Μια εξαιρετική σύγχρονη όπερα:
Ainadamar του Osvaldo Golijov.
DG 00289 477 6165GH
Κυκλοφόρησε πρόσφατα από την δισκογραφική εταιρεία Deutsche Grammophone, μια νέα όπερα. Συνθέτης ο Osvaldo Golijov (προφέρεται Γκόλιχοβ).
Η όπερα ονομάζεται Ainadamar, που σημαίνει στα αραβικά «πηγή των δακρύων».
Και έχει θέμα της την εκτέλεση ,από τους φαλαγγίτες του Φράνκο, του Ισπανού ποιητή Federico Garcia Lorca, πριν από 70 χρόνια. Τον Αύγουστο 1936.
Τοποθεσία της εκτέλεσης του Λόρκα, η Ainadamar (λίγο έξω από την Γρανάδα).
Έχουν περάσει σχεδόν 30 χρόνια και η μεγάλη ηθοποιός Margarita Xirgu, φίλη του Λόρκα ,ανεβάζει στην Ουρουγουάη το έργο του Mαriαna Pineda. Αναπολεί τότε τις τελευταίες ημέρες του Λόρκα και τον θάνατο του. Αυτή είναι σε αδρές γραμμές η ιστορία της όπερας.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως έχει η μουσική του Γκόλιχοβ. Γεννήθηκε στην Αργεντινή το 1960, από γονείς Εβραίους της Ανατολικής Ευρώπης. Πρόκειται για ένα συνδυασμό πολιτισμών, ένα χωνευτήρι, που έχει δώσει πολλούς μουσικούς καρπούς, όπως τον συνθέτη Luis Bacalov ,τον μεγάλο πιανίστα και μαέστρο Daniel Barenboim κ.α.
Ο Γκόλιχοβ έδωσε εξαίρετα δείγματα προσωπικής μουσικής γλώσσας με τα’’ Κατά Μάρκον πάθη’’, όπου χρησιμοποιεί στοιχεία λατινοαμερικάνικα, εβραϊκά μοτίβα κ.α.
Επίσης ο κύκλος τραγουδιών του Ayre, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από την DG, είχε ιδιαίτερη επιτυχία από κοινό και κριτική. Η κριτική ήταν επίσης ομόφωνα εγκωμιαστική για το Ainadamar, και αυτό για έργο σύγχρονου συνθέτη είναι αρκετά ενθαρρυντικό.
Η όπερα παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2003 στο φεστιβάλ Tanglewood στη Βοστόνη. Σε δεύτερη αναθεωρημένη μορφή, το 2005 στην όπερα της Σάντα Φε.
Η μουσική γλώσσα του Γκόλιχοβ χαρακτηρίζεται από την χρήση πολλών τεχνολογικών στοιχείων, όπως laptop, ηχογραφημένα αρχεία ραδιόφωνου, πυροβολισμοί, επίσης μεγάλη ποικιλία κρουστών (μαρίμπα, ξυλόφωνα, κ.α.) Επίσης η γραφή για τις φωνές είναι αντισυμβατική. Όλα είναι στην υπηρεσία της δραματουργίας. Η ατμόσφαιρα μυστηρίου, νοσταλγίας, πένθους, τρόμου, κατακλύζει όλο το έργο και μας υποβάλλει σε μια ακρόαση γοητευτική και λυτρωτική.
Η όπερα μπορούμε να πούμε ότι έχει δομηθεί γύρω από τον χαρακτήρα της Xirgu, και αυτό γιατί τον τραγουδά η - κατά κάποιο τρόπο- μούσα τού Γκόλιχοβ, η σοπράνο Dawn Upshaw. Η ερμηνεία της συγκλονίζει. Φωνή που πάλλεται από πάθος και πόνο, κλαίει, εκστασιάζεται. Εξαιρετική και η τραγουδίστρια που έχει τον ρόλο του Λόρκα, Kelley Ό Connor.
H επιλογή του Γκόλιχοβ για τον εκτελεστή του Λόρκα είναι αριστουργηματική: τον υποδύεται ένας τραγουδιστής του φλαμένκο. Οι κραυγές του καθώς αναζητά τον ποιητή, παγώνουν το αίμα.
Σημαντικό ρόλο έχει δώσει ο Γκόλιχοβ και στην κιθάρα. Έχουμε ένα κιθαριστή φλαμένκο και δυο κλασσικούς. Τους William Kanengiser και Andrew York από το σύνολο La Guitar quartet.
Ainadamar: Πρόκειται για ένα αριστουργηματικό έργο. Θα σας γοητεύσει και θα σας συγκινήσει. Μην το αγνοήσετε.
Osvaldo Golijov(1960) :Ainadamar
An Opera in Three Images
Atlanta Symphony Orchestra (Robert Spano)
DG 00289 477 6165GH
Τάκης Ατσιδάκος
(μουσικοπαιδαγωγός-κιθαριστής)
Ιανουάριος 2007