YULIYA LAZAREVNA VEYSBERG - KORSAKOVA

O δάσκαλος και μετέπειτα πεθερός της την έκανε αναγνωρίσιμη χάρη στο επίθετό του. Η ίδια το χρησιμοποίησε υπογράφοντας  Γιούλια Ρίμσκαγια Κορσάκοβα  και όχι ως  Γιούλια Βισμπεργκ , φαίνεται όμως ότι και οι ενδιαφερόμενοι για την συνθετική της μαεστρία και την μουσικολογική της δραστηριότητα , συμφώνησαν! Παρ όλες τις πολλές ικανότητές της, ήταν πρωτίστως εξαιρετική συνθέτις.
 Η ρωσίδα μουσικοκριτικός, λογοτέχνις και συνθέτρια γεννήθηκε σε φιλότεχνη οικογένεια διαπρεπούς μεγαλοδικηγόρου, στις 6 Ιανουαρίου 1880 στο Orenburg που βρίσκεται στον ποταμό Ουράλη , στα νότια Ουράλια . O Ουράλης χύνεται στην Κασπία Θάλασσα και στο μεγαλύτερο μήκος είναι πλωτός. Ο ποταμός, καθώς και τα Ουράλια όρη, στα οποία οφείλει το όνομά του, αποτελούσαν ανέκαθεν  τα φυσικά σύνορα που χωρίζουν την Ασία από την Ευρώπη. Το συνολικό μήκος του είναι  ασύλληπτο: 2.500 χιλιόμετρα. Είναι το διοικητικό κέντρο της ομώνυμης περιφέρειας και τότε η περιοχή ζούσε από την αλιεία, τα σιτηρά και την μεταφορά κτηνοτροφικών (και όχι μόνον) προϊόντων, μεταξύ Ασίας και Ευρώπης.  Ήταν οικονομικά θαλλερή η γενέτειρα πόλη της Γιούλια Βισμπεργκ και πολλοί νέοι γεννημένοι εκεί βρίσκονταν στην Ευρώπη για σπουδές και εργασία.

Η Yuliya Lazarevna Veysberg, πολύγλωσση και πολυτάλαντη νεαρή, σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Γυναικών, έμαθε τέσσερις γλώσσες  και μετά από περιπέτειες, το 1914 αποφοίτησε από το Ωδείο της Αγίας Πετρούπολης όπου σπούδασε σύνθεση για αρκετά χρόνια, στην τάξη του Νikolai  Rimsky-Korsakov.

 
1898, Nikolai Rimsky Korsacov

Παρόλη την στενή απρόσκοπτη συνεργασία μαθήτριας και καθηγητή, ό πρότερος καθηγητής των θεωρητικών, ο Alexander Konstantinovich Glazunov, επηρέασε περισσότερο το στυλ της συνθετικής της πένας. Της απέδωσαν κάποια στιγμή τον χαρακτηρισμό του alter ego του!  Οι συνθέσεις της Yuliya Veysberg , γενικά, εξέφραζαν κάτι εξωτικό. Είναι καθαρές και οι επιρροές, κυρίως ασιατικές, από την γενέθλια γη της.

Όπως πολλοί νέοι Ρώσοι της περιόδου, η Veysberg ήταν πολιτικά φιλελεύθερη, δυναμική.  Έκφραση του τρόπου ζωής της ήταν και το ότι εκδιώχθηκε πρόσκαιρα από το Ωδείο μετά από δυναμική συμμετοχή της  σε διαδήλωση κατά του διευθυντή του, κατά τη διάρκεια των επαναστατικών αναταραχών του 1905.
Οι καθηγητές της μετά τις..ταραχές, την έπεισαν να πραγματοποιήσει ανώτερες σπουδές σύνθεσης στην Ευρώπη και να εκτονωθεί η αρνητική γι αυτήν κατάσταση στο Ωδείο. Η ιδέα την ενθουσίασε. Όντως, αν και χωρίς επίσημο τίτλο ολοκλήρωσης σπουδών σύνθεσης, από το 1907 έως το 1912 συνέχισε τις σπουδές της στο Βερολίνο, τη Λειψία και τη Δρέσδη, με τους Engelbert Humperdinck και Max Reger.

Andrey Rimsky-Korsakov

Μετά την επιστροφή της  παντρεύτηκε τον Andrey Rimsky-Korsakov, φιλόσοφο, καθηγητή φιλοσοφίας στο γυμνάσιο, μουσικολόγο και συγγραφέα, μουσικό αρθρογράφο, ποιητή, μέλος σοβαρών μουσικών θεσμών (1878-1940). Ήταν ο τρίτος γάμος της.

Από το 1915 έως το 1917 υπηρέτησε στο συντακτικό συμβούλιο του πρώτου ρωσικού μουσικού περιοδικού Σύγχρονη Μουσική «Muzikalni sovremennik», το οποίο η ίδια ίδρυσε.  Τα χρόνια 1925-1928 ηγήθηκε της Ένωσης Σύγχρονης Μουσικής του Λένινγκραντ (LASM). Μετέφρασε πεζογραφία και ποίηση από την γερμανική, γαλλική, εβραϊκή και ρουμανική γλώσσα.  Δημοσίευε μουσικές κριτικές και μουσικολογικές εργασίες σε σοβαρά περιοδικά της εποχής.

Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Λένινγκραντ, υποβλήθηκε σε θεραπεία σε ψυχιατρικό νοσοκομείο ευρισκόμενη σε καταθλιπτική κατάσταση. Πέθανε αγκαλιά με το γιο της, γαζωμένη από σφαίρες , την πρώτη μέρα του Μάρτη το 1942, κατά τη διάρκεια της σκληρής ναζιστικής επέλασης και πολιορκίας του Λένινγκραντ.

Η μετάφραση στα ρωσικά των μουσικών γραπτών του Romain Rolland από την ίδια, κυκλοφόρησε στη Μόσχα το 1938 δίνοντας ευκαιρία στο αναγνωστικό κοινό να γνωρίσει την εντυπωσιακή του προσωπικότητα και σκέψη.
Οι ικανότητές της ως συνθέτριας αναγνωρίστηκαν γρήγορα. Ο Leonid Sabanayeff, ένας σύγχρονος της  μουσικός κριτικός, έγραψε ότι είχε απόλυτη κυριαρχία πάνω στις μουσικές ιδέες και μπορούσε να γράψει ό,τι εκείνη επιθυμούσε κάνοντας χρήση αρμονικών ιδεών με  πλούσιες τεχνικές, όμορφες μουσικές φράσεις και πρωτότυπες ενορχηστρωτικές επιλογές. Έγραψε έργα για παιδιά, έξι όπερες, μία καντάτα, μουσική δωματίου και εντυπωσιακά τραγούδια, μια εξαιρετική συμφωνία, μουσική για ραδιοφωνικές εκπομπές με μουσικό, ποιητικό ή θεατρικό περιεχόμενο και λίγα έργα για πιάνο. Δυστυχώς δεν υπάρχουν ντοκουμέντα ακουστικά. Η εργογραφία αλλά και οι αναφορές σε αυτήν  σαν να σβήστηκαν από την πλούσια μουσική ιστορία της πατρίδας της.

Έφη Αγραφιώτη
Νοέμβριος 2018
Effie.tar@gmail.com

Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου