Σειρά πορτραίτων σημαντικών δημιουργών –ερμηνευτών καταγράφει η Έφη Αγραφιώτη με τα μικρά αλλά περιεκτικά κείμενά της. Ο στόχος είναι να πληροφορηθεί ο αναγνώστης για προσωπικότητες της μουσικής που έπαιξαν σπουδαίο ρόλο στην ιστορία. Θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε, πως οι αναφορές αυτές σε πρόσωπα, είναι και μια μικρή αλλά απαραίτητη «βιβλιοθήκη» για όλους μας.
Χέρμπερτ φον Κάραγιαν
Είχε γεννηθεί στις 5 Απριλίου 1908 στο Ζάλτσμπουργκ από γονείς με μακριά καταγωγή από τη Μακεδονία. Πέθανε τον Ιούλιο του 1989 στο Ανίφ κοντά στη γενέθλια πόλη του.
Το 1929 ήταν η χρονιά που οι ειδικοί και το κοινό της Αυστρίας πιστοποίησαν τη μεγάλη ταλαντούχα φλέβα του μαέστρου στο πρόσωπό του, ακούγοντας να διευθύνει Τσαϊκόφσκι και Ρίχαρντ Στράους. Οι επιρροές από την τέχνη του Τοσκανίνι ήταν πολλές σ’ εκείνη την πρώτη του εποχή.
Μελέτησε και παρουσίασε στη συνέχεια πολύ μεγάλο αριθμό από έργα ρεπερτορίου έχοντας πάντα πολύ βαθύ σεβασμό στο γερμανικό ρεπερτόριο (Μπετόβεν, Βάγκνερ, Μπραμς, Στράους). Υπεράσπισε όμως και συνθέτες που δεν αποδείχτηκε τελικώς ότι ήταν το… φόρτε του (π.χ. Σούμπερτ και Σούμαν). Στον τομέα των δισκογραφήσεων τα πιο αγαπημένα του έργα φαίνεται να επιζητούσε να τα αποτυπώσει πολλές φορές. Έτσι εξηγείται η ηχογράφηση των συμφωνιών του Μπετόβεν, 5 φορές, ή τετράκις ηχογράφηση του Γερμανικού Ρέκβιεμ του Μπραμς κλπ.
Στα έργα της εποχής του έδειξε ενδιαφέρον και προσπάθησε να πείσει το κοινό ότι θα όφειλε να τα αποδεχθεί με μουσικούς όρους. Ιδιαίτερα αγάπησε την Ιεροτελεστία της Άνοιξης (Στραβίνσκι), το Κοντσέρτο για ορχήστρα (Μπέλα Μπάρτοκ) κ.α. Μετά το 1970 προσέγγισε αριστοτεχνικά τις συμφωνίες του Μάλερ και του Μπρούκνερ.
Η ανάμιξη στα δύσκολα πολιτικά θέματα κατά την εποχή του Ναζισμού (ήταν μέλος του ναζιστικού κόμματος τα χρόνια 1935-1945) και η πολεμική εναντίον του Φουρτβέγκλερ δεν τον βοήθησαν στην αποδοχή από το κοινό, που σε μεγάλο ποσοστό δεν τον συγχώρεσε, κάτι που βέβαια δεν εκπλήσσει...
Μετά τον αποναζισμό του προσελήφθη (1948) ως μόνιμος μαέστρος στην Ορχήστρα Φιλαρμόνια του Λονδίνου, όπου είχε σημαντικότατες ευκαιρίες να συνεργαστεί με διάσημους σολίστες.
με τον Νταβίντ Οϊστραχ
Από το 1955 μέχρι το 1989 έμεινε επικεφαλής της Φιλαρμονικής του Βερολίνου, απόλυτος … δικτάτορας αλλά και μέντορας των μουσικών της. Από το 1956 για οκτώ χρόνια συνεργαζόταν, ως διάδοχος του Καρλ Μπεμ, με την Φιλαρμονική ορχήστρα της Βιέννης. Από το 1967 διεύθυνε το φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ ενώ από το 1969 για τρία χρόνια διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής της Ορχήστρας του Παρισιού.
Το 1979 αποσύρεται από την ενεργή δράση, αφού ολοκληρώνει την ηχογράφηση της Συμφωνίας αρ. 7 του Μπρούκνερ με τη Φιλαρμονική του Βερολίνου.
Οι Κάραγιαν στο Ανίφ τα Αυστρίας
Σε όλη τη ζωή του ο Κάραγιαν ηχογράφησε περίπου 900 δίσκους και πούλησε 120 εκατομμύρια αντίτυπα.
Έφη Αγραφιώτη
effie.tar@gmail.com
Επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας