ΘΑ ΣΠΑΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΤΟΙΧΟ;
Το βασικό ερώτημα που μας απασχολεί είναι: Θα σπάσουμε τον τοίχο;
Και εξηγούμαι: οι αμοιβές των καλλιτεχνών που συμμετέχουν με κάποιον ενεργό τρόπο σε τηλεοπτικές κυρίως, αλλά και ραδιοφωνικές εκπομπές, θα έπρεπε να έχουν δρομολογηθεί εδώ και χρόνια. Η ανακοίνωση του ΠΣΕΤ (Πανελλήνιου Σωματείου Ελλήνων Τραγουδιστών) που απαιτεί να οριστούν αμοιβολόγια για τους συμμετέχοντες στα τηλεοπτικά θεάματα, είναι πέρα για πέρα δίκαιη και υπάρχει ανάγκη άμεσης υλοποίησης, ώστε να αντιμετωπιστεί και η αναμενόμενη γραφειοκρατική ολιγωρία. Άρα· πρέπει να σπάσουμε τον τοίχο της άρνησης σχετικά με το θέμα, που αποσιωπάται σκοπίμως…
Πραγματικά· θα ήθελα να ρωτήσω όλους τους υπεύθυνους θεσμών και εκπομπών (παραγωγών-εκπροσώπων καλλιτεχνικών γραφείων): Οι συμμετοχές μουσικών και τραγουδιστών σε εκπομπές λογίζεται ή όχι ως ε ρ γ α σ ί α, με όλη της την έννοια; Το ότι όλος αυτός ο καλλιτεχνικός κόσμος εργασίας, επί τόσες δεκαετίες, δεν αμείβεται, αποτελεί σκάνδαλο και κατάχρηση εξουσίας από μέρους των τηλεοπτικών Μέσων. Μια τέτοια φανερή επιβολή εκμετάλλευσης, από τον ισχυρό (Μέσο) στον αδύναμο (συμμετέχοντα) είναι πλέον πάγιο σύστημα κι έχει την εξήγησή του. Η κατάσταση αυτή δημιουργήθηκε και συνεχίζει να υπάρχει, ήδη από τη γέννηση των μιντιακών μέσων στη χώρα μας· εποχές κατά τις οποίες τα σωματεία μουσικών-τραγουδιστών-ηθοποιών ήταν αδύναμα, όπως και τόσων άλλων πολιτιστικών κλάδων. Τα μέσα τού δημόσιου θεάματος β ο λ ε ύ ο ν τ α ν από αυτή την αποσιώπηση του ζητήματος και την απουσία συζήτησης περί αμοιβών.
Στην Ουγγαρία, θυμάμαι, κατά τη δεκαετία του 1970, μετά από μια ραδιοφωνική συνέντευξη στη Βουδαπέστη, μου ζήτησαν να περάσω από το λογιστήριο κι έμεινα έκπληκτος όταν έλαβα άμεσα αμοιβή για τη συμμετοχή μου σ’ αυτή τη συνέντευξη…
Τα πράγματα όμως δεν είναι στάσιμα· οι εποχές αλλάζουν και τα δεδομένα παύουν να είναι… ακίνητα. Σήμερα αυτή η κατάσταση θα αλλάξει και την αρχή την κάνει η ΕΡΤ, η οποία εξήγγειλε πριν λίγες μέρες πως: «αποφασίζει την έκτακτη οικονομική ενίσχυση και των μουσικών των τηλεοπτικών εκπομπών, προκειμένου οι προσκεκλημένοι καλλιτέχνες και μουσικοί σε αυτές να μπορούν να λαμβάνουν μια συμβολική αποζημίωση εμφάνισης». Η απόφαση αυτή όμως αφορά επιλεκτικά μόνο τις μουσικές ψυχαγωγικές εκπομπές τής δημόσιας τηλεόρασης…
Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να πω πως αυτή είναι μια καλή αρχή, αφού ελπίζω πως, η αντίδραση των ανταγωνιστικών ιδιωτικών καναλιών, θα είναι δεδομένη και ισχυρή. Η ΕΡΤ όμως άναψε το απαραίτητο φυτίλι για να να σπάσουμε τον τοίχο…
Είναι δεδομένο πως αυτή η αλλαγή στο χώρο των μουσικών ψυχαγωγικών εκπομπών, θα φέρει σε δύσκολη θέση όλο το ελληνικό τηλεοπτικό κατεστημένο. Θα έχει ως συνέπεια να επανεξεταστούν τα κόστη, σε όλες τις παρόμοιες εκπομπές και να αλλάξουν οι συμφωνημένοι όροι και τα συμβόλαια των γραφείων παραγωγής και καναλιών, τα οποία-επαναλαμβάνω πως επί πολλά χρόνια, εκμεταλλευόντουσαν αρκούντως τον εργαζόμενο μουσικό-ερμηνευτή.
Αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να γνωρίζουμε την εξέλιξη του θέματος· θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες, όπως οι κρυφές ή φανερές συνεννοήσεις μεταξύ συμμετεχόντων καλλιτεχνών και γραφείων παραγωγής, στις οικονομικές πιέσεις και τους εκβιασμούς των καναλιών. Θα διαταραχθούν οι σχέσεις μουσικών και δημοφιλών ερμηνευτών. Ίσως προκληθούν εντάσεις, ανάμεσα στα μέλη των διοικήσεων των Σωματείων, ώσπου να ομαλοποιηθούν οι συνθήκες και όλα αυτά θα χρειαστούν χρόνο…
Θα παρακολουθούμε με πολλή προσοχή την έκβαση. Θα έχει πολύ ενδιαφέρον να δούμε τις ζυμώσεις, που θα γίνονται μέσα στα ΔΣ και στις ΓΣ, σε μια εποχή κατά την οποία σύσσωμος ο καλλιτεχνικός κόσμος υποφέρει από την έλλειψη εργασίας και την οικονομική στενότητα. Είναι λοιπόν μια μεγάλη ευκαιρία να ανατραπεί αυτή η κακιά συνήθεια της μιντιακής αδιαφορίας, προς τους καλλιτέχνες, που συμμετέχουν χωρίς αμοιβή στα τηλεοπτικά θεάματα, τα οποία εξαρτούν την ύπαρξή τους απόλυτα απ’ αυτούς τους καλλιτέχνες, τους οποίους και δεν πληρώνουν…
Με το σαθρό και υποτιμητικό «επιχείρημα» της προβολής του καλλιτέχνη και της δημοσιότητας, οι καναλάρχες θα συνεχίζουν να εκβιάζουν τους συμμετέχοντες σε εκπομπές μουσικούς και ερμηνευτές για άμισθη συμμετοχή.
Το θέμα είναι τεράστιο και δεν μου φτάνει ο χώρος για να εκθέσω όλα όσα πρέπει να γραφτούν. Το όλο ζήτημα έχει να κάνει, πρωτίστως, με τον πολιτισμό· κι όχι απλώς ως θεματολογία, αλλά ως πνευματική και υπαρξιακή ουσία των ανθρώπων του, σε ό,τι αφορά τη βελτίωση των συνθηκών ζωής· αυτή τη φορά, για να… φάμε, θα πρέπει να σπάσουμε αυγά! Δηλαδή, να συγκρουστούμε και να έρθουμε πρόσωπο με πρόσωπο με το τέρας, που δεν είναι άλλο από τα ισχυρά μίντια…
Βλέπω ήδη τον καπνό του «πολέμου», στον οποίο οφείλουμε να συμμετάσχουμε όλοι!
Όπερ έδει δείξαι! Ο τοίχος μάς περιμένει…
Νότης Μαυρουδής
(Φεβρουάριος 2021)
Κιθαριστής, συνθέτης, μουσικοπαιδαγωγός
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου)
