VIOLETA DINESCU
Μια σύγχρονη διακεκριμένη συνθέτρια από τη Ρουμανία
Το μουσικό στίγμα της ρουμάνας συνθέτριας έγινε και στην Ελλάδα πολύ καλά αντιληπτό στην περυσινή συναυλία της αρπίστριας Μαρίας Μπιλντέα στο Μέγαρο Μουσικής, που αποκάλυψε την ταυτότητα γραφής της συνθέτριας που παρουσιάζουμε. Η parlando και η rubato πλούσια αίσθηση των φθόγγων μαζί με τη μοντέρνα (αλλά όχι εξεζητημένη) μουσική της γλώσσα και την ετεροφωνία, που δανείζεται «χρώματα» από την παραδοσιακή μουσική της πατρίδας της αλλά κεντάει με συνθετική δεξιοτεχνία πάνω στην εξέλιξη της μουσικής σύνθεσης, νομίζω ότι εκτιμήθηκε από το κοινό. Ας δώσουμε λοιπόν, έστω και χωρίς την επικαιρότητα στο πλευρό μας, λίγες πρόσθετες πληροφορίες για τo επίλεκτο αυτό στέλεχος της παγκόσμιας γυναικείας συνθετικής συντροφιάς:
Γεννήθηκε στις 13 Ιουλίου 1953 στο Βουκουρέστι και έχει ήδη στα 56 της χρόνια κατακτήσει όσα ονειρεύτηκε από παιδί για το προσωπικό της μουσικό κόσμο. Η μουσική της παίζεται παντού σήμερα, ηχογραφείται, διδάσκεται και αναλύεται. Δεκάδες διεθνείς διακρίσεις στολίζουν το βιογραφικό της. Από το 1980 είναι μέλος της Ένωσης συνθετών της Ρουμανίας και από το 1985 δυναμικό στέλεχος της International League of Women Composers.
Η Ντινέσκου θεωρείται από τους φανατικούς θαυμαστές αλλά και από τους «ανταγωνιστές» της παγκοσμίως μία πρωτοπόρος που βαδίζει σταθερά στη δημιουργική της οδό, μια βαθύτατη γνώστρια της μουσικής θεωρίας και της σύνθεσης.
Μελέτησε μουσική και παιδαγωγικά της μουσικής στο ιστορικό Conservatorul Ciprian Porumbescu, ξεκίνησε με στόχο να γίνει πιανίστρια αλλά ανακάλυψε τη δημιουργική της φλόγα νωρίς, μελετώντας θεωρητικά και σύνθεση με τη σπουδαία συνθέτρια, μουσική αρθρογράφο και μουσικολόγο Μύριαμ Μάρμπε (1931-1997). Μελέτησε επίσης ενοργάνωση, ανάλυση μουσικής γραφής, φιλοσοφία. Το 1978 κερδίζει με διάκριση το ανώτατο δίπλωμα της σύνθεσης. Η ζωή της από τότε ήταν ήδη αφιερωμένη στη τέχνη.
Το 1982 παίρνει την απόφαση να εγκατασταθεί στη Γερμανία. Το 1984 επιχειρεί να εκπονήσει διδακτορικό στη Χαιδελβέργη αλλά υπαναχωρεί. Παραμένει για να διδάξει περιστασιακά και να διδαχτεί στη Hochschule für Kirchenmusik μέχρι το 1991. Εν τω μεταξύ εργάστηκε και στη Hochschule für Musik της Φρανκφούρτης, σε σεμιναριακή βάση, το 1990 και το 1991. Ακριβώς μετά εργάστηκε και μελέτησε στη Fachakademie Hochschule für Kirchenmusik του Μπαϋρόιτ. Εργαζόταν εν τω μεταξύ ως μουσική ανταποκρίτρια για έντυπα του Βουκουρεστίου καθ’ όλη αυτή την εποχή των επαγγελματικών και καλλιτεχνικών πειραμάτων και δοκιμασιών. Το 1990 τη βρίσκουμε να διδάσκει για λίγο και στη μακρινή Βηρυτό.
Είναι μέλος αξιόλογων γυναικείων οργανώσεων και σωματείων καθώς και ενώσεων γυναικών συνθετριών σε Ευρώπη και Αμερική. Μουσική της έχει παρουσιάσει σε συναυλίες και συνέδρια από τις ΗΠΑ μέχρι την Ιαπωνία και το Γιοχάνεσμπουργκ. Το 1996 έγινε καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο του Όλντενμπουργκ στη βόρειο-δυτική Γερμανία (Carl-von-Ossietzky Universität Oldenburg). Εκεί εργάζεται μέχρι σήμερα. To 2005 η Eva Maria Houben δημοσίευσε μια πολύ σοβαρή εργασία πάνω στη ζωή και την εργογραφία της, που κυκλοφορεί σε δεύτερη έκδοση σήμερα από τις εκδόσεις Pfau-Verl.
Ο κατάλογος έργων της δείχνει ατελείωτος!
Μια μικρή μόνον γεύση από τη μουσική δωματίου της Ντινέσκου σας δίνω ευθύς:
Sonata, violin/viola, piano, 1975, Arabesques, flute, percussion, 1980
Dialogo, flute, viola, 1980 (also arranged for clarinet, viola, 1980)
Elogium, trumpet, trombone, 1981,Satya I, violin, 1981
Satya II, bassoon, 1981 Satya III, double bass, 1981 Satya IV, clarinet, 1981 Satya V, clarinet, bassoon, violin, double bass, 1981
Immagini, flute, 1982, Parra Quitarra, guitar, 1982
Alternanzen, flute, oboe, clarinet, French horn, bassoon, 1982
Drei Miniaturen, 4 saxophones, 1982
Aion, clarinet, bassoon, cello, 2 double basses, percussion, 1982
Euraculos, clarinet, viola, 1982, Sonatina, double bass, piano, 1982
Sleep Song, double bass, piano, 1982, Τhe Toy, double bass, piano, 1982
Trio, oboe, clarinet, bassoon, 1982, Intarsien, cello, 1983
Auf der Suche nach Mozart…, flute, saxophone, bassoon, French horn, harp, violin, piano (+ celesta), 1983, Flutesplay III, 8 flutes, 1983
Improvisation, saxophone, 1984
Din cimpoiu, viola, 1984, Flutesplay I, 3 flutes, 1984; Flutesplay II, 6 flutes, 1984
Terra Lonhdana, flute, string quartet, piano, 1984
Improvisation, saxophone, 1985, Abendandacht, trumpet, 1985
Scherzo da fantasia III, violin, cello, 1985
Loc Maria, organ, percussion, 1985, Nakris, 4 saxophones, 1985
Melismen, 5 recorders, 1985, Méandre, bass clarinet, piano, 1985
Atréju, flute, guitar, 1986; New Rochelle, synthesizer, 1987
Ostrov I, viola, 1987, Din terra Lonhdana, string quartet, 1987
Trio d’anches, oboe, clarinet, bassoon, 1987
Aretusa, violin, 1988, Ostrov II, 4 clarinets, 1989
Contraste, 4 trombones, 1989
‘…wenn der freude thränen fliessen…’, cello, piano, 1990
Cime lointaine, oboe, 1990, Immaginabile, recorder, 1990
Fragment II, flute, harp, 1990, Figuren, 3 double basses, 1990
Figuren III, 3 guitars, 1990, Fragment V, flute, clarinet, violin, cello, piano, 1990
Lichtwellen, clarinet/bass clarinet, 1991
Kata, flute, piano, 1991; Figuren II, 2 guitars, 1991
ICHTHYS, violin, cello, piano, 1991, Tautropfen, clarinet, piano, 1992
Shan-Shui, 3 percussion, 1993
Streichquartett, 1993, Notte di festa, vibraphone, 1993
et les fruits passeront la promesse des fleurs…, flute, clarinet (+ bass clarinet), violin, viola, cello, piano, percussion, 1995
Au coeur du silence…, recorder, 1995
Flammentropfen, ensemble (4 players), 1995
Reversing Fields, clarinet, 1996
Kathargos, zither, 1996
Les cymbales du soleil, oboe, 2 percussion, 1996
Rand, clarinet, viola, 1996, Sonatina, piano, percussion, 2001
Licht-Bruch, accordion, 2001
Rugá, clarinet, double bass, accordion, 2001
Σχετικά με τη δισκογραφία της, αντιγράφω τη δική της απαρίθμηση σε αυτήν η οποία όμως σταματά στο έτος 2000:
Satya I-II; Euracolus; Immagini; Alternanzen; Scherzo da fantasia III; Mondnacht; Echoes I. (CPO: 999 016, 1985) (LP). Euracolus; Mondnächte. (Electrecord: ST-CS 0217, 1988) (LP). Euracolus. (Mediaphon Classic: MED 72115, 1991). Figuren II. (Intersound: ISPV 165, 1992). Echoes I. (P+O-Pallas: RK 93-004, 1993). ‘…Wenn der freude thränen fliessen…’ (Private recording of Dorothea von Albrecht, Christine Olbrich, 1994). Echoes I. (Bayer: LC 8498 DDD 100169, 1994). Tautropfen; Echoes I; Satya IV; ‘…wenn der freude thränen liessen…’; Lichtwellen; Aretusa; Ostrov II. (Adesso, 1995) Fresco. (Rhein-Neckar-Kreis, 1995). Cime lointaine. (Pan Classics: 510087, 1995). ‘…Wenn der freude thränen fliessen…’ (Living Artists Recording, 1996). Ambo. (Meli: 7114, 1996). ICHTHYS. (Living Artists Recording, 1996). Niutao. (Bayer: LC 8498 CAD 800916, 1997). Din terra Lonhdana. (Troubadisc: TRO-CD 01418, 1997). Méandre. (NSS: 36931, 1997). Euracolus. (Intersound: ISPV 180, 1997). Quatrain. (New Music International Public Organization, 1997). Au coeur du silence… (Cybele: 260.501, 1998). ‘…Wenn der freude thränen fliessen…’ (Vienna Modern Masters: 2027, 1998). Euracolus (excerpt); Tautropfen (excerpt); Ostrov II (excerpt). (RAABE: 3-8183-0010, 1998). Vortex - Wolken I, II und III. (Symposion: 1 SCL 0207, 1998). Reversing Fields. (Living Artists Recording, 1998). Echoes I; Méandre; Les cymbales du soleil; Akanua; Dies Diem Docet; Improvisation; Echoes II; Mein Heim ein Stein. (UCMR-ADA: 8629045, 1999). Lichtwellen; Rand; Reversing Fields; Dialogo; Improvisation; Din cimpoiu; ICHTHYS. (Sargasso: SCD 28027, 1999). Kathargos. (Cavali: LC 05724, 1999).
δείτε και ακούστε:
http://www.youtube.com/watch?v=YUXSs2IM8s4
http://www.youtube.com/watch?v=XO6srdgUfu4
http://www.youtube.com/watch?v=mAfh-yrBTuQ
http://www.youtube.com/watch?v=JXfw_cK1pjw
Έφη Αγραφιώτη
effie.tar@gmail.com
Οκτώβριος 2009