ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ-ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΚΙΘΑΡΑΣ ΣΤΟ ATHENAEUM
(1 – 3 Δεκεμβρίου 2012)
Απολογισμός
Οι Λίζα Ζώη και Ευάγγελος Ασημακόπουλος διδάσκουν
Ένα τριήμερο γεμάτο από κιθαριστικά δρώμενα στο οποίο συμμετείχαν περισσότεροι από 100 σπουδαστές κιθάρας όλων των ηλικιών, έγινε την περασμένη εβδομάδα στις αίθουσες Συναυλιών του Ωδείου Athenaeum.
Η Λίζα Ζώη κι ο Ευάγγελος Ασημακόπουλος, αυτή τη φορά οικοδεσπότες και διοργανωτές στο Ωδείο που διδάσκουν, προσέφεραν τη γνώση και την εμπειρία τους σε μεγάλους και μικρούς κιθαριστές από διάφορα μουσικά ιδρύματα της χώρας που παρακολούθησαν ή συμμετείχαν στις εκδηλώσεις ως εκτελεστές.
Διάλεξη Ευάγγελου Ασημακόπουλου
Τις τάξεις των μαθημάτων που διαρκούσαν καθημερινά περίπου δυο τρίωρα, ακολούθησαν δυο άκρως ενδιαφέρουσες διαλέξεις από τον Ευάγγελο Ασημακόπουλο με θέματα που αφορούσαν στη σχέση μαθητών, γονιών και δασκάλων καθώς και στα προβλήματα που προκύπτουν από την εξέλιξη της τεχνολογίας όσον αφορά στην επίδραση και στις επιπτώσεις στον ψυχισμό της νεολαίας.
Το Σεμινάριο κάθε βραδιά έκλινε με δυο συναυλίες. Ακούστηκαν τέσσερα υψηλού επιπέδου ρεσιτάλ, από καταξιωμένους επαγγελματίες σολίστ και καθηγητές του οργάνου που στο παρελθόν υπήρξαν μαθητές του ζεύγους.
Συγκεκριμένα στην κατάμεστη αίθουσα του Ωδείου την πρώτη μέρα, ο Γιώργος Γεωργάτος με την εντυπωσιακή δεξιοτεχνία του και το Τρίο Athenaeum με την σπάνια φινέτσα και τον άψογο συγχρονισμό του δημιούργησαν μοναδική ατμόσφαιρα.
Γιώργος Γεωργάτος - Ρεσιτάλ
Τρίο Athenaeum - Ρεσιτάλ
Το ίδιο επαναλήφθηκε και την άλλη μέρα με τα δυο υπέροχα ρεσιτάλ από τον βιρτουόζο Μάκη Καραντωνίου και τον ώριμο μουσικό Μανώλη Βροντινό που κυριολεκτικά καθήλωσαν το ακροατήριο.
Μάκης Καραντωνίου - Ρεσιτάλ
Μανώλης Βροντινός - Ρεσιτάλ
Η τελευταία μέρα ήταν αφιερωμένη στους τρεις διαγωνισμούς στους οποίους συμμετείχαν 36 νέοι ταλαντούχοι κιθαριστές κάθε ηλικίας. Την πενταμελή επιτροπή αποτελούσαν γνωστοί σολίστ και Καθηγητές του οργάνου (Νότης Μαυρουδής (πρόεδρος), Κώστας Γρηγορέας, Γιώργος Μουλουδάκης, Χάρης Κανελλίδης, Μανώλης Βροντινός) οι οποίοι απένειμαν τα Βραβεία και τους Επαίνους στους διακριθέντες των διαγωνισμών.
Η κριτική επιτροπή του διαγωνισμού: Μανώλης Βροντινός, Γιώργος Μουλουδάκης, Νότης Μαυρουδής (πρόεδρος), Κώστας Γρηγορέας, Χάρης Κανελλίδης
Τα Σεμινάρια, οι διαγωνισμοί, οι διαλέξεις, οι συναυλίες και οι ανάλογες εκδηλώσεις, δίνουν την ευκαιρία στους σπουδαστές του οργάνου να τονώνουν το ενδιαφέρον τους, να μετρούν τις επιδόσεις τους, να συζητούν ποικίλες απόψεις, να γνωρίζονται μεταξύ τους.
Ας ελπίσουμε πως θα υπάρξει συνέχεια στο δύσκολο αγώνα που καταβάλλουν αυτά τα νέα παιδιά και πως οι εκδηλώσεις του Σεμιναρίου θα αφήσουν ευεργετικά αποτελέσματα στην ευγενική τους προσπάθεια.
Οι βραβευθέντες, οι διοργανωτές και η κριτική επιτροπή
Διαγωνισμοί
Βραβεία
Κατηγορία Α:
Μποβολής Χρήστος – Α΄ Βραβείο
Βούζης Αλέξης & Κωστογιαννοπούλου Μάχη – Β΄ Βραβείο
Κεραμιδάκη Ηρώ, Κασελούρη Ελπίδα & Ντουράκης Παν. – Γ΄ Βραβείο
Θεοδωρούδη Ελένη, Στέτσικας Λευτέρης & Καρούσης Γιώργος – Έπαινος
Κατηγορία Β:
Βελισσαρίδης Γιώργος – Α΄ Βραβείο
Θεοδωρούδης Θεόδωρος – Β΄ Βραβείο
Βρέκου Αλίκη – Γ΄ Βραβείο
Κατηγορία Γ:
Κωστόπουλος Δημήτρης – Α΄ Βραβείο
Συμιακού Κατερίνα & Πλουμίδης Μάνος – Β΄ Βραβείο
Γιαννοπούλου Δήμητρα – Γ΄ Βραβείο
Καίσαρη Εύη – Έπαινος
Ακολουθούν κείμενα των Νότη Μαυρουδή και Κώστα Γρηγορέα, μελών της κριτικής επιτροπής του διαγωνισμού:
ΓΙΑ ΤΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ-ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΚΙΘΑΡΑΣ ΤΟΥ ΑΤΕΝΕΟΥΜ
(του Νότη Μαυρουδή)
Πάντα ένα Φεστιβάλ (Σεμινάριο-Διαγωνισμός) προσφέρει εμπειρίες τόσο στους νέους κιθαριστές, όσο και στους παλαιότερους που περνούν από μπροστά τους μαθητές διαφόρων Σχολών και-ενδεχομένως-αντιλαμβάνονται ό,τι κυοφορείται στο χώρο της κιθάρας στην εποχή μας.
Το Σεμινάριο του Ε. Ασημακόπουλου-Λ. Ζώη (Δασκάλους με τεράστια καλλιτεχνική δράση ως ντουέτο και solo, με στέρεα Σχολή που έβγαλε σπουδαίους κιθαριστές) έρχεται λίγους μήνες πριν από την πάγια ετήσια παρουσίαση του Φεστιβάλ κιθάρας στην Πάτρα. Ενός θεσμού που κρατάει ήδη 21 συναπτά χρόνια και πριν το Πάσχα επίκειται το 22ο! Τώρα, για δεύτερη φορά στην Αθήνα (αλλά για πρώτη ως σεμινάριο-διαγωνισμός), με την αμέριστη συμπαράσταση του Ωδείου Athenaeum, στην όμορφη αίθουσα εκδηλώσεων La Divina και στον υπόγειο ζεστό χώρο «Κελάρι».
Θεωρώ πως η προσπάθεια να ενταχθούν δυο Σεμινάρια μέσα σε μια χρονιά, από τους ίδιους καθηγητές, είναι εκ των πραγμάτων δύσκολη υπόθεση, αν λάβει κανείς υπ’ όψη πως η Αθήνα από την Πάτρα απέχει λίγα μόλις χιλιόμετρα… Φαντάζομαι πως το ζεστό κλίμα της μαθητικής ατμόσφαιρας στην Πάτρα, δύσκολα θα επαναληφθεί και στην Αθήνα, αφού ο μαθητικός κόσμος εδώ, τρέχει σε φροντιστήρια, σε γλώσσες και σε άλλες υποχρεώσεις…
Ωστόσο, και σ’ αυτές τις συναντήσεις του Σεμιναρίου-Διαγωνισμού, πάλι ξεπετάχτηκαν παιδιά μικρών ηλικιών που μας ξάφνιασαν με το ταλέντο και την ικανότητά τους να παίζουν τις μουσικές με τον καλλίτερο τρόπο! Με άριστη τεχνική, καθώς και το χάρισμα να μας κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον της ακρόασης. Ομολογώ πως τα μικρά αυτά παιδάκια με έκαναν να σκεφτώ πως η κιθάρα στην Ελλάδα δεν θα πάψει ποτέ να «παράγει» ταλέντα και αυτό δυσκολεύομαι πολλές φορές να το εξηγήσω με την κοινή λογική.
Το διαγωνιστικό μέρος ήταν αντιφατικό και στις τρεις κατηγορίες. Α (μικρές ηλικίες, Β) (μεσαίες), Γ) (διάφορες ηλικίες). Καθώς είχα την τιμή να είμαι Πρόεδρος της επιτροπής εκλεκτών συναδέλφων (Γρηγορέας, Μουλουδάκης, Κανελλίδης, Βροντινός) διαπίστωσα πως εκεί που εμφανιζόταν ένα παιδί ταλαντούχο, αμέσως μετά, ακούγαμε το εντελώς αντίθετο… Η αντίληψη πως σε έναν διαγωνισμό θα πρέπει να προετοιμάζεις ένα παιδί όσο γίνεται καλλίτερα, φαίνεται πως δεν είναι στο μυαλό όλων των δασκάλων και σ’ αυτό θα πρέπει να αναζητηθούν ευθύνες στους τελευταίους…
Εκεί που περιμέναμε με σχετική αγωνία να ακούσουμε ό,τι καλλίτερο, ήταν η κατηγορία Γ, με όλες τις ηλικίες. Ο μικρός αριθμός των διαγωνιζομένων (Οχτώ) δεν επέτρεψε την ευγενή άμυλα να εξελιχθεί, όπως στους περισσότερους διαγωνισμούς σε εθνικό ή διεθνές επίπεδο. Το θέμα του ρεπερτορίου των συμμετεχόντων, δεν είχε εκπλήξεις, αφού ακούσαμε το κορεσμένο κιθαριστικό ρεπερτόριο των τελευταίων 30 χρόνων. Κομμάτια που θαρρείς και είναι βάρκα κολλημένη στη λάσπη του χρόνου…
Ο νικητής αυτής της κατηγορίας Δημήτρης Κωστόπουλος έχει αρετές τεχνικές και ερμηνευτικές και δικαίως ξεχώρισε. (υπήρξε ομοφωνία της επιτροπής). Μόνο που θα πρέπει να ασχοληθεί περισσότερο με τη σιγουριά της καθαρότητας στα σημεία που θέλει να επιταχύνει το κομμάτι. Οι ταχύτητες είναι αξιέπαινες μόνο όταν η κάθε νότα είναι καθαρή και φωτεινή. Το παίξιμο του Κωστόπουλου σε κάποια σημεία εκάμφθη (ιδιαίτερα στο κομμάτι του Walton). Η ρυθμική αγωγή ταρακουνήθηκε αφού οι συγχορδίες μαζί με τις σκάλες, τα legatti, τα μπαρέ, δημιουργούν συνήθως προβλήματα στους περισσότερους σολίστ. Νιώθω πως ο Κωστόπουλος, ως βραβευθείς, παρ’ όλες τις παρατηρήσεις μου, ήταν ο διακριθείς και ο πιο ώριμος. Στο πλαίσιο όμως μιας κριτικής στάσης, θα του πρότεινα, τέτοια κομμάτια (Bagatelles) να τα ενδοσκοπεί περισσότερο χρόνο (Bach), τόσο όσον χρειάζεται, ώστε το κομμάτι να φανερώνει τη γοητευτική του πλευρά, που δεν είναι μόνο η δεξιοτεχνική επίδειξη… Το ξεκίνημα της καριέρας ενός σολίστ χρειάζεται οργάνωση κινήσεων και χρόνου. Η ικανότητα να ερμηνεύει με ηρεμία και δίχως ατυχήματα, προϋποθέτει μια επίπονη και ενδελεχή μελέτη…
Τα Σεμινάριο-Διαγωνισμός των Ζώη-Ασημακόπουλου ήταν το πρώτο στην Αθήνα και δοκιμάστηκε η προοπτική του μέσα στις συνθήκες μιας πόλης-πρωτεύουσας. Είναι ένα ενδιαφέρον πείραμα αλλά φοβάμαι πως οι δυνατότητες προσκλήσεων γνωστών δασκάλων-κιθαριστών, όπως της Πάτρας, δύσκολα μπορούν να οργανωθούν στο σύντομο διάστημα μεταξύ των δυο Σεμιναρίων.Το Ωδείο Athenaeum έχει επιχειρήσει ξανά έναν κιθαριστικό διαγωνισμό στις αρχές της δεκαετίας του ’90, με την βράβευση της Έλενας Παπανδρέου. Και πέρα απ’ αυτό, η εμπειρία της διεύθυνσης γύρω από τον γνωστό διεθνή ετήσιο διαγωνισμό κλασικού τραγουδιού με την επωνυμία Maria Kallas, την έχει καταστήσει έμπειρη δύναμη που μπορεί να δώσει οντότητα και στον διαγωνισμό κιθάρας στην Αθήνα. Μένουν πολλά οργανωτικά θέματα που θα πρέπει να τεθούν στο τραπέζι των συζητήσεων, ώστε να αποκτήσουμε στην Αθήνα έναν θεσμό που θα είναι-δίχως αμφιβολία-ένα κιθαριστικό γεγονός πρώτου μεγέθους και θα ωφελήσει όλους μας.
Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ ΘΕΣΜΟΥ; Το Ατενέουμ μας έχει συνηθίσει σε ‘μεγάλα πράγματα’. Κι όσο αν οι εποχές δυσκόλεψαν, αυτό δεν μπορεί να εμποδίσει στο να έχουμε πάντα υψηλές προσδοκίες από κάθε διοργάνωση που φιλοξενείται σε αυτό τον εξαιρετικό χώρο. Πόσο μάλλον όταν αυτή συμπεριλαμβάνει και ένα μουσικό διαγωνισμό, έναν τομέα στον οποίον το καλλιτεχνικό αυτό κέντρο έχει γράψει Ιστορία!
(του Κώστα Γρηγορέα)
Δυο από τους πλέον δραστήριους και διαπρεπείς Δασκάλους του χώρου της κλασικής κιθάρας οι Ευάγγελος Ασημακόπουλος και Λίζα Ζώη, πήραν την πρωτοβουλία της διοργάνωσης ενός σεμιναρίου – διαγωνισμού με ελληνική -προς το παρόν ελπίζουμε- εμβέλεια. Μιας μετεξέλιξης θα έλεγα του πρώτου σεμιναρίου που διοργανώθηκε πριν 2 ακριβώς χρόνια στον ίδιο χώρο.
Η εμπειρία του Ατενέουμ και των διοργανωτών αποτελεί σοβαρό εχέγγυο για μια διοργάνωση που, αν στηριχτεί από όλους μας, μπορεί να αποτελέσει ένα πολύτιμο κεφάλαιο στις δραστηριότητες του χώρου της κλασικής κιθάρας, αλλά και της ελληνικής μουσικής γενικότερα.
Η φετινή επιτυχία άλλωστε της διοργάνωσης και ειδικά το ότι αυτή επιτεύχθηκε σε μια χρονική περίοδο με ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες, μας γεμίζει με αισιοδοξία πως γεννήθηκε ένας σημαντικότατος πολιτιστικός θεσμός για την πρωτεύουσα.
ΒΙΝΤΕΟ ΑΠΟ ΤΑ ΡΕΣΙΤΑΛ