ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΠΑΛΑΙΑΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΤΟ
MAGNANO
“Concerti straordinari”
Το Magnano βρίσκεται λίγο βορειότερα από το Τορίνο, στην ΒΔ επαρχία της Ιταλίας που ονομάζεται Piemonte. Είναι ένα πολύ μικρό, γραφικό χωριό που περιβάλλεται από ένα τοπίο με ιδιαίτερη φυσική ομορφιά, όντας στους πρόποδες των Ιταλικών Άλπεων.
Ο Ελβετός οργανίστας Bernard Brauchli μοιράζει την ζωή του ανάμεσα στην γενέτειρα του και στο Magnano όπου εδώ και είκοσι χρόνια οργανώνει το φεστιβάλ παλαιάς μουσικής.
Στην ουσία το φεστιβάλ ήταν μία σειρά οκτώ συναυλιών διάσπαρτων στο χρονικό διάστημα από 27 Ιουλίου μέχρι 15 Σεπτεμβρίου, καθώς επίσης και μία σειρά μαθημάτων (από 16 έως 21 Αυγούστου) κυρίως για πληκτροφόρα παλαιά όργανα.
Οι περισσότερες συναυλίες ελάμβαναν χώρα στην Ρωμανική Εκκλησία του San Secondo. Μία λιτή εκκλησία του 11ου αι., ένα χιλιόμετρο έξω από το Magnano μέσα σε ένα ονειρικά ήσυχο τοπίο, τόσο ήσυχο που αναρωτηθήκαμε με την γυναίκα μου αν θα έρθει κόσμος εδώ για το ρεσιτάλ. Είχαμε επιλέξει ένα εξαήμερο που μας έδινε την δυνατότητα να παρακολουθήσουμε το διπλό ρεσιτάλ μπαρόκ βιολοντσέλλου του Wieland Kuijken και το ρεσιτάλ τσέμπαλου του Gustav Leonhardt. Η είσοδος είναι ελεύθερη, αλλά δέχονται μικρές οικειοθελείς προσφορές από τους ακροατές. Αυτό σημαίνει βεβαίως ότι προϋπήρχαν χορηγίες, ικανές να στηρίξουν το κόστος, καθώς και πολιτιστικό υπόβαθρο ικανό για να εγκριθούν οι χορηγίες (αυτό ακριβώς που λείπει από την χώρα μας). Κατά προτροπή του διοργανωτή, ήταν προτιμότερο να έχει κρατήσει κανείς εκ των προτέρων θέσεις.
Στις 3 Αυγούστου λοιπόν το βράδυ φτάσαμε έγκαιρα στο San Secondo που είχαμε εντοπίσει από το πρωί. Σαράντα πέντε λεπτά πριν το ρεσιτάλ και ήδη μία ουρά των 30 ατόμων είχε σχηματιστεί στην είσοδο και μεγάλωνε απειλητικά. Στις 21:00 ακριβώς άρχισε το ρεσιτάλ αφού έσβησαν όλα τα ηλεκτρικά φώτα εκτός του αναλογίου και μείναμε «υπό το φως των κηρών». Έτσι μέσα σε μία άκρως υποβλητική ατμόσφαιρα και τις δύο μέρες, ο Wieland Kuijken μας έδωσε την δική του καθηλωτική εκδοχή των σουιτών του Bach. Όπως συνηθίζεται, χρησιμοποίησε piccolo cello για την έκτη σουίτα, κατασκευασμένο από τον γιο του, και ένα αυθεντικό παμπάλαιο βιολοντσέλο για τις υπόλοιπες πέντε.
Ο κόσμος πολύς, είχε γεμίσει την εκκλησία, σε σημείο ώστε να παρακολουθούν και όρθιοι έξω από τις ανοιχτές πόρτες της.
Ο διοργανωτής μας ενημέρωσε ότι κάθε συναυλία όλα αυτά τα χρόνια έχει τέτοια προσέλευση από κόσμο που συρρέει από γειτονικά και απόμακρα μέρη, παρακολουθεί τη συναυλία και φεύγει για να ξαναέρθει μετά από μια-δυό μέρες για την επόμενη εκδήλωση. Δεν μας εξέπληξε, γιατί η οργάνωσή του μας φάνηκε υποδειγματική: σε κάθε γειτονική πόλη και χωριό που επισκεφθήκαμε σε μεγάλη ακτίνα, υπήρχαν αφίσες του φεστιβάλ.
Στις 7 Αυγούστου, στον ίδιο χώρο, ο ευπατρίδης της παλαιάς μουσικής Gustav Leonhardt, που επί μισό αιώνα και πλέον, χαρίζει στο μουσικό κοινό τις εκπληκτικές του ερμηνείες και όχι μόνο, συγκίνησε το ακροατήριο του San Secondo παίζοντας Foberger, L. Couperin, Weckmann, Fischer, Forqueray και εκτός προγράμματος τα μινουέτα του Bach από την σουίτα BWV 1006 a.
Το βήμα του, όταν ανέβαινε στο μικρό βάθρο για το τσέμπαλο, ελαφρά ασταθές στα σχεδόν 80 χρόνια του, αλλά τα δάκτυλα και ότι τα κινεί, ιδιαίτερα σίγουρα και με σαφέστατη ερμηνευτική κατεύθυνση. Το πρόγραμμα έλεγε, ειδικά για τον Leonhardt, «Concerto straordinario» (Εξαιρετικό κοντσέρτο) και δεν είχε άδικο...
Το Φεστιβάλ του Magnano είναι ένα από τα δεκάδες καλά φεστιβάλ για παλαιά μουσική που γίνονται διαρκώς στην Ευρώπη-με εξαίρεση δυστυχώς ακόμη τα Βαλκάνια. Αν κάποιος ενδιαφέρεται μπορεί να επιλέξει ανάλογα με τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες ή με τον τόπο που γίνονται. Τα βιώματα θα αποζημιώσουν τον κόπο.
Βασίλης Τιγγιρίδης
tiggirides@ath.forthnet.gr