ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΣΤΟΝ ΓΚΕΡΧΑΡΝΤ ΡΑΪΧΕΝΜΠΑΧ
ΚΑΙ ΣΤΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΒΕΝΕΤΟΠΟΥΛΟΥ
(με την ευκαιρία του 2ου διεθνούς φεστιβάλ κιθάρας και μαντολίνου της Βήσσανης, 8 έως16/7/07)
(από το Νότη Μαυρουδή)
Βήσσανη Πωγωνίου Ιωαννίνων
Είχα την ευκαιρία ως προσκεκλημένος για ρεσιτάλ με τον Παναγιώτη Μάργαρη στις 15/7/07 να παρακολουθήσω την τελευταία φάση του εξαιρετικού 2ου Διεθνούς φεστιβάλ κιθάρας και μαντολίνου στη Βήσσανη (45 λεπτά με αυτοκίνητο βόρεια των Ιωαννίνων, στην περιοχή Πογωνίου). Το κλίμα ευχάριστο, η φυσική ομορφιά της περιοχής, σε συνδυασμό με την συγκέντρωση αξιόλογων κιθαριστών από Σερβία, Πολωνία, Ρουμανία, Ρωσία, Τουρκία, Ταϊλάνδη, Ιαπωνία, Ιταλία, Ισπανία, Ελβετία, Γερμανία και Ελλάδα, έφτιαχνε μια παγκόσμια «παρέα» κιθαριστών και μαντολινιστών(!)
Οργανωτές –συντονιστές-μυαλό και πράξη, ο διαμένων επί χρόνια στην Ελλάδα, Γερμανός κιθαριστής Γκέρχαρντ Ράϊχενμπαχ (Gerhard Reichenbach) και η Δήμητρα Βενετοπούλου που φρόντιζαν επαρκώς και υπομονετικά την φιλοξενία, καθώς και τα διαδικαστικά- καλλιτεχνικά θέματα. Διδασκαλία, συναυλίες, παρουσιάσεις, δημιουργία ορχηστρών κιθάρας –μαντολίνου, διαγωνισμοί, όλα όσα χρειάζονται για να πάρει ζωντάνια ένας θεσμός που για δεύτερη φορά δοκιμάζεται μέσα στη μικρή κοινωνία μιας επαρχιακής ελληνικής κοινότητας, που, όπως αποδείχτηκε, συμπαρίσταται ψυχή τε και σώματι σε μια μουσική κουλτούρα αρκετά ξένη προς αυτήν. Να λοιπόν ένα λαμπρό παράδειγμα πολιτισμικής προσφοράς που η μικρή κοινωνία της Βήσσανης επέδειξε προς γνώση και συμμόρφωση και προς κάθε κατεύθυνση… (http://www.vissaniguitar.gr/)
Το μεσημέρι της 15/7/07 συνομίλησα με τους πρωτεργάτες του κιθαριστικού αυτού θεσμού, γύρω από ζητήματα γενικότερου κιθαριστικού –μουσικού ενδιαφέροντος και αυτή τη συζήτηση δημοσιεύουμε με χαρά μας στο TaR.
Νό. Μα: Εξηγήστε μας αγαπητέ Γκέρχαρντ, πώς κι έτσι η συνύπαρξη δύο τόσο διαφορετικών οργάνων στο φεστιβάλ; Μόνο και μόνο η έννοια του «νυκτού» είναι τόσο δυνατή ώστε να συμπεριλάβει μέσα σε τέσσερις μέρες τόσα δρώμενα γύρω από δύο όργανα, την κιθάρα και το μαντολίνο; Δεν φοβηθήκατε μήπως αδικήσετε ένα από τα δύο;
ΓΚ.ΡΑ. Το 2ο Διεθνές Φεστιβάλ Κιθάρας και Μαντολίνου διήρκεσε 7 ολόκληρες μέρες (9 αν συμπεριλάβει κανείς και τις μέρες άφιξης και αναχώρησης) – χρόνος αρκετός για πολλές και ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις. Είχα την τύχη να γνωρίσω το μαντολίνο σαν όργανο κλασικής μουσικής στα φοιτητικά μου χρόνια. Η Μουσική Ακαδημία της Κολωνίας έχει την μοναδική θέση τακτικού καθηγητή μαντολίνου παγκοσμίως - εκεί διδάσκεται το ναπολιτάνικο μαντολίνο όπως και το μαντολίνο της εποχής μπαρόκ.Το τελευταίο είναι ένα μικρό αναγεννησιακό λαούτο σοπράνο που παίζεται με πένα. Από τότε μου έμεινε η αδυναμία για τον ήχο αυτών των οργάνων, αλλά και ο σεβασμός για τις προσπάθειες πολλών καλλιτέχνων για να αναγνωριστεί το μαντολίνο σαν κλασικό όργανο. Οποιαδήποτε πραγματικά άξια προσπάθεια είναι συγκινητική αλλά θέλει και συμπαράσταση. Το φεστιβάλ μας είναι κυρίως ένα κιθαριστικό γεγονός, όπως φαίνεται από το πρόγραμμά του. Στα πλαίσιά του αποφασίσαμε να γίνει μια προσπάθεια και για το μαντολίνο με την διοργάνωση συναυλιών, master classes (μαθήματα για τα οποία οι Έλληνες σπουδαστές του οργάνου μας ευγνωμονούν) και ενός διεθνούς διαγωνισμού. Από αυτήν την σκοπιά δεν νομίζω ότι μπορούμε να μιλάμε για αδικία απέναντι στο μαντολίνο (παρόλο που οι συμμετοχές σ’ αυτό ήταν πολύ λιγότερες), αλλά για μια δυνατότητα προβολής του οργάνου σε ένα χώρο όπου πριν ήταν ανύπαρκτο.
Νό. Μα: Δίχως να διαθέτω τα κατάλληλα κριτήρια, πρέπει να πω πως άκουσα πολύ ικανούς σολίστ μαντολίνου (Ρωσία -Γερμανία). Θεωρείτε πως η κιθάρα και το μαντολίνο κάνουν παράλληλα μουσικά άλματα τεχνικής και ρεπερτορίου; Κρύβουν κάτι κοινό που εμείς οι «απ’ έξω» δεν το έχουμε αντιληφθεί;
ΓΚ.ΡΑ.Το μαντολίνο και η κιθάρα είναι δύο όργανα με πολλά κοινά τεχνικά στοιχεία: η θέση στην οποία κρατιούνταν είναι σχεδόν ίδια, και τα δύο έχουν ταστιέρα με τάστα,κλπ. Επίσης είναι και τα δύο όργανα που παίζονται σε όλο τον κόσμο, σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι είναι φορητά, καταρχήν εύκολα και φτηνά. Κιθάρα και μαντολίνο μας διευκολύνουν στα πρώτα βήματα της εκμάθησης τους, τα βασικά στην κιθάρα και στο μαντολίνο μαθαίνονται εύκολα και χωρίς δάσκαλο, ενώ ως προς το καλλιτεχνικό παίξιμο και τα δύο ανήκουν στα πιο ευαίσθητα και προβληματικά όργανα. Έτσι ήταν και θα είναι μάλλον για πάντα δύσκολο να βρούνε την δίκαια αναγνώριση τους δίπλα σε όργανα σαν το πιάνο ή το βιολί. Έχουνε μία σχετικά αδύναμη θέση, άλλοι μουσική χαμογελάνε μέσα τους με την κιθάρα και το μαντολίνο, χαμογελάνε για τον αδύναμο ήχο, την έλλειψη όγκου κλπ. Σίγουρα σε σύγκριση με άλλα όργανα πάντα σε κάτι θα υστερούν. Από την άλλη αρκετοί μουσικοί ζηλεύουν τις δυνατότητες σχετικά με τα ηχοχρώματα που έχουμε.
Νό. Μα: Ο χώρος της κιθάρας έχει πλέον κατακλυστεί διεθνώς από νέους ικανούς και σοβαρούς βιρτουόζους. Δεν προλαβαίνουμε πλέον να συμπληρώνουμε τον κατάλογο των καλών ερμηνευτών. Το περίεργο είναι πως η κιθάρα ευδοκιμεί σε χώρες με ταραχώδη κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. Σερβία, Ρωσία, Πολωνία, είναι κάποια παραδείγματα. Εσείς που, εκτός από πολύ καλός ερμηνευτής, είσαστε και οργανωτής διεθνούς φεστιβάλ, δώστε μας τη δική σας ερμηνεία σ’ αυτό το παγκόσμια απρόσμενο ελπιδοφόρο εξελικτικό φαινόμενο.
ΓΚ.ΡΑ. Όταν η μοίρα ενός ανθρώπου δέχνει προς μία σολιστική καριέρα, προς την πραγματοποίηση και πλήρη ανάπτυξη του καλλιτεχνικού στοιχείου, αυτός ο άνθρωπος δεν θα πάρει μόνο απόφαση να σπουδάσει για κάποιον καιρό και να προσπαθήσει να βρει δουλειά σαν μουσικός. Θα κάνει την μουσική τρόπο ζωής. Μεταξύ πολλών άλλων αυτό σημαίνει ότι θα διοχετεύσει όλη την ενέργειά του στη μελέτη του οργάνου έχοντας σκοπό να εξελίσσεται συννεχώς. Μια ζώη στην αυτοσυγκέτρωση και στην απομόνωση μαζί με τον εαυτό του. Ίσως για νεαρούς των ανατολικών χώρων με χαμηλότερο επίπεδο μισθών (που σημαίνει λιγότερα αντικείμμενα στο σπίτι, μειωμένες δυνατότητες διασκέδασης κλπ.) είναι ακόμα πιό εύκολο να αφοσιωθούν σε κάτι τόσο δύσκολο, χωρίς να διασπαστεί η συγκέντρωσή τους από άλλες απασχολήσεις. Επίσης κάποιες χώρες κοντά μας βίωσαν πόλεμο πρόσφατα. Μπορεί σε τέτοιες χώρες – παράδειγμα η Σερβία – νέοι άνθρωποι να νιώθουν την επιθυμία να προκόψουν σε κάτι μπροστά στον υπόλοιπο κόσμο.
Νό. Μα: Δώστε μας μια εικόνα των συμμετοχών στο 2ο φεστιβάλ της Βήσσανης.
ΔΗ.ΒΕ. Φιλοξενήσαμε φέτος στην Βήσσανη μουσικούς (σολίστ και φοιτητές) από πολλές χώρες: από την Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σερβία, Ελβετία, Ισπανία, Γερμανία, Εσθονία, Πολωνία, Καναδά, Λευκορωσία, Ουκρανία, FYROM, Τουρκία, αλλά και τρείς φοιτητές από την Ιαπωνία και έναν φοιτητή από την Ταϊλάνδη. Σχεδόν όλοι οι σπουδαστές του σεμιναρίου σπουδάζουν σε Μουσικά Πανεπιστήμια και παρατηρήσαμε ένα ιδιαίτερα υψηλό καλλιτεχνικό επίπεδο σε όλους. Πολλοί ξένοι μας είπανε ήδη ότι το φεστιβάλ της Βήσσανης ήταν το καλύτερο από όλα όσα έχουν επισκεφθεί μέχρι τώρα. Τέτοια σχόλια μας γεμίζουν χαρά και δύναμη, που θα μας βοηθήσει να δουλέψουμε και για το επόμενο φεστιβάλ με τον ίδιο ενθουσιασμό.
Νό. Μα: Ας μιλήσουμε με ειλικρίνεια. Παρατήρησα πως οι ελληνικές συμμετοχές, τόσο σε σπουδαστές, όσο και σε προσωπικότητες μέσα σε επιτροπές, ήσαν πολύ περιορισμένες. Αυτό σημειολογικά σημαίνει κάτι; Άρνηση; Ανεπάρκεια; Συγκυρίες; Προστασία συντεχνιών;
ΔΗ.ΒΕ. Με το φεστιβάλ της Βήσσανης θέλουμε να προσφέρουμε ενεργά σε αυτό που λέγεται κιθαριστική ζωή στην Ελλάδα. Σε ό,τι αφορά τους Έλληνες καλλιτέχνες καλέσαμε έξι μουσικούς (συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού μου) από την χώρα μας. Οι υπόλοιποι ήταν ξένοι, κάνοντας το φεστιβάλ πραγματικά διεθνές και όχι μόνο ένα σεμινάριο που διοργανώνει ένας καθηγητής με μαθητές και πρώην μαθητές του. Οι επιτροπές ήταν επίσης διεθνείς επιτροπές, μέσα στις οποίες υπήρξε και ένας Έλληνας (οι υπόλοιποι είτε δεν ήθελαν να είναι στην επιτροπή είτε δεν τους το επέτρεψε το πρόγραμμά τους). Τονίζω πως τα μέλη των επιτροπών έχουν μεγάλη καλλιτεχνική εμπειρία.
Δεν μοιράζομαι την άποψή σας, ότι είκοσι Έλληνες φοιτητές είναι λίγοι σαν συμμετοχή. Απλώς οι υπόλοιποι από άλλες χώρες ήτανε παραπάνω. Παρατηρήσαμε όμως, ότι από πολλές τάξεις κιθάρας γνωστών καθηγητών δέν ήρθε ούτε ένας μαθητής. Ίσως μερικοί καθηγητές αλλά και οι ίδιοι οι φοιτητές φοβούνται την απευθείας συνάντηση με άλλους σολίστ και σπουδαστές του είδους και μάλιστα από το εξωτερικό. Αν κάποιος αποφεύγει μια τέτοια συνάντηση δεν προστατεύει τον κύκλο του παρά είναι οπισθοδρομικός. Θα μείνει στο ίδιο σημείο. Εμάς σαν διοργανωτές του φεστιβάλ πάντως δεν μας απασχολεί τόσο πολύ το ερώτημα «ποιοι ήρθανε, ποιοι δεν ήρθανε», γιατί ο καθένας μπορεί να έχει τους δικούς του προσωπικούς λόγους για τους οποίους δεν ήρθε. Επομένως προσπαθούμε μόνο να διοργανώσουμε ένα ωραίο φεστιβάλ, καλές συναυλίες, καλά μαθήματα, ενδιαφέρουσες διαλέξεις, πρωτότυπα γεγονότα και χαλαρή ατμόσφαιρα χωρίς ανταγωνισμούς και κλίκες. Η ατυχής για τους Έλληνες σπουδαστές συγκυρία φέτος ήταν η παράταση της εξεταστικής περιόδου στα πανεπιστήμια.
Νό. Μα: Ως κιθαριστής Γερμανικής υπηκοότητας, πώς νοιώθετε στην Ελλάδα, με δεδομένο πως ζείτε αρκετά χρόνια στη Θεσσαλονίκη; Σε μια πόλη, σε μια χώρα που δεν δίνει ευκαιρίες για ανάπτυξη σολιστικής δράσης.
ΓΚ.ΡΑ. Νιώθω πολύ ωραία στην Ελλάδα και είμαι πραγματικά ευγνώμων για την υπέροχη φιλξενία των ανθρώπων εδώ. Πριν μερικά χρόνια διάλεξα την Ελλάδα σαν βάση, από την οποία φεύγω συχνά για τις συναυλίες που έχω στο εξωτερικό.
Από τη μία πλευρά έχετε δίκιο λέγοντας πως δεν δίνονται πολλές ευκαιρίες για έναν κιθαρίστα εδώ, μια που η χώρα είναι μικρή και γεμάτη ανταγωνισμό. Από την άλλη ένας μουσικός που θέλει πραγματικά να παίζει συναυλίες, θα τις βρει και στην Ελλάδα. Μόνο που πρέπει να πάρει απόφαση ότι στις πιο επαρχιακές πόλεις οι συνθήκες μπορεί να είναι πιο δύσκολες. Εγώ φέτος εκτός από δυο σημαντικά ρεσιτάλ (αίθουσα Παρνασσός 24.11.07 και Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης 5.5.08) θα παίξω επίσης σε μικρές ευκαιρίες στην χώρα, αλλά μου αρέσει… γιατί αγαπάω κάθε κοινό με τον ίδιο τρόπο. Δεν σκέφτομαι τον εαυτό μου ή την αξία μου ως σολίστ στη διεθνή αγορά , η οποία ίσως για λόγους τακτικής (τι άσχημη τακτική θα είναι αυτή όμως) μου απωθεί να κλείσω ένα ρεσιτάλ στην επαρχία. Όχι, εγώ θέλω, όσο φτάνουν οι δυνάμεις μου, να φέρω τον ήχο τις κιθάρας παντού, τίποτε άλλο. Όταν αντιμετωπίζω δυσκολίες σαν καλλιτέχνης, θυμάμαι την συμβουλή του συμπατριώτη μου συνθέτη Robert Schumann, που λέει «τα μουσικά έργα δεν δημιουργήθηκαν για να αποκτάς εσύ πλούτο ή δόξα. Φρόντισε εσύ μόνο να γίνεσαι συνεχώς ένας καλύτερος μουσικός – και όλα τα υπόλοιπα θα βρεθούνε μόνα τους.»
Σαν καθηγητής βρίσκομαι σε μια από τις πιο ελκυστικές θέσεις σε όλη την Ελλάδα , στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, στο οποίο η φοίτηση είναι δωρεάν, και όπου έχω μία τάξη με φοιτητές από πολλές χώρες – οι φοιτητές αυτοί όπως και οι μαθητές, μελετάνε με ενθουσιασμό και προσήλωση …. τι άλλο να επιθυμήσω;
Νό. Μα: Στο χώρο της κιθάρας, μιλήστε μας για τα σύγχρονα μουσικά ρεύματα που διαμορφώνονται. Η κιθάρα, όργανο δομημένο και «λουσμένο» στα νερά του λυρικού ρομαντισμού του τέλους του 19ου, ποιο είδος ρεπερτορίου θα μπορούσε να ξαναγοητεύσει ένα ευρύ παγκόσμιο κοινό; Πώς μπορεί δηλαδή να δεθεί με μια νέα παγκόσμια μουσική γλώσσα;
ΓΚ.ΡΑ.: Μία νέα μουσική γλώσσα δημιουργείται όταν ένας συνθέτης έχει την ικανότητα να συνδέει ήδη γνωστά πράγματα σε κάτι καινούργιο. Για να δώσω απάντηση θα έπρεπε να έχω προφητικό μάτι….Στο φεστιβάλ καλέσαμε πάντως έναν συνθέτη, τον Ρόσεν Μπαλκάνσκι από την Βουλγαρία, ο οποίος με μεγάλη επιτυχία καταφέρνει το δύσκολο συνδυασμό: Χρησιμοποιώντας στοιχεία από την δημοτική βουλγάρικη μουσική γράφει σε κλασικές μουσικές φόρμες. Το αποτέλεσμα είναι καταπληκτικό, φρέσκο, πάντα ενδιαφέρον και καθόλου εγκεφαλικό-βαρετό.
Νό. Μα: Γνωρίζοντας την αγάπη, τον θαυμασμό και την ενασχόλησή σας στο έργο του Μπαχ, ενός δηλαδή οικουμενικού δημιουργού, πείτε μου, τι είναι αυτό που παρακινεί αέναα τους κιθαριστές προς το έργο του; παρ’ όλη τη δυσκολία πνευματικής, υφολογικής και τεχνικής προσέγγισης, τι «κρύβεται» βαθύτερα σ’ αυτόν τον δημιουργό που συνεχίζει να γοητεύει τους κιθαριστές όλων των γενεών από κάθε γεωγραφικό σημείο;
ΓΚ.ΡΑ. Πιστεύω, ότι στα έργα του Μπαχ υπάρχει κάτι που απευθύνεται στο υπερπροσωπικό του ανθρώπου. Δεν έγραψε ο ίδιος στο τέλος πολλών συνθέσεων του «μόνο για την δόξα του θεού» και μερικές φορές την πρόσθεση – συνέχεια «και στον άνθρωπο να ενημερωθεί, να μάθει και να ανανεωθεί η ψυχή του»;
Eκτός από αυτό, πολλοί μουσικοί, παίζοντας την μουσική του, νιώθουν πως με κρυφό, μυστικό τρόπο συμμετέχουν σε κάτι μεγάλο και απερίγραπτο – στο αίσθημα της αρμονίας όλων των κόσμων, όλου του συμβάντος. Εκεί, σε περιοχές που το φως της λογικής δεν φτάνει, προσπαθεί και καταφέρνει η μουσική αυτή να δώσει απαντήσεις στις απορίες κάθε ανθρώπου. Σήμερα, σε μια εποχή που τα παλιότερα σημαντικά στηρίγματα της πίστης στο Θεό φαίνονται να απομακρύνονται όλο και πιο πολύ από τους ανθρώπους, σε μία εποχή που γνωρίζουμε τόσα πολλά και νιώθουμε ή βιώνουμε τόσο λίγο, τα κομμάτια του Μπαχ δίνουν στο μουσικό όπως και στον ακροατή λίγο από αυτό που χάθηκε. Δίνουν ελπίδα, παρηγοριά, ίσως και πίστη. Ένας αρχιεπίσκοπος της πόλης Uppsala (Φινλανδία) σχημάτισε την έκφραση του Μπαχ ως «πέμπτος ευαγγελιστής».
Σε μία μουσική, που προσπαθεί να εκφράσει την πλήρη αρμονία, το στοιχείο της οργανικής δεξιοτεχνίας, της λαμπρότητας είναι πάντα ενσωματωμένο σε κάτι πιο ψηλό και γενικό – την έκφραση. Δεξιοτεχνία δεν μπορεί να υπάρχει για τον εαυτό της ή για να φαίνεται μία ικανότητα ενός μουσικού. Έτσι η μουσική του Μπαχ έχει δύσκολη προσέγγιση – ακριβώς όπως το είπατε – γιατί ο μουσικός, ο οποίος την ερμηνεύει, δεν θα πάρει ποτέ ένα Μπράβο για δεξιοτεχνία. Πρέπει λοιπόν να έχει και την εμπιστοσύνη ότι παίζοντας Μπαχ κάνει κάτι σωστό, κάτι καλό για τους ακροατές του.
Αντιθέτως όμως γνωρίζουμε, πως το χειροκρότημα όπως και η διασημότητα είναι κάτι μάταιο και πολύ προσωρινό. Δεν μπορούμε να στηρίζουμε την πορεία μας ως μουσικοί σε εκείνα τα στοιχεία – θα απογοητευτούμε στο τέλος.
Νό. Μα: Σχετικά με την προοπτική του χρόνου, μιλήστε μου για σχέδια και δουλειές. Παρατηρώ πως δισκογραφικά αφιερώνεστε σε ρεπερτόριο άγνωστο στο μεγάλο κοινό, με συνθέτες και έργα που περιέχουν πρωτοποριακά στοιχεία. Με τι έργα προτίθεσθε να συνεχίσετε;
ΓΚ.ΡΑ. Η επόμενη χρονιά θα είναι μια χρονιά γεμάτη από συναυλίες, φεστιβάλ και επιτροπές στην Ευρώπη και εκτός. Στα περισσότερα ρεσιτάλ θα παίξω ένα έργο του συνθέτη Ρόσεν Μπαλκάνσκι για τον οποίον μίλησα πριν. Ασχολούμαι από καιρό με αυτόν τον ακόμα άγνωστο συνθέτη. Πρόσφατα μου αφιέρωσε μια μεγάλη Σονάτα την οποία έπαιξα και εδώ προχθές , και η οποία θα είναι συνεχώς στο πρόγραμμά μου. Μόλις ηχογράφησα αυτό το κομμάτι μαζί με άλλα του ιδίου συνθέτη, το CD αυτό θα κυκλοφορήσει τον Οκτώβριο. Είναι αδύνατο να μιλήσω εδώ για την σύνθεση αυτήν – πρέπει να την ακούσει κανείς! Πέρα από αυτό παίζω εδώ και δύο χρόνια τις δικές μου διασκευές από την 1η και την 3η Παρτίτα για πιάνο του Μπαχ. Εάν θα συμφωνήσει η εταιρία μου, το επόμενο CD θα είναι μια ηχογράφηση με αυτά τα έργα. Η διασκευή της 3ης Παρτίτας θα εκδοθεί στον εκδοτικό οίκο Chanterelle.
Σε μερικά σημαντικά ρεσιτάλ μου, όπως στην αίθουσα Παρνασσός και στο Διεθνές Φεστιβάλ Κιθάρας Nürtingen (το μεγαλύτερο φεστιβάλ κλασικής κιθάρας σήμερα) θα παρουσιάσω μία δικιά μου, καινούργια διασκευή όλου του Επιτάφιου του Μίκη Θεοδωράκη. Είναι μία διασκευή πολύ κοντά στις παλιές ηχογραφήσεις, πολύ δύσκολη και λαμπερή.
Σχεδιάζεται επίσης να παίξουμε του χρόνου μαζί με το Melis Guitar Duo το κονσέρτο για τρεις κιθάρες και ορχήστρα του Ρόσεν Μπαλκάνσκι, προς το παρόν στην Εσθονία.
Διεθνές Φεστιβάλ κλασικής κιθάρας και μαντολίνου Βήσσανης
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ
(τα βιογραφικά των παρουσιαζόμενων στο TaR καλλιτεχνών συντάσσονται πάντα με δική τους ευθύνη)
Gerhard Reichenbach
Από κριτικούς του είδους και στο διεθνή τύπο ο Gerhard Reichenbach χαρακτηρίζεται ως ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της κλασικής κιθάρας. Οι εμφανίσεις του σαν σολίστ και σε συνεργασία με ορχήστρες σε μουσικά κέντρα όπως το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, το Saal Bulgaria, Gävle Konzerthuset (Σουηδία), Tallin Philharmonie (Εσθονία), Berliner Philharmonie, στο Forum Gitarre Wien, κλπ. θεωρούνται εδώ και μερικά χρόνια ιδιαίτερα καλλιτεχνικά γεγονότα στον χώρο της κιθάρας και το παίξιμό του συγκρίνεται με καλλιτέχνες σαν τον Andres Segovia και τον John Williams.
Σπούδασε κλασική κιθάρα (και επίσης για τέσσερα χρόνια τσέμπαλο) στην Μουσική Ακαδημία της Κολονίας, ο καθηγητής κιθάρας του ήταν ο Ντίτερ Κραϊντλερ. Από το 1988 έως το 1990 έζησε στην Αθήνα όπου, ταυτόχρονα με το Konzertexamen της Γερμανίας πήρε το Δίπλωμα στο Ωδείο Αθηνών ως απόφοιτος της τάξης του Κώστα Κοτσιώλη με Άριστα παμψηφεί και Α βραβείο.
Η διεθνής του καριέρα ξεκίνησε ύστερα από την νίκη του στο Διεθνή Διαγωνισμό Κιθάρας στο San Juan του Puerto Rico το 1989. Από τότε έως σήμερα ακολουθεί μία διεθνή καριέρα, η οποία τον έφερε σε σημαντικά κέντρα κλασικής μουσικής όπως Μόναχο, Κολονία, Βερολίνο (Philharmonie), Αμβούργο, Βιένη, Βρυξέλες, Σόφια, Μπορντώ, Γλασκώβη, Κωνσταντινούπολη, κ.λπ.
Ο Gerhard Reichenbach είναι από τους τακτικά προσκεκλημένους σολίστ στα σημαντικότερα φεστιβάλ κιθάρας όπως Iserlohner Gitarrensymposium, Aschaffenburger Gitarrentage, Koblenzer Pfingstseminar, Darmstädter Gitarrentage (Γερμανία), Forum Gitarre Wien (Αυστρία), Siracusa Guitar Festival, Festival Niccolo Paganini Parma (Ιταλία), Gaevle Guitar Festival (Σουηδία), Dundee Guitar Festival (Σκωτία), Volos Guitar Festival (Ελλάδα), Belgrade Guitar Art Festival (Σερβία), Sinaia Guitar Festival (Ρουμανία), Akadia Guitar Festival (Καναδά) , Kiev Guitar Festival (Ουκρανία), Guitar Biennale Kutna Hora (Τσεχία), Bratislava Guitar Festival (Σλοβακία), Enschede Guitar Symposium (Ολλανδία), Pordenone Guitar Festival (Ιταλία), Remscheider Gitarrenseminar ( Γερμανία), Varna Music Summer (Βουλγαρία), κλπ.
Το ρεπερτόριό του καλύπτει όλο το φάσμα των μουσικών εποχών και στυλ της κιθάρας. Πιο συγκεκριμένα περιλαμβάνει 35 εντελώς διαφορετικά προγράμματα στο σολιστικό ρεπερτόριο. Προγράμματα μουσικής δωματίου για φλάουτο και κιθάρα, βιολί και κιθάρα, κουαρτέτο εγχόρδων και κιθάρα και τέλος, 13 κονσέρτα για κιθάρα και ορχήστρα.
Έπαιξε πρεμιέρες ή πρώτες εκτελέσεις από έργα σημαντικών συνθετών όπως Hans Werner Henze, Leo Brouwer, Manfred Trojan, Ulrich Leyendecker, Rossen Balkanski, Arvo Pärt κ.α.
Εκτός από τις εμφανίσεις του μαζί με ορχήστρες όπως οι Bayerische Kammerphilharmonie, Lublin Philharmonic Orchestra,Thessaloniki State Orchestra, Radio Symphony Orchestra Bucarest, Tallin Philharmonic Orchestra, κλπ., παρουσίασε και ξεχωριστά έργα για κιθάρα και ορχήστρα που παίχτηκαν για πρώτη φορά: την πρώτη παρουσίαση του „Fratres“ του Arvo Pärt για κιθάρα και έγχορδα στη Ρουμανία και στην Πολωνία, την πρώτη εκτέλεση του Concerto in G του Ρώσου συνθέτη Boris Assafiev στη Γερμανία και τη Ρουμανία, και τις πρώτες εκτελέσεις του κονσέρτου „Ode an eine Äolsharfe“ του Hans Werner Henze στην Εσθονία.
Επίσης ερμήνευσε τα σπάνια εκτελεσμένα κονσέρτα Tres danzas concertantes του Κουβανού συνθέτη Leo Brouwer και το Concerto op.77 του Πολωνού Gerard Drozd.
Συνθέτες του έχουν αφιερώσει έργα για κιθάρα και κονσέρτα για κιθάρα και ορχήστρα όπως Rossen Balkanski (Balkan Sonata), Buck Wolterts (Samba de Lobo), Gerard Drozd ( Concerto op.87), κ.α.
Ηχογράφησε 5 CD για τις εταιρίες Aurea Vox, Dabringhaus und Grimm, τέλος, Music Records και Schott και εμφανίστηκε πολλές φορές στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση.
Μερικές από τις διασκευές του εκδόθηκαν στην εταιρία Schott, προσεχώς θα εκδοθεί η μεταγραφή του της τρίτης Παρτίτας για πιάνο του Μπαχ (BWV 827) στον εκδοτικό οίκο Chanterelle.
Ο Gerhard Reichenbach έχει μεγάλη διδακτική πείρα. Από το 1994 έως το 2.000 είχε δική του τάξη κιθάρας στο Μουσικό Πανεπιστήμιο Franz Liszt της πόλης Weimar (Γερμανία).
Από το 2.000 ο καλλιτέχνης, που είναι παντρεμένος με Ελληνίδα, ζει στη Θεσσαλονίκη, όπου έγινε καθηγητής κιθάρας στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Οι φοιτητές του από όλη την Ευρώπη έχουν πάρει επανειλημμένως βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς κιθάρας.
Παρουσιάζει διαλέξεις σε φεστιβάλ και Πανεπιστήμια της Ευρώπης για κιθαριστικά θέματα όπως «Η σωστή μελέτη και προετοιμασία για συναυλίες», αλλά και διαλέξεις για θέματα ευρύτερου μουσικού ενδιαφέροντος όπως «Στολίδια της μουσικής μπαρόκ».
Το 2.000 παρουσίασε σε τρεις διαλέξεις στη Θεσσαλονίκη όλα τα έργα για λαούτο του J.S.Bach σε διασκευή για κιθάρα. Στα πλαίσια αυτών των διαλέξεων ερμήνευσε όλα τα έργα στην κιθάρα.
Από το 2.006 διοργανώνει, μαζί με την σύζυγό του Δήμητρα Βενετοπούλου, το Διεθνές Φεστιβάλ κλασικής κιθάρας και μαντολίνου Βήσσανης. Επίσης διοργανώνει στο Ινστιτούτο Goethe στη Θεσσαλονίκη μία καινούργια σειρά συναυλιών στην οποία εμφανίζονται νέα ταλέντα κιθάρας.
Μεταξύ πολλών συναυλιών στην Ευρώπη και στον Καναδά, ο Gerhard Reichenbach είναι καλεσμένος το 2.008 στο φεστιβάλ Gitarrenfestspiele Nürtingen, το μεγαλύτερο φεστιβάλ κιθάρας της Ευρώπης. Εκεί, όπως και στην συναυλία του στην Αίθουσα Παρνασσό στις 24.11.2007, θα παρουσιάσει δύο έργα ιδιαίτερα πολύτιμα και δεξιοτεχνικά -την δική του διασκευή της πρώτης Παρτίτας για πιάνο του Μπαχ (BWV 825) και την Balkanska Sonata του Βουλγάρου συνθέτη Rossen Balkanski. Εκτός από αυτά θα παρουσιάσει μια καινούργια, δική του διασκευή, όλου του «Επιτάφιου» του Μίκη Θεοδωράκη.
Δήμητρα Βενετοπούλου
Γεννήθηκε το 1969 στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Φυσική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, από όπου πήρε το Πτυχίο Φυσικής και κλασική κιθάρα στο Σύγχρονο Ωδείο Θεσσαλονίκης με το Σταύρο Σουργκούνη, από όπου πήρε το Πτυχίο Κλασικής Κιθάρας. Αργότερα συνέχισε τις σπουδές της στη Μουσική Ακαδημία „Franz Liszt“ της Βαϊμάρης με τον καθ. Thomas Müller-Pering και στη Μουσική Ακαδημία της ΚολωνίαςWuppertal με καθηγητή τον Dieter Kreidler, από όπου πήρε το δίπλωμα Σολίστ. Έχει δώσει ρεσιτάλ σόλο και σε ντουέτο με βιολί, φλάουτο και φωνή, στην Ελλάδα και τη Γερμανία. Έχει ηχογραφήσει σόλο και με σχήματα Μουσικής Δωματίου για το ελληνικό κρατικό ραδιόφωνο και σε ιδιωτικούς σταθμούς και έχει εμφανιστεί στο γερμανικό τηλεοπτικό κανάλι ZDF.
Για 6 χρόνια δίδαξε στο Δημοτικό Ωδείο του Aschaffenburg της Γερμανίας, όπου ίδρυσε την Ορχήστρα Κιθάρας Ελληνικής Μουσικής, με καθαρά ελληνικό ρεπερτόριο διασκευασμένο από την ίδια. Με την ορχήστρα αυτή έδωσαν πολλές επιτυχημένες συναυλίες στη Γερμανία. Δίδαξε στα Μουσικά Γυμνάσια Κατερίνης και Θεσσαλονίκης. Για 6 χρόνια δίδαξε στο Νέο Ωδείο Θεσσαλονίκης και τώρα διδάσκει στο Μακεδονικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Πριν κάποια χρόνια ίδρυσε το μουσικό σύνολο «Κιθαρόκοσμος» με τους μαθητές της, με το οποίο έχουν δώσει συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό και με το οποίο ήταν προσκεκλημένοι δύο φορές στο Διεθνές Φεστιβάλ του Koblenz της Γερμανίας. Έχει παίξει με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης. Μαθητές της έχουν πάρει βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς στην Ελλάδα, Γερμανία και Ρουμανία.
Από το 2.006 διοργανώνει, μαζί με τον σύζυγό της, τον Gerhard Reichenbach, το Διεθνές Φεστιβάλ κλασικής κιθάρας και μαντολίνου Βήσσανης.