[μουσικές αναφορές] New York, New York...
(της Έφης Αγραφιώτη)

        New York, New York…

Διαθέτει σπουδαίες ορχήστρες, μεγάλα θέατρα, αξιοζήλευτους μουσικούς χώρους, εντυπωσιακά οργανωμένο δίκτυο μουσικών παραγωγών, μουσικούς, τραγουδιστές, χορωδίες, υψηλού κύρους μουσικά ιδρύματα. New York… Ας κάνουμε λοιπόν σήμερα μια φανταστική περιήγηση εκεί. Βέβαια θα δανειστούμε στοιχεία και πληροφορίες από μια επίσκεψη στον πραγματικό χρόνο, μιας και δεν γίνεται αλλιώς.
Πρώτα θα διαλέξουμε ένα «μουσικό μήνα», από Σεπτέμβρη μέχρι Ιούνιο. Πώς θα πληροφορηθούμε τα μουσικά γεγονότα; Αρκεί μια ματιά στις καθημερινές εφημερίδες ή στα ειδικά ένθετα όπως το Arts and Leisure (New York Times), η ακόμα στο City Guide. Μετά – αναγκαίο κακό - θα πληροφορηθούμε πόσα θα πληρώσουμε για να γευτούμε αυτή την υπέροχη εμπειρία. Τουλάχιστον ας ξέρουμε grosso modo... Στη Ν. Υόρκη η παλέτα τιμών είναι μεγάλη, ανάλογα με το θέαμα ή ακρόαμα, τη σαιζόν, την αίθουσα και τη ζήτηση. Ένα parterre Box, ένα Balcony ή κάτι εξ ίσου λουσάτο στοιχίζει κάτι παραπάνω, όπως κι αν το δούμε! Εκτός αν φροντίσετε να αγοράσετε ετήσιο κουπόνι. Ωραία δικαιολογία για να μείνετε κάπως περισσότερο εκεί!
Οι διασημότεροι χώροι είναι ασφαλώς το  Carnegie Hall στη 57^th Street και 7^th Avenue και το Lincoln Center στις 62^nd and 65^th Street και Amsterdam Avenue. Η ακουστική των αιθουσών τους είναι μοναδική, εντυπωσιάζουν με την καθημερινή ζωντάνια τους και τη βαριά παρακαταθήκη σε μουσικές παραγωγές. Στεγάζουν εκατοντάδες δρώμενα, εικαστικά, λογοτεχνικά, θεατρικά, μουσικά. Πλησιάζοντας στο Κάρνεγκυ (όπου θα πληρώσουμε από 25 μέχρι και 150 δολάρια για μια συναυλία) το πρώτο που θαυμάζει κανείς είναι το αναγεννησιακό ιταλικό στυλ της αρχιτεκτονικής του γραμμής. Ύστερα (θέλει ή δεν θέλει) θα ζηλέψει τα ακροάματα. Μια πρόγευση, για του λόγου το αληθές: στις 15 Φεβρουαρίου 2007 παίζει η Ορχήστρα της Μινεζότα, στις 5 Μαρτίου η Γκεβεντχάουζ της Λειψίας, στις 18 Μαρτίου η Ορχήστρα της Ραδιοφωνίας της Γαλλίας και στις 27 Μαρτίου η NDR. Ανάλογου βάρους και κύρους είναι όλο το πρόγραμμα μέχρι τον Ιούνιο 2007.

ακούστε: Keith Jarrett: The Carnegie Hall Concert (Part III)

(Για να ξέρετε τι αγοράζετε στο Κάρνεγκυ!)

ακούστε: J.S.BACH: Tocata-Adagio-Fuga in Do-major BWV564 - Horowitz - Carnegie Hall

Το κτίριο (που είναι τεράστιο) είναι και το παλιότερο μουσικό auditorium της πόλης. Διαθέτει τρεις αίθουσες, η πιο πρόσφατη ονομάζεται Zankel Hall (2003), η πιο μεγάλη είναι η Isaac Stern Auditorium που υποδέχεται 2.800 ακροατές και η Weill Recital Hall που χωράει 268 άτομα. Το 1969 δόθηκαν στο κοινό υπό την κοινή πια σκέπη του Λίνκολν Σέντερ και οι τέσσερις αίθουσές του: NY State Opera House, Avery Fisher, Alice Tully, Metropolitan Opera House.

ακούστε: Stan Getz, Joao Gilberto, Astrud Gilberto - Live at Carnegie Hall: Jobim - The Girl from Ipanema

(Avery Fisher Hall)

Εδώ θα ακούσετε τις ορχήστρες Νew Υork Philharmonic και Chamber Music Society. Από 25 μέχρι 130 δολάρια, όπως αντιλαμβάνεστε, θα τα δώσουμε σε ένα από τα μουσικά προγράμματα του Λίνκολν Σέντερ. Εκτός αν προτιμήσουμε εισιτήριο δοκιμής της ορχήστρας, που στοιχίζει λιγότερο από 20 δολάρια. Μπορούμε επίσης να στηθούμε λίγες ώρες πριν ανοίξουν τα ταμεία στην ουρά, αυθημερόν, για να διεκδικήσουμε το εισιτήριο μας με 25 δολάρια, που ενδεχομένως την προηγούμενη μέρα να κόστιζε τρεις φορές ακριβότερα, αρκεί να έχουμε βρει κι ένα ακόμα ενδιαφερόμενο άτομο, αφού η τιμή ισχύει για αγορά 2 τουλάχιστον εκ των υπολειπομένων εισιτηρίων.

(Μετροπόλιταν Όπερα)

ακούστε: Vincenzo Bellini: Norma (Casta diva) - Maria Callas (Metropolitan Opera House, 1959)

(Μετροπόλιταν Όπερα)

ακούστε: Bizet: Carmen: Preludio Act1 - Metropolitan Opera Orchestra

(Μετροπόλιταν Όπερα)

 (Σχεδιάγραμμα επίσκεψης στο Lincoln Center.1. NY State Theater. 2.Damrose Park. 3.Metropolitan Opera. 4.Public Library. 6.Every Fisher Hall. 8. Alice Tully Hall. 9. Juilliard School. 10. Clark Studio, Rose Building.)

Στο Μητροπολιτικό Μουσείο της 5^th Avenue από το 1954 λαβαίνουν χώρα τακτικές συναυλίες με ακριβούτσικο εισιτήριο αλλά συνυπολογίστε και το μαγευτικό περιβάλλον! Στο Rainey Rogers Auditorium του Μουσείου, μπορείτε να ακούσετε διεθνούς κύρους σολίστες και σύνολα μουσικής δωματίου. Να μη παραλείψουμε να πούμε ότι είναι τουλάχιστον απαραίτητο να διαθέσει ο επισκέπτης μία ολόκληρη μέρα στο να περιπλανηθεί στις συλλογές του Μουσείου. Εκτός των άλλων στα εκθέματα συγκαταλέγονται σπάνια και μοναδικά παλαιά όργανα, μεταξύ αυτών και το πιο παλαιό πιάνο.

(Metropolitan Museum NY)

Οι όπερες της πόλης στεγάζονται σε τρεις χώρους. Η Μετροπόλιταν και η Σίτυ Όπερα στο Λίνκολν ενώ η Αmato Opera στη Bowery and 2^nd Street, σε έναν πολύ μικρό χώρο αλλά πολύ υποβλητικό. Εδώ τα εισιτήρια είναι φτηνά, ειδικά για τους φοιτητές, θα έλεγα ότι είναι πολύ φτηνά.

(Η Μετροπόλιταν Όπερα το 1905)

Η Metropolitan Opera είναι γνωστή για τα παγκόσμιου κύρους ανεβάσματα λυρικών έργων. Οι Νεοϋορκέζοι όμως έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν όπερες και τα καλοκαίρια στα πάρκα, με δωρεάν είσοδο. Τo πρόγραμμα Met in the Parks δραστηριοποιείται μεταξύ Ιουνίου και Αυγούστου σε πάρκα όπως τα γνωστά μας Central Park, Brooklyn Prospect Park, Pelham Park κ.α.

Και τώρα να ‘μαστε στο Juilliard School... σας λέει κάτι, δεν μπορεί... Από τα πιο ανταγωνιστικά - ποιοτικά σχολεία μουσικής στη γη! Σχολείο όχι μόνον για ταλέντα αλλά και για παθιασμένους, αφοσιωμένους στη μουσική τέχνη. Όπως συμβαίνει και στα περιώνυμα - διάσημα πανεπιστήμια της Αμερικής, έτσι και οι απόφοιτοι του Τζούλλιαρντ κερδίζουν... πόντους άμα τη αποφοιτήσει τους. Δικαίως νομίζω. Μόνο να δει κανείς πόσο πυκνές συναυλίες μαθητών φιλοξενούνται στις αίθουσες συναυλιών του χώρου, με τι κατανυκτική νοοτροπία διδάσκουν οι δάσκαλοι, με τι σεβασμό διοικούν οι διευθυντές, καταλαβαίνει πόση δουλειά γίνεται εκεί μέσα.

Οι καθηγητές; Για ρίξτε μια ματιά: Γουίντον Μαρσάλις τρομπέτα,  Ίζακ Πέρλμαν βιολί, Γιόζεφ Αλέσσι τρομπόνι, Ρικάρντο Μοράλες κλαρινέτο, Νάνσυ Άλλεν άρπα, Γκρέγκορι Ζούμπερ κρουστά, Πέτρο Ντίαζ όμποε. Θα μπορούσε να ακολουθεί λίστα 150 ακόμα ονομάτων από τη κλασική και τη τζαζ μουσική.
Ωραία θα ήταν να γραφτούμε για τις σπουδές μας, -στα φανταστικά ταξίδια όλα επιτρέπονται- αλλά που θα μένουμε; Στο γραφείο 219, της βοήθειας στους σπουδαστές θα δηλώσουμε ότι επιθυμούμε να στεγαστούμε στους ειδικούς χώρους φιλοξενίας και σίτισης. Μην εκπλαγείτε που σε ελάχιστο χρόνο θα μας έχουν απαντήσει θετικά.
Τα δωμάτια των σπουδαζόντων οικότροφων είναι 350 περίπου και βρίσκονται στο πολυώροφο κτίριο του Λίνκολν Σέντερ, στο Rose Building, στους δώδεκα τελευταίους ορόφους. Η θέα του Μανχάτταν και του Hudson River δεν αφήνει ασυγκίνητο κανέναν. Ούτε και τα πιάνα Στένγουεη μέσα σε μερικά από τα δωμάτια, αυτά που νοικιάζονται προφανώς σε πιανίστες. Τώρα βέβαια- μεταξύ μας- προηγείται το να μας έχουν κάνει αποδεκτούς ως σπουδαστές –από τον προηγούμενο Μάρτη- και να έχουμε εμπεδώσει ότι για μια χρονιά ή μάλλον για εννέα μήνες, θα χρειαστούμε περίπου 40.000 δολάρια!

(College residence)

Το Τζούλλιαρντ που στεγάζεται από το 1969 στο Λίνκολν Σέντερ, δημιουργήθηκε το 1905 σαν Ινστιτούτο Μουσικής Τέχνης. Την πρώτη χρονιά ενεγράφησαν 500 μαθητές. Το 1920 για να υποστηριχτεί καλύτερα οικονομικά ιδρύθηκε το Ίδρυμα Τζούλιαρντ και από το 1946 λειτουργεί με την τωρινή του φυσιογνωμία. Πρώτος διευθυντής του ήταν ο (πρώτος βραβευθείς με βραβεία Πούλιτζερ μουσικής) Ουίλλιαμ Σούμαν. Από το 1999 κάτω από κοινή διοίκηση συστεγάζονται και τα τμήματα Θεάτρου και Χορού. Στο σχολείο υπάρχει και τμήμα συνεργαζόμενο με το Ινστιτούτο Μπάρναρντ, του Πανεπιστήμιου Columbia.
Ιδού μερικά ονόματα, επιλεγμένα εντελώς τυχαία, μουσικών παγκόσμιας εμβέλειας, που αποφοίτησαν από το σπουδαίο αυτό σχολείο: Pina Bausch (χορογράφος), Leo Brouwer (κιθαριστής), Miles Davis (τρομπετίστας), Philip Glass (συνθέτης), Jerome Lowenthal (πιανίστας), Yo Yo Ma (τσελίστας), Wynton Marsalis (τρομπετίστας), Thelonius Monk (πιανίστας), Itzhak Perlman (βιολονίστας), Leontyne Price (σοπράνο), Nina Simone (συνθέτρια- πιανίστρια- τραγουδίστρια), Robert Ward (συνθέτης).

ακούστε: Astor Piazzolla & Yo-Yo-Ma: Libertango

Τώρα λοιπόν, που σας έδωσα τηn πρόγευση, είδατε πόσο απλά είναι τα πράγματα; Ωραία! Τι περιμένετε; Eτοιμάστε βαλίτσα. Ο κόσμος είναι πια μια σπιθαμή, έτσι για να τελειώσουμε ποιητικά!

Έφη Αγραφιώτη
effie@tar.gr
(Φεβρουάριος 2007)
επιλογή μουσικής: Κώστας Γρηγορέας