναυλιών σε τακτική βάση αφιερωμένος στη μουσική της Αναγέννησης και του Μπαρόκ, ερμηνευμένη σε όργανα εποχής. Στην Ευρώπη, αλλά και σε πολλές άλλες χώρες, τέτοιες διοργανώσεις κυριαρχούν εδώ και χρόνια στο χώρο της κλασικής μουσικής. Από αυτή την άποψη λοιπόν, το Χριστουγεννιάτικο Φεστιβάλ Παλαιάς Μουσικής είναι  μία σημαντική διοργάνωση, ένας θεσμός που όλοι οι λάτρεις αλλά και οι μουσικοί χαιρετίζουμε με ικανοποίηση.

Το φετινό 1^ο φεστιβάλ έλαβε χώρα μεταξύ 15 και 18 Δεκεμβρίου στο Ινστιτούτο Γκαίτε στην Αθήνα. Η ονομασία «Χριστουγεννιάτικο» λοιπόν, αναφέρεται κυρίως στην περίοδο διεξαγωγής του. Διοργανωτής ήταν ο δικτυακός τόπος classicalmusic.gr και ο ιδρυτής του Θανάσης Χατζηθεοδωρίδης. Με θλίψη παρατηρήσαμε την απουσία χορηγών, όταν μάλιστα πάμπολλοι ιδιωτικοί φορείς καυχώνται πως είναι «χορηγοί πολιτισμού». Ποιου ακριβώς όμως πολιτισμού, και ποιας ηπείρου, σας αφήνω να το κρίνετε μόνοι σας. Υπήρχε πάντως στήριξη όσον αφορά την επικοινωνία, ενώ το πολύ καλό τσέμπαλο που χρησιμοποιήθηκε ήταν προσφορά του Ωδείου Kodaly.

Στις συνολικά επτά συναυλίες του πήραν μέρος σημαντικοί Έλληνες καλλιτέχνες του χώρου, αλλά και μουσικοί από το εξωτερικό. Το πρόγραμμα ήταν ποικίλα διαμορφωμένο, με έμφαση στη μουσική δωματίου. Σχήματα όπως οι Lyrae Cantus (μεσαιωνική και αναγεννησιακή μουσική), το   Σύνολο Μπαρόκ Sinfonia και το Concerto Ellenico αποτέλεσαν τις πολυπληθέστερες καλλιτεχνικές εμφανίσεις. Οι καλλιτέχνες Σίμος Παπάνας (μπαρόκ βιολί), Άγγελος Ρεπαπής (βιόλα ντα γκάμπα) και Κατερίνα Κτώνα (τσέμπαλο) ερμήνευσαν έργα του μπαρόκ που για πρώτη φορά ακούγονται στη χώρα μας με όργανα εποχής, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα πρωτόγνωρη κατά γενική ομολογία για το ελληνικό κοινό.  Σε άλλη εμφάνιση, η τσεμπαλίστα Κατερίνα Μιχοπούλου και ο βιολίστας Ανδρέας Γεωργοτάς παρουσίασαν στο κοινό λιγότερο γνωστά έργα της αγγλικής μπαρόκ μουσικής, και ο τσελίστας Δημοκλής Γκουνταρούλης παρουσίασε τη δική του ανάγνωση σε σουίτες για βιολοντσέλο του Ι. Σ. Μπαχ. Από τη διοργάνωση δεν έλειπε και το τραγούδι, με τη σοπράνο Μαρία Γεωργακαράκου, συνοδευόμενη από το Νίκο Παναγιωτίδη στη θεόρβη.

Το πρόγραμμα ήταν λοιπόν αρκετά πλούσιο για πρώτη διοργάνωση. Περιορίστηκε βέβαια σε ολιγομελή σχήματα, και λόγω του κόστους, αλλά και λόγω του χώρου ο οποίος επελέγη. Η αίθουσα του Ινστιτούτου Γκαίτε, αν και έχει τη σοβαρότητα και το κύρος για μια τέτοια διοργάνωση, δεν μπορεί να φιλοξενήσει μεγάλα σχήματα, και η χωρητικότητα της είναι αρκετά περιορισμένη. Επιπλέον, η ακουστική της είναι μάλλον ακατάλληλη για το είδος της μουσικής. Από το χώρο λείπει τελείως το ambience, η ατμόσφαιρα για τέτοιες εκδηλώσεις. Πρέπει βέβαια να ομολογήσουμε πως ένας καθ’ όλα κατάλληλος χώρος για ένα τέτοιο φεστιβάλ είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί στην Αθήνα. Γνώμη μου θα ήταν πως κάποιες από τις συναυλίες θα μπορούσαν να γίνονται σε κάποια εκκλησία, όπως είναι η Γερμανική Εκκλησία του Χριστού στην οδό Σίνα.

Η προσέλευση του κόσμου ήταν ικανοποιητική, και σε ορισμένες περιπτώσεις άγγιζε την πληρότητα. Το γεγονός αυτό αφενός καταδεικνύει την επιτυχία του φεστιβάλ (λαμβάνοντας υπόψη πως και η προβολή δεν ήταν μεγάλη), και αφετέρου την ύπαρξη κοινού για τη συγκεκριμένη μουσική, κάτι που μας γεμίζει ελπίδες για το μέλλον του θεσμού.
Δεν θα προχωρήσω εδώ σε κριτική των συναυλιών, μιας και δεν τις παρακολούθησα όλες. Σε γενικές γραμμές όμως μπορούμε να πούμε πως σε αυτή την 1η διοργάνωση εκφράστηκαν σχεδόν όλες οι «φωνές» της παλαιάς μουσικής στη χώρα μας, και η παλαιότερη σχολή, αλλά και η νεότερη, πιο ενημερωμένη. Η ποιότητα ήταν σίγουρα σε τουλάχιστον  ικανοποιητικά επίπεδα για την κάθε μία από τις συναυλίες. Για την επόμενη διοργάνωση, θα θέλαμε να δούμε περισσότερους νέους Έλληνες καλλιτέχνες του είδους, από τους πολλούς και πολλά υποσχόμενους μουσικούς μας που σπούδασαν και ειδικεύτηκαν στην παλαιά μουσική στο εξωτερικό. Υπάρχουν πληροφορίες πως στην επόμενη διοργάνωση θα δούμε και ορχηστρικά σύνολα με όργανα εποχής, πράγμα που δείχνει τα σχέδια των διοργανωτών για ένα θεσμό με προοπτική.
Σε αναμονή για τη συνέχεια, περισσότερες πληροφορίες για τη διοργάνωση και το πρόγραμμα μπορείτε να δείτε στην ιστοσελίδα του φεστιβάλ http://www.christmasearlymusic.com/ .

Γεράσιμος Χοϊδάς
gerasimoshoidas@tar.gr
(31 Δεκεμβρίου 2006)