ΣΤΑΘΗΣ ΜΑΥΡΟΜΜΑΤΗΣ (συνέντευξη στον Παναγιώτη Θεοδοσίου)

 ΣΤΑΘΗΣ ΜΑΥΡΟΜΜΑΤΗΣ
Ένας έλληνας δεξιοτέχνης του σαξοφώνου με διεθνή αναγνώριση

Το έργο του Στάθη Μαυρομμάτη είναι αρκετά γνωστό στην Ελλάδα, μια και ο ίδιος έχει συχνά εντυπωσιάσει το Αθηναϊκό μουσικόφιλο κοινό, αλλά και αυτό της Ελληνικής περιφέρειας, με τις εμπνευσμένες και άρτιες τεχνικά ερμηνείες του.
Από τις αίθουσες του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών ως τα κατά τόπους φεστιβάλ της Ελληνικής επικράτειας οι ερμηνείες του άφησαν την καλύτερη ίσως ηχητική ανάμνηση έργων τόσο από Έλληνες όσο και από ξένους συνθέτες.
Αυτό που είναι ίσως λιγότερο γνωστό είναι η ιδιαίτερα επιτυχημένη καριέρα του στο εξωτερικό. Από το 2004 ως σήμερα η Ιταλία (Lanciano, Palermo), η Κύπρος (Λευκωσία και Πάφος), οι Η.Π.Α. (Louisiana, Baton Rouge και Minneapolis), η Αυστρία (Linz), η Ρουμανία (Bucuresti), ο Καναδάς (Toronto, Thunder Bay) και η Τουρκία (Κωνσταντινούπολη) αποτέλεσαν μουσικούς προορισμούς που απέφεραν στον Έλληνα δεξιοτέχνη ένα ρεύμα διεθνούς αναγνώρισης. Κάτι τέτοιο γίνεται εύκολα φανερό από το πλήθος των ενθουσιωδών κριτικών που γράφτηκαν στον διεθνή τύπο για τις ερμηνείες του (μπορούμε να τις απολαύσουμε, ανάμεσα σε άλλα, στην αντίστοιχη σελίδα του προσωπικού διαδικτυακού του τόπου (http://www.stathismavro.gr/).

Η δισκογραφική του παρουσία βρίσκεται ήδη στην 2^η παραγωγή με το cd «Τρία Ελληνικά Κονσέρτα για Σαξόφωνο και Ορχήστρα Εγχόρδων» σε έργα Ντ. Κωνσταντινίδη, Ευ. Κoκκόρη και Δ. Νικολάου με τη συνεργασία της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της Βουλγαρικής Ραδιοφωνίας σε μουσική διεύθυνση Άλκη Παναγιωτόπουλου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι έχει προηγηθεί (2006) μια επίσης ενδιαφέρουσα δισκογραφική παραγωγή με τίτλο “Music for Saxophone, Piano & Percussion by Greek Composers” με την σύμπραξη των Χριστίνα Παντελή στο πιάνο και Δημήτρη Δεσύλλα στα κρουστά σε έργα Αλεξιάδη, Αστρινίδη, Κόκκορη, Λιγνού, Μάζη, Νικολάου, Παπαδάτου και Βισβίκη από την εταιρία “AKROASIS”

Η προγραμματισμένη πολύ ενδιαφέρουσα διπλή παρουσία του, με την ιδιότητα του διδάσκοντα, αλλά και αυτή του σολίστ στην Κωνσταντινούπολη τον ερχόμενο Μάιο στάθηκε η αφορμή για το παρόν άρθρο καθώς και την συνέντευξη που ακολουθεί.
Στις 27 Μαΐου ο Στάθης Μαυρομμάτης θα διδάξει στο Σεμινάριο Σαξοφώνου που διοργανώνεται στα πλαίσια του 1^ου Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής 2011στο Pera Music Hall της Κωνσταντινούπολης, ενώ την επόμενη ημέρα (28/5) οι επισκέπτες του Φεστιβάλ θα έχουν την ευκαιρία να τον ακούσουν με την συνοδεία της Χριστίνας Παντελή στο πιάνο σε έργα Ελλήνων και ξένων συνθετών (A. Ginastera, P. Iturralde, R. di Marino, Ντ. Κωνσταντινίδη, Κ. Λιγνού, Σπ. Παπαθεοδώρου, Π. Θεοδοσίου κ.α.)

Ας αφήσουμε όμως τον ίδιο να μας διαφωτίσει σχετικά με την καλλιτεχνική του δραστηριότητα, αλλά και τις αισθητικές του επιλογές:

1.     Αγαπητέ Στάθη, θα ήθελα αρχικά να ανατρέξεις πίσω στο παρελθόν και να μας πεις πώς ξεκίνησε η αγάπη σου για το σαξόφωνο και γενικότερα για τη μουσική;

 Ξεκίνησε σε πολύ μικρή ηλικία χάρις στον παππού μου, που ήταν μαέστρος και με μύησε στον κόσμο της μουσικής δίνοντάς μου την ευκαιρία να γνωρίσω διάφορα όργανα όπως πιάνο, κλαρίνο, φλάουτο, όμποε. Το όργανο όμως που μίλησε πραγματικά στην ψυχή μου και με ενθουσίασε από τις πρώτες του νότες, ήταν το σαξόφωνο!

 2.    Οι σπουδές των μαθηματικών είχαν επίδραση στον τρόπο που βλέπεις και ερμηνεύεις τη μουσική;

 Αναμφίβολα. Η άρρηκτη σχέση μουσικής και μαθηματικών ξεκινά από τους αρχαίους Έλληνες και συγκεκριμένα από τους Πυθαγόρειους που είχαν ταυτίσει την μουσική με τον χώρο των ‘αριθμών σε κίνηση’ ή αλλιώς με την ‘μεταβαλλόμενη αριθμητική’ (σε αντίθεση με την απλή αριθμητική η οποία εξέφραζε τον χώρο των αριθμών σε στασιμότητα). Επομένως θα μπορούσα να πω ότι, όσο πιο περίπλοκες και βαθιές είναι οι μαθηματικές σχέσεις που ερμηνεύουν τα φυσικά φαινόμενα άλλο τόσο περίτεχνες και μεγαλειώδεις γίνονται οι μουσικές συνθέσεις που εκφράζουν το συναίσθημα, την ψυχική διάθεση και την τέλεια ‘αρμονία’.

  3.     Τι ουσιαστικό έχεις αποκομίσει από τους δασκάλους σου;

 Είχα την τύχη να βρεθώ κοντά σε μεγάλους δασκάλους, ξεκινώντας από τον παππού μου, τον Θ. Αραπίδη και τον Στ. Κιοσόγλου. Ο τελευταίος μου έμαθε την σημασία της ποιότητας του ήχου και της έκφρασης στο σαξόφωνο και μου έδωσε όλα εκείνα τα εφόδια για να δημιουργήσω κάτι δικό μου. Ακολούθησαν ο Jean Yves Fourmeau και ο Eugene Rousseau που ουσιαστικά άνοιξαν τα φτερά μου σε ένα διεθνές επίπεδο και διεύρυναν τις μουσικές αναζητήσεις μου πάνω στο όργανο . Και βέβαια, να μην ξεχάσω τον καθηγητή μου στα ανώτερα θεωρητικά τον Γιάννη Ιωαννίδη που άλλαξε όλη τη φιλοσοφία μου περί μουσικής και όχι μόνο.

  4.     Το σαξόφωνο είναι ένα όργανο περισσότερο δημοφιλές από τον χώρο της jazz και του αυτοσχεδιασμού. Έχοντας πλήρη θεωρητική κατάρτιση πώς και δεν ασχολήθηκες με την πιο μοντέρνα του «πλευρά»;

Γιατί σήμερα αν θέλεις να είσαι ανταγωνιστικός και να φτάσεις ψηλά στο αντικείμενό σου πρέπει να εστιάσεις σε ένα είδος. Και η κλασσική και η jazz απαιτούν πολλά χρόνια σπουδών για να μπορείς να σταθείς δίπλα στους καλύτερους και είναι σχεδόν αδύνατο να κάνεις καριέρα αξιώσεων και στα δύο, ιδιαίτερα στο εξωτερικό. Φυσικά δεν απαρνιέμαι την μοντέρνα πλευρά του σαξοφώνου, θα έλεγα ότι ,προς το παρόν τουλάχιστον, αρκούμαι στο να τη ‘φλερτάρω’, ιδίως όταν παίζω με το κουαρτέτο σαξοφώνων.

  5.     Έχεις δεχθεί ως ερμηνευτής θετικές κριτικές από μεγάλους του είδους, διεθνώς. Τι επίδραση έχουν στην ερμηνευτική σου τακτική και κατά πόσο σε «αλλάζουν» οι κριτικές που γράφονται για σένα – καλές ή κακές;

 Πιστεύω ότι από όλες τις κριτικές, καλές ή κακές, έχεις πάντα κάτι να πάρεις. Η κακή κριτική, όταν είναι καλοπροαίρετη, σε προβληματίζει και σε βάζει σε μια διαδικασία αυτοκριτικής από την οποία σίγουρα γίνεσαι καλύτερος. Η καλή κριτική από την άλλη σου δίνει δύναμη και πίστη ότι βαδίζεις στο σωστό δρόμο.
Πάντως, ανεξάρτητα από κριτικές ή σχόλια, πιστεύω ότι ένας ερμηνευτής πρέπει να έχει ένα και μόνο στόχο : να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες του, που ο ίδιος γνωρίζει καλύτερα από κάθε άλλον και να ξεπεράσει τον ίδιο του τον εαυτό.

 6.     Πλήθος σημαντικών Ελλήνων συνθετών από την παλαιότερη, αλλά και νεότερη γενιά έχουν γράψει για – και έχουν αφιερώσει σε - σένα έργα τους, πολλά από τα οποία έχεις ερμηνεύσει σε παγκόσμια πρώτη. Πώς κρίνεις ως ερμηνευτής την  Ελληνική λόγια μουσική παραγωγή σήμερα;

 Είναι δύσκολο να απαντήσουμε σε αυτή την ερώτηση σήμερα γιατί βρισκόμαστε σε ένα μεταβατικό στάδιο. Πάντως, επειδή έχω ερμηνεύσει πολλά  έργα Ελλήνων Μουσουργών πρέπει να πω ότι υπάρχουν αρκετές  αξιόλογες συνθέσεις που μπορούν να σταθούν στο διεθνές ρεπερτόριο. Πιστεύω ότι, με σημείο αναφοράς το ήδη υπάρχον πλούσιο μουσικό υλικό, οι νέοι συνθέτες πρέπει να αναζητήσουν καινούργιους δρόμους που θα κεντρίσουν το κοινό και θα μιλήσουν κατευθείαν στην ψυχή του.

 7.     Θα ήθελες να μας μιλήσεις για τις συνεργασίες σου καθώς και για τα σύνολα που έχεις δημιουργήσει (Κουαρτέτο Σαξοφώνων «ΑΚΡΟΑΜΑ», «Ολυμπιακό Τρίο», βιολί – σαξόφωνο – πιάνο);

 Καταρχάς έχω συνεργαστεί σχεδόν με όλες τις ελληνικές ορχήστρες και περισσότερο με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών (με την οποία είχα την τιμή να παίξω και δύο φορές ως σολίστ), γεγονός που μου επέτρεψε να γνωρίσω καλά και την συμφωνική πλευρά του σαξοφώνου. Σημαντικοί  σταθμοί ήταν σίγουρα και οι συνεργασίες μου ως σολίστ με την Louisiana Sinfonietta, τη Thunder Bay Symphony Orchestra, την Κρατική Ορχήστρα της Κύπρου και την Συμφωνική Ορχήστρα της Βουλγαρικής Ραδιοφωνίας, με την οποία ηχογράφησα και το τελευταίο μου cd.

Το κουαρτέτο σαξοφώνων ‘Ακρόαμα’ ,που αριθμεί ήδη σχεδόν 10 χρόνια ζωής ,είναι ένα ευέλικτο μουσικό σχήμα με μεγάλο εύρος ρεπερτορίου (από την προκλασσική και κλασσική μουσική έως την σύγχρονη εποχή και τη τζάζ) . Έτσι μέχρι σήμερα έχουμε παίξει σε πολλά διαφορετικά μέρη, όπως ανοικτά και κλειστά θέατρα, φεστιβάλ, ωδεία, μουσικές σκηνές, τζαζ clubs κ.α. με μεγάλη ανταπόκριση από το κοινό.
Τέλος, το Ολυμπιακό Τρίο είναι ένα σπάνιο σχήμα μουσικής δωματίου όπου μέσα από ένα μοναδικό συνδυασμό ηχοχρωμάτων, το πιάνο ενώνει το λαϊκό και πνευματικό μουσικό στοιχείο του βιολιού και του σαξοφώνου. Στο ρεπερτόριό μας έχουμε συνθέσεις Ελλήνων και ξένων δημιουργών που ή προϋπήρχαν ή γράφτηκαν ειδικά για μας καθώς και μεταγραφές κλασικών έργων.

 
«Ολυμπιακό Τρίο»

8.     Ποιο είναι το ειδικότερο θέμα του σεμιναρίου που θα κάνεις στο Σεμινάριο Σαξοφώνου που διοργανώνεται στα πλαίσια του 1^ου Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής 2011στο Pera Music Hall στην Κωνσταντινούπολη στις 27 Μαϊου;

 Παρουσίαση του οργάνου (ζητήματα τεχνικής, όπως staccato, vibrato κ.α., ήχος και έκφραση, σύγχρονες τεχνικές όπως, altissimo, multiphonics κ.α., η θέση του σαξοφώνου στη σύγχρονη μουσική) και ακρόαση των μαθητών

9. Διδάσκεις ήδη αρκετά χρόνια, έχοντας μάλιστα στο ενεργητικό σου ένα σημαντικό έργο στον εκπαιδευτικό χώρο. Θα θέλαμε να μας περιγράψεις την εικόνα που έχεις για την εκπαίδευση του σαξοφώνου στην Ελλάδα σήμερα, αλλά και ειδικότερα την προσωπική σου επαφή με τους δικούς σου μαθητές.

Δυστυχώς θα ξεκινήσω, λέγοντας ότι ακόμα και σήμερα η διαδικασία αναγνώρισης του σαξοφώνου από το Υπουργείο Πολιτισμού δεν έχει ολοκληρωθεί!
Η σχολή του σαξοφώνου είναι πλέον επίσημη αλλά εκκρεμεί η αναγνώριση των πτυχίων και διπλωμάτων όλων ημών των πιο παλιών σαξοφωνιστών.
Στον Ελλαδικό χώρο υπάρχουν πλέον αρκετοί καλοί σαξοφωνίστες και πιστεύω πως το κλασσικό σαξόφωνο αρχίζει να βρίσκει τη θέση του, όχι μόνο στα ωδεία σαν ένα ισότιμο με τα άλλα πνευστά όργανο, αλλά και στην ευρύτερη μουσική σκηνή.
Προσωπικά η διδασκαλία δεν ήταν ποτέ για μένα μια δουλειά για να βγάζω χρήματα, αλλά μια εσωτερική ανάγκη να εμφυσήσω στους μαθητές μου την αγάπη για το όργανο, τους κανόνες και την τέχνη λειτουργίας του , έτσι ώστε με άριστα εφόδια να διαμορφώσουν σωστή κρίση και να ξεπεράσουν το δάσκαλο τους.

10.   Ποια είναι τα σχέδιά σου για το μέλλον;

 Εκτός από τη συμμετοχή μου στο 1^st International Pera Music Festival στα τέλη Μαῒου , τον Ιούλιο θα διδάξω στο σεμινάριο σαξοφώνου στα πλαίσια του τρίτου διεθνούς φεστιβάλ φιλαρμονικών στην Κω και από τον Σεπτέμβριο αρχίζω την προετοιμασία για ένα νέο δίσκο με κοντσέρτα Ελλήνων και ξένων συνθετών σε πρώτη εκτέλεση.

 - Ευχαριστούμε για τον χρόνο που μας διέθεσες κι ευχόμαστε κάθε επιτυχία σε ότι προγραμματίσεις

Εγώ ευχαριστώ και συγχαρητήρια για την δουλειά που κάνετε στο μουσικό διαδικτυακό περιοδικό σας.

***************

Περισσότερες πληροφορίες για τον Στάθη Μαυρομμάτη στην προσωπική του ιστοσελίδα: http://www.stathismavro.gr/

Θεοδοσίου Παναγιώτης
panagiotis.theodossiou@gmail.com
(Μάιος 2011)
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας