«ΤΟ ΒΙΟΛΙ ΣΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ (1900-2020)»:
ΜΙΑ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΧΑΡΤΗ ΜΕ ΣΥΝΟΔΟΙΠΟΡΟΥΣ ΤΟΝ ΗΧΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ.
(Λητώ Φλωράκη, Γιάννης Ζαρίας)
Η ηχογράφηση, αυτή η τεχνολογική «επανάσταση» που εμφανίστηκε στα τέλη του 19ου - αρχές του 20ου αι., ήταν το μέσο με το οποίο στις προφορικές μουσικές παραδόσεις καταγράφηκαν για πρώτη φορά τεχνικές, ρεπερτόριο και φρασεολογία των καλών μουσικών. Εκτός από μέσο διασκέδασης, η ηχογράφηση αποτέλεσε λοιπόν ιστορικό τεκμήριο. Αποτέλεσε, ακόμη, εργαλείο των μουσικών για περαιτέρω εξέλιξη, πράγμα που περιγράφει χαρακτηριστικά η Δέσποινα Μαζαράκη στο βιβλίο της-σταθμό «Το λαϊκό κλαρίνο στην Ελλάδα» λέγοντας πως ο σπουδαιότερος δάσκαλος σε όλη την ελληνική επαρχία ήταν ο δίσκος (!) και διαχρονικός ο τρόπος εκμάθησης των λαϊκών μουσικών: "μάθε να κλέβεις".
Σήμερα, έχοντας διανύσει την πορεία από το γραμμόφωνο έως τις πλατφόρμες διαμοιρασμού ηχογραφήσεων/βίντεο (YouTube, Vimeo κ.ά), το διαδίκτυο είναι αυτό που έχει κατακλύσει την καθημερινότητά μας και εντάσσεται και στη μαθησιακή διαδικασία, ως πηγή υλικού, πληροφορίας, έμπνευσης, ως σημείο συζήτησης και μακάρι γνώσης. Ο πιο μεγάλος, ίσως, σκόπελος που έχει να αντιμετωπίσει κανείς σε μια διαδικτυακή αναζήτηση είναι η υπερπληθώρα αταξινόμητου υλικού ποικίλων πηγών.
Στον παρακάτω σύνδεσμο διαμορφώθηκε μια περιήγηση με οπτικοακουστικό υλικό που έχει θέμα «το ΒΙΟΛΙ στις ελληνικές μουσικές παραδόσεις».
Παρουσιάζονται 150 βίντεο/ηχογραφήσεις με βιολιστές των ελληνικών μουσικών παραδόσεων. Ηχογραφήσεις της εποχής του γραμμοφώνου (1900-1960), αλλά και της νεότερης τεχνολογίας (1960-2020), σ' ένα ταξίδι στο χάρτη με συνοδοιπόρους τον ήχο και την εικόνα.
Στόχος της περιήγησης είναι να ταξιδέψει το θεατή στα ηχητικά τοπία και τις διαθέσεις που γεννιούνται μέσα από το βιολί και τους μουσικούς του στις ελληνικές μουσικές παραδόσεις, από τις αρχές του 20ου αιώνα ως τις μέρες μας, με επίκεντρο τον φυσικό ήχο του οργάνου. Σπουδαίοι δεξιοτέχνες του παρελθόντος και μαζί πρόσωπα ενεργά σήμερα στο χώρο αυτό. Μουσικοί που στη δοξαριά και το παίξιμό τους φέρουν έναν ολόκληρο τόπο και τους ανθρώπους του. Βιολιστικό ρεπερτόριο, τεχνικές του δεξιού και του αριστερού χεριού, ρόλοι του βιολιού ανάλογα την περιοχή, φυσιογνωμίες, μουσικές συμπεριφορές κι ένα ήθος που ξεπροβάλει κάποιες στιγμές πίσω απ’ όλα.
Στην περιήγηση αυτή παρουσιάζεται, αναμφίβολα, ένα μικρό μέρος από το «τεράστιο ποτάμι», το πλήθος των μουσικών, των τεχνικών και του ρεπερτορίου που έχει δώσει ζωή στις παραδόσεις αυτές, τόσο στο παρελθόν όσο και σήμερα. Αποτελεί, περισσότερο, μια πρώτη γνωριμία, μια "πόρτα εισόδου" στα ακούσματα του ελληνικού βιολιού, επιλεγμένη μέσα από τον ωκεανό του διαδικτύου, με ιδιώματα, πρόσωπα, ρεπερτόριο, περιστάσεις ή άλλα στοιχεία, που ίσως ένας θεατής θελήσει έπειτα να αναζητήσει, προκειμένου να γνωρίσει καλύτερα.
Απευθύνεται σε μαθητές, φοιτητές και όσους ενδιαφέρονται για το βιολί, τους ανθρώπους του και τις ελληνικές μουσικές παραδόσεις.
ΚΛΙΚ ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΣΥΝΔΕΣΜΟ: https://uploads.knightlab.com/storymapjs/e0f7ace98444c85a88d11f94add76cbb/to-bioli- stis-ellenikes-mousikes-paradoseis-the-violin-in-greek-musical-traditions/draft.html |
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου)