ΤΑ ΔΑΧΤΥΛΑ
"The Cathedral" (1909) by Auguste Rodin
«Σε ποιο σημείο τού σώματος πέφτει το μάτι σου όταν πρωτογνωρίζεις έναν άνθρωπο;» είναι μια κλασική ερώτηση στις παρέες. Οι απαντήσεις είναι ποικίλες, ανάλογα με το φύλο και την ηλικία. Η κλασική απάντηση έχει σχέση με σεξιστικό περιεχόμενο κι εκεί αρχίζει η πλάκα, ανάλογα με τη διάθεση της στιγμής για χιούμορ…
Πάντως, ομολογώ πως η δική μου παρατηρητικότητα ως προς τον άλλον-άλλη έχει να κάνει με τα… δάχτυλα των χεριών! Να είναι επαγγελματική παραμόρφωση; Πολύ πιθανόν, αφού με τα δάχτυλα ασχολούμαι σχολαστικά πάνω από έξη δεκαετίες... Τα δικά μου πρωτίστως, αλλά και των άλλων, των μαθητών μου, των συναδέλφων μου και των μαθητών τους, των μουσικών άλλων οργάνων, των video που βλέπω στον υπολογιστή. Δάχτυλα να κινούνται, να μετακινούνται, άλλα καμπυλωτά, άλλα κάθετα, άλλα αργοκίνητα, άλλα ταχύτατα, άλλα δυνατά, άλλα αδύνατα, άλλα αδύναμα, άλλα χονδροειδή, ρυτιδωμένα, στραβά μεταξύ τους, άλλα λεπτεπίλεπτα χάρμα ιδέσθαι, άλλα οργανωμένα μεταξύ τους, άλλα ανοργάνωτα, άλλα τραυματισμένα, άλλα να κατέχουν με σιγουριά την ταστιέρα και άλλα να φανερώνουν την προσωπική μας ανασφάλεια, άλλα να συντονίζουν το αριστερό με το δεξί χέρι και άλλα ασυντόνιστα να φανερώνουν την έλλειψη οργανωμένης μελέτης. Χίλιες δυο λεπτομέρειες που γίνονται αντιληπτές κυρίως από τους… επαΐοντες.
Αυτό το κείμενο ίσως δεν ενδιαφέρει κανέναν άλλον πέρα από τους μουσικούς. Α! ίσως και το γυναικείο φύλο που περιποιείται τα δάχτυλά του μόνο και μόνο για λόγους καλαισθησίας, που, πολλές φορές, από την πολύ περιποίηση (βαψίματα, μήκος, βερνίκια, αλοιφές, πρόσθετα νύχια) τα καθιστούν αντιαισθητικά και άσχημα… Εκεί είναι που συναντάμε χρώματα βαθιά, νύχια τεράστια, με γωνίες, με καμπύλες, γαμψά, εξεζητημένα και άγαρμπα, στην υπηρεσία απλώς μιας μόδας που αδιαφορεί για την προσωπικότητα στοχεύοντας στη μαζικότητα! Αποτέλεσμα, να υπάρχουν πανομοιότυπα βαψίματα στον γυναικείο μαζικό ανταγωνισμό τής ομορφιάς και του φαίνεσθαι…
Ο κόσμος τής Μουσικής με βάση τις εκφραστικές του σκέψεις, οι οποίες κινητοποιούν τα δάχτυλα, αρθρώνει τον δικό του ηχητικό «λόγο». Δηλαδή τα δάχτυλα είναι ο κύριος μοχλός εκτέλεσης των ιδεών και των αισθήσεων. Στο χώρο τής κλασικής κιθάρας, οι παίχτες περιποιούνται τα νύχια, με λίμες και ειδικά γυαλόχαρτα, τους δίνουν το κατάλληλο σχήμα (ανάλογα με τις ιδιομορφίες τής μορφής τού κάθε δαχτύλου), λειαίνουν το νύχι από κάθε γωνία ή γραναζάκι, διατηρούν το ωοειδές σχήμα τους ώστε να γλιστράει στην κάθε χορδή.
Πολλά θα μπορούσε να καταγράψει κανείς πάνω στο θέμα των δαχτύλων και πολλά είναι τα συμπεράσματα από την παρατηρητικότητα πάνω σ’ αυτά. Καθ’ ότι τα δάχτυλα έχουν τα ξεχωριστά δικά τους χαρακτηριστικά το καθένα, οι ερμηνείες γι’ αυτά είναι αμέτρητες. Μαντείες, σύνδεση με την αστρολογία, πρόβλεψη τού μέλλοντος (της μοίρας, του κισμέτ), ερμηνείες και πάνω στις γραμμές και τα αυλάκια τής παλάμης που ακολουθούνται και στην προέκταση των δαχτύλων. Επί πλέον τα δάχτυλα αναλαμβάνουν «αποστολές». Πώς θα πιάσεις ένα ποτήρι να πιείς νερό ή ένα ποτό στο μπαρ, πώς κρατάς το τιμόνι τού αυτοκινήτου, μια χειραψία, ένα χάδι, το άνοιγμα μιας πόρτας, το κράτημα του στυλό, του κινητού, το μέτρημα των χαρτονομισμάτων που μπορεί να δηλώνει αυθάδεια ή αμηχανία. Από τα δάχτυλα πηγάζει και η αισθαντικότητα. Μπορούν να εκφράσουν τα πρώτα δείγματα μιας επιθετικότητας ή μιας τρυφερότητας.
Βεβαίως το είδος εργασίας διαμορφώνει τον σχηματισμό των δακτυλικών χαρακτηριστικών τής μορφολογίας τους και του δέρματος. Δέρμα σκληρό, απαλό, ανάλογα με την εργασία. (Ο οικοδόμος πχ, διαφέρει από τον οργανοπαίχτη).
Δεν μπορώ να ξεκολλήσω το βλέμμα μου από τα δάχτυλα των ανθρώπων. Πολλοί απ’ αυτούς είναι τόσο εκφραστικοί με τα χέρια τους, που γίνεται εύκολο να αντιληφθείς από πριν το τι θα πουν. Σ’ αυτή την περίπτωση, οι Ιταλοί είναι ο πιο εκφραστικός λαός αφού οι κινήσεις χεριών-δαχτύλων είναι εθνικό τους χαρακτηριστικό. Πάντα είχα πιτσιρικάδες μαθητές στην κιθάρα και παρατηρούσα σε μήκος χρόνου την εξέλιξη της ανατομίας των δακτύλων τους. Τις περισσότερες φορές επαληθευόμουν αντιλαμβανόμενος τα κύρια στοιχεία του χαρακτήρα τους. Τα δάχτυλα είναι πάντα ένας καθρέφτης και είμαι πεισμένος πως η σημειολογία των δαχτύλων μάς διδάσκει πως, αυτό που λέγεται «Δημιουργία», είναι εν τέλει και μια εργασία χειρωνακτική. Το μυαλό γεννάει και τα δάχτυλα πράττουν και επί πλέον δεν διστάζω να υποστηρίζω πως τα δάχτυλα των ανθρώπων είναι οι ίδιες οι ψυχές τους…
Νότης Μαυρουδής
Σεπτέμβριος 2016
http://mavroudistar.wordpress.com/
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου)