Πρόταση για τη διαδικασία πιστοποίησης και διαβάθμισης των τίτλων σπουδών που απονέμονται από τα Ωδεία, καθώς για τη δυνατότητα εισαγωγής των αποφοίτων τους στα μουσικά Τμήματα των Α.Ε.Ι.,εξέδωσε, ομόφωνα, η Συνέλευση του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου.
ΠΡΟΤΑΣΗ
του Τµήµατος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστηµίου
σχετική µε
1) τη δυνατότητα διαβάθµισης των τίτλων σπουδών που απονέµονται από τα Ωδεία
2) τη δυνατότητα εισαγωγής αποφοίτων των Ωδείων στην τριτοβάθµια εκπαίδευση
Α. Γενικό πλαίσιο των µουσικών σπουδών στην Ελλάδα
1. Οι µουσικές σπουδές στην τριτοβάθµια εκπαίδευση
Οι µουσικές σπουδές εισήχθησαν επίσηµα στην τριτοβάθµια εκπαίδευση της χώρας µας µε την έναρξη λειτουργίας του Τµήµατος Μουσικών Σπουδών του Α.Π.Θ. το ακαδηµαϊκό έτος 1985-86. Ακολούθησε η λειτουργία άλλων τριών τµηµάτων: του Τµήµατος Μουσικών Σπουδών του Ε.Κ.Π.Α. (1991-92), του Τµήµατος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστηµίου (1992-93) και του Τµήµατος Μουσικής Επιστήµης και Τέχνης του Πανεπιστηµίου Μακεδονίας (1998-99).
Τα µουσικά Τµήµατα καλύπτουν όλο το φάσµα των Μουσικών Επιστηµών, τρία από αυτά θεραπεύουν επιπλέον τον τοµέα της Σύνθεσης (Τµήµα Μουσικών Σπουδών του Α.Π.Θ., Τµήµα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστηµίου, Τµήµα Μουσικής Επιστήµης και Τέχνης του Πανεπιστηµίου Μακεδονίας) και δύο από αυτά προσφέρουν προγράµµατα σπουδών στον τοµέα της µουσικής Εκτέλεσης (Τµήµα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστηµίου, Τµήµα Μουσικής Επιστήµης και Τέχνης του Πανεπιστηµίου Μακεδονίας). Τα αντικείµενα σπουδών προσφέρονται από τα τέσσερα αυτά Τµήµατα τόσο σε προπτυχιακό, όσο και σε µεταπτυχιακό επίπεδο.
Από την ίδρυση τους µέχρι σήµερα, τα τέσσερα Τµήµατα έχουν αναπτύξει έναν σηµαντικότατο κύκλο ακαδηµαϊκών, ερευνητικών και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων σε εθνικό και σε διεθνές επίπεδο. Και τα τέσσερα έχουν υιοθετήσει εδώ και χρόνια το Ευρωπαϊκό Σύστηµα Μεταφοράς και Συσσώρευσης Πιστωτικών Μονάδων (ECTS), καθώς και το Erasmus Charter for Higher Education (ECHE), που αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για τη συµµετοχή ενός τριτοβάθµιου εκπαιδευτικού ιδρύµατος στο ευρωπαϊκό πρόγραµµα Erasmus+. Παράλληλα, τα προγράµµατα σπουδών τους είναι πλήρως εναρµονισµένα µε τις απαιτήσεις της διακήρυξης της Μπολόνια.
Όπως όλα τα ΑΕΙ και ΑΤΕΙ, υπόκεινται ανά τακτά χρονικά διαστήµατα σε εσωτερική και σε εξωτερική αξιολόγηση.
2. Οι µουσικές σπουδές στα Ωδεία
Η µουσική εκπαίδευση στη χώρα µας, από το 1871 (ίδρυση του Ωδείου Αθηνών) µέχρι και τη στιγµή που ιδρύθηκαν τα Τµήµατα Μουσικών Σπουδών, παρεχόταν αποκλειστικά από τα Ωδεία, οι δε απονεµόµενοι τίτλοι σπουδών απέδιδαν και επαγγελµατική επάρκεια.
Τα Ωδεία είναι αδιαβάθµητα και υπάγονται στο Υπουργείο Πολιτισµού και Τουρισµού. Η λειτουργία τους διέπεται από τα εξής βασικά νοµοθετήµατα: Ν.∆. 1445/1942, Ν.∆. 2010/1942, Ν. 2870/1954, Β.∆. «περί κυρώσεως του εσωτερικού κανονισµού του Ωδείου Θεσσαλονίκης» (ΦΕΚ 229 Α΄/11-11-1957), Β.∆. 16/1966, Ν. 299/1976. Τα Ωδεία – εκτός από το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης – είναι είτε Ν.Π.Ι.∆., είτε ιδιωτικές επιχειρήσεις.
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι είναι τελείως αδύνατο τα Ωδεία να παρέχουν τίτλους τριτοβάθµιας Εκπαίδευσης, αφού για µεν τα ιδιωτικά Ωδεία κάτι τέτοιο θα προσέκρουε στο άρθρο 16 του Συντάγµατος, για δε το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης ελλείπουν παντελώς οι θεσµικές προβλέψεις για τα προσόντα και τις διαδικασίες πρόσληψης και εξέλιξης των διδασκόντων, για τον τρόπο εισαγωγής των φοιτητών, για την αξιολόγηση των προγραµµάτων σπουδών, των υποδοµών και του διδακτικού προσωπικού, και γενικά για όλα όσα αποτελούν το ρυθµιστικό πλαίσιο λειτουργίας των Α.Ε.Ι. υπό την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευµάτων.Σηµειώνεται ότι, σε όσες ευρωπαϊκές χώρες υπήρξε διαβάθµιση των Μουσικών Ακαδηµιών και Κονσερβατορίων µε βάση τη διάρθρωση σπουδών σε προπτυχιακό και µεταπτυχιακό επίπεδο, αυτό έγινε µετά απο πλήρη αναδιάρθρωση των προγραµµάτων και του περιεχοµένου των σπουδών τους και µετά απο πλήρη αναθεώρηση των προδιαγραφών, των προσόντων και της διαδικασίας αξιολόγησης του διδακτικού προσωπικού τους µε βάση αυστηρούς κανόνες, πάντα υπό την εποπτεία του οικείου Υπουργείου Παιδείας.
Β. Πρόταση για το θέµα της διαβάθµισης των τίτλων σπουδών των Ωδείων και της εισαγωγής των αποφοίτων τους στα Α.Ε.Ι.
Τα Α.Ε.Ι. έχουν διττό ρόλο, αφενός µεν να παρέχουν εκπαίδευση, αφετέρου δε να διαµορφώνουν, να ορίζουν και να πιστοποιούν τα επίπεδα των ειδικεύσεων και τα απαιτούµενα για αυτά προσόντα. Υπό αυτή την έννοια, το Τµήµα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστηµίου προτείνει την εξής διαδικασία για την πιστοποίηση και διαβάθµιση των τίτλων σπουδών των Ωδείων, που κρίνεται ως απολύτως απαραίτητη, προκειµένου να συνδεθεί η µουσική εκπαίδευση µε το ήδη θεσµοθετηµένο Εθνικό (και, κατ’ επέκτασιν, το Ευρωπαϊκό) Πλαίσιο Προσόντων.
1. Κάθε χρονιά θα διενεργούνται, µε ευθύνη του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευµάτων, εξετάσεις για την απόκτηση του Εθνικού ∆ιπλώµατος Μουσικής. Ο συγκεκριµένος τίτλος θα αντιστοιχεί στη βαθµίδα 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων.
2. ∆ικαίωµα συµµετοχής στις εξετάσεις θα έχουν οι διπλωµατούχοι των αναγνωρισµένων Ωδείων στις ειδικότητες που αναγνωρίζονται από το Υπουργείο Πολιτισµού, µε την προϋπόθεση ότι κατέχουν απολυτήριο Λυκείου. Επιπλέον θα µπορούσε να τεθεί και κάποιο ανώτατο όριο ηλικίας.
3. Η ακριβής ύλη των εξετάσεων ανά ειδικότητα θα οριστεί εφάπαξ, σε συνεργασία µε τα Τµήµατα Μουσικών Σπουδών των ελληνικών Α.Ε.Ι.
4. Εκτός από το αντικείµενο της ειδίκευσής τους, οι υποψήφιοι θα εξετάζονται στο µάθηµα: Έλεγχος Μουσικών Ακουστικών Ικανοτήτων.
5. Η Εθνική Εξεταστική Επιτροπή, που θα πρέπει να περιλαµβάνει όλες τις απαραίτητες ειδικότητες, θα αποτελείται από ειδικούς καθηγητές Α.Ε.Ι. της ηµεδαπής και της αλλοδαπής.
6. Οι επιµέρους επιτροπές ανά αντικείµενο προτείνεται να είναι τριµελείς. Το κάθε µέλος θα βαθµολογεί στην κλίµακα 1-20 και εν συνεχεία θα υπολογίζεται ο µέσος όρος, ο οποίος θα πρέπει να είναι από 10 και άνω. Όσοι λάβουν τη βάση 10 τόσο στο µάθηµα της ειδίκευσης, όσο και στον Έλεγχο Μουσικών Ακουστικών Ικανοτήτων, θα λαµβάνουν το Εθνικό ∆ίπλωµα Μουσικής, µε τον βαθµό που θα προκύπτει από τον µέσο όρο των δύο µαθηµάτων.
7. Οι κάτοχοι του Εθνικού ∆ιπλώµατος Μουσικής θα µπορούν να αιτούνται την εισαγωγή τους άνευ εξετάσεων σε οποιοδήποτε Τµήµα Μουσικών Σπουδών ή Τµήµα Μουσικής Επιστήµης και Τέχνης επιθυµούν, εφόσον εκείνο προσφέρει την ειδικότητα για την οποία έχουν λάβει το Εθνικό ∆ίπλωµα Μουσικής.
8. Κάθε Τµήµα Μουσικών Σπουδών ή Τµήµα Μουσικής Επιστήµης και Τέχνης θα ορίσει εφάπαξ ένα ποσοστό του ετήσιου αριθµού των εισακτέων του (προτείνεται να είναι από 0 έως 30%), που θα διατίθεται για την εισαγωγή κατόχων του Εθνικού ∆ιπλώµατος Μουσικής, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό θα καλύπτεται µε το υπάρχον σύστηµα των Πανελληνίων Εξετάσεων. Οι αιτήσεις θα κατατίθενται σε κάθε Τµήµα χωριστά και οι διαθέσιµες θέσεις θα καλύπτονται µε βάση τον βαθµό του κάθε υποψηφίου στο Εθνικό ∆ίπλωµα Μουσικής.
Γ. Τελικές επισηµάνσεις
Τα Ωδεία, όπως και τα Μουσικά Σχολεία, διαδραµατίζουν έναν σηµαντικότατο ρόλο στην πυραµίδα της µουσικής εκπαίδευσης. Ως εκ τούτου κρίνεται απαραίτητο να υπάρξει συνεργασία µε τα µουσικά Τµήµατα των Α.Ε.Ι., προκειµένου να εκσυγχρονιστούν τα προγράµµατα σπουδών και, παράλληλα, να αναγνωριστούν οι σπουδές σε νέα και πολύ σηµαντικά αντικείµενα που αναπτύσσονται σε αντιστοιχία µε τη διεθνή πρακτική, όπως είναι η µουσική τζαζ, η παραδοσιακή µουσική και η ηλεκτρονική µουσική.
Η Συνέλευση του Τµήµατος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστηµίου
Πηγή http://www.esos.gr/
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου)
