΄
ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΩΝ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
(Της Σουλτάνας - Άννας Αφεντούλη)
Θα ξεκινήσω την πρότασή μου, η οποία χωρίζεται σε 3 σκέλη, κάνοντας μια εισαγωγή. Η μουσική μπορεί να είναι τέχνη όταν εκφράζεται στο κοινό, στηρίζεται όμως σε επιστήμες όταν πρόκειται να διδαχθεί.
Το ελληνικό κράτος μέχρι το 1998 που ιδρύθηκε το πρώτο πρακτικό τμήμα εξειδίκευσης οργάνου στο πανεπιστήμιο Μακεδονίας, χορηγούσε αναγνωρισμένους τίτλους σπουδών μουσικών οργάνων μέσω των αναγνωρισμένων ωδείων και των μουσικών σχολών.Εντός χώρας δεν υπήρχε δυνατότητα να λάβει κάποιος ανώτερο τίτλο από αυτόν του διπλώματος δεξιοτεχνίας. Ως ανώτερο λοιπόν τίτλο το κράτος χορηγούσε το πτυχίο και ως ανώτατο το δίπλωμα.
Για να διαβαθμίσουμε έναν τίτλο σπουδών, θα πρέπει να γνωρίζουμε επακριβώς τι συμβαίνει σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης, τί μας παρέχει το ίδιο το κράτος, από πότε μας το παρέχει και φυσικά να μην αγνοούμε τη διαφορετικότητα όλων των κλάδων. Όλες οι σπουδές, σε όλους τους τομείς δεν έχουν τον ίδιο βαθμό δυσκολίας. Άλλες είναι πιο πρακτικές, άλλες πιο θεωρητικές, άλλες πιο σύνθετες και άλλες πιο απλές.
Λαμβάνοντας υπ όψιν ότι ένας μαθητής που έχει ήδη περάσει σε μουσικό τμήμα κατόπιν πανελληνίων εξετάσεων, οφείλει να εξεταστεί εκ νέου για να εισαχθεί στην ειδίκευση ( άρα μπορεί και να μην γίνει δεκτός, άρα να μην ειδικευτεί, άρα να μην φαίνεται πουθενά και να μην πιστοποιείται με κανέναν σημαντικό τρόπο η γνώση του πάνω σε κάποιο μουσικό όργανο) τίθενται τα παρακάτω ερωτήματα.
- Τί επίπεδο μουσικού οργάνου πρέπει να έχει ένας μαθητής για να περάσει στην ειδίκευση;;;
- Μπορεί να περάσει κάποιος τις εξετάσεις εξειδίκευσης με βασικές μουσικές γνώσεις οργάνου;;;
- Μπορεί να περάσει κάποιος στο πανεπιστήμιο έχοντας βασικές γνώσεις μουσικού οργάνου και ολοκληρώνοντας τις σπουδές του να έχει επίπεδο ίσο με αυτό του πτυχίου ή διπλώματος που χορηγούν τα αναγνωρισμένα ωδεία;;;;;
- Ενας απόφοιτος μουσικολόγος που έχει τις υποχρεωτικές γνώσεις που απαιτούνται σε κάποιο μουσικό όργανο, μπορεί να διδάξει ένα πτυχίο μουσικού οργάνου ή ένα δίπλωμα;;;;
- Ενας πτυχιούχος καθηγητής ωδείου, που κατέκτησε τον τίτλο σπουδών με έργα που δεν είχαν υψηλό βαθμό δυσκολίας, χρίζεται ικανός να διδάξει έναν μαθητή με ιδιαίτερο ταλέντο;;;;;
Έχοντας απαντήσει ο καθένας με ειλικρίνεια τις παραπάνω ερωτήσεις καταθέτω την πρότασή μου.
ΣΚΕΛΟΣ Α’
● Κάτοχοι διπλωμάτων δεξιοτεχνίας από αναγνωρισμένα ωδεία της χώρας μέχρι το 2007 ( ημερομηνία σχετικά πρόσφατη αναλογιζόμενοι τα χρόνια σπουδών του πρώτου του μαθητή ως σήμερα) αναβαθμίζονται σε επίπεδο 7 ( master)
● Κάτοχοι πτυχίου μουσικού οργάνου από αναγνωρισμένα ωδεία της χώρας μέχρι και το 2005, αναβαθμίζονται σε επίπεδο 6 ( bachelor)
Οι κάτοχοι των παραπάνω τίτλων σπουδών υποχρεούνται να καταθέσουν σχετικό φάκελο αποδεικνύοντας την εργασιακή τους εμπειρία, στοιχεία της καλλιτεχνική τους πορείας και οτιδήποτε σημαντικό αφορά τη μουσική τους δραστηριότητα έτσι ώστε να αποφευχθεί να δοθεί αξία σε τίτλους που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ποτέ ως τώρα.
ΣΚΕΛΟΣ Β’
● Κάτοχοι πτυχίων, αναγνωρισμένων ιδρυμάτων , από την παραπάνω ορισμένη χρονολογία μέχρι σήμερα, ορίζονται επίπεδο 5 ( επάρκεια σπουδών) και έχουν τις εξής επιλογές: Α) Να αναβαθμίσουν τους τίτλους σπουδών τους σε επίπεδο 6 με τον ήδη υπάρχοντα τρόπο( εξετάσεις διπλώματος) Β) Περιορισμός διδασκαλίας ως Α’ ή Β’ ανωτέρα με το υπάρχον σύστημα ( 1 επίπεδο εξετάσεων σύμφωνα με την προσωπική μου πρόταση που αναφέρεται παρακάτω)
● Κάτοχοι διπλωμάτων δεξιοτεχνίας από αναγνωρισμένα ωδεία, από την ορισμένη χρονολογία μέχρι σήμερα, ορίζονται σε επίπεδο 6 ( bachelor)
● Ειδίκευση οργάνου(με επίσημες αναγνωρισμένες σπουδές) από μουσικά τμήματα πανεπιστημίου, αναβαθμίζονται σε επίπεδο 7 ( master), μόνο όσον αφορά το μουσικό όργανο επιλογής τους και όχι το υπόλοιπο κομμάτι των σπουδών τους. Σε αυτό το σημείο, το πανεπιστήμιο έχει το δικαίωμα να διαμορφώσει το πρόγραμμα σπουδών του εφόσον το κρίνει απαραίτητο για να διατηρήσει το κύρος του.
ΣΚΕΛΟΣ Γ’
Λαμβάνοντας υπόψην πως:
1.κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης δεν έχει τις ίδιες ανάγκες
2. κάθε μαθητής, ανάλογα με την ηλικία την οποία ξεκινάει την επαφή του με την εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου, χρειάζεται διαφορετική προσέγγιση.
3. Κάθε καθηγητής έχει διαφορετικές ικανότητες και δεξιότητες
4.Τον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά εισάγονται στα μουσικά σχολεία( απλές ακουστικές ασκήσεις χωρίς απαραίτητη προηγούμενη μουσική γνώση)
Προτείνω το διαχωρισμό των ωδείων σε 2 επίπεδα
Επίπεδο 1:
Εκμάθηση οργάνου σε εκπαιδευτικό επίπεδο με κρατικές εξετάσεις πιστοποίησης γνώσεων( επίπεδο 5) για μαθητές ωδείων ή απόφοιτους μουσικών σχολείων επιπέδου Α’ ή Β’ ανωτέρας, που να αφορούν το όργανο επιλογής τους και να συμπληρώνονται από βασικά θεωρητικά μαθήματα.
Ο καθένας έχει δικαίωμα να λάβει γνώση από όποιον φορέα επιθυμεί, αλλά υποχρέωση να την πιστοποιήσει με τρόπο που να διασφαλίζεται το αδιάβλητο της διαδικασίας και η αξία της , σύμφωνα με ένα ενιαίο για όλους τους φορείς πρόγραμμα επιλογής ύλης και βαθμού δυσκολίας( υπάρχουν εξαιρετικά αξιόλογοι μουσικοί και μουσικοπαιδαγωγοί για να το ορίσουν αυτό) . Το πιστοποιητικό αυτό θα μπορεί πια να χρησιμοποιηθεί και ως προσόν για μαθητές που επιλέγουν διαφορετικούς κλάδους σπουδών όπως δάσκαλοι, νηπιαγωγοί, καθηγητές, ψυχολόγοι κ.ο.κ
Επίπεδο 2:
Μουσική ακαδημία
Φοίτηση 4ετής
● Κάθε μαθητής, εφόσον περάσει στις κρατικές εξετάσεις πιστοποίησης, θα έχει το δικαίωμα εισαγωγής στη μουσική ακαδημία του ωδείου.( μπορεί στο σημείο αυτό να γίνει διαχωρισμός του απλού πιστοποιητικού με την εισαγωγή στη μουσική ακαδημία, θέτοντας βαθμολογικά όρια)
● Αναθεώρηση της ύλης σπουδών( σε όλες τις βαθμίδες κατά την άποψή μου )
● Ενίσχυση των ωρών διδασκαλίας στο μουσικό όργανο της επιλογής του καθενός αλλά και σε άλλα ήδη υπάρχοντα μαθήματα όπως prima vista, μουσική δωματίου, συμμετοχή σε ορχήστρες, χορωδίες, πρακτικό διδασκαλείο κ.λπ.
● Εισαγωγή νέων μαθημάτων συναφή με την ανάπτυξη δεξιότητας που απαιτεί κάθε όργανο ξεχωριστά.
Τελικές εξετάσεις για απόκτηση τίτλου σπουδών, επίπεδο 6. (το πρόγραμμα σπουδών θα οριστεί από ανθρώπους αναγνωρισμένους για το παιδαγωγικό και μουσικό τους έργο με στοιχειοθετημένη πορεία στο χώρο της μουσικής εκπαίδευσης στη χώρα. Προσωπική μου άποψη κάτι ανάμεσα σε πτυχίο και δίπλωμα ώστε να καλυφθούν οι περισσότεροι σπουδαστές)
Όσον αφορά τον τρόπο διεξαγωγής των εξετάσεων οι επιτροπές θα έχουν τα ανάλογα προσόντα ανά επίπεδο, θα είναι πολυμελείς, θα ορίζονται κατόπιν κλήρωσης και όχι επιλογής, θα έχουν διαφορετική εντοπιότητα (πέρα από τον καλλιτεχνικό διευθυντή της ακαδημίας και τον υπεύθυνο καθηγητή του σπουδαστή) ,θα υποστηρίζονται από κρατικούς εκπροσώπους και θα μαγνητοσκοπούνται (η μαγνητοσκόπηση είναι πρόταση της κ. Π.Φιρτινίδου, καθηγήτριας πιάνου και πρώην καλλιτεχνικής διευθύντριας του Δ. Ω. Βέροιας)
Εν κατακλείδι, κάθε καινοτομία σίγουρα κάποιους θα ευνοήσει και κάποιους θα αδικήσει ενδεχομένως. Το σημαντικότερο όμως είναι να φτιάξουμε έναν πιο σωστό δρόμο για τα παιδιά μας χωρίς να αδικήσουμε σπουδαίους μουσικούς της χώρας. Αν θεωρήσουμε επίπεδο 5 τα διπλώματα δεξιοτεχνίας των ωδείων αυτόματα ανακηρυσσόμαστε ως χώρα μη ικανών ανθρώπων να έχουμε μουσική δεξιοτεχνία!
Αφεντούλη Σουλτάνα - Αννα
Πτυχιούχος πιάνου Δ.Ω. Βέροιας - Μουσικοπαιδαγωγός
Εκπρόσωπος της μεθόδου little piano school στην Ελλάδα
(εξειδικευμένη μουσική αγωγή με βάση το πιάνο από 16 μηνών και πάνω)
Υπεύθυνη μουσικού εργαστηρίου Little piano school- Greece
Afentouli.a@gmail.com
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου)
