(ροκ αναφορές)
RONNIE JAMES DIO
(1942-2010)
Το Νοέμβρη του περασμένου έτους, ο μεγάλος Ronnie James Dio, διαγνώστηκε με καρκίνο του στομάχου. Σύμφωνα με ανακοινώσεις, τις οποίες εξέδωσε μέσα στους επόμενους μήνες η σύζυγος και manager του, Wendy Dio, η κατάσταση της υγείας του βελτιωνόταν συνεχώς κάτι που καθιστούσε την επιστροφή του στο συναυλιακό σανίδι για τις καλοκαιρινές συναυλίες κάτι παραπάνω από εφικτή . Στις αρχές του Μάη όμως, οι Heaven & Hell (βλ. Black Sabbath), το group με το οποίο περιόδευε τα τελευταία χρόνια, ακύρωσε όλες τις καλοκαιρινές συναυλίες του και τελικά από το πρωί της 16ης Μαΐου 2010, το metal και ο σκληρός ήχος γενικότερα θρηνούν την απώλεια της μεγαλύτερης φωνής που ανέδειξε ποτέ η μουσική αυτή…
Η λιτή ανακοίνωση της Wendy Dio είχε ως εξής:
¨Today my heart is broken, Ronnie passed away at 7:45am 16th May. Many, many friends and family were able to say their private good-byes before he peacefully passed away. Ronnie knew how much he was loved by all. We so appreciate the love and support that you have all given us. Please give us a few days of privacy to deal with this terrible loss. Please know he loved you all and his music will live on forever.¨
(Wendy Dio)
Το Tar τιμώντας τον μεγάλο αυτόν τραγουδιστή, φιλοξενεί στις διαδικτυακές του σελίδες το παρακάτω αφιέρωμα-αναφορά στην μεγάλη καριέρα του εκλιπόντος…
Ο Ronald James Padavona, γεννημένος το 1942 και μεγαλωμένος στην Αμερική από ιταλικής καταγωγής οικογένεια ξεκίνησε από μικρός να ασχολείται με τη μουσική παίζοντας τρομπέτα και ήδη από τα γυμνασιακά του χρόνια, δραστηριοποιούνταν σε διάφορα συνοικιακά συγκροτήματα. Από τις αρχές της δεκαετίας του 60’ μετέτρεψε το όνομα του στο γνωστό πλέον σε όλους τους μουσικόφιλους Ronnie James Dio.
¨Dio¨ στην ιταλική γλώσσα σημαίνει ¨Θεός¨. Ίσως και να μην είναι τυχαίο που ο Αμερικανό-Ιταλός διάλεξε το όνομα αυτό όταν ξεκίνησε να κάνει τα πρώτα δειλά επαγγελματικά του βήματα. Διότι ήταν και πιθανότατα θα είναι για πάντα η μεγαλύτερη φωνή που ανέδειξε ποτέ ο σκληρός ήχος. Η φωνή που έκανε πολλούς heavy metal τραγουδιστές να θέλουν να τα παρατήσουν και να ασχοληθούν με άλλο επάγγελμα. Η φωνή που είχε τη δυνατότητα να ερμηνεύσει μουσικά θέματα παντός είδους, από τις μεγαλειώδεις μπαλάντες των Rainbow μέχρι τους πιο επικούς και δυναμικούς heavy metal ύμνους των Black Sabbath και του δικού του προσωπικού σχήματος.
Ο Dio είναι ο μοναδικός τραγουδιστής στην ιστορία της μουσικής αυτής, ο οποίος τραγούδησε τις συνθέσεις τριών εκ’ των κλασσικότερων δίσκων του heavy metal. Αναφέρομαι φυσικά στο ¨Rising¨ των Rainbow του μεγάλου Ritchie Blackmore, στο ανανεωτικό για τα 80’s ¨Heaven & Hell¨ των εφευρετών του heavy metal, Black Sabbath και τέλος στο album-ορόσημο της προσωπικής του μπάντας, ¨Holy Diver¨.
Για να εξετάσουμε την καριέρα του με μεγαλύτερη ευκολία, καλό θα ήταν να την χωρίσουμε σε 3 κατηγορίες:
Α. The Rainbow Years…
O Dio έγινε ευρύτερα γνωστός εν έτει 1975, όταν ο ιδρυτής των Deep Purple, Ritchie Blackmore, απογοητευμένος από τη funky κατεύθυνση του κατά τα άλλα εξαιρετικού ¨Stormbringer¨ (1974) αποχώρησε, δημιουργώντας τους Rainbow με μέλη των Elf, της μπάντας που άνοιγε τα χρόνια εκείνα συναυλίες των Purple αλλά παρά την κυκλοφορία 3 δίσκων και την αδιαμφισβήτητη μουσική της αξία, δεν είχε καταφέρει να κάνει ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία της. Ο μέχρι τότε άγνωστος Ronnie James Dio ανέλαβε λοιπόν τα φωνητικά και μέσα στο ίδιο έτος (1975) κυκλοφόρησε το ντεμπούτο album του συγκροτήματος, το εξαιρετικό και τρόπον τινά προέκταση του ήχου των Deep Purple, ¨Ritchie Blackmore’s Rainbow¨. Μέσα στο επόμενο έτος κυκλοφορεί ο κατά κοινή παραδοχή καλύτερος δίσκος των Rainbow, ¨Rising¨. Επικότητα, λυρικότητα, δυναμικότητα και οι ανατριχιαστικές ερμηνείες του Dio, όλα μαζί συνδυάστηκαν άψογα σε ένα δίσκο που πήγε τη μουσική αυτή πολλά βήματα μπροστά εξαλείφοντας την τότε προκατάληψη που θεωρούσε την κλασσική και τη Ροκ, δύο εκ διαμέτρου αντίθετα είδη μουσικής που δε θα μπορούσαν ποτέ να συνυπάρξουν. Ο Blackmore συνεργαζόμενος λοιπόν με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Μονάχου και έχοντας ως συνεργάτη τον πιο επικό και δυναμικό τραγουδιστή της ¨πιάτσας¨ ηχογράφησε το τραγούδι-απαρχή του Συμφωνικού Metal, ¨Stargazer¨.
H συνέχεια με το πιο εμπορικό αλλά εξαιρετικό, ¨Long Live Rock N’ Roll¨ (1978) ήταν ανάλογη, παρά τις διαφαινόμενες τριβές στις σχέσεις των Dio-Blackmore.
O ¨κοντός¨ ανέκαθεν επιθυμούσε οι στίχοι που τραγουδούσε να πραγματεύονται θέματα σχετικά με μάχες ανάμεσα σε γενναίους πολεμιστές, με μάγους και με δράκους κάτι που φαίνεται πως ο Blackmore δεν είχε την πρόθεση να εντάξει στα πιο εμπορικά από εκεί και έπειτα κομμάτια του. Έτσι, το τέλος της πρώτης ¨χρυσής¨ εποχής των Rainbow συντελέστηκε στις αρχές του 1979 με τον Dio να αποχωρεί και λίγους μήνες μετά να προσχωρεί στους Black Sabbath, από τους οποίους είχε επίσης αποχωρήσει την ίδια εποχή ο πρώτος τραγουδιστής τους, Ozzy Osbourne.
Β. The Sabbath Years…
Μαθητεύοντας δίπλα σε έναν από τους επιδραστικότερους και μεγαλύτερους hard rock κιθαρίστες όλων των εποχών (Ritchie Blackmore), o Dio προσπάθησε(και πέτυχε) εξ’ αρχής να μην τραγουδάει πάνω στις μελωδίες της κιθάρας αλλά πάνω σε φωνητικές γραμμές οι οποίες έδεναν με τα ακόρντα. Η επιλογή της μελωδίας των riff για τα φωνητικά ήταν για εκείνον ένας εφησυχασμός, τον οποίο και επέλεγε μονάχα όταν το απαιτούσε η φύση του κομματιού.
Ο παραπάνω ήταν ίσως και ο κυριότερος λόγος που οι Black Sabbath στους δύο δίσκους που ηχογράφησαν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 80’ με τον Dio ήχησαν τόσο διαφορετικοί και εξελιγμένοι σε σχέση με τους δίσκους της δεκαετίας του 70’.
Η ¨ανάπλαση¨ της μπάντας συντελέστηκε ακριβώς στην αυγή της δεκαετίας (1980) με το ¨Heaven and Hell¨ και τον μεγάλο τραγουδιστή να παραδίδει εκ νέου μαθήματα heavy metal ερμηνείας και να γράφει ορισμένους από τους πιο εμπνευσμένους στίχους του.
Ο Dio, προσχωρώντας στους Black Sabbath, έδωσε στο συγκρότημα ειδικότερα, αλλά και στη σκληρή μουσική γενικότερα, το απαραίτητο ¨σπρώξιμο¨ έτσι ώστε να μπει και να διανύσει τη χρυσή για εκείνην δεκαετία του 80’. Το επίσης εξαιρετικό ¨Mob Rules¨ (1981) αλλά και το ¨Live Evil¨ (1982) αποτέλεσαν τα επιστεγάσματα της συνεργασίας αυτής αφού το 1982 έχοντας αποχωρήσει και από τους Black Sabbath, δημιουργεί το προσωπικό του σχήμα και ηχογραφεί το μοναδικό ¨Holy Diver¨.
Από εκεί και έπειτα το line-up των Dio Years επανενώθηκε για δύο ακόμη φορές. Η μία εξ αυτών το 1992 για περιοδείες και την ηχογράφηση του ¨Dehumanizer¨ και η δεύτερη και πιο άδοξα λήξασα εξαιτίας του θανάτου του μεγάλου καλλιτέχνη, το 2006 με ξανά εκτεταμένες περιοδείες και την κυκλοφορία του εξαιρετικού και φρέσκου ¨The Devil You Know¨ (2009).
Γ. The Dio Years…
Οι Dio, ως προσωπικό σχήμα του τραγουδιστή, συνδύασαν με το ντεμπούτο τους, ¨Holy Diver¨ την επικότητα των Rainbow με τα βαρυμεταλλικά riffs των Black Sabbath, δημιουργώντας έτσι ένα album απαραίτητο για κάθε ενημερωμένη Rock δισκοθήκη. Το ¨Last in Line¨ (1984) δεν υστέρησε σε τίποτα απολύτως από τον προκάτοχο του, κάνοντας εμφανές πως ο Ronnie James Dio δικαιούνταν πλέον απόλυτα μια θέση στο πάνθεον της σκληρής μουσικής όχι μόνο για τις αξεπέραστες ερμηνείες του στους δίσκους των Rainbow και Black Sabbath αλλά και για τις δικές του προσωπικές δουλείες. Το συγκρότημα συνέχισε μέχρι και το 2006 - με ορισμένες φυσικά διακοπές ένεκα των προαναφερθέντων επανασυνδέσεων των Sabbath- να κυκλοφορεί δίσκους, live albums και να περιοδεύει ανά τον κόσμο.
Το heavy metal θρηνεί λοιπόν από εχθές μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες που ανέδειξε ποτέ. Τον άνθρωπο που πέρα από μερικές από τις πιο ανατριχιαστικές ερμηνείες της ιστορίας της σκληρής μουσικής, του χάρισε και το σήμα κατατεθέν του, το πασίγνωστο σε όλους ¨Devil Horns¨ με το σήκωμα του δείκτη και του μικρού δακτύλου του χεριού.
Rock in Peace….
‘‘The world is full of kings and queens
Who blind your eyes and steal your dreams
It’s heaven and hell’’
(Black Sabbath- “Heaven and Hell”)
Σταύρος Κουδουνάς
(koudounas.tar@gmail.com)
17 Μαΐου 2010
Επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας