Μνήμη Μάνου Χατζιδάκι
Οι νεκροί ωριμάζουν σαν το καλό κρασί
Ο θάνατος είναι ένας αποχωρισμός, για εμάς του ψιλο-ένθεους. Η φράση "καλό ταξίδι" πάντα εξέφραζε αυτά που πιστεύουμε για το θάνατο. Έτσι όταν έλθει η ώρα να φύγει κάποιος πολύτιμος για εμάς, ίσως, ποιός ξέρει, απο μία άρνηση αποδοχής του ίδιου του θανάτου, εκτείνουμε την οπτική μας πέρα απο το τώρα σε ενα μελλοντικό αέναο χρόνο. Πλάνη, ηθελημένη αυταπάτη; Δεν ξέρω.
Τον Μάνο Χατζιδάκι δεν τον γνώρισα όπως άλλοι φίλοι μου. Πάντα μου ερχόντουσαν πληροφορίες για κάποια συνομιλία μαζί του, καθημερινή ως επί το πλείστον, ενδεχομένως μια off the record σκέψη του στα πλαίσια μιας συνέντευξης, μια μικρή αλλά υπαινικτικά μεστή φράση του, ξέρετε... όλα αυτά που κάνουν έναν συνομιλητή με κύρος γοητευτικό στα μάτια των νεώτερων συνομιλητών του.
Η εικόνα του τούτη δεν αντέκρουε την άλλη, τη δημόσια. Πώς να ξεχάσω τη δημόσια αναφορά του στα χρόνια του ζόφου για την Αυριανή για το «βρομερό βόθρο που πρέπει να κλείσει». Οι επιθέσεις εναντίον του λυσσαλέες. Αυτός όμως άντεξε, όχι επειδή ήταν γενναίος, αλλά επειδή είχε μια μοναδική αίσθηση της ακεραιότητας.
Τραγική διαπίστωση του σήμερα αυτό που είπε ο φίλος Τάκης Θεοδωρόπουλος στα Νέα στις 11/6 : "Σκέφτομαι πως ο Χατζιδάκις είναι ένας από τους μεγάλους ηττημένους της σημερινής Ελλάδας. Όχι γιατί δεν ακούγεται πια η μουσική του. Το αντίθετο, με τα χρόνια, κερδίζει ακροατές που όταν ζούσε τους είχε περισσότερο ως συνθέτης ελαφρών σουξέ που ο ίδιος αντιπαθούσε. Αυτό που ηττήθηκε είναι η νοοτροπία του και η στάση του απέναντι στην πολιτική και τον πολιτισμό, δηλαδή η στάση της ζωής του." ...
"Αυτός και όσοι σκέφτονταν όπως αυτός ήταν οι εξαιρέσεις"
Εξαίρεση; Μα όχι! Τι ήταν λοιπόν ο Μάνος Χατζιδάκις;
Συγχωρέστε μου την επίκληση του προσωπικού αισθητηρίου, αλλά πίσω από αυτό υπάρχει μια ματιά που μάλλον ανήκει στο φιλοσοφικό στοχασμό. Σε ένα προηγούμενο άρθρο μου χρησιμοποίησα το χαρακτηρισμό "ένας ολοκληρωμένος άνθρωπος".
Υπάρχουν άνθρωποι που παρατηρώντας το πέρασμά τους από τη ζωή, και από τα μάτια μας μπροστά, γίνονται σημεία αναφοράς. Άλλωστε όλοι οι άνθρωποι γύρω μας μας γεμίζουν εντυπώσεις. Επώνυμοι κι ανώνυμοι. Τίποτα δεν ξεχνιέται κι όμως τα περισσότερα χάνονται. Η μνήμη κάποιων, λίγων, μετατρέπεται σε ίζημα ψυχής. Όπως λένε οι ειδικοί :"Η ύπαρξη ιζήματος σε ένα κόκκινο κρασί υποδηλώνει, ίσως ευπρόσδεκτη παλαίωση"
Έτσι και οι νεκροί ωριμάζουν σαν το καλό κρασί. Ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν ένας από τους λίγους τους εκλεκτούς που ήταν και είναι ακόμα σημείο αναφοράς. Όχι τόσο για την προσφορά του στην Μουσική, τι να πρωτοθυμηθεί κανείς, αλλά για αυτό που συμβόλισε: Τον άνθρωπο που βίωσε την ύπαρξή του, τις αντιφάσεις του, τα πάθη του, τις προσπάθειές του για αέναη δημιουργία πολλών μορφών, με αταλάντευτη συνέπεια. Όχι επειδή ήταν γενναίος, το ξαναείπα, αλλά επειδή ήταν από τη φύση του αριστοκράτης, με την χαμένη έννοια της λέξης στις μέρες μας.
Ε τι να κάνουμε, υπάρχουν και τέτοιοι στη δημοκρατική εποχή μας.
Κι όσο μεγαλώνουμε και ξεφυλλίζουμε τις μνήμες μας συνειδητοποιούμε πως ο διάττων αστέρας που έφυγε από μπροστά μας πριν χρόνια , 18 για τον Μάνο, μας επιτρέπει ακόμα να κάνουμε γόνιμες σκέψεις.
Και για αυτό τον θυμόμαστε με ευγνωμοσύνη.
Να είναι καλά εκεί που είναι.
Γιώργος Λιγνός (Μαικήνας)
Ιούνιος 2012
http://lignostar.wordpress.com/
