Ο Παλιός Στρατηγός
Τραγούδι μνήμης και περισυλλογής
«Τί να τα κάνω τα τραγούδια σας / ποτέ δε λένε την αλήθεια,
ο κόσμος υποφέρει και πονά / και σεις τα ίδια παραμύθια.»
Το τραγουδούσε ο Δ. Σαββόπουλος το μακρινό 1965. Ήταν η εποχή που το «πολιτικό» τραγούδι στην Ελλάδα έκανε τα πρώτα βήματα. Πρώτος απ’ όλους και διαχρονικά αυτός που άσκησε τη μεγαλύτερη επιρροή ο Μίκης Θεοδωράκης.
Ας σταθούμε λίγο εδώ. Ο σχολιασμός γεγονότων και πολιτικής με τραγούδια είναι κάτι πολύ συνηθισμένο και πολύ διαδεδομένο. Όχι μόνο στη χώρα μας αλλά παντού. Όμως σχετικά λίγα είναι τα τραγούδια που θα τα λέγαμε αμιγώς και στενά «πολιτικά». Τα «Πολιτικά Τραγούδια» ο δίσκος του Μικρούτσικου με την Μ. Δημητριάδη που είναι ένα καλό τέτοιο παράδειγμα, ακουμπά εντελώς το «ριζοσπαστικοποιημένο» κλίμα της πρώτης Μεταπολίτευσης. Σημείο των καιρών το ότι μετά από τα Πολιτικά ο Μικρούτσικος πέρασε στον Καββαδία.
Τελικά πολλά περισσότερα είναι τα τραγούδια, ελληνικά ή ξένα, που γενικά σχολιάζουν την πραγματικότητα, την κοινωνία, αγγίζουν κάποιες καταστάσεις ή διηγούνται μία ιστορία. Όχι τυχαία πιστεύω εκείνα που «περπάτησαν» πολύ, τραγουδήθηκαν και έμειναν στη μνήμη μας, μιλάνε με αλληγορία και «ποίηση», όχι με συνθήματα. Δε χρειάζεται να πω ότι εγώ αυτά θεωρώ καλά.
Στον «Στρατηγό» έγραψα τους στίχους τη μουσική και έφτιαξα το συνοδευτικό video. Εξ ανάγκης τραγουδάω γιατί αν έψαχνα να βρω και τραγουδιστή, να κάνουμε τις πρόβες και να ηχογραφήσουμε, σίγουρα δεν θα είχα προλάβει να το κυκλοφορήσω στην επέτειο του φετινού Πολυτεχνείου.
Ήταν αυτό σημαντικό; Και ναι, και όχι. Το τραγούδι δεν έχει κάποια άμεση σχέση με την επέτειο ή τα συγκεκριμένα γεγονότα. Τα λόγια και οι εικόνες παραπέμπουν κατ’ αρχήν στις μνήμες της «μεγάλης» και καταγραμμένης πρόσφατης Ιστορίας μας που σήμερα αφήνει μάλλον μία μελαγχολία.
Τελικά όμως η ματιά είναι προσωπική. Το όνειρο όπου παρουσιάζεται ο Στρατηγός, μιλά για την παλιά και ξεχασμένη ενθουσιώδη ζωή της Μεταπολίτευσης. Όπως τη ζήσαμε όλοι εμείς και όχι μόνο. Λίγο πιο πέρα μπορεί να σκεφτεί κανείς από που ξεκίνησε και που κατέληξε ο εορτασμός της 17 Νοέμβρη, ποιοι τον οικειοποιήθηκαν, ποιες είναι οι επαναλαμβανόμενες τελετουργίες και τί προσφέρουν πια. Επίσης, τί μπορεί να λένε όλα αυτά στους νεότερους…
Δεν έχω απαντήσεις. Τελικά ελπίζω να αρέσει το τραγούδι και -όπως είπα παραπάνω- να «περπατήσει»
Κωνσταντίνος Α. Λυγνός
19.10.2022
Καλή -οπτική- ακρόαση