Grand Prix Μαρία Κάλλας - ΌΠΕΡΑ:
Επιτέλους Συνεχίστηκε μετά από 2ετή ΠΑυση
Μετά από διετή παύση που με «μαεστρία» αποδόθηκε στην Ύφεση (και όχι στη χάραξη κρατικής πολιτιστικής πολιτικής) ο διεθνής διαγωνισμός νέων λυρικών τραγουδιστών Grand Prix Μαρία Κάλλας αναβίωσε συγχρηματοδοτούμενος από το Ε.Σ.Π.Α. Κορυφαίοι λυρικοί τραγουδιστές απ΄όλο τον κόσμο που ήρθαν στη χώρα μας ως μέλη της καλλιτεχνικής επιτροπής, ένωσαν τις φωνές τους για την αναγκαιότητα συνέχισης του θεσμού «στο σπίτι του, στην Ελλάδα» όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε, κατά την τελετή λήξης, το Σάββατο 11 Οκτωβρίου, στο θέατρο «Ολύμπια».
Η φετινή, 38η διοργάνωση, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, από 4 – 11 Οκτωβρίου με την αρωγή δυο πολύ σημαντικών πολιτιστικών φορέων: του Ιδρύματος Μιχάλη Κακογιάννη (ως συνδιοργανωτή) και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (Ε.Λ.Σ.), η οποία συμμετείχε για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού.
Το ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, παραχώρησε τους χώρους του για τη διεξαγωγή των δυο πρώτων κύκλων του διαγωνισμού, ενώ η Ε.Λ.Σ. ανέλαβε τη διεξαγωγή του τελικού με τη συμμετοχή της ορχήστρας της, υπό τη Διεύθυνση του Αρχιμουσικού, Λουκά Καρυτινού.
Τη Διεθνή Κριτική Επιτροπή αποτελούσαν:
Η Cheryl Studer ( Σέριλ Στιούντερ, Πρόεδρος της Επιτροπής, Υψίφωνος, ΗΠΑ/Γερμανία),
Η Martina Arroyo ( Μαρτίνα Αρρόγιο, Υψίφωνος, ΗΠΑ),
Ο Christian Carlstedt ( Κρίστιαν Κάρλστεντ, Casting Manager/ Bayerische Staatsoper, Γερμανία),
Η Dame Gwyneth Jones ( Ντέιμ Γκουίνεθ Τζόουνς, Υψίφωνος, Ουαλία),
Ο Peter Katona ( Πήτερ Κάτονα, Casting Director/ Royal Opera House - Covent Garden, Αγγλία),
Ο Μύρων Μιχαηλίδης (Αρχιμουσικός/ Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής),
Ο Μίλτος Λογιάδης (Αρχιμουσικός),
Ο Sherrill Milnes ( Σέριλ Μιλνς, Βαρύτονος, ΗΠΑ),
Ο Guy Montavon ( Γκυ Μονταβόν Γενικός Διευθυντής Όπερας της Ερφούρτης, Γερμανία)
Όπως προέκυψε από τη συζήτηση που διεξήχθη στο πλαίσιο συνέντευξης τύπου που παραχώρησαν σε δημοσιογράφους τα μέλη της επιτροπής, η μείωση των επιχορηγήσεων στον τομέα του Πολιτισμού δεν αφορά (δυστυχώς) μόνο τη χώρα μας. Η Υψίφωνος Ντέιμ Γκουίνεθ Τζόουνς, (Ουαλία), μιλώντας στη συνέντευξη τύπου, παρατήρησε χαρακτηριστικά: «θεωρώ τραγωδία το γεγονός ότι η πολιτική εξουσία δεν ενδιαφέρεται για τη μουσική παιδεία. Το ενδιαφέρον βλέπουμε να κλίνει κυρίως προς την ανάπτυξη του κέρδους. Γι΄ αυτό, για παράδειγμα, βλέπουμε χιλιάδες κόσμο σε ποδοσφαιρικά γήπεδα και τεράστια ποσά χρημάτων να επενδύονται εκεί εν αντιθέσει με την όπερα όπου δε δίνεται η ευκαιρία στους νέους να γνωρίσουν και να διδαχθούν αυτό το είδος μουσικής, με αποτέλεσμα να καταλήγουν μόνο στην ακρόαση μουσικής που είναι δημοφιλής (πχ. Ποπ μουσική).» Πολύ ενδιαφέρουσα (σε ό,τι αφορά το ίδιο θέμα) ήταν και η τοποθέτηση του Peter Katona (Καλλιτεχνικού Διευθυντή της Βασιλικής όπερας του Λονδίνου, ο οποίος παρατήρησε: «Πρόκειται για λανθασμένο τρόπο αντιμετώπισης της πολιτιστικής ζωής όταν επενδύεις χρήμα και ενδιαφέρον μόνο σε ότι είναι δημοφιλές (πχ. Ποπ μουσική)» ενώ ο ίδιος χαρακτήρισε «χάος και ντροπή» σε μια χώρα με παράδοση όπως η Ιταλία «να αναφέρουν προβλήματα ανεβάσματος παραγωγών, λόγω αδυναμίας εξεύρεσης πόρων ή λόγω καλύτερων εναλλακτικών επιλογών![1]».
«Η διοργάνωση όλα τα άλλα χρόνια γινόταν χάρη στο πείσμα 2 ανθρώπων: είναι οι ιδρύτριες του Athenaeum Λούλη Ψυχούλη και Άννα Κουκουράκη που τους οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ» τόνισε, εν μέσω έντονων χειροκροτημάτων, ο δημοσιογράφος, Αλέξης Κωστάλας, προλογίζοντας την εκδήλωση του τελικού.
«Μετά από 38 χρόνια η Κάλλας επέστρεψε στο σπίτι της! Και πιστεύουμε ότι δεν πρόκειται να μετακινηθεί πλέον γιατί δεν ήρθε επί ενοικίου. Η μόνη μετακίνηση που θα επιτρέψουμε θα είναι να την καλωσορίσει και πάλι ο σημερινός καλλιτεχνικός Διευθυντής στο καινούργιο κτίριο που ευχόμαστε να αποπερατωθεί γρήγορα» ανέφερε μεταξύ άλλων απευθύνοντας χαιρετισμό, η Πρόεδρος του Καλλιτεχνικού Κέντρου Athenaeum, Λούλη Ψυχούλη. Η ιδρύτρια του Athenaeum, εξέφρασε επίσης θερμές ευχαριστίες προς το ίδρυμα Κακογιάννη μιλώντας για τη συνεργασία των δυο φορέων με ιδιαίτερη συγκίνηση. Αντιθέτως, άφησε αιχμές για έλλειψη κρατικής αρωγής ολοκληρώνοντας την ομιλία της με τη φράση: «Τέλος, θα ευχαριστήσω το Υπουργείο για την ηθική του συμπαράσταση. Και αυτή καλή…»
Ο διαγωνισμός διεξήχθη σε τρείς κύκλους.
Στο πλαίσιο του Α΄κύκλου του 38ου Διεθνούς Grand Prix Μαρία Κάλλας ( 4-6 Οκτωβρίου) έγιναν δεκτοί επί συνόλου 74 αιτήσεων, 52 νέοι λυρικοί τραγουδιστές από τέσσερεις ηπείρους και 15 χώρες: Αγγλία, Αίγυπτο, Αρμενία, Βέλγιο, Βραζιλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ισραήλ, Ιταλία, Καναδά, Κίνα, Κορέα, Ουκρανία, Ρουμανία, και Τσεχία. Εξ΄αυτών, τελικώς 46 έλαβαν μέρος και συμπεριελήφθησαν στο άκρως επιμελημένο έντυπο πρόγραμμα με πολλές ουσιαστικές πληροφορίες για τη διοργάνωση και φωτογραφικό υλικό από την ιστορία του θεσμού.
Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι από τους 46 λυρικούς τραγουδιστές, οι 17 προέρχονταν από τη Ν Κορέα. Το γεγονός δεν έμεινε ασχολίαστο ούτε στη συνέντευξη τύπου: o Peter Katona (Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Βασιλικής όπερας του Λονδίνου), απαντώντας σε ερώτηση έλληνα δημοσιογράφου σχετικά με τις απολύσεις στην όπερα της Ρώμης από τον Δήμαρχο της πόλης, παρατήρησε μεταξύ άλλων: «Αυτές οι δυο χώρες (σ.σ.Γερμανία και Ιταλία) θα έπρεπε να «γεννούν» πολλούς εκπληκτικούς νέους τραγουδιστές και δυστυχώς δεν ανταποκρίνονται στον πήχη. Σε διάφορους διαγωνισμούς που γίνονται κατά καιρούς, τραγουδιστές από τις συγκεκριμένες χώρες απέχουν, ενώ παρατηρούμε να πληθαίνουν οι συμμετοχές από την Ασία, τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (πχ. Ρωσία, Ουκρανία), τις ΗΠΑ. Πρόκειται για διακυμάνσεις που παρακολουθούμε με μεγάλο ενδιαφέρον».
Από τη χώρα μας στον ά κύκλο συμμετείχαν 12 γυναίκες και 2 άνδρες. Ειδικότερα, έλαβαν μέρος οι soprano: Σωτηρία Γιανννούδη, Νικολέττα Καπετανίδου, Στυλιανή Καββαδία, Νίνα Κουφοχρήστου, Δανάη-Ελένη Παλληκαροπούλου, Σοφία Παπαδημητροπούλου, Φαίδρα Ραχούτη, Άννα Στυλιανάκη, Λυδία Ζερβανου Βασούλα Δελλή, καθώς και οι mezzo soprano Αθηνά Καστρινάκη και Μαρία Σωτηροπούλου. Στις υποψηφιότητες από τη χώρα μας περιλαμβάνονταν ακόμη, ο βαρύτονος Αθανάσιος Πόγκας και ο τενόρος Γιώργος Ζωγράφος.
Επί συνόλου 46 λυρικών τραγουδιστών που διαγωνίστηκαν στον ά κύκλο, προκρίθηκαν στη β΄φάση της διοργάνωσης, οι 16.
Πιο συγκεκριμένα, στον Β΄ Κύκλο , προκρίθηκαν οι κάτωθι (με σειρά εμφάνισης)[2]:
1. Wonyong Kang (Ν. Κορέα, μπασοβαρύτονος, γενν. 1987)
2. Hyun Kim (Ν. Κορέα, βαρύτονος, Ν. Κορέα, γενν 1986)
3. Sung Ηyun Kim (Ν. Κορέα, τενόρος, γενν 1984)
4. Yohan Kim (Ν. Κορέα, τενόρος)
5. Nina Koufochristou (Ελλάδα, σοπράνο, γενν 1983)
6. Kyubong Lee (Ν Κορέα, βαρύτονος, γενν 1983)
7. Sung Jin Lee (Ν. Κορέα, Βαρύτονος, γενν 1988)
8. Eun kyong Lim (Ν. Κορέα, μέτζο σοπράνο 1985)
9. Jisang Ryu (Ν Κορέα, μπάσος γενν 1982)
10. Jeongyeop Seok (Ν Κορέα, τενόρος, 1981)
11. Anna Stylianaki (Ελλάδα, σοπράνο, 1983)
12. Iulia Elena Surdu (Ρουμανία, σοπράνο, 1984)
13. Shinhee Yoo (Ν Κορέα γενν 1984)
14. Ludmilla Miranda Bauerfeldt (Βραζιλία, σοπράνο, 1983)
15. Joo Hyun Cho (Ν. Κορέα, σοπράνο, 1983)
16. Jeongkon Choi (Ν Κορέα, τενόρος, 1981)
Στους δυο πρώτους κύκλους του διαγωνισμού τους λυρικούς τραγουδιστές συνόδευσαν οι σολίστ πιάνου Δημήτρης Βεζύρογλου, Διονύσης Βούλγαρης, Μανώλης Παπασηφάκης και Γιάννης Τσανακαλιώτης[3].
Στο πλαίσιο του Β΄κύκλου του διαγωνισμού, που πραγματοποιήθηκε 8 – 9 Οκτωβρίου από τους ανωτέρω, ξεχώρισαν 8 λυρικοί τραγουδιστές, οι οποίοι προκρίθηκαν στον τελικό. Ανάμεσά τους οι δύο Ελληνίδες υψίφωνοι: Αικατερίνη Κουφοχρήστου, και Άννα Στυλιανάκη. Ειδικότερα, πρόκειται για τους[4]:
1. Yohan Kim (Ν. Κορέα, τενόρος)
2. Νίνα Κουφοχρήστου (Ελλάδα, σοπράνο, γενν 1983)
3. Kyubong Lee (Ν Κορέα, βαρύτονος, γενν 1983)
4. Eun kyong Lim (Ν. Κορέα, μέτζο σοπράνο 1985)
5. Jisang Ryu (Ν Κορέα, μπάσος γενν 1982)
6. Anna Stylianaki (Ελλάδα, σοπράνο, 1983)
7. Iulia Elena Surdu (Ρουμανία, σοπράνο, 1984)
8. Ludmilla Miranda Bauerfeldt (Βραζιλία, σοπράνο, 1983)
Οι οκτώ λυρικοί τραγουδιστές που διακρίθηκαν στην γ΄φάση της διοργάνωσης, μας χάρισαν μια υπέροχη βραδιά λυρικού τραγουδιού.
Στο πρώτο μέρος του τελικού διαγωνίσθηκαν ο τενόρος, Yohan Kim, η μεσόφωνος (επίσης από τη Ν Κορέα) Eun-Kyong Lim, η ελληνίδα υψίφωνος, Νίνα Κουφοχρήστου και η υψίφωνος Ludmilla Miranda Bauerfeldt, από τη Βραζιλία.
Το β΄μέρος της βραδιάς «άνοιξε» η ελληνίδα υψίφωνος Άννα Στυλιανάκη, ο βαρύτονος, Kyubong Lee από τη Ν. Κορέα, ο μπάσσος από τη Ν Κορέα, Jisang Ryu, ενώ η βραδιά του τελικού ολοκληρώθηκε με την υψίφωνο από τη Ρουμανία, Iulia Surdu.
Στο πλαίσιο της συναυλίας του «τελικού», το κοινό είχε την ευκαιρία να απολαύσει αποσπάσματα από τις όπερες των: Wolfgang Amadeus Mozart («Η μεγαλοψυχία του Τίτου», «Η Αρπαγή από το Σεράι», «Οι γάμοι του Φίγκαρο», «Έτσι κάνουν όλες»), Gaetano Donizetti, «Η Κόρη του Συντάγματος» «Η αγαπημένη»), Charles-François Gounod «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», Richard Strauss, («Η Αριάδνη στη Νάξο»), Giuseppe Verdi (Τραβιάτα, Ριγκολέτο, Δον Κάρλος), Giacomo Puccini (ο Μποέμ), Umberto Giordano (Αντρέα Σενιέ), Gioachino Antonio Rossini «Ο Κουρέας της Σεβίλλης).
ΑΠΟΝΟΜΗ ΒΡΑΒΕΙΩΝ
Στη φετινή διοργάνωση αποδόθηκαν βραβεία ανδρών, γυναικών και ακόμη το βραβείο «Paolo Montarsolo» που καθιερώθηκε στη μνήμη του.
Της απόδοσης των βραβείων προηγήθηκε σύντομη ομιλία από την Πρόεδρο της Επιτροπής, την πολυβραβευμένη αμερικανίδα υψίφωνο Cheryl Studer, η οποία τόνισε μεταξύ άλλων την ανάγκη συνέχισης του θεσμού, εδώ στη χώρα μας.
Πριν την απόδοση των βραβείων τον λόγο πήραν και άλλα μέλη της επιτροπής, μεταξύ των οποίων ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Μύρων Μιχαηλίδης
«Δεν θα έλεγα ότι είναι μεγάλη χαρά που συμμετέχει η Ε.Λ.Σ. σε αυτό διαγωνισμό μάλλον μεγάλη ντροπή είναι που μέχρι σήμερα δεν είχε συμβεί αυτό. Και θέλω να πιστεύω ότι θα είναι πάρα πολύ δύσκολο στις επόμενες διεθνείς διοργανώσεις να αποσύρει την υποστήριξη της Ε.Λ.Σ. από το διαγωνισμό αυτό» τόνισε και στη συνέχεια συνεχάρη δημόσια τους μουσικούς της Ε.Λ.Σ. και τον Αρχιμουσικό Λουκά Καρυτινό που τη διηύθυνε και έφεραν εις πέρας αυτό το «τιτάνιο πρόγραμμα».
Στο πλαίσιο του διαγωνισμού προβλέπονταν τα τρία βραβεία για ανδρικές και αντίστοιχα για γυναικείες φωνές, καθώς και Ειδικό Βραβείο Πάολο Μονταρσόλο 2014, (το οποίο θέσπισε η σύζυγός του, Liliana Montarsolo ).[5]
Βραβεία Γυναικών
Γκραν Πρι Μαρία Κάλλας 2014
Ludmilla Miranda BAUERFELDT, υψίφωνος/ Βραζιλία – 1983
2ο Βραβείο 2014
Eun-Kyong LIM, μεσόφωνος/ Ν. Κορέα - 1985
3ο Βραβείο 2014
Αικατερίνη (Νίνα) ΚΟΥΦΟΧΡΗΣΤΟΥ, υψίφωνος/ Ελλάδα - 1983
Εύφημος μνεία 2014:
Άννα ΣΤΥΛΙΑΝΑΚΗ, υψίφωνος/ Ελλάδα – 1983
Iulia SURDU, υψίφωνος/ Ρουμανία – 1984
ΒΡΑΒΕΙΑ ΑΝΔΡΩΝ
Γκραν Πρι Μαρία Κάλλας 2014
& Ειδικό Βραβείο Πάολο Μονταρσόλο 2014
Jisang RYU, μπάσσος/ Ν. Κορέα - 1982
2ο Βραβείο 2014
Kyubong LEE, βαρύτονος/ Ν. Κορέα - 1983
3ο Βραβείο 2014
Yohan KIM, τενόρος/ Ν. Κορέα - 1985
Με πρόσφατη τη βραδιά του 38ου διαγωνισμού και το βλέμμα πλέον στραμμένο στο 39οΔιεθνές Grand Prix Μαρία Κάλλας – Πιάνο, που θα διεξαχθεί τον προσεχή Μάιο, θεωρούμε άξια υπόμνησης μια φράση του Peter Katona, προς το κοινό. Τη μεταφέρουμε με την ελπίδα να φθάσει σε όλους όσοι χειρίζονται την εθνική πολιτιστική πολιτική: «αν μπορείτε να επηρεάσετε να συνεχιστεί αυτός ο διαγωνισμός είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό για την Ελλάδα! είναι πολύ σημαντικό να βοηθήσετε την τέχνη!»
Το 39ο Διεθνές Grand Prix Μαρία Κάλλας στο Πιάνο θα διεξαχθεί τις κάτωθι ημερομηνίες:
Α΄ Κύκλος: 14-15 Μαΐου 2015/ Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Β΄ Κύκλος: 17-18 Μαΐου 2015/ Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Γ΄ Κύκλος: 20-21 Μαΐου 2015/ Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Δ΄ Κύκλος: 23 Μαΐου 2015/ Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Στο πλαίσιο της διοργάνωσης του 39ου Διεθνούς Grand Prix Μαρία Κάλλας θα διεξαχθεί δωρεάν σεμινάριο για Έλληνες πιανίστες με τον Dmitri Bashkirov από 17 έως 22 Μαρτίου 2015. Για την αίτηση συμμετοχής, πατήστε εδώ.
Τίνα Βαρουχάκη
varouchaki@gmail.com
Οκτώβριος 2014
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
[1] Πηγή: δελτίο τύπου Athenaeum από τη συνέντευξη τύπου που πραγματοποιήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2014 http://www.grandprixmariacallas.com/downloads/115_38o_gpmc_apospasma_apo_synenteuxi_typou.doc
[2] Πηγή: δελτίο τύπου Athenaeum, http://www.grandprixmariacallas.com/el/news/?nid=1106
[3] Πηγή: έντυπο πρόγραμμα της διοργάνωσης
[4] Πηγή δελτίο τύπου Athenaeum http://www.grandprixmariacallas.com/el/news/?nid=1108
[5] Τα ονόματα παρατίθενται όπως ανακοινώθηκαν μέσω του δελτίου τύπου http://www.grandprixmariacallas.com/el/news/?nid=1109